Sistèma general armonizat de classificacion e d'etiquetatge dels produchs quimics

Lo sistèma general armonizat de classificacion e d'etiquetatge dels produchs quimics (abreujat en anglais Globally Harmonised System of Classification and Labelling of Chemicals, GHS) es un sistèma internacional d'etiquetatge de las matèrias dangierosas. Es destinat a unificar los diferents sistèmas nacionals en vigor.

Lo simbòl de dangièr per l'environament.

Son desvolopament comencèt al Cima de la Tèrra de Rio en 1992, quand l'Organizacion internacionala du trabalh, l'Organizacion de cooperacion e de desvelopament economics e diferents governaments e de las partidas prenentas s'amassèron a l'ONU. Remplaça lo pecedent etiquetatge europèu amb lo reglament CLP.

Generalitats modificar

Lo sistèma general armonizat compren un ensemble de pictogramas de dangièr que remplaça los ancians pictogramas de dangièr europèu de color iranja e lors equivalents americans. Los simbòls son similars als simbòls europèus, amb d'excepcions, mas los simbòls son en forma de lausange, an una limita roja, e lo pictograma es negre sus fons blanc.

Un novèl pictograma de dangièr que representa una massa blanca amb lo bust d'un uman foguèt introducha. Es utilizada pels mutagèns, cancerigèns, los captors e las substéncias qu'an una escala de toxicitat. Aqueles dangièrs insidioses son ara destriats de las toxicitats agudas. Atal, los produchs quimics nocius e irritants son marcats amb un punt d'exclamacion, que remplaça la crotz de Sant Andrèu europèu. La definicion de « corrosiu » inclutz « corrosiu al metal ».

Categorias modificar

Lo sistèma general armonizat destria los produchs en « classas de dangièr » (natura del dangièr). Aquel pòt èsser un dangièr fisic, un dangièr per la santat o per l'environament. Aquela classa de dangièr pòt èsser d'esperela destriada en « categorias de dangièr ».

I a 27 classas de dangièr (28 quand se destria las doas classas de dangièr per l'environament):

16 classas de dangièr fisic: matèrias e objèctes explosius, gases inflamables, aerosols inflamables, gases comburents, gases jos pression, liquids inflamables, matèras solidas inflamablas, matèrias autoreactivas, liquids pirofosforics, matèrias solidas pirofosforicas, matèrias autocaufantas, matèrias que al contacte de l'aiga emanan de gases inflamables, liquids comburents, matèrias solidas comburentas, peroxids organics, matèrias corrosivas pels metals;
10 classas de dangièr per la santat: toxicitat aguda, corrosion cutanèa, damatges ocular grèus, sensibilizacion respiratòria, mutagèn, cancerigèn, toxicitat per la reproduccion, toxicitat sitemic per d'organs cibles (exposicion unica), toxicitat sistemica per d'organs cibles (exposicions repidas), dangièr per aspiracion;
1 o 2 classas de dangièr per l'environament: dangièr pel mitan aquatic, dangièr pel jaç d'ozòn.

Calendièr d'aplicacion modificar

2003: adopcion de la primièra version de las recomandacions SGH pel Conselh economic e social de las Nacions unidas.
2005: publicacion de la primièra edicion retocada del SGH (devent èsser retocada cada dos ans).

Complementarà la reglementacion REACH sus l'enregistrament, l'evaluacion e l'autorisacion dels produchs quimics (CE n^o 1907/2006).

2009: intrada en aplicacion del SGH en Euròpa en doas estapas:
- primièra fasa de tres ans après que lo novèl sistèma d’etiquetatge serà obligatòri per las substéncias;
- segonda fasa de quatre o cinc ans après que lo sistèma novèl serà espandit a las preparacions e mesclas.

2016: aplication complèta del règlament CLP, remplaçant definitivament las directivas 67/548/CEE e 1999/45/CE.

Pictogramas de dangièrs modificar

Dangièrs fisics (SGH01 a SGH05), per la santat (SGH05 a SGH08) e per l'environament (SGH09), utilizat per la reglementacion europèa CLP per la seguretat.

