FC Zürich
FC Zürich is een voetbalclub uit Zwitserland. De club komt uit de stad Zürich en is opgericht in 1896. De club is twaalf keer kampioen van Zwitserland geworden en won negen keer de Zwitserse beker. Grasshopper Club Zürich is de grootste club van de stad. In het verleden was er ook nog concurrentie van de Young Fellows en de Blue Stars, maar deze clubs vertoeven inmiddels in lagere klassen.
FC Zürich | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||
| Naam | Fussballclub Zürich | |||||
| Bijnaam | FCZ Züri | |||||
| Opgericht | 1 augustus 1896 | |||||
| Plaats | Zürich | |||||
| Stadion | Letzigrund | |||||
| Capaciteit | 26.104 | |||||
| Voorzitter | .svg){kind=small} Ancillo Canepa | |||||
| Trainer |  Bo Henriksen | |||||
| Competitie | Super League | |||||
| Website | Officiële website | |||||
| ||||||
| Geldig voor 2023/24 | ||||||
| ||||||
Sinds de zomer van 2008, na integratie van FFC Seebach Zürich, spelen de vrouwenteams onder de naam FC Zürich Frauen.
Geschiedenis bewerken
1896-1924 bewerken
De club ontstond op 1 augustus 1896 na een fusie tussen FC Turicum (Turicum is de Latijnse naam voor Zürich) en FC Excelsior. Kort daarna sloten ook de leden van de club FC Viktoria zich bij de club aan.
In 1897/98 nam de club deel aan het allereerste kampioenschap in Zwitserland. Er waren drie regionale groepen en FC en stadsrivaal Grasshopper-Club werden in groep A ingedeeld. De Grasshoppers wonnen met 7-2 en plaatsten zich voor de finale, die ze uiteindelijk wonnen. Het volgende seizoen schreef ook Anglo-American Club Zürich zich in voor de competitie en FC werd met 5-0 afgedroogd door de latere kampioen. In 1899/00 kwamen er ook nog FC St. Gallen en Old Boys Basel bij in de groep. Dit jaar werd FC tweede in de groep. Twee jaar later werd de club groepswinnaar en plaatste zich zo voor het eerst voor de eindronde, samen met de Young Boys en FC Bern. Deze laatste werd met 7-1 vernederd en FC Zürich kroonde zich voor het eerst tot landskampioen. Het volgende seizoen speelde de club opnieuw de eindronde samen met de Young Boys en FC Neuchâtel. Nadat de Young Boys beide wedstrijden wonnen werd de wedstrijd tussen Zürich en Neuchâtel afgeblazen.
Na een paar rustige seizoenen werd FC weer groepswinnaar in 1905/06, maar moest eerst nog een testwedstrijd spelen tegen FC Winterthur om door te stoten naar de eindronde en de club verloor met 5-0. Na een paar mindere seizoenen eindigde FC in 1910/11 weer bovenaan, samen met Winterthur en kon dit keer wel winnen in de testwedstrijd. In de eindronde versloeg de club Servette Genève, maar verloor dan van de Young Boys en moest de titel aan hen laten. Na enkele seizoenen middenmoot eindigde de club na de Eerste Wereldoorlog steevast op de tweede of derde plaats tot ze in 1923/24 gelijk met de Young Fellows op de eerste plaats eindigden. Na de testwedstrijd gewonnen te hebben versloeg FC in de eindronde Servette en Nordstern Basel en werd voor de tweede keer landskampioen.
1925-1958 bewerken
Hierna ging het langzaam bergaf met de club. De drie andere topteams uit Zürich eindigden meestal voor FC. In 1931/32 groepswinnaar met 7 punten voorsprong op Urania Genève. In de eindronde met vier clubs nam ook Lausanne Sports, de kampioen van de tweede klasse deel. Lausanne en Zürich behaalden vier punten en moesten een testwedstrijd spelen om de landstitel. Lausanne won met 5-2 en kroonde zich in eenzelfde jaar tot kampioen van de eerste en tweede klasse.
