Republiko Socialista Sovietiana Moldova
Republiko Socialista Sovietiana di Moldova (Moldovane: Република Советикэ Сочиалистэ Молдовеняскэ o Republica Sovietică Socialistă Moldovenească, anke konocata kom RSS Moldova, esis un de la republiki di Sovietia. Ol formacesis da parti de Besarabia (ante 1940, teritorio di Rumania) e duris til 1991 kande Moldova ganis nedependo de Sovietia.
Сочиалистэ Молдовеняскэ Republica Sovietică Socialistă Moldovenească Молдавская Советская Социалистическая Республика
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
.svg)
.svg)
Origino redaktar
Ye la 24ma di agosto 1939 Sovietia e Naziista Germania signatis la pakto Ribbentrop-Molotov, qua establisis 10-yara pakto pri neatako inter la du landi, ed establisis per sekreta klauzo la divido di nordala ed estala Europa en zoni di influi.[1] La pakto pozis Besarabia sub Sovietian influo.[1]
Ye la 26ma di junio 1940, du dii pos ke Francia solicitis armistico a Germania, Sovietia emisis ultimato a Rumania en qua demandis la cedo di Besarabia e Bukovina.[2] Kande Sovietiani konkordis en limitar lua postulo pri Bukovina nur a nordo di la regiono, Germania exhortis Rumania ad aceptar l'ultimato. Rumania aceptis ol du dii pose.[3] La Republiko Socialista Sovietiana di Moldova kreesis konseque pos l'eniro di Sovietiana trupi, ye la 28ma di junio 1940.
Dum la yari 1970ma e 1980ma Moldova recevis signifikiva kolokadi de Sovietia por instalar fabrikerii e ciencala centri, ed anke por konstruktar domi. En 1971 la konsilantaro di ministri di Sovietia decidis developar l'urbo Chișinău (lore Kishinev) e por to rezervis 1 miliardo di rubli de Sovietiana budjeto por kolokado.[4] La kolokado finis en 1991 kun la dissolvo di Sovietia.
Nedependo redaktar
Ye la 31ma di agosto 1989 la Supra Sovieto di Moldova adoptis Moldovana linguo kom oficala, e riintroduktis latinal alfabeto, uzita por skribar ol ante l'epoko Stalinista. En 1990, kande divenis klara ke Moldova ganus nedependo, grupo di Rusa aktivisti en Gagauzia e Transdnistria deklaris la nedependo di ca du regioni.
Ye la 23ma di mayo 1991 Moldovana parlamento chanjis la nomo dil republiko a "Republiko di Moldova" ed, ye la 27ma di agosto sam yaro, la lando deklaris nedependo.
Referi redaktar
- ↑ 1,0 1,1 Texto dil pakto Ribbentrop-Molotov, agosto 1939
- ↑ Stalin's Wars: From World War to Cold War, 1939–1953, Roberts, Geoffrey, 2006, Yale University Press
- ↑ Nekrich, Aleksandr Moiseevich; Adam Bruno Ulam & Gregory L. Freeze (1997), Pariahs, Partners, Predators: German-Soviet Relations, 1922-1941, Columbia University Press, ISBN 0-231-10676-9
- ↑ Architecture of Chișinău -Publikigita da Kishinev.info. URL vidita ye 12ma di oktobro 2008.