Còde	Significacion	Remarcas
SGH01	Explosiu	Fa SGH02 e SGH03 facultatius
SGH02	Inflamable
SGH03	Comburent
SGH04	Gas jos pression
SGH05	Corrosiu	Fa SGH07 (per signalar los dangièrs d'irritacion cutanèa o oculara) facultatiu
SGH06	Toxic	Fa SGH07 facultatiu
SGH07	Toxic, irritant, sensibilizant, narcotic.	Wng Lo còde Wng (de l'anglés Warning) permet d'escriure lo mot « Attention ». Dgr Lo còde Dgr permet d'escriure lo mot « Danger ».
SGH08	Sensibilizant, mutagèn, cancerogèn, reprotoxic	Se present per signalar un dangièr de sensibilizacion respiratòria fa SGH07 (per signalar un dangièr de sensibilizacion cutanèa, d’irritacion cutanèa o ocular) facultatiu
SGH09	Dangièr per l'environament

Mencions de dangièr modificar

L'abreviacion « H » ven de l'anglés hazard (dangièr).

H200	Explosiu instable
H201	Explosiu: dangièr d'explosion en massa
H202	Explosiu: dangièr seriós de projeccion
H203	Explosiu: dangièr d'incendi, d'efièch de buf o de projeccion
H204	Dangièr d'incendi o de projeccion
H205	Dangièr d'explosion en massa en cas d'incendi
H220	Gas extrèmament inflamable
H221	Gas inflamable
H222	Aerosòl extrèmament inflamable
H223	Aerosòl inflamable
H224	Liquid e vapors extrèmament inflamables
H225	Liquid e vapors fòrça inflamables
H226	Liquid e vapors inflamables
H227	Liquid combustible
H228	Matèria solida inflamable
H229	Recipient jos pression: pòt espetar jos l'efièch de la calor.
H230	Pòt explosar quitament en l'abséncia d'aire.
H231	Pòt explosar quitament en l'abséncia d'aire a una pression e/o una temperatura nauta(s).
H240	Pòt explosar en cas de caufament
H241	Pòt s'enflamar o explosar en cas de caufament
H242	Pòt s'enflamar en cas de caufament
H250	S'enflama espontanèament al contacte de l'aire
H251	Matèria autocaufanta; pòt s'enflamar
H252	Matèria autocaufanta en grandas quantitats; pòt s'enflamar
H260	Emana, al contacte de l'aiga, de gases inflamables que pòdon s'enflamar espontanèament
H261	Emana, al contacte de l'aiga, de gases inflamables
H270	Pòt provocar o agravar un incendi; comburent
H271	Pòt provocar un incendi o una explosion; comburent poderós
H272	Pòt agravar un incendi; comburent
H280	Contenun gaz jos pression; pòt explosar jos l'efièch de la calor
H281	Conten un gas refrigerat; pòt causar de quemaduras o de nafras criogenicas
H290	Pòt èsser corrosiu pels metals
H300	Mortal en cas d'ingestion
H301	Toxic en cas d'ingestion
H302	Nociu en cas d'ingestion
H304	Pòt èsser mortal en cas d'ingestion e de penetracion dins las vias respiratòrias
H310	Mortal per contacte cutanèu
H311	Toxic per contacte cutanèu
H312	Nociu per contacte cutanèu
H314	Provòca de quemaduras grevas de la pèl e de damatges oculars
H315	Provòca una irritacion cutanèa
H317	Pòt provocar una allergia cutanèa
H318	Provòca de damatges oculars greus
H319	Provòca una sevèra irritacion dels uèis
H330	Mortal per inalacion
H331	Toxic per inalacion
H332	Nociu per inalacion
H334	Peut provoquer des symptômes allergiques ou d'asthme ou des difficultés respiratoires par inhalation