Twee jaar later werd de Nationalliga A opgericht. Voor het eerst kwam er één reeks in de eerste klasse. De concurrentie werd grote en Zürich werd laatste met 1 punt achterstand op de Blue Stars en zo moest de club voor het eerst naar de tweede klasse. Daar liep het bijna faliekant af na een voorlaatste plaats. Twee seizoenen later won de club wel zijn groep, maar verloor in de finale om promotie met zware cijfers van FC Grenchen. Na enkele seizoenen middenmoot slaagde de club erin om terug te promoveren in 1941. Bij de terugkeer werd de vijfde plaats behaald. Twee jaar later werd een nieuwe degradatie maar net vermeden omdat er slechts één club degradeerde dat jaar. In 1945/46 werd de club laatste en degradeerde, maar kon de afwezigheid dit keer tot één seizoen beperken en vestigde zich de volgende jaren in de subtop van de Nationalliga A. In 1951/52 streed de club samen met de Grasshoppers om de titel, maar moest die uiteindelijk laten aan de rivaal met één punt achterstand. Op een vier plaats in 1955 na ging het de volgende seizoenen werd minder tot een degradatie volgde in 1957. Ook dit keer kon de club meteen te titel pakken in de Nationalliga B.
1959-1981 bewerken
Onder leiding van voorzitter Edwin Nägeli en topspelers als Klaus Stürmer, Köbi Kuhn, Fritz Künzli, Ilija Katic, René Botteron ging FCZ zijn glorieperiode in. Bij de terugkeer in de Nationalliga werd de club derde. Na een vierde en een derde plaats ging het weer even bergaf in 1962, maar het volgende seizoen werd de club voor de derde keer landskampioen. Hierdoor kon de club deelnemen aan de Europacup I en gooide meteen hoge ogen door de halve finale te halen. De club werd gestopt door Real Madrid. Het volgende seizoen werd de club vicekampioen en in 1965/66 werd opnieuw de titel behaald en voor het eerst werd ook de beker gewonnen. Na een tweede plaats mocht de club deelnemen aan de Jaarbeursstedenbeker en versloeg daar Barcelona, Nottingham Forest en Sporting Lissabon alvorens door het Schotse Dundee FC uitgeschakeld te worden. Datzelfde seizoen eindigde de club samen met Grasshopper-Club en FC Lugano bovenaan de tabel en speelde een eindronde, waarin de club beide wedstrijden won en opnieuw de landstitel haalde. Na enkele seizoenen subtop werd de club met twaalf punten voorsprong op de Grasshoppers kampioen in 1973/74. Voor het eerst kon FCZ de titel ook verlengen en slaagde er zelfs in om drie jaar op rij kampioen te worden en in 1976 werd ook opnieuw de dubbel binnen gehaald. Na enkele minder geslaagde Europese campagnes schoof Zürich na zijn derde titel grote clubs als de Glasgow Rangers en Dynamo Dresden aan de kant. In de halve finale was dit keer Liverpool FC te sterk.
De competitie veranderde vanaf het volgende seizoen; de top 6 speelde na de heen- en terugronde nog een play-off om de kampioen te bepalen. In 1978/79 sloot FCZ als leider de terugronde af met twee punten voorsprong op Servette, maar in de play-off om de titel liet de club het afweten en moest de titel aan Servette laten. Twee seizoenen later was de competitie weer overgeschakeld op het oude systeem en de club behaalde zijn negende landstitel.
1982-2005 bewerken
De volgende seizoenen belandde de club in de middenmoot en degradeerde zelfs in 1988. Na twee seizoenen keerde de club terug. FCZ kon geen rol van betekenis meer spelen en in 1995/96 werd de voorlaatste plaats behaald. De competitie verliep alweer enkele jaren met een eindronde na de reguliere competitie en zo kon de club de degradatie net vermijden. Dan ging het weer beter en in 1998 werd de vierde plaats bereikt zodat er nog eens Europees gevoetbald kon worden; Zürich bereikte de achtste finale van de UEFA Cup en verloor daar van AS Roma. In 2000 kon de club nog eens de beker winnen. In de competitie bleef de club in de middenmoot spelen en slaagde er in 2005 in om nog eens de beker te winnen.
Sinds 2006 bewerken
In het seizoen 2005/06 streed de club voor het eerst weer mee om de titel. Op de voorlaatste speeldag had de club drie punten achterstand op FC Basel, dat voor de derde keer op rij kampioen kon worden. Toevallig moest Zürich op de laatste speeldag tegen zijn rechtstreekse concurrent spelen en de club won in de 93ste minuut met 1-2 toen Iulian Filipescu scoorde in blessuretijd. Hierdoor won de club – 25 jaar na zijn laatste titel – de tiende landstitel en won zo zijn eerste Gouden Kampioensster.
