Wiki Հայերեն 2024
ՀայերենDeutschEnglish

Սվետլանա Տոմա

կինոյի և թատրոնի մոլդովացի և ռուս դերասանուհի, երգչուհի

Սվետլանա Անդրեևնա Տոմա (ռուս.՝ Светла́на Андре́евна Тома́, իսկական ազգանունը՝ Ֆոմիչյովա (Фомичёва), 24 մայիսի, 1947[4][5][6][7][8][Նշ. 1], Քիշնև, Մոլդովական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), կինոյի և թատրոնի մոլդովացի և ռուս դերասանուհի, երգչուհի։

Սվետլանա Տոմա
ռումիներեն՝ Svetlana Toma
Ծնվել էմայիսի 24, 1947(1947-05-24)[1][2][3] (77 տարեկան)
ԾննդավայրՔիշնև, ԽՍՀՄ
Քաղաքացիություն Ռուսաստան,  ԽՍՀՄ և  Մոլդովա
Մասնագիտությունկինոդերասանուհի և դերասանուհի
Ամուսին(ներ)Andrey Vishnevsky?
Երեխա(ներ)Իրինա Լաչինա
Պարգևներ և մրցանակներ
Սվետլանա Տոմա՝ Վիքիպահեստ

Ռուսաստանի Դաշնության վաստակավոր արտիստ (2001)[13][14], Մոլդովայի ժողովրդական արտիստուհի (2008)։ Ճանաչման է արժանացել Էմիլ Լոտյանուի «Թափառախումբը գնում է երկինք» (ռուս.՝ «Табор уходит в небо») ֆիլմի գլխավոր դերում նկարահանվելուց հետո. ֆիլմի ցուցադրելու իրավունքը գնվել է 112 երկրի կողմից[15]։

Դերասանուհին նշում է, որ Տոմա եղել է իր մորական նախատատի ազգանունը, ով ունեցել է ֆրանսիական ծագում[16]։

Կենսագրություն

խմբագրել

Սվետլանա Տոման ծնվել է 1947 թվականի մայիսի 24-ին Քիշնևում։ Հայրը՝ Անդրեյ Վասիլևիչ Ֆոմիչյովը (ծնունդով եղել է Լիպեցկի մարզի Դոբրինսկի շրջանի Սոմովկա գյուղից), եղել է Մոլդովական ԽՍՀ Բելցկի շրջանում գտնվող «Правда» կոլտնտեսության նախագահը[17][18][19]։ Մայրը՝ Իդես Սաուլովնա Սուխայան (?—1987), 1930-ական թվականներին եղել է կոմունիստական ընդհատակի անդամ (կապավոր) Բեսարաբիայում. քույրերի՝ Բերտայի, Սառայի, Ռեվեկայի, Ադայի ու Աննայի հետ նա իրենց նկուղում պահել է արգելված գրականություն[20][21][22][23]։ Սվետլանա Տոմայի ծնողները ծանոթացել են այն ժամանակ, երբ հայրը սովորում էր Քիշնևի գյուղատնտեսական ինստիտուտում, իսկ մայրն այնտեղ աշխատում էր որպես քարտուղար։

Սվետլանա Տոմա, 1960-ական թվականների վերջ

Սվետլանա Տոման ավարտել է Լենինգրադի թատրոնի, երաժշտության ու կինեմատոգրաֆիայի պետական ինստիտուտի դերասանական ֆակուլտետը։ Ստացել է Քիշնևի Մուզիչեկուի անվան արվեստի ինստիտուտի դիպլոմ։ Նկարահանվել է ռեժիսոր Էմիլ Լոտյանուի մի շարք ֆիլմերում, որոնցից են՝ «Կարմիր բացատներ» (1965), «Լաուտարներ» (1972), «Թափառախումբը գնում է երկինք» (1976, կատարել է գնչուհի Ռադայի դերը), «Աննա Պավլովա» (1983)։

Եղել է Կոմունիստական կուսակցության անդամ 1978 թվականից[24]։

Սվետլանա Տոման նկարահանվել է Վլադիմիր Վենգերովի «Կենդանի դիակ» (1969), Յան Ֆրիդի «Բարեպաշտ Մարթան» (1982), Պավել Չուխրայի «Մարդիկ օվկիանոսում» (1979), Վլադիմիր Բասովի «Յոթ ճիչ օվկիանոսում» (1981), Վալերի Ախադովի «Գայուրովների ընտանեկան գործերը» (1974), Ռուսատամ Մեմա Իբրագիմբեգովի «Սոլո բարիտոնի համար նվագախմբի հետ» (1977) և այլ ֆիլմերում։