H335	Peut irriter les voies respiratoires
H336	Peut provoquer somnolence ou vertiges
H340	Peut induire des anomalies génétiques (indicar la via d'exposicion s'es formalament provocat que pas cap autra via d'exposicion mena pas al meteis dangièr)
H341	Susceptible d'induire d'anomalias geneticas (indicar la via d'exposicion s'es formalament provocat que pas cap autra via d'exposicion mena pas al meteis dangièr)
H350	Pòt provocar lo càncer (indicar la via d'exposicion s'es formalament mostrat que pas cap d'autra via d'expositcion mena al meteis dangièr)
H350i	Pòt provocar lo càncer per inalacion.
H351	Susceptible de provocar lo càncer (indicar la via d'exposicion s'es formalament mostrat que pas cap d'autra via d'exposicion mena al meteis dangièr)
H360	Pòt noire a la fertilitat o al fetus (indicar l'efièch s'es conegut) (indicar la via d'exposicion s'es formalament mostrat que pas cap d'autra via d'exposicion mena al meteis dangièr)
H360D	Pòt noire al fetus.
H360Df	Pòt noire al fetus. Susceptible de noire a la fertilitat.
H360F	Pòt noire a la fertilitat.
H360Fd	Pòt noire a la fertilitat. Susceptible de noire al fetus.
H360FD	Pòt noire a la fertilitat. Pòt noire al fetus.
H361	Susceptible de noire a la fertilitat o al fetus (indicar l'efièch s'es conegut) (indicar la via d'exposicion s'es formalament mostrat que pas cap d'autra via d'exposicion mena al meteis dangièr)
H361d	Susceptible de noire al fetus.
H361f	Susceptible de noire a la fertilitat.
H361fd	Susceptible de noire a la fertilité. Susceptible de noire al fetus.
H362	Pòt èsser nociu pels menons noirits al lach maternal
H370	Risc provat d'efièch greus pels organs (o indicar totes los organs tocats, se son coneguts) (indicar la via d'exposicion s'es formalament mostrat que pas cap d'autra via d'exposicion mena al meteis dangièr)
H371	Risc presumat d'efièch greus pels organs (o indicar totes los organs tocats, se son coneguts) (indicar la via d'exposicion s'es formalament mostrat que pas cap d'autra via d'exposicion mena al meteis dangièr) au même danger)
H372	Risc provat d'efièch greus pels organs (o indicar totes los organs tocats, se son coneguts) a la seguida d'exposicions repetidas o d'una exposicion longa (indicar la via d'exposicion s'es formalament mostrat que pas cap d'autra via d'exposicion mena al meteis dangièr)
H373	Risc presumitd'efièch greus pels organs (o indicar totes los organs tocats, se son coneguts) a la seguida d'exposicions repetidas o d'una exposicion longa (indicar la via d'exposicion s'es formalament mostrat que pas cap d'autra via d'exposicion mena al meteis dangièr)
H400	Fòrça toxic pels organismes aquatics
H410	Fòrça toxic pels organismes aquatics, provòca d'efièch a long tèrme
H411	Toxic pels organismes aquatics, provòca d'efièch a long tèrme
H412	Nociu pels organismes aquatics, provòca d'efièch a long tèrme
H413	Pòt provocar d'efièch nefasts de long tèrme pels organismes aquatics