Het volgende seizoen streed de club opnieuw tot op de laatste speeldag met Bazel om de titel en kon dit keer met één punt voorsprong bovenaan eindigen. De laatste wedstrijd werd met 2-0 gewonnen van aartsrivaal Grasshoppers. In de Champions League werd FCZ twee jaar op rij voortijdig uitgeschakeld, maar belandde in het tweede seizoen wel nog in het vangnet van de UEFA Cup en versloeg daar clubs uit Italië, Frankrijk en Tsjechië.
In 2007/08 startte FC Zürich goed, maar de titelverdediger kon het niveau na de winterstop niet volhouden en eindigde uiteindelijk als derde, met 18 punten achterstand op FC Basel. Op woensdag 25 mei 2016 won FC Zürich met 3-1 van FC Vaduz in de Zwitserse Super League, maar die zege kon niet voorkomen dat de club degradeerde omdat concurrent FC Lugano ook won tijdens de laatste speelronde. Supporters van Zürich waren furieus na het laatste fluitsignaal en bestormden de catacomben van het eigen stadion. Vijf dagen later won FC Zürich wel de Zwitserse beker en wel voor de negende keer in de clubgeschiedenis. De club won in de finale in het Letzigrund Stadion met 1-0 van Lugano en plaatste zich zo voor de groepsfase van de UEFA Europa League 2016/17. Het was de Senegalese middenvelder Sangoné Sarr die kort voor rust voor de enige treffer uit de wedstrijd zorgde. Het was de derde keer dat de Zwitserse bekerwinnaar ook degradeert, na FC Wil in 2004 en FC Luzern in 1992.
Het werd wel gelijk kampioen in de Challenge League 2016/17, waardoor het na een seizoen weer in de Super League uitkwam.
Mannen bewerken
Erelijst bewerken
- Landskampioen (13x)
- 1902, 1924, 1963, 1966, 1968, 1974, 1975, 1976, 1981, 2006, 2007, 2009, 2022
- Schweizer Cup (10x)
Eindklasseringen bewerken
- Niveau 1
- Niveau 2
Resultaten per seizoen bewerken
| Seizoen | № | Clubs | Divisie | Duels | Winst | Gelijk | Verlies | Doelsaldo | Punten | Tsch |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2003–2004 | 4 | 10 | Super League | 36 | 14 | 8 | 14 | 58–52 | 50 | 7.889 |
| 2004–2005 | 5 | 10 | Super League | 34 | 13 | 9 | 12 | 55–57 | 48 | 8.794 |
| 2005–2006 |  | 10 | Super League | 36 | 23 | 9 | 4 | 86–36 | 78 | 10.008 |
| 2006–2007 | | 10 | Super League | 36 | 23 | 6 | 7 | 67–32 | 75 | 10.871 |
| 2007–2008 | 3 | 10 | Super League | 36 | 15 | 11 | 10 | 58–43 | 56 | 12.186 |
| 2008–2009 | | 10 | Super League | 36 | 24 | 7 | 5 | 80–36 | 79 | 9.830 |
| 2009–2010 | 7 | 10 | Super League | 36 | 12 | 9 | 15 | 55–58 | 45 | 10.700 |
| 2010–2011 | 2 | 10 | Super League | 36 | 21 | 9 | 6 | 74–44 | 72 | 11.750 |
| 2011–2012 | 6 | 10 | Super League | 34 | 11 | 8 | 15 | 43–44 | 41 | 10.512 |
| 2012–2013 | 4 | 10 | Super League | 36 | 16 | 7 | 13 | 62–48 | 55 | 10.740 |
| 2013–2014 | 5 | 10 | Super League | 36 | 14 | 8 | 14 | 51–52 | 50 | 9.564 |
| 2014–2015 | 3 | 10 | Super League | 36 | 15 | 8 | 13 | 55–48 | 53 | 9.389 |
| 2015–2016 | 10 | 10 | Super League | 36 | 7 | 13 | 16 | 48–71 | 34 | 8.701 |
| 2016–2017 | 1 | 10 | Challenge League | 36 | 26 | 7 | 3 | 91–30 | 85 | 9.702 |
