Јитпинг (Jyutping, изг. [jyːt̚˨ pʰɪŋ˧]) е систем за романизација на кантонскиот јазик разработен од страна на Лингвистичкото друштво на Хонгконг (LSHK) во 1993 г.

Јитпинг

Поимот „јитпинг“ претставен со кинески знаци и јитпинг.
Традиционално 粵拼
Упростено 粤拼

Поимот „јитпинг“ (粵拼) е слеан од првите кинеските знаци на зборовите Jyut6 jyu5 (粵語 = „јуе“, т.е. кантонски) и ping3 jam1 (拼音 = „фонетска азбука“).

Почетоци

уреди
b
/p/

б
p
/pʰ/

п
m
/m/

м
f
/f/

ф
d
/t/

д
t
/tʰ/

т
n
/n/

н
l
/l/

л
g
/k/

г
k
/kʰ/

к
ng
/ŋ/

нг
h
/h/

х
gw
/kʷ/

гв
kw
/kʰʷ/

кв
w
/w/

в
z
/ts/

ц
c
/tsʰ/

ц
s
/s/

с
j
/j/

ј

Завршетоци

уреди
aa
/aː/

а
aai
/aːi/

ај
aau
/aːu/

ау
aam
/aːm/

ам
aan
/aːn/

ан
aang
/aːŋ/

анг
aap
/aːp/

ап
aat
/aːt/

ат
aak
/aːk/

ак
 ai
/ɐi/
西
аи
au
/ɐu/

ау
am
/ɐm/

ам
an
/ɐn/

ан
ang
/ɐŋ/

анг
ap
/ɐp/

ап
at
/ɐt/

ат
ak
/ɐk/

ак
e
/ɛː/

е
ei
/ei/

еј
eu
/ɛːu/
[1]
еу
em
/ɛːm/
[2]
ем
 eng
/ɛːŋ/

енг
ep
/ɛːp/
[3]
еп
 ek
/ɛːk/

ек
i
/iː/

и
 iu
/iːu/

иу
im
/iːm/

им
in
/iːn/

ин
ing
/ɪŋ/

инг
ip
/iːp/

ип
it
/iːt/

ит
ik
/ɪk/

ик
o
/ɔː/

о
oi
/ɔːi/

ои
ou
/ou/

оу
 on
/ɔːn/

он
ong
/ɔːŋ/

онг
 ot
/ɔːt/

от
ok
/ɔːk/

ок
u
/uː/

у
ui
/uːi/

уи
  un
/uːn/

ун
ung
/ʊŋ/

унг
 ut
/uːt/

ут
uk
/ʊk/

ук
oe
/œː/

е
    oeng
/œːŋ/

енг
  oek
/œːk/

ек
 eoi
/ɵy/

еј
  eon
/ɵn/

ен
  eot
/ɵt/

ет
 
yu
/yː/

ји
   yun
/yːn/

јин
  yut
/yːt/

јит
 
   m
/m̩/

м
 ng
/ŋ̩/

нг
   
  • Завршетоците m и ng можат да се користат само како самостојни носни слогови.
  • ^ ^ ^ Се однесува на разговорниот изговор на овие зборови.

Тонови

уреди

Кантонскиот има девет тонови и шест посебни тонски контури. Меѓутоа, бидејќи три од деветте се „настапни“, т.е. „влезни“ (入聲, јитпинг: jap6 sing1) што се јавуваат само во согласки што савршуваат на p, t и k, јитпинг не им дава посебни тонски броеви (но имаат во кантонскиот пинјин - подолу наведени во загради).

Назив на тонот (кантонски)Jam1 Ping4
(陰平)
Jam1 Soeng5
(陰上)
Jam1 Heoi3
(陰去)
Joeng4 Ping4
(陽平)
Joeng4 Soeng5
(陽上)
Joeng4 Heoi3
(陽去)
Gou1 Jam1 Jap6
(高陰入)
Dai1 Jam1 Jap6
(低陰入)
Joeng4 Jap6
(陽入)
Тонски број1234561 (7)3 (8)6 (9)
Назив на тонот (македонски)висок or високонадоленсреднонагоренсреденнисконадоленнисконагореннизоквисоконастапенсреднонастапеннисконастапен
Контура[1]˥ 55 / ˥˧ 53˧˥ 35˧ 33˨˩ 21 / ˩ 11˩˧ 13˨ 22˥ 5˧ 3˩ 2
Знак за пример
Примерfan1fan2fan3fan4fan5fan6fat1faat3fat6

Примери

уреди
Исказот „Ми се допаѓа кантонски јазик“ претставен со јитпинг
ТрадиционалноУпростеноРоманизација
廣州話广州话gwong2 zau1 waa2
粵語粤语jyut6 jyu5
你好你好nei5 hou2

Транскрипција на строфа од стихозбирката „Триста песни од времето на Танг“:

春曉  孟浩然Ceon1 Hiu2  Maang6 Hou6jin4
春眠不覺曉,Ceon1 min4 bat1 gok3 hiu2,
處處聞啼鳥。cyu3 cyu3 man4 tai4 niu5.
夜來風雨聲,Je6 loi4 fung1 jyu5 sing1,
花落知多少?faa1 lok6 zi1 do1 siu2?

Поврзано

уреди

Наводи

уреди
  1. MATTHEWS, S.; YIP, V. Cantonese: A Comprehensive Grammar; London: Routledge, 1994

Надворешни врски

уреди
🔥 Top keywords: Главна страницаЕвропско првенство во фудбал 2024Специјална:БарајКарлес ПуџдемонГоран МинчевОче нашМакедонијаВесна БендевскаНикола ГруевскиЕвропско првенство во фудбал 2020Еразмо ОхридскиСкопјеКуниШкотскаВтора светска војнаГордана ЈанкулоскаСпецијална:СкорешниПромениСписок на змии во МакедонијаКочо РацинМочуриштеВесна ЈаневскаКурбан бајрамДржавни празници во МакедонијаАвтомобилски регистарски таблички во МакедонијаХороскопски знациПоштенски броеви во МакедонијаКатегорија:Села во МакедонијаГерманијаКирил БарбареевПовикувачки броеви во МакедонијаМакедонски парламентарни избори (2024)Список на повикувачки броеви на земјитеХристијан МицкоскиВознесение ХристовоДуховденМакедонска револуционерна организацијаСветско првенство во фудбалГрцијаМинистерство за животна средина и просторно планирање