Mistrzostwa Polski w piłce nożnej (1920)
Mistrzostwa Polski w piłce nożnej 1920 – premierowa edycja oficjalnych rozgrywek piłkarskich, mających na celu wyłonienie – po raz pierwszy w historii – najlepszej męskiej klubowej drużyny w Polsce, organizowana przez Polski Związek Piłki Nożnej (PZPN) i prowadzona systemem mieszanym (quasi ligowym) w roku kalendarzowym 1920, jako sezonie (tzw. cyklem „wiosna-jesień”), niedokończona na skutek trwającej wojny polsko-bolszewickiej. W przeciwieństwie do wcześniejszych mistrzostw Galicji z sezonu 1913 i sezonu 1914, mistrzostwa Polski 1920 miały charakter ogólnopolski.
| |||
| Szczegóły | |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Organizator | |||
| Poziom ligowy | |||
| Edycja | |||
| Liczba zespołów | Turniej finałowy – 5 (plan.) | ||
| Termin | 29 sierpnia 1920 – | ||
| Liczba kolejek | Turniej finałowy – 8 (plan.) | ||
| Liczba meczów | Turniej finałowy – 20 (plan.) | ||
| Liczba stadionów | 5 (w 5 miejscowościach) | ||
| Zwycięzca | nie wyłoniono | ||
| Poziomy rozgrywkowe w sezonie 1920 | ||
|---|---|---|
| Rozgrywki | P | Nazwa |
| Centralne | I | Mistrzostwa Polski – nie odbyły się |
| Okręgowe (5 okręgów) | II | A Klasa (niedokończone) |
| III | B klasa | |
Historia
edytujTło
edytujW dniach 20–21 grudnia 1919 odbył się w Warszawie „1. zjazd 31 polskich klubów piłki nożnej” (1. Założycielskie Zgromadzenie Polskiego Związku Piłki Nożnej), podczas którego m.in. dokonano podziału kraju na 5 okręgów piłkarskich (Okręgowe Związki Piłki Nożnej): krakowski, lwowski, łódzki, poznański i warszawski, a także ogłoszono regulamin krajowych rozgrywek o mistrzostwo polskie w roku 1920, zaplanowanych do przeprowadzenia w sezonie 1920.
Regulamin pierwszej edycji mistrzostw Polski opracowali wspólnie działacze trzech klubów krakowskich: Cracovii, Wisły oraz Robotniczego KS. Według niego – jak również poczynionych na zjeździe ustaleń – ogólnokrajowe zmagania o tytuł mistrzowski miały odbyć się w cyklu „wiosna-jesień” i na dwóch szczeblach rozgrywkowych: Klasach A (występujące w nich drużyny miały walczyć o mistrzostwo Polski) oraz Klasach B (przydzielono do nich zespoły rezerw drużyn z Klasy A oraz słabsze kluby w danych okręgach). Zmagania klas A planowano przeprowadzić dwufazowo – na wiosnę rozgrywki okręgowe w pięciu grupach miały wyłonić mistrzów pięciu okręgów (krakowskiego, lwowskiego, łódzkiego, poznańskiego i warszawskiego), którzy jesienią rywalizowaliby między sobą w turnieju finałowym o tytuł mistrza Polski (systemem ligowym – „każdy z każdym, mecz i rewanż”).
Przebieg rywalizacji
edytujDo rozgrywek pierwszej fazy mistrzostw Polski, w pięciu okręgowych klasach A, dopuszczono łącznie 19 zespołów, które dla wyłonienia mistrzów każdego okręgu miały rozegrać w sumie 58 meczów (we wszystkich okręgach planowano grać „każdy z każdym, mecz i rewanż”). Pełną fazę eliminacyjną klasy A przeprowadzono jedynie w okręgu krakowskim, w którym odbyły się wszystkie z zaplanowanych 12 spotkań. Rozgrywki zainaugurowano tam 25 kwietnia 1920, a zakończono 29 czerwca 1920, natomiast mistrzem została Cracovia[1]. Plany w czterech pozostałych okręgach pokrzyżowała trwająca wojna polsko-bolszewicka. Zmagania w okręgu poznańskim prowadzono od 9 maja 1920, a udało się rozegrać 16 z 20 zaplanowanych pojedynków. W okręgu lwowskim walczono od 6 czerwca 1920, ale rozegrano tylko 2 z 12 meczów. W okręgach: łódzkim oraz warszawskim rozgrywek nawet nie zainaugurowano[2]. Siłą rzeczy nie odbyła się faza finałowa mistrzostw Polski, zaplanowana na termin od 29 sierpnia 1920 do 31 października 1920 (10 serii gier).
Pierwszy mecz oficjalnych rozgrywek w Polsce odbył się 18 kwietnia 1920 w krakowskiej klasie B, a Wawel Kraków uległ w nim Cracovii II 1:3[3]. 25 kwietnia 1920 rozegrano natomiast premierowy mecz w ramach mistrzostw Polski (w klasie A grupy krakowskiej), w którym Cracovia ograła Jutrzenkę 8:0[4].
Klasa A
edytujFaza eliminacyjna
edytujTabela okręgu krakowskiego
edytuj| Lp. | Drużyna | Mecze | Punkty | Bilans goli |
| 1 | Cracovia (A) | 6 | 10 | 28:2 |
| 2 | Wisła Kraków | 6 | 7 | 13:5 |
| 3 | Makkabi Kraków | 6 | 6 | 5:8 |
| 4 | Jutrzenka Kraków | 6 | 1 | 1:32 |
(A) – awans do fazy finałowej mistrzostw Polski 1920.