| 2017–2018 | 4 | 10 | Super League | 36 | 12 | 13 | 11 | 50–44 | 49 | 10.726 |
| 2018–2019 | 7 | 10 | Super League | 36 | 11 | 11 | 14 | 43–52 | 44 | 10.660 |
| 2019–2020 | 7 | 10 | Super League | 36 | 12 | 7 | 17 | 45–72 | 43 | 6.450 |
| 2020–2021 | 8 | 10 | Super League | 36 | 11 | 10 | 15 | 53–57 | 43 | – |
| 2021–2022 | | 10 | Super League | 36 | 23 | 7 | 6 | 78–46 | 76 | 13.396 |
| 2022–2023 | 8 | 10 | Super League | 36 | 10 | 14 | 12 | 41–55 | 44 | 15.387 |
In Europa bewerken
Zie Lijst van Europese wedstrijden van FC Zürich voor het hoofdartikel over dit onderwerp.FC Zürich speelt sinds 1967 in diverse Europese competities. Hieronder staan de competities en in welke seizoenen de club deelnam:
- Champions League (5x)
- 2006/07, 2007/08, 2009/10, 2011/12, 2022/23
- Europacup I (7x)
- 1963/64, 1966/67, 1968/69, 1974/75, 1975/76, 1976/77, 1981/82
- Europa League (7x)
- 2011/12, 2013/14, 2014/15, 2015/16, 2016/17, 2018/19, 2022/23
- Europacup II (3x)
- 1970/71, 1972/73, 1973/74
- UEFA Cup (10x)
- 1977/78, 1979/80, 1982/83, 1983/84, 1998/99, 1999/00, 2000/01, 2005/06, 2007/08, 2008/09
- Jaarbeursstedenbeker (2x)
- 1967/68, 1969/70
- Intertoto Cup (1x)
- 2002
Bekende (oud-)spelers bewerken
Zie de lijst van spelers van FC Zürich voor een opsomming van spelers die uitkwamen voor de club.De navolgende Europese voetballers kwamen als speler van FC Zürich uit voor een vertegenwoordigend A-elftal. Tot op heden is Jakob Kuhn degene met de meeste interlands achter zijn naam. Hij kwam als speler van FC Zürich in totaal 64 keer uit voor het Zwitserse nationale elftal.
.svg){kind=small}
Trainer-coaches bewerken
| Van | Tot | Naam | D | W | G | V |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 01.07.2022 | heden |  Franco Foda | ||||
| 01.07.2021 | 30.06.2022 | André Breitenreiter | ||||
| 05.10.2020 | 30.06.2021 | Massimo Rizzo | ||||
| 20.02.2018 | 05.10.2020 | Ludovic Magnin | ||||
| 13.05.2016 | 20.02.2018 |  Uli Forte | ||||
| 31.08.2015 | 12.05.2016 |  Sami Hyypiä | ||||
| 03.08.2015 | 30.08.2015 | Massimo Rizzo (interim) | ||||
| 27.11.2012 | 02.08.2015 | Urs Meier | ||||
| 01.07.2012 | 26.11.2012 |  Rolf Fringer | ||||
| 09.04.2012 | 30.06.2012 | Urs Meier | ||||
| 13.03.2012 | 08.04.2012 | Harry Gämperle | ||||
| 20.04.2010 | 12.03.2012 | Urs Fischer | ||||
| 01.07.2007 | 19.04.2010 | Bernard Challandes | ||||
| 01.07.2003 | 30.06.2007 | Lucien Favre | ||||
| 01.03.2003 | 30.06.2003 | Walter Grüter | ||||
| 01.07.2001 | 27.03.2003 | Georges Bregy | ||||
| 15.04.2000 | 30.06.2001 |  Gilbert Gress | ||||
| 01.07.1995 | 30.06.2000 | Raimondo Ponte | ||||
| 16.04.1994 | 15.03.1995 |  Bob Houghton | ||||
| 16.10.1991 | 15.04.1994 | Kurt Jara | ||||
| 16.10.1989 | 15.10.1991 | Herbert Neumann | ||||
| 01.07.1989 | 15.10.1989 | Walter Iselin | ||||
| 01.07.1988 | 30.06.1989 | Hannes Bongartz | ||||
| 01.09.1987 | 31.05.1988 | Timo Konietzka | ||||
| 01.07.1986 | 20.09.1987 | Hermann Stessl | ||||
| 01.07.1984 | 30.06.1986 |  Václav Ježek | ||||
| 01.11.1983 | 30.06.1984 | Köbi Kuhn | ||||