1990-ական թվականներին հանդես է եկել մեծ համերգային ծրագրով, ինչպես նաև շրջագայել է անտրեպրիզային ներկայացումով[25]։

1999 թվականին Սվետլանա Տոման այլ արտիստների հետ մասնակցել է Վիկտոր Մերեժկոյի ու կոմպոզիտոր Եվգենի Բեդնենկոյի «Երգում են կինոյի ու թատրոնի աստղերը» նախագծին, որի ընթացքում ելույթ է ունեցել որպես ռետրո երգերի կատարող։ Նախագծի արդյունքը եղել են համերգն ու սկավառակը, որ թողարկվել է ԱՄՆ-ում և «Радио МПС»-ում։

Սվետլանա Տոման մասնակցել է «Սիրո գերիները» ներկայացմանը (ռուս.՝ «Заложники любви», անտրեպրիզա, դրամատուրգ՝ Նատալյա Դեմչիկ, ռեժիսոր՝ Գենադի Շապոշնիկով, պրոդյուսերական կենտրոն «Руссарт»)։

Անձնական կյանք

խմբագրել
  • Առաջին ամուսինը՝ Օլեգ Լաչին (զոհվել է 1973 թվականի ապրիլին), դերասան, համակուրսեցի,
    • Դուստր՝ Իրինա Լաչինա (ծնվել է 1972 թվականին), դերասանուհի,
      • Թոռնուհի՝ Մարիա Օլեգովնա Բուդրինա (ծնվել է 1991 թվականին), դերասանուհի[26],
  • Երկրորդ ամուսին՝ Անդրեյ Ալեքսանդրովիչ Վիշնևսկի, դրամատուրգ (ամուսնացած են եղել 2000 թվականից մինչև 2005 թվականը),
  • Մորաքույր՝ Սառա Սաուլովնա Սուխայա, ընդհատակյա կոմունիստական շարժման ակտիվիստ նախապատերազմական Բեսարաբիայում։ 1933 թվականի նոյեմբերի 16-ին դատապարտվել է տասը տարվա ազատազրկման և 100 հազար լեյ տուգանքի, ազատազրկումն անցկացրել է «Դոֆտանայում»[27]։ 1950-1960-ական թվականներին աշխատել է Քաղաքական գրականության պետական հրատարակչությունում (ռումիներեն՝ Editura de Stat pentru Literatură Politică) Բուխարեստում[28][29]։

Կոչումներ

խմբագրել
  • Մոլդովական ԽՍՀ վաստակավոր արտիստ (1979)
  • Ռուսաստանի վաստակավոր արտիստուհի (2001)
  • Մոլդովայի ժողովրդական արտիստուհի (մոլդ.՝ Artist al Poporului, 2008)