Informacions addicionalas modificar

EUH001	Explosiu a l'estat sec
EUH006	Dangièr d'explosion en contacte o sens contacte amb l'aire
EUH014	Reagís violentament al contacte de l'aiga
EUH018	Pendent l'utilizacion, formacion possible de mescla vapor-aire inflamable/explosiu
EUH019	Pòt formar de peroxids explosius
EUH029	Al contact de l'aiga, emana de gases toxics
EUH031	Al contact d'un acid, emana un gas toxic
EUH032	Al contact d'un acid, emana un gas fòrça toxic
EUH044	Risc d'explosion se caufat en ambiant confinat
EUH059	Dangerós pel jaç d'ozon
EUH066	L'exposicion repetida pòt provocar dessecament o fendilhas de la pèl
EUH070	Toxics per contact ocular
EUH071	Corrosiu pel las vias respiratòrias
EUH201	Conten de plomb. Utilizar pas suls objèctes susceptibles d'èsser mastegats o chucat per d'enfants.
EUH201A	Attencion! Conten de plomb
EUH202	Cianoacrilat. Dangièr. Pèga a la pèl e als uèis en unas segondas. Servar fòrça de portada d'enfants.
EUH203	Conten de croma (VI). Pòt provocar una reaccion allergica.
EUH204	Conten d'isocianats. Pòt produire una reaccion allergica.
EUH205	Conten de compausats epoxidics. Pòt produire una reaccion allergica.
EUH206	Attencion! Utilizar pas en combinason amb d'autres produchs. Pòt emanar des gases dangieroses (clòr).
EUH207	Attencion! Conten de cadmi. De fums dangieroses se desvelopan pendent l'utilizacion. Veire las informacions donadas pel fabricant. Respectar les consignas de seguretat.
EUH208	Content de (nom de la substéncia sensibilizanta). Pòt produire una reaccion allergica.
EUH209	Pòt venir aisidament inflamable pendent d'utilizacion
EUH209A	Pòt venir inflamable pendent d'utilizacion
EUH210	Ficha de donadas de seguratat disponibla susdemanda
EUH401	Respectar las instruccions d'utilizacion per evitar los riscs per la santat umana e l'environament.

