Tweede Kamerverkiezingen 1971

De Tweede Kamerverkiezingen 1971 waren verkiezingen in Nederland voor de Tweede Kamer der Staten-Generaal. Zij vonden plaats op 28 april 1971.

Tweede Kamerverkiezingen 1971
Datum28 april 1971
LandVlag van Nederland Nederland
Te verdelen zetels150
Opkomst79,12%
Resultaat
Grootste partijPvdA
Nieuwe minister-presidentBarend Biesheuvel
Begin regeerperiodeBiesheuvel I
Tweede Kamerverkiezingen 1971
Opvolging verkiezingen
1967  1972
Portaal  Portaalicoon  Politiek

De verkiezingen werden gehouden als gevolg van de afloop van de zittingstermijn van de Tweede Kamer die gekozen was bij de Tweede Kamerverkiezingen van 1967.

Deze verkiezingen waren de eerste verkiezingen voor de Tweede Kamer na de afschaffing van de opkomstplicht.

Uitslag

bewerken

Opkomst en kiesdeler

bewerken
19671971
# stemmen%# stemmen%
Kiesgerechtigden[1]7.452.776[2]8.048.726
Niet opgekomen376.4485,05[3]1.684.00720,92[3]
Opkomst7.076.32894,95[3]6.364.71979,08[3]
Blanco/ongeldige stemmen198.2982,80[4]46.5670,73[4]
Geldige stemmen6.878.03097,20[4]6.318.15299,27[4]
Kiesdeler45.854-42.121-

Verkiezingsuitslag naar partij

bewerken

Grote winnaars van deze verkiezingen waren DS'70 en de Partij van de Arbeid. De nieuwkomer DS'70 behaalde acht zetels. De PvdA werd voor het eerst sinds 1956 weer de grootste partij. Van groot belang was verder dat, door het verlies van KVP (zeven zetels), CHU (twee zetels), ARP (twee zetels) en VVD (één zetel), de zittende coalitie van deze vier partijen haar meerderheid verloor. Het was de eerste keer dat de drie confessionele partijen samen met de VVD geen meerderheid in de Tweede Kamer meer hadden.

Winst was er voor oppositiepartijen PvdA (twee zetels), D'66 (vier zetels) en de CPN (één zetel). De PPR kwam, net als de Nederlandse Middenstandspartij, nieuw binnen met twee zetels. Het GPV won een tweede zetel, terwijl de PSP er twee verloor. Opvallend was het grote aantal bejaardenpartijen dat deelnam, die echter geen van alle een zetel behaalden.

De PvdA was de grootste partij van het land geworden, met maar liefst vijf zetels winst. Het kleinere DS'70 kon zich als een nog grotere overwinnaar roemen, doordat ze als kersverse partij met acht zetels in de Kamer binnenkwam. De christelijke partijen KVP, ARP en CHU moesten aanzienlijke verliezen incasseren, terwijl de VVD de stijgende lijn van de voorgaanse verkiezingen niet kon voortzetten. De vier regeringspartijen hadden zelfs hun parlemenatire meerderheid verloren. Volgens de in september 1970 naar voren getreden PvdA-lijsttrekker Joop den Uyl ging de Nederlandse politiek een "beslissende fase" tegemoet. Deze ontwikkeling werd het "tijdperk Biesheuvel", de periode 1971/'72 voor het aantreden van het "tijdperk Den Uyl" in 1973.

Partij19671971verschilZetelverdeling (grafisch)
# stemmen%[5]zetels# stemmen%[5]zetels%zetels
PvdA1.620.11223,55371.554.28024,6039+1,05+2  
1967
           


1971
              


KVP1.822.89426,50421.379.67221,8435 -4,66-7 
VVD   738.20210,7317   653.37010,3416 -0,39-1 
ARP   681.060  9,9015   542.742 8,5913 -1,31-2 
D'66   307.810  4,48 7   428.067 6,7811+2,30+4  
CHU   560.033  8,1412   399.106 6,3210 -1,82-2 
DS'70---   336.719 5,33 8+5,33+8  
CPN   248.318  3,61 5   246.569 3,90 6+0,29+1  
SGP   138.069  2,01 3   148.192 2,35 3+0,340
PPR---   116.049 1,84 2+1,84+2  
GPV    59.156  0,86 1   101.790 1,61 2+0,75+1  
NMP---     95.706 1,51 2+1,51+2  
PSP   197.216  2,87 4     90.738 1,44 2 -1,43-2 
BP   327.953  4,77 7     69.656 1,10 1 -3,67-6 
ABPN[6]---     26.878 0,43 0+0,430
NA[7]---     24.376 0,39 0+0,390
NRP---     23.047 0,36 0+0,360
Kabouters---     21.982 0,35 0+0,350
BPAP[8]---     21.488 0,34 0+0,340
Binding Rechts---     15.137 0,24 0+0,240
D2000[9]---      7.189 0,11 0+0,110
BP65+[10]---      5.739 0,09 0+0,090
Lijst Van Velsen---      3.676 0,06 0+0,060
BPAB[11]---      1.840 0,03 0+0,030
SGG[12]---      1.647 0,03 0+0,030
LPvB[13]---      1.620 0,03 0+0,030
PvhR[14]    1.070  0,020         477 0,01 0 -0,010
PSD[15]---         400 0,01 0+0,010
overige partijen in 1967 176.137  2,56 0--- -2,560
Totaal6.878.030 1001506.318.152 10015000

Gekozen leden

bewerken
Zie Samenstelling Tweede Kamer 1971-1972 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Kabinetsformatie

bewerken
Zie Kabinetsformatie Nederland 1971 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Doordat DS'70 bij de zittende combinatie (KVP, VVD, ARP en CHU) betrokken werd, kon op 6 juli 1971 het kabinet-Biesheuvel I worden gevormd.


Referenties

bewerken
  1. Inclusief 2.099 personen opgenomen in het Centraal Persoons Register.
  2. Inclusief 1.757 personen opgenomen in het Centraal Persoons Register.
  3. a b c d % van het aantal kiesgerechtigden.
  4. a b c d % van het aantal uitgebrachte stemmen.
  5. a b % van het aantal geldige stemmen.
  6. Algemene Bejaardenpartij Nederland
  7. Nederlands Appèl
  8. Bejaarden- en Arbeiderspartij
  9. Democraten 2000, Partij voor de Gewone Man
  10. Bejaardenpartij 65+
  11. Bejaardenpartij Algemeen Belang
  12. Stichting Gedupeerde Groepen 18+/65+
  13. Landelijke Partij voor Bejaarden
  14. Partij van het Recht
  15. Positief Sociaal-Democraten

Bronnen