Ֆիլմագրություն

խմբագրել
ՏարիՀայերեն անվանումԲնօրինակ անվանումԴեր
1966ֆԿարմիր բացատներКрасные поляныԻլուցե (Իոհաննա)
1968ֆԿենդանի դիակЖивой трупՄաշա
1969ֆԱյս վայրկյանըЭто мгновениеֆրանսուհի
1972ֆԼաուտարներЛаутарыՌամինա
1973ֆՀայրենի տունРодной домԻլյանա
1973ֆՏուն Սերաֆիմի համարДом для СерафимаՍոֆիկո
1975ֆԳայուրովների ընտանեկան գործերըСемейные дела ГаюровыхԱյշա Սաֆարովնա
1976ֆԴեպք փառատոնումСлучай на фестивалеՎիորիկա
1976ֆԵղբայրիկБратушкаՄարիկա
1976ֆԹափառախումբը գնում է երկինքТабор уходит в небоՌադա
1977ֆԿյանքի արմատКорень жизниԳրետա
1978ֆԻմ քնքուշ ու նուրբ գազանМой ласковый и нежный зверьգնչուհի Թինա
1978ֆԿասկածելիПодозрительныйՍաբուրովա
1979ֆՍպասեք կապավորինЖдите связногоՍվետլանա
1979ֆԵս ուզում եմ երգելЯ хочу петьՌոդիկա
1979ֆԸնդհատված սերենադПрерванная серенадаՄարիամ
1979ֆԲարև ձեզ, ես եկել եմЗдравствуйте, я приехал!Վերոնիկա
1980ֆԲարեպաշտ ՄարթանБлагочестивая Мартаդոնյա Լուսիա
1980ֆՄարդիկ օվկիանոսումЛюди в океанеԿատյա
1981ֆՆոթատետրի գաղտնիքըТайна записной книжкиՆատաշա
1982ֆՈ՞վ է թակում իմ դուռըКто стучится в дверь ко мне?Նինա
1982ֆУ чёртова логоваԱնիզա
1982ֆԿոնդորի անկումըПадение КондораՄարիա
1983ֆԿապույտ գիշերներից այն կողմЗа синими ночамиՏայա
1983ֆРатилиԷնրիխ
1984ֆԿապիտան ՖրակասКапитан ФракассՍերաֆինա
1983ֆԱննա ՊավլովաАнна ПавловаԱննա Պավլովայի մայրը
1986ֆՎայրի քամիДикий ветерռուս գերի
1986ֆՅոթ ճիչ օվկիանոսումСемь криков в океанеՄերսեդես
1987ֆЛучафэрулՎերոնիկա
1987ֆԻմ գնչուներМои цыганеՕքսանա
1988ֆԾուղակЗападняՄարիա
1988ֆՄի բիլիարդի թիմի պատմությունИстория одной бильярдной командыԼեոնորա
1989ֆԱռանց հույսի հուսով եմБез надежды надеюсь
1989ֆՀուշանվեր դատախազի համարСувенир для прокурораՍոֆյա Սամսոնովա
1989ֆԵրկուսով ժամանակի սահմանինВдвоём на грани времени
1990ֆԴինաДинаՍվետլանա Իվանովնա
1991ֆИгра в смерть, или ПостороннийԷլվիրա
1991ֆԹափառող աստղերБлуждающие звёздыԼեա
1991ֆՄահվան գիծЛиния смертиԵլենա Սերովա
1994ֆԳնացք մինչև ԲրուքլինПоезд до БруклинаԵվգենյա Իվանովնա
1995ֆԿապրենքБудем жить
1999ֆԵրկրպագունПоклонникՄարգարիտա Բորիսովնա
2001սԳողըВоровкаՆադեժդա
2001սԼեդի ԲոմժЛеди БомжՆինա Տումանսկայա
2003ֆԽեղճ ՆաստյաБедная НастяՍիչիխա
2003ֆС Новым годом! С новым счастьем!
2004ֆՀրաժեշտի արձագանքПрощальное эхоԶԱԳՍ-ի աշխատակից
2005-2006սԼյուբան, երեխաներն ու գործարանը...Люба, дети и завод...Տոմա
2007ֆՀարազատներ ու բարեկամներРодные и близкиеՆատալյա
2009ֆԿրքի ձայնագրվածքФонограмма страстиՎիտյայի մայրը
2010ֆՃակատագրի նվերըПодарок судьбыՄարինայի մայրը
2010ֆДевичникԼյուդմիլա Պավլովնա
2012սԱմուսնալուծությունРазводԼյուդմիլա Իվանովնա
2014ֆ9 օր և մեկ առավոտ9 дней и одно утроԼենա
2016ֆՋինДжиннԳալինա Գեորգիևնա