Tabela okręgu lwowskiego
edytujRozgrywek nie dokończono.
| Lp. | Drużyna | Mecze | Punkty | Bilans goli |
| 1 | Czarni Lwów | 2 | 2 | 7:3 |
| 2 | Pogoń Lwów | 1 | 2 | 3:1 |
| 3 | Polonia Przemyśl | 1 | 0 | 0:6 |
| 4 | Rewera Stanisławów | 0 | 0 | 0:0 |
Tabela okręgu łódzkiego
edytujRozgrywek nie rozpoczęto.
| Lp. | Drużyna | Mecze | Punkty | Bilans goli |
| 1 | Klub Turystów Łódź | 0 | 0 | 0:0 |
| 2 | ŁKS Łódź | 0 | 0 | 0:0 |
| 3 | ŁTSG Łódź | 0 | 0 | 0:0 |
| 4 | Szturm Łódź | 0 | 0 | 0:0 |
Tabela okręgu poznańskiego
edytujRozgrywek nie dokończono.
| Lp. | Drużyna | Mecze | Punkty | Bilans goli |
| 1 | Warta Poznań | 7 | 13 | 30:4 |
| 2 | Unia Poznań | 7 | 9 | 10:17 |
| 3 | Posnania Poznań | 7 | 8 | 13:8 |
| 4 | Pogoń Poznań | 7 | 5 | 13:22 |
| 5 | Ostrovia Ostrów Wlkp. | 7 | 2 | 0:15 |
Tabela okręgu warszawskiego
edytujRozgrywek nie rozpoczęto.
| Lp. | Drużyna | Mecze | Punkty | Bilans goli |
| 1 | Korona Warszawa | 0 | 0 | 0:0 |
| 2 | Polonia Warszawa | 0 | 0 | 0:0 |
Faza finałowa
edytujRozgrywek nie rozpoczęto.
| Lp. | Drużyna | Mecze | Punkty | Bilans goli |
| Cracovia | 0 | 0 | 0:0 | |
| – | – | –:– | ||
| – | – | –:– | ||
| – | – | –:– | ||
| – | – | –:– |
Klasa B
edytujTabela okręgu krakowskiego
edytuj| Lp. | Drużyna | Mecze | Punkty | Bilans goli |
| 1 | Cracovia II | 10 | 20 | 47:3 |
| 2 | Wisła II Kraków | 10 | 13 | 27:16 |
| 3 | Wawel Kraków | 10 | 9 | 20:21 |
| 4 | Podgórze Kraków | 10 | 9 | 19:29 |
| 5 | Makkabi II Kraków | 10 | 5 | 14:28 |
| 6 | Jutrzenka II Kraków | 10 | 4 | 7:37 |
Ciekawostka
edytuj- Co prawda nie udało się wyłonić wszystkich pięciu zespołów bezpośrednio walczących o tytuł mistrzowski, jednak ówczesna prasa miała swoje przewidywania odnośnie do składu turnieju finałowego. Przykładowo, warszawski Kurjer Polski (nr 138 z 22 maja 1920) – piórem Jerzego Grabowskiego – informował na swoich łamach „(...) Przeglądając choć pobieżnie drużyny poszczególnych okręgów i często, niestety, sądząc tylko po wynikach, należy przypuszczać, że do ostatecznych rozgrywek staną: Polonia z Warszawy, Wisła z Krakowa, Pogoń ze Lwowa, Warta z Poznania i drużyna Łódzkiego Klubu Sportowego. (...)”. Z dużą dozą prawdopodobieństwa można założyć, iż w czterech z pięciu mistrzostw okręgowych red. Grabowski typował celnie, ale nie udało mu się poprawnie przewidzieć jedynego zespołu, który oficjalnie wywalczył awans do finałowej fazy mistrzostw (czyli Cracovii)[2].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ 1920 krakowska klasa A. [dostęp 2009-01-02]. (pol.).
- ↑ a b Gowarzewski A. i inni: Liga Polska (Encyklopedia piłkarska Fuji, tom 25). Katowice: Wydawnictwo GiA, 2000, s. 9–11. ISBN 83-88232-02-9.
- ↑ 1920-04-18 Wawel Kraków – Cracovia II 1:3. [dostęp 2009-01-02]. (pol.).
- ↑ 1920-04-25 Cracovia – Jutrzenka Kraków 8:0. [dostęp 2009-01-02]. (pol.).
Bibliografia
edytuj- Gowarzewski A. i inni: Liga Polska (Encyklopedia piłkarska Fuji, tom 25). Katowice: Wydawnictwo GiA, 2000, s. 1–216. ISBN 83-88232-02-9.
- Gowarzewski A. i inni: 75 lat PZPN Księga jubileuszowa (Encyklopedia piłkarska Fuji, tom 12). Katowice: Wydawnictwo GiA, 1994, s. 1–199. ISBN 83-902751-1-2.
- Gowarzewski A. i inni: Album 80 lat PZPN (Encyklopedia piłkarska Fuji). Katowice: Wydawnictwo GiA, 2000.
- Gowarzewski A. i inni: Album 90 lat PZPN (Encyklopedia piłkarska Fuji). Katowice: Wydawnictwo GiA, 2010.
- Hałys J.: Polska Piłka Nożna. Kraków: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1986, s. 1–995. ISBN 83-03-00804-8.