Andrija Mohorovičić (1971)
Andrija Mohorovičić – chorwacki, wcześniej jugosłowiański okręt hydrograficzny, następnie szkolny i patrolowy projektu 861 (w kodzie NATO: Moma), zbudowany w Polsce, w służbie od 1972 roku. Nosił numer burtowy PH-33, następnie BŠ-72. Nosi imię geofizyka Andrii Mohorovičicia.
„Andrija Mohorovičić” (2009 r.) | |
Klasa | |
---|---|
Projekt | |
Oznaczenie NATO | |
Historia | |
Stocznia | |
Wodowanie | 1971 |
Marynarka Wojenna SFR Jugosławii | |
Nazwa | Andrija Mohorovičić |
Wejście do służby | 1972 |
Wycofanie ze służby | 1991 |
Chorwacka marynarka wojenna | |
Nazwa | Andrija Mohorovičić |
Wejście do służby | 1991 |
Dane taktyczno-techniczne | |
Wyporność | 1514 t pełna |
Długość | 73,3 m |
Szerokość | 10,2 m |
Zanurzenie | 3,9 m |
Napęd | |
2 silniki wysokoprężne o mocy 3300 KM, 2 śruby | |
Prędkość | 17 w. |
Zasięg | 9000 Mm przy 11 w. |
Załoga | 30–37 |
Budowa
edytujOkręt należał do długiej serii okrętów hydrograficznych projektu 861 (w kodzie NATO: Moma), zaprojektowanych i budowanych na zamówienie ZSRR i innych krajów sojuszniczych w Stoczni Północnej w Gdańsku[1]. Został zbudowany dla marynarki wojennej Jugosławii w 1971 roku pod numerem budowy 861J/23, jako 23. okręt serii[1]. Został przekazany przez stocznię 19 czerwca 1971 roku[1].
Opis
edytujOkręty projektu 861 mają architekturę i konstrukcję typową dla statków cywilnych, z wysoką nadbudówką na śródokręciu. Na pokładzie dziobowym znajduje się 5-tonowy żuraw[2].
Wyporność pełna „Andrii Mohorovičicia” wynosi 1514 ton[3] (według starszych źródeł, 1475 ton, a standardowa 1200 ton)[2]. Długość całkowita wynosi 73,3 m, szerokość 10,2 m, a zanurzenie 3,9 m[3].
Napęd stanowią dwa silniki wysokoprężne Zgoda-Sulzer 6TD48 o łącznej mocy 3300 KM, poruszające dwie śruby o stałym skoku[3]. Prędkość maksymalna wynosi 17 węzłów, a zasięg 9000 mil morskich przy prędkości 11 węzłów[3].
Załoga liczyła 37 osób, w tym 4 oficerów[2]. W 2000 roku publikacje podawały załogę 30-osobową, w tym 4 oficerów[3], a w 2015 roku załogę 42-osobową, w tym 5 oficerów[4].
Wyposażenie obejmowało między innymi radziecki radar nawigacyjny Don 2 (pasmo I)[2]. Pod koniec lat 90. został zastąpiony przez radar Racal Decca BT 506 (pasmo I)[3]. Przed 2015 rokiem radar został wymieniony na Raytheon Anschütz (pasmo E/F/I)[4].
W roli okrętu szkolnego uzbrojony jest w dwa działka przeciwlotnicze kalibru 20 mm[5].
Służba
edytujJugosławia
edytujOkręt wszedł do służby w Marynarce Wojennej Jugosławii w 1972 roku, jako okręt hydrograficzny, pod imieniem „Andrija Mohorovičić” od nazwiska chorwackiego geofizyka[2]. Nosił numer burtowy PH 33[2]. Bazował w Splicie[2].
Chorwacja
edytujPodczas rozpadu Jugosławii w 1991 roku, okręt przejęty został przez Chorwację i wcielony do Chorwackiej Marynarki Wojennej. Wszedł do służby z zachowaniem nazwy, otrzymując nowy numer burtowy PT 72 (zapisywany jako „72”)[3], a przed 2015 rokiem: BŠ-72[4]. Został następnie zaadaptowany do roli okrętu szkolnego Akademii Marynarki[3].
W 2009 roku okręt został przeniesiony do Straży Wybrzeża (podporządkowanej marynarce wojennej) jako okręt patrolowy, kontynuując zarazem służbę jako okręt szkolny[6]. Od sierpnia do końca października 2015 roku okręt brał udział w humanitarnej operacji Triton Unii Europejskiej w celu ratowania imigrantów na Morzu Śródziemnym[5].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Ciślak 1995 ↓, s. 128.
- ↑ a b c d e f g Jane’s Fighting Ships 1996–97 ↓, s. 152.
- ↑ a b c d e f g h Jane’s Fighting Ships 2000–2001 ↓, s. 160.
- ↑ a b c Jane’s Fighting Ships 2015–2016 ↓, s. 190.
- ↑ a b Ministerstwo Obrony Chorwacji , Brod HRM-a "Andrija Mohorovičić" isplovio u operaciju "TRITON" [online], morh.hr, 30 lipca 2015 [zarchiwizowane z adresu 2015-08-18] .
- ↑ Jane’s Fighting Ships 2015–2016 ↓, s. 186, 190.
Bibliografia
edytuj- Jarosław Ciślak: Polska Marynarka Wojenna 1995: okręty, samoloty i śmigłowce, uzbrojenie, organizacja. Warszawa: Lampart i Bellona, 1995, seria: Ilustrowana Encyklopedia Techniki Wojskowej. 6. ISBN 83-86776-08-0.
- Jane’s Fighting Ships 1996-97. Richard Sharpe (red.). Londyn: Jane’s Information Group, 1986. ISBN 0-7106-1355-5. (ang.).
- Jane’s Fighting Ships 2000–2001. Richard Sharpe (red.). Jane’s Information Group Ltd, 2000. ISBN 0-7106-2018-7. (ang.).
- IHS Jane’s Fighting Ships 2015–2016. Stephen Saunders (red.). IHS, 2015. ISBN 978-0-7106-3143-5. (ang.).