Conselhs de prudéncia generals modificar

P101	En cas de consultacion d’un mètge, gardar a disposicion lo recipient o l’etiqueta.
P102	Gardar fòra de portada dels enfants.
P103	Legir l’etiqueta abans utilizacion.
P201	Se procurar las instruccions abans utilizacion.
P202	Manipular pas abans d’aver legir e comprés totas las precaucions de seguretat.
P210	Gardar a l'escart de la calor/de las belugas/de las flamas vivas/de las superfícia caudas. — Fumar pas.
P211	Vaporizar pas sus una flama viva o sus tota autra font d’ignicion.
P220	Gardar/servar a l’escart dels vestits/…/matèrias combustiblas
P221	Prene totas las precaucions per eviter de mesclar amb de matèrias combustiblas…
P222	Daissar pas al contacte de l’aire.
P223	Evitar tot contacte amb l’aiga, a causa del risc de reaccion violenta e d’inflamacion espontanèa.
P230	Mantenir umidificat amb …
P231	Manipular jos gas inèrte.
P232	Aparar de l’umiditat.
P233	Maintener lo recipient tampat de biais estanc.
P234	Servar sonque dins lo recipient d’origina.
P235	Gardar al fresc.
P240	Mesa a la tèrra/ligam equipotencial del recipient e del material de recepcion.
P241	Utilizar del material electric/de ventilacion/d’esclairatge/…/antideflagrant.
P242	Utilizar pas d'aisina produsent de belugas.
P243	Prene de mesuras de precaucion contra las descargas electrostaticas.
P244	S’assegurar de l’abséncia de grassa o d’òli sus las sopapas de reduccion.
P250	Evitar las abrasions/los tusts/…/los frejaments.
P251	Recipient jos pression: perforar pas, nimai brutlar, quitament après usatge.
P260	Respirar pas las poscas/fums/gases/brumas/vapors/aerosòls.
P261	Evitar de respirar las poscas/fums/gases/brumas/vapors/aerosòls.
P262	Evitar tot contacte amb los uèis, la pèl o los vestits.
P263	Evitar tot contacte amb la substéncia pendent l'emprenhament/pendent l’alachament.
P264	Se lavar … sonhosament après manipulacion.
P270	Manjar pas, beure pas o fumar pas en manipulant aquel produch.
P271	Utilizar sonque en plen aire o dins un luòc plan ventilat.
P272	Los vestits de trabalh contaminats devon pas sortir del luòc de trabalh.
P273	Evitar lo rebut dins l’environament.
P280	Portar des gants de proteccion/de vestits de proteccion/un equipament de proteccion dels uèis/de la cara.
P281	Utilizar l’equipament de proteccion individual que cal.
P282	Portar de gants isolants contra lo freg/un equipament de proteccion de la cara/dels uèis.
P283	Portar de vestits resistent al fuòc/a las flamas/ignifugs.
P284	Portar un equipament de proteccion respiratòri.
P285	Quand la ventilacion del luòc es insuffisenta, portar un equipament de proteccion respiratòria.
P231+P232	Manipular jos gas inèrte. Aparar de l’umiditat.
P235+P410	Gardar al fresc. Aparar del rai solar.
P301	EN CAS D’INGESTION:
P302	EN CAS DE CONTACTE AMB LA PÈL:
P303	EN CAS DE CONTACTE AMB LA PÈL (o los pèls):
P304	EN CAS D'INALACION:
P305	EN CAS DE CONTACTE AMB LOS UÈIS:
P306	EN CAS DE CONTACTE AMB LOS VESTITS:
P307	EN CAS d’exposicion:
P308	EN CAS d’exposicion provada o sospechada:
P309	EN CAS d’exposicion o d'un malaise:
P310	Cridar imediatament un CENTRE ANTIPOISON o un mètge.
P311	Cridar un CENTRE ANTIPOISON o un mètge.
P312	Cridar un CENTRE ANTIPOISON o un mètge en cas de malaise.
P313	Consultar un mètge.
P314	Consultar un mètge en cas de malaise.
P315	Consultar imediatament un mètge.
P320	Un tractament especific es urgent (veire … sus aquela etiqueta).
P321	Tractament especific (veire … sus aquela etiqueta).
P322	Mesuras especificas (veire … sus aquela etiqueta).
P330	Lavar la boca.
P331	FAR PAS vomir.
P332	En cas d’irritacion cutanèa:
P333	En cas d’irritacion o d’erupcion cutanèa:
P334	Rafescar/pausar una compressa umida.
P335	Levar amb precaucion las particulas pausadas sus la pèl.
P336	Degelar las partidas geladas amb de l’aiga tibesa. Fejar pas las zonas tocadas.
P337	Se l’irritacion oculara demora:
P338	Levar las lentilhas de contacte se la victima ne pòrte e se pòdon èsser aisidament levadas. Contunha de rafescar.
P340	Transportar la victima fòra e la mantener al repaus dins una posicion ont pòt confortablament respirar.
P341	S'a de dificultats de respirar, transportar la victima fòra e la mantenir al repaus dins una posicion ont pòt confortablament respirar.
P342	En cas de simptòmas respiratòris:
P350	Lavar amb precaucion e abondentament a l’aiga e al sabon.
P351	Rafescar amb precaucion a l'aiga pendent unas minutas.
P352	Lavar amb precaucion e abondentament a l’aiga e al sabon.
P353	Rafescar la pèl a l'aiga/se dochar.
