Affligem

gemeente in Vlaams-Brabant, België

Affligem is een gemeente in de Belgische provincie Vlaams-Brabant. Het ligt met de Bellebeek op de grens van het Pajottenland en de Brabantse Kouters en telt ruim 13.000 inwoners, die Affligemnaren[1] worden genoemd. Grensgemeenten zijn: Aalst (noorden en westen), Denderleeuw (zuidwesten), Liedekerke (zuiden), Ternat (zuidoosten) en Asse (oosten).

Affligem
Gemeente in België Vlag van België
Affligem (België)
Affligem
Geografie
GewestVlag Vlaanderen Vlaanderen
ProvincieVlag Vlaams-Brabant Vlaams-Brabant
ArrondissementHalle-Vilvoorde
Oppervlakte
– Onbebouwd
– Woongebied
– Andere
17,92 km² (2022)
63,89%
22,44%
13,67%
Coördinaten50° 55' NB, 4° 6' OL
Bevolking (bron: Statbel)
Inwoners
– Mannen
– Vrouwen
– Bevolkingsdichtheid
13.651 (01/01/2024)
49,32%
50,68%
761,7 inw./km²
Leeftijdsopbouw
0-17 jaar
18-64 jaar
65 jaar en ouder
(01/01/2024)
21,09%
58,4%
20,51%
Buitenlanders6,76% (01/01/2024)
Politiek en bestuur
BurgemeesterWalter De Donder (CD&V)
BestuurLijst Burgemeester (CD&V), Open2040
Zetels
Lijst Burgemeester
Open2040
N-VA
Groen
23
10
6
6
1
Economie
Gemiddeld inkomen23.873 euro/inw. (2021)
Werkloosheidsgraad3,88% (jan. 2019)
Overige informatie
Postcode
1790
1790
1790
Deelgemeente
Essene
Hekelgem
Teralfene
Zonenummer053 en 02
NIS-code23105
PolitiezoneTARL
HulpverleningszoneVlaams-Brabant West
Websitewww.affligem.be
Detailkaart
ligging binnen het arrondissement Halle-Vilvoorde
in de provincie Vlaams-Brabant
Portaal  Portaalicoon  België
Openbaar stratenplan van de gemeente.
De Bellekoutersite bevindt zich tussen de kernen van de drie deelgemeenten en groepeert de meeste gemeentelijke diensten, waaronder het gemeentehuis.
Op- en afrittencomplex van de E40/A10 te Affligem.

Affligem weerklinkt bijna dagelijks op de radio als knelpunt waar de files op de A10/E40 Oostende-Brussel ontstaan. Affligem heeft een eigen afrit aan die snelweg: 19a, evenals een carpoolparking.

Etymologie

bewerken

De vroegste vermeldingen van de plaatsnaam Affligem zijn Afnegen (1096), Haffligeniensis (1100), Haflengeint (1105) en Affligiensis (1112). De naam Affligem in zijn huidige vorm komt voor het eerst voor in 1130. Hij komt voort uit het Germaanse *Abulingahaim, dat op zijn beurt is opgebouwd uit de persoonsnaam Abulo- (of Avilo-), het verzamelsuffix -inga en het het woord haim-az "huis, nederzetting". De naam van de gemeente betekent dus letterlijk "woonplaats van de mensen/stam van Abulo/Avilo".

Geschiedenis

bewerken

Tweede wereldoorlog

bewerken

De gemeente werd rond 23 mei 1940 bezet door het Duitse leger en bevrijd rond 8 september 1944. In de speciale Nacht und Nebel concentratiekampen werd minstens één weerstander uit de gemeente ter dood gebracht door onthoofding.[2]

Deelgemeenten

bewerken

De huidige gemeente Affligem is op 1 januari 1977 ontstaan uit de fusie van de volgende voormalige gemeenten die nu deelgemeenten zijn:

#NaamOpp.
(km²)
Inwoners
(2020)
Inwoners
per km²
NIS-code
1Essene7,223.43647623105B
2Hekelgem8,205.33965123105A
3Teralfene2,504.5761.82823003C

De gemeentenaam 'Affligem' kwam in voege op 9 juli 1980. Voordien werd de fusiegemeente ten voorlopige titel Hekelgem genoemd, evenwel tot ongenoegen van velen. Het was dankzij een wetsvoorstel van begin 1979 van Jef Valkeniers uit Schepdaal dat de naam van de fusiegemeente Hekelgem werd gewijzigd in Affligem.[3]

Het wapenschild van de gemeente Affligem (decreet 23 januari 1977) is afgeleid van het vroegere zegel van de schepenbank van de abdij van Affligem.

Het huidige gemeentehuis ontstond uit het nijverheidscomplex Boplaco, dat werd aangekocht omwille van zijn gunstige ligging in het geografisch centrum van Affligem. Aan het gemeentelijk centrum werden inmiddels tal van uitbreidingen aangebracht: een politiegebouw met magazijnen (1981), de sporthal "Bellekouter" en het cultureel centrum "Bellekouter" (1999).

Bezienswaardigheden

bewerken
Zie Lijst van onroerend erfgoed in Affligem voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Demografische ontwikkeling

bewerken

Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.