Նշումներ

խմբագրել
  1. ↑ Մամուլում երբեմն նշվում է ոչ ճիշտ ամսաթիվ՝ 1947 թվականի մարտի 24[9][10][11][12]։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. ↑ Кино: Энциклопедический словарь (ռուս.) / под ред. С. И. Юткевич — М.: Советская энциклопедия, 1987. — 640 с. — 100000 экз.
  2. ↑ Interlocutor (ռուս.) — № 17 (1556) — 2015. — ISSN 0235-4268
  3. ↑ Тома Светлана Андреевна
  4. ↑ Тома Светлана Андреевна. Кино: Энциклопедический словарь/Гл. ред. С. И. Юткевич; Редкол.: Ю. С. Афанасьев, В. Е. Баскаков, И. В. Вайсфельд и др. — М.: Сов. энциклопедия, 1987. — 640 с., 96 л. ил.
  5. ↑ «ruskino». Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ հունիսի 19-ին. Վերցված է 2017 թ․ մայիսի 27-ին.
  6. ↑ Собеседник, № 17 (1556), 13—19 мая 2015
  7. ↑ Светлана Тома: «День рождения не отмечаю. Не хочется праздновать свое приближение к смерти»
  8. ↑ Первоисточник
  9. ↑ «Россия-1». Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ հուլիսի 1-ին. Վերցված է 2017 թ․ մայիսի 27-ին.
  10. ↑ «Россия-Культура». Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ հունիսի 9-ին. Վերցված է 2017 թ․ մայիսի 27-ին.
  11. ↑ IMDb
  12. ↑ Биография в журнале «7 дней»
  13. ↑ «Почётное звание присвоено указом президента России № 541 от 15 мая 2001 года». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հունվարի 6-ին. Վերցված է 2017 թ․ մայիսի 27-ին.
  14. ↑ «Указ Президента Российской Федерации от 15.05.2001 № 541». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 4-ին. Վերցված է 2017 թ․ մայիսի 27-ին.
  15. ↑ «Эмиль Лотяну и Светлана Тома». Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ օգոստոսի 12-ին. Վերցված է 2017 թ․ մայիսի 27-ին.
  16. ↑ «Светлана Тома: «Лотяну подошел ко мне на остановке…». «Телеглаз АиФ» № 33 от 13.08.2002». Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ հունվարի 11-ին. Վերցված է 2017 թ․ մայիսի 27-ին.
  17. ↑ Светлана Тома переедет в Липецк?
  18. ↑ Аркадий Розенберг «Майн штэйталэ Бэлц»
  19. ↑ Светлана Тома и Ирина Лачина приняли участие в акции «Бессмертный полк»: На портретах родители актрисы — Идес Сауловна Сухая (?—1987) и Андрей Васильевич Фомичёв, участники Великой Отечественной войны.
  20. ↑ Биография Светланы Тома
  21. ↑ О матери С. Тома(չաշխատող հղում)
  22. ↑ «Бельцы: рассказы и воспоминания (стр. 100)» (PDF). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2022 թ․ ապրիլի 1-ին. Վերցված է 2017 թ․ մայիսի 27-ին.
  23. ↑ Кишинёвское еврейское кладбище: Могилы тёток актрисы — Ады (ум. 1975) и Берты (ум. 1966), а также её бабушки Фейги Беньяминовны Сухой (ум. 1949).
  24. ↑ ТОМА Светлана Андреевна Кино: Энциклопедический словарь/Гл. ред. С. И. Юткевич; Редкол.: Ю. С. Афанасьев, В. Е. Баскаков, И. В. Вайсфельд и др. — М.: Сов. энциклопедия, 1987. — 640 с., 96 л. ил.
  25. ↑ «Светлана Тома: Я знаю, как прожить до 400 лет!». Собеседник.ру. Վերցված է 2016 թ․ նոյեմբերի 24-ին.
  26. ↑ Светлана Тома: «Я не могла отказать режиссеру сниматься в „Таборе…“ обнажённой»
  27. ↑ Dmitry Tartakovsky «Parallel Ruptures: Jews of Bessarabia and Transnistria Between Romanian Nationalism and Soviet Communism, 1918—1940» (автореферат диссертации доктора философии по истории) Արխիվացված 2017-08-15 Wayback Machine: Фотография Сары Сухой на странице 341.
  28. ↑ «Petre Opriş «Tentativă de fraudă intelectuală la nivelul nomenclaturii dejiste»» (PDF). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2015 թ․ սեպտեմբերի 24-ին. Վերցված է 2017 թ․ մայիսի 27-ին.
  29. ↑ «Decretul nr. 729/1969 privind conferirea de ordine şi medalii unor lucrători ai Editurii politice (1969)». Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ հուլիսի 22-ին. Վերցված է 2017 թ․ մայիսի 27-ին.

Արտաիքն հղումներ

խմբագրել
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սվետլանա Տոմա» հոդվածին։
Ստացված է «https:https://www.how.com.vn/wiki/index.php?lang=hy&q=Սվետլանա_Տոմա&oldid=9767907» էջից
🔥 Top keywords: Գլխավոր էջԲյուրականի աստղադիտարանՍպասարկող:ՈրոնելՀայաստանի գետերի ցանկՀիդրա (կենդանի)ՄակաբուծությունՊալադիումՋերմաստիճանային ինվերսիաԱրյան շրջանառությունՍպիտակուցներԻդիոադապտացիաՊարույր ՍևակՋուրՕվկիանոսային հոսանքներԼուսային տարիՋոուի ԱնսաԷրիթրոցիտներԱրփի լճի ջրամբարՖոտոսինթեզՖուտբոլի Եվրոպայի առաջնություն 2024ԵրկրակեղևԿատեգորիա:Վիքիպեդիա:Վիքիդատայի հայերեն չթարգմանված տարրեր պարունակող հոդվածներԻրանՁկներՍեռական հարաբերությունՋրծաղիկՀրաբխային ապարՓոփոխականություն (կենսաբանություն)ՀայաստանԿաթնասուններՍունկԵրիկամԷկոլոգիական գործոններՍուրբ Հովհաննես մատուռ (Հարթագյուղ)Սահմանադրական միապետությունԹելոֆազՎարդավառՌիբոսոմԴանիա