| 01.07.1983 | 31.10.1983 | .svg){kind=small} Hans Kodric | ||||
| 02.05.1983 | 30.06.1983 | Köbi Kuhn | ||||
| 01.04.1983 | 01.05.1983 | Max Merkel | ||||
| 01.07.1980 | 01.03.1983 | Daniel Jeandupeux | ||||
| 02.03.1980 | 30.06.1980 | Rosario Martinelli | ||||
| 02.03.1980 | 30.06.1980 | Albert Sing | ||||
| 01.07.1978 | 01.03.1980 | Tschik Čajkovski | ||||
| 01.07.1971 | 30.06.1978 | Timo Konietzka | ||||
| 01.01.1971 | 30.06.1971 |  Juan Schwanner | ||||
| 01.07.1969 | 31.12.1970 | Georg Gawliczek | ||||
| 01.07.1967 | 30.06.1969 | Lev Mantula | ||||
| 01.04.1967 | 30.06.1967 | René Brodmann | ||||
| 01.07.1966 | 31.03.1967 |  Ladislav Kubala | ||||
| 01.07.1962 | 30.06.1966 | Louis Maurer | ||||
| 01.07.1960 | 30.06.1962 | Georg Wurzer | ||||
| 01.07.1959 | 30.06.1960 | Max Barras | ||||
| 01.07.1958 | 30.06.1959 | Karl Rappan | ||||
| 01.07.1957 | 30.06.1958 | Max Barras | ||||
| 01.07.1957 | 30.06.1958 | Fernando Molina | ||||
| 01.07.1953 | 30.06.1955 | Siegfried Joksch | ||||
| 01.07.1948 | 30.06.1953 | Theodor Lohrmann | ||||
| 01.07.1943 | 30.06.1946 | Severino Minelli | ||||
| 01.07.1935 | 30.06.1937 |  Franz Eckl | ||||
| 01.07.1934 | 30.06.1935 | Karl Jiszda | ||||
| 01.07.1930 | 30.06.1931 | Kálmán Konrád | ||||
| 01.07.1922 | 30.06.1925 | Johann Studnicka | ||||
| 01.07.1920 | 30.06.1922 | József Winkler |
Vrouwen bewerken
Het vrouwenelftal van FC Zürich, FC Zürich Frauen, ontstond in de zomer van 2008 toen de vrouwenvoetbalvereniging FFC Seebach Zürich opging in de gelederen van FC Zürich. FFC Seebach op haar beurt ontstond in 2005, toen de vrouwenafdeling zich afsplitste van de SV Seebach Zürich.
Als SV Seebach is het eerste vrouwenteam recordkampioen met twaalf landstitels. Daarnaast veroverde de club acht keer de beker van Zwitserland. FFC Seebach Zürich won in 2007 de beker en werd in 2008 landskampioen. Hiermee dwong men plaatsing af voor de UEFA Women's Cup.
Erelijst bewerken
- Landskampioen
- 1980, 1981, 1982, 1983, 1985, 1987, 1988, 1990, 1991, 1993, 1994, 1998 (SV Seebach), 2008 (FFC Seebach)
- Bekerwinnaar
- 1981, 1986, 1987, 1988, 1989, 1990, 1993 (SV Seebach), 2007 (FFC Seebach)
In Europa bewerken
| Seizoen | Competitie | Ronde | Land | Club | Uitslagen |
|---|---|---|---|---|---|
| 2008/09 | UEFA Women's Cup | 1e |  | WFC Universitet Vitebsk | 1-1 |
| toernooi in Sarajevo |  | ŽNK SFK 2000 Sarajevo | 3-2 | ||
 | Galway Ladies FC | 2-0 | |||
| toernooi in Lyon | 2e | | Arsenal LFC | 2-7 | |
| | Olympique Lyon | 1-7 | |||
| | SV Neulengbach | 3-5 |
Externe link bewerken
- (de) Officiële website
1 Kostadinović ·2 Kamberi ·3 Guerrero ·4 Omeragić ·6 Aliti ·7 Krasniqi ·8 Janjičić ·9 Ceesay ·10 Marchesano ·11 Koide ·14 Buschman-Dormond ·15 Aiyegun ·16 Hornschuh ·17 Reichmuth ·18 Kramer ·19 Boranijašević ·20 Doumbia ·21 Džemaili ·22 Gnonto ·23 Rohner ·24 Ćorić ·25 Brecher 
·26 Khelifi ·29 Pollero ·31 Kryeziu ·33 Seiler ·34 De Nitti ·36 Frei ·39 Gogia ·42 Wallner ·78 Leitner ·Coach: Breitenreiter
| Bronnen, noten en/of referenties |