  • Bronnen:NIS, Opm:1806 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari
Inwoners
van jaar tot jaar
Op 1 januari
1992 tot heden
Aantal[4]
199211.677
199311.723
199411.737
199511.787
199611.811
199711.742
199811.723
199911.741
200011.651
200111.658
200211.744
200311.667
200411.684
200511.825
200611.956
200712.169
200812.242
200912.347
201012.397
201112.461
201212.615
201312.851
201412.953
201513.016
201613.079
201713.129
201813.225
201913.228
202013.351
202113.407
202213.466
202313.556
202413.651

Politiek

bewerken

Burgemeesters

bewerken

Bestuur 2013-2018

bewerken

Burgemeester tijdens de bestuursperiode 2013-2018 was Walter De Donder (LIJST BURGEMEESTER). Hij leidde een coalitie bestaande uit LIJST BURGEMEESTER en N-VA. Samen vormden ze de meerderheid met 15 op 23 zetels in de gemeenteraad. Walter De Donder is naast zijn rol als burgemeester ook acteur, waarin hij ook, toepasselijk, de burgemeester speelt in het kinderprogramma Samson & Gert. Schepenen waren eerste schepen Leo De Ryck (overleden 28/3/2018), tweede schepen Guy Uyttersprot, derde schepen Herman Steppe, vierde schepen Bert De Roeck, vijfde schepen Belinda Everaert en zesde schepen Els Van Nieuwenhove.

Bestuur 2019-2024

bewerken

Bij de gemeenteraadsverkiezingen van 14 oktober 2018 kreeg de LIJST BURGEMEESTER de meeste stemmen en kreeg Walter De Donder 2.600 voorkeursstemmen. Hij werd opnieuw burgemeester in een coalitie met het liberale OPEN2040. Samen vormen ze een meerderheid van 16 zetels in de gemeenteraad. Eerste schepen is Tim Herzeel.[5]

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976

bewerken
Partij of kartel10-10-1976[6]10-10-19829-10-19889-10-19948-10-20008-10-2006[7]14-10-2012[8]14-10-2018[9]13-10-2024
Stemmen / Zetels%21%21%21%21%21%21%23%23%23
CD&V/N-VA/PLUSD / Groen1-----36,38D8-7,98111
SP1 / VLD-SPC/ CD&V/N-VA/PLUSD/ LBE/ TBF5,43108,3119,5311C5,941037,41E1041,04E10F
CVP1/ Affligem '94B/ CD&V/N-VA/PLUSD/ Lijst BurgemeesterE/ Team BurgemeesterF39,371937,921933,791738,68B923,7515
PVV-VUA / VU1 / Affligem '94B / VU&ID2 / CD&V/N-VA/PLUSD / N-VA347,24A1111,161215,211320,922519,863525,17363
PVV-VUA / CTL1 / PVV2 / VLD-SPC / VLD3 / VLD-Visie4 / Open VLD-CTL5 / OPEN20406/ Open Affligem738,461941,4721047,99C1144,0231143,264925,025625,81667
Vlaams Blok1/Vlaams Belang2---3,6610-20,36243,8920-2
Affligem.nu------13,162--
Anderen(*)7,9614,160-9,6715,380-0,660--
Totaal stemmen7.2628.1318.5658.8468.8229.1819.2719.182
Opkomst %97,3795,7495,1396,6994,9695,42
Blanco en ongeldig %1,792,953,053,933,643,72,013,60

De zetels van de gevormde coalitie staan vetjes afgedrukt. De grootste partij is in kleur.
(*) 1976: SMEDER / 1982: ASDP / 1994: JA / 2000: cTroch / 2012: VOLKS

Oude koperen brouwketel van de brouwerij Affligem als monument (ingewijd in 2009). Het bier wordt echter gebrouwen in Opwijk.

Partnersteden

bewerken

Mobiliteit

bewerken

Openbaar vervoer

bewerken
Verschillende buslijnen van de vervoersmaatschappij De Lijn verbinden de gemeente met haar buurgemeenten en Brussel. Met name:
  • Lijn 42 (Aalst - Meldert - Asse)
  • Lijn 103 (naar markt)
  • Lijn 116 (Brussel - Ternat)
  • Snelbus 212 (Brussel - Aalst)
  • Lijn 213 (Brussel - Via Teralfene - Aalst)
  • Lijn 214 (Brussel - Aalst)
  • Lijn 625 (Pamel - Liedekerke - Essene)
  • Belbus 340 (Faluintjes - Opwijk)

Spoorweg

bewerken

Aan de zuidelijke rand van deze gemeente bevinden zich spoorwegstations Liedekerke (tot 1982: Liedekerke-Teralfene) en Essene-Lombeek, allebei op spoorlijn 50 Brussel-NoordJetteDenderleeuwAalstGent-Sint-Pieters.

Toerisme

bewerken

Door deze gemeente loopt onder meer de fietsroute Denderende steden.

Literatuur

bewerken
  • VTB-Gidsen voor Vlaanderen - Stergids voor Affligem, Laurens Van Der Schueren

Zie ook

bewerken
bewerken
Zie de categorie Affligem van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.