P360	Rafescar sul còp e abondentament amb d’aiga los vestits contaminats e la pèl abans de las levar.
P361	Levar sul còp los vestits contaminats.
P362	Laver los vestits contaminats e los lavar abans un novèla utilizacion
P363	Lavar los vestits abans un novèla utilizacion.
P370	En cas d’incendi:
P371	En cas d’incendi important e se s’agís de grandas quantitats:
P372	Risc d’explosion en cas d’incendi.
P373	COMBATRE PAS l’incendi quand lo fuòc atenh los explosius.
P374	Combatre l’incendi a disténcia prenent las precaucions normalas.
P375	Combatre l’incendi a disténcia a causa del risc d’explosion.
P376	Tapar la pèrda se se pòt far sens dangièr.
P377	Pèrda gas enflamat: atudar pas se la pèrda se pòt pas arrestar sens dangièr.
P378	Utilizar … per l’extinccion.
P380	Evacuar la zona.
P381	Eliminar totas las fonts d’ignicion se se pòt far sens dangièr.
P390	Absorbar tota substança espandida per evitar qu’ataque los materials a l'entorn.
P391	Recampar lo produch espandit.
P301+P310	EN CAS D’INGESTION: cridar imediatament un CENTRE ANTIPOISON o un mètge.
P301+P312	EN CAS D’INGESTION: cridar imediatament un CENTRE ANTIPOISON o un mètge en cas de malaise.
P301+P330+P331	EN CAS D’INGESTION: lavar la boca. FAR PAS vomir.
P302+P334	EN CAS DE CONTACTE AMB LA PÈL: rafescar/pausar una compressa umida.
P302+P350	EN CAS DE CONTACTE AMB LA PÈL: Lavar amb precaucion e abondentament a l’aiga e al sabon.
P302+P352	EN CAS DE CONTACTE AMB LA PÈL: Lavar amb precaucion e abondentament a l’aiga e al sabon.
P303+P361+P353	EN CAS DE CONTACTE AMB LA PÈL (o los pèls): Levar sul còp los vestits contaminats. Rafescar la pèl a l'aiga/se dochar.
P304+P340	EN CAS D'INALATION: transportar la victima fòra e la mantener al repaus dins una posicion ont pòt confortablament respirar.
P304+P341	EN CAS D'INALATION: S'a de dificultats de respirar, transportar la victima fòra e la mantenir al repaus dins una posicion ont pòt confortablament respirar.
P305+P351+P338	EN CAS DE CONTACTE AMB LOS UÈIS: rafescar amb precaucion a l'aiga pendent unas minutas. Levar las lentilhas de contacte se la victima ne pòrte e se pòdon èsser aisidament levadas. Contunha de rafescar.
P306+P360	EN CAS DE CONTACTE AMB LOS VESTITS: Rafescar sul còp e abondentament amb d’aiga los vestits contaminats e la pèl abans de las levar.
P307+P311	EN CAS d’exposicion: Cridar un CENTRE ANTIPOISON o un mètge.
P308+P313	EN CAS d’exposicion provada o sospechada: consultar un mètge.
P309+P311	EN CAS d’exposicion o de malaise: cridar un CENTRE ANTIPOISON o un mètge.
P332+P313	En cas d’irritacion cutanèa: consultar un mètge.
P333+P313	En cas d’irritacion o d'erupcion cutanèa: consultar un mètge.
P335+P334	Levar amb precaucion las particulas pausadas sus la pèl. Rafescar/pausar una compressa umida.
P337+P313	Se l’irritacion oculara demora: consultar un mètge.
P342+P311	En cas de simptòmas respiratòrias: cridar un CENTRE ANTIPOISON o un mètge.
P370+P376	En cas d’incendia: tapar la pèrda se se pòt far sens dangièr.
P370+P378	En cas d’incendi: utilizar … per l’extinccion.
P370+P380	En cas d’incendi: evacuar la zona.
P370+P380+P375	En cas d’incendi: evacuar la zona. Combatre l’incendia distància a causa del risc d’explosion.
P371+P380+P375	En cas d’incendi important e se s’agís de grandas quantitats: evacuar la zona. Combatre l’incendi a disténcia a causa del risc d’explosion.
P401	Servar …
P402	Servar dins un luòc sec.
P403	Servar dins un luòc plan ventilat.
P404	Servar dins un recipient tapat.
P405	Gardar clavat.
P406	Servar dins un recipient resistent a la corrosion/recipient en … amb capa interiora resistent a la corrosion.
P407	Mantenir un interval d’aire entre las pilas/paletas.
P410	Aparar del rai solar.
P411	Servar a una temperatura passant pas … °C/… °F.
P412	Expausar pas a una temperatura superiora a 50 °C o 323,2 K, 122 °F.
P413	Servar las quantitats en vrac de lai de … kg/… lb a une temperatura passant pas … °C/… °F.
P420	Servar a l'escart de las autras matèrias.
P422	Servar lo contengut jos …
P402+P404	Servar dins un luòc sec. Servar dins un recipient tapat.
P403+P233	Servar dins un luòc plan ventilat. Maintenir le récipient fermé de manière étanche.
P403+P235	Servar dins un luòc plan ventilat. Gardar al fresc.
P410+P403	Aparar del rai solar. Servar dins un luòc plan ventilat.
P410+P412	Aparar del rai solar. Expausar pas a una temperatura superiora a 50 °C/122 °F.
P411+P235	Servar a una temperatura passant pas … °C/… °F.. Gardar al fresc.
P501	Eliminar lo contengut/recipient dins …