လက်မည်းကြီး

လက်မည်းကြီးဟူသော လျှို့ဝှက်အသင်းသည် ဆားဗီးယားပြည်၊ အလက်ဇန္ဒြားဘုရင်ကို သတ်သူ အွမ်လာဒီနာတစ်ဦး အပစ်ဆ်ဆိုသူက အွမ်လာဒီနာ လျှို့ဝှက်အသင်း ငြိမ်နေသောအခါ အလားတူ အသင်းတစ်ခု ထူထောင်လိုက်သည်။ ထိုအသင်းကို လက်မည်းကြီးဟု ခေါ်ကြသည်။ ကြွေးကြော်သံမှာ ညီညွတ်ရေး သို့မဟုတ် သေ ပင်တည်း။ ဆလက်ဗ်လူမျိုးများ ပေါင်းသင်းညီညွတ်ရေး အဓိကထား၏။ ဘဲလ်ဂရိတ်မြို့တော်၊ ပိုင်မောင့်သတင်းစာတိုက်၌ အသင်းလျှို့ဝှက်စွာ စည်းဝေး၏။ ပန်းကုံးစိမ်းဟိုတယ်ဆိုင်မှာလည်း ကျောင်းပြေးနှင့် နိုင်ငံရေးသမား၊ လူငယ်များ စုရုံး၍ တိုင်းရေးပြည်ရေး ဆွေးနွေးရာမှ လက်မည်းကြီး ပေါ်သည်ဆို၏။

၁၉၀၇-ခုနှစ်၌ လက်မည်းကြီး က မွန်တီနီဂရိုနယ်ဘုရင် နီကိုလတ်ခ်ကို ဗုံးဖြင့် ပစ်သတ်ရန် ကြံစည်ဖူး၏။ ၁၉၁၁-ခုနှစ် အွမ်လာဒီနာဂိုဏ်းဝင် လက်မည်းကြီး သင်းထောင်သူ အပစ်ဆ် က လက်မည်းကြီး သင်းကို တန်ခိုးကြီးအောင် လုပ်ကြံပြန်သည်။ အွမ်လာဒီနာအသင်းဝင်ဟောင်းများစု၍ အသင်းဝင် ငါးဦး "'လက်တစ်ချောင်း"'တပ်ခွဲ ဖွင့်၏။ တစ်သဝေမတိမ်း လူကြီးဩဇာ လိုက်နာပါမည်ဟု သစ္စာဆိုကြ၏။ အသင်းတံဆိပ်မှာ လူ့ခေါင်းခွံနှင့် ခြေရိုးလက်ရိုး ကြက်ခြေခတ်များနှင့် ဓားမြှောင်၊ ဗုံးအဆိပ်ပုလင်းကို လက်ဖြင့် ဆုပ်ထားပုံ ဖြစ်သည်။^[၁]