Թալինի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկ (Արագածոտնի մարզ)

Այս հոդվածը ներկայացնում է Արագածոտնի մարզի Թալին քաղաքի պատմության և մշակույթի հուշարձանների ցանկը, որը 2002 թ․ հաստատվել է Հայաստանի կառավարության կողմից^[1]։ Ցանկում ներառված է ընդամենը 52 հուշարձան (12 միավոր)։

Թալինի հուշարձաններ էջը Վիքիպահեստում

հուշարձան	կառուցված	վայր, հասցե	կոորդ	համարանիշ	նշան.	հավելյալ նշումներ	պատկեր
Բացօթյա կայան	քարի դար	Արտին լեռան հս-աե լանջին	—	2.3/1	Հ	«Սատանի դար» վայրում	Լուսանկար վերբեռնել
Բնակատեղի	մ.թ.ա. 2-1 հզ	1,5 կմ աե-հս.	—	2.3/2	Հ	Արալղի դաշտում, Կարմրաշեն տանող ճանապարհից 0,5 կմ աջ	Լուսանկար վերբեռնել
Դամբարանադաշտ	մ.թ.ա. 4-2 հզ		—	2.3/2.1	Հ	Կարմրաշեն տանող ճանապարհի խաչմերուկին հարող հատվածում	Լուսանկար վերբեռնել
Դամբարան Թալինի մեծ	մ.թ.ա. 4-3 հզ	աե եզրին	—	2.3/3	Հ	Երևան-Թալին ավտոճանապարհից ձախ	Լուսանկար վերբեռնել
Եկեղեցական համալիր Թալինի Կաթողիկե	4-20 դդ.	հս մասում	40°23′16″ հս․. լ. 43°52′21″ ավ. ե.HGЯOL	2.3/4	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Եկեղեցի	5 դ.		—	2.3/4.1	Հ	Կաթողիկեից հս, պահպանվել են միայն հիմնապատերը	Լուսանկար վերբեռնել
Կաթողիկե	7 դ.		40°23′15″ հս․. լ. 43°52′24″ ավ. ե.HGЯOL	2.3/4.2	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Պալատ	9-11 դդ.		—	2.3/4.3	Հ	Կաթողիկեից 150 մ հվ-աե	Լուսանկար վերբեռնել
Գերեզմանոց	4-20 դդ.		—	2.3/4.4	Հ	Կաթողիկեի շուրջը	Լուսանկար վերբեռնել
Կոթող	4-5 դդ.		—	2.3/4.4.1	Հ	Կաթողիկեի հվ կողմում	Լուսանկար վերբեռնել
Կոթող	4-5 դդ.		—	2.3/4.4.2	Հ	Կաթողիկեից 30 մ հվ-ամ, պահպանվել է պատվանդանը	Լուսանկար վերբեռնել
Կոթող	4-5 դդ.		—	2.3/4.4.3	Հ	Կաթողիկեի հս կողմում, պահպանվել է պատվանդանը	Լուսանկար վերբեռնել
Կոթող	4-5 դդ.		—	2.3/4.4.4	Հ	Կաթողիկեի հվ կողմում	Լուսանկար վերբեռնել
Կոթող	4-7 դդ.		—	2.3/4.4.5	Հ	Կաթողիկեի հվ-աե կողմում	Լուսանկար վերբեռնել
Կոթող	4-7 դդ.		—	2.3/4.4.6	Հ	Կաթողիկեի հվ-աե կողմում	Լուսանկար վերբեռնել
Կոթող	4-7 դդ.		—	2.3/4.4.7	Հ	Կաթողիկեի հվ-աե կողմում, պահպանվել է պատվանդանը	Լուսանկար վերբեռնել
Կոթող	4-7 դդ.		—	2.3/4.4.8	Հ	Կաթողիկեի հվ-աե կողմում	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	9-10 դդ.		—	2.3/4.4.9	Հ	Կաթողիկեից 35 մ հս-ամ, երկատված, ընկած գետնին	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	10 դ.		—	2.3/4.4.10	Հ	Կաթողիկեից 20 մ հս-ամ, ընկած գետնին, ստորին մասը չի պահպանվել	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	10-11 դդ.		—	2.3/4.4.11	Հ	Կաթողիկեից հս-ամ, ընկած գետնին, ստորին մասը և վերնամասի ձախ անկյունը` կոտրված	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	10-11 դդ.		—	2.3/4.4.12	Հ	Կաթողիկեից 25 մ հս-ամ, ընկած գետնին, ստորին մասը չի պահպանվել	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	11դ.		—	2.3/4.4.13	Հ	Կաթողիկեի հս-ամ կողմում, ընկած գետնին	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	13-14 դդ.		—	2.3/4.4.14	Հ	Կաթողիկեի ամ կողմում, կանգնեցված գետնին	Լուսանկար վերբեռնել
Եկեղեցի Սբ. Աստվածածին	613-615 թթ.	ք.մ.	40°23′15″ հս․. լ. 43°52′24″ ավ. ե.HGЯOL	2.3/5	Հ		Լուսանկար վերբեռնել
Կոթող	4-5 դդ.		—	2.3/5.1	Հ	եկեղեցու հս-ամ կողմում	Լուսանկար վերբեռնել
Կոթող	4-7 դդ.		—	2.3/5.2	Հ	եկեղեցու հս կողմում, պահպանվել է միայն պատվանդանը	Լուսանկար վերբեռնել
Կոթող	5-6 դդ.		—	2.3/5.3	Հ	եկեղեցու հվ կողմում, պահպանվել է միայն պատվանդանը	Լուսանկար վերբեռնել
Կոթող	5-6 դդ.		—	2.3/5.4	Հ	եկեղեցու հս-ամ կողմում, խիստ քայքայված	Լուսանկար վերբեռնել
Կոթող	6-7 դդ.		—	2.3/5.5	Հ	եկեղեցու հս-ամ կողմում, վերին և ստորին մասերը` կոտրված	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	10-11 դդ.		—	2.3/5.6	Հ	արձանագիր, եկեղեցու խորանում	Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար	874 թ.		—	2.3/5.7	Հ	եկղ-ուց 10 մ հվ-ամ, կոտրված` 6 մասի	Լուսանկար վերբեռնել
Տապանաքար	9-10 դդ.		—	2.3/5.8	Հ	եկղ-ուց 10 մմ հվ-ամ, արձանագիր	Լուսանկար վերբեռնել
Եկեղեցի Սբ. Գևորգ	19 դ.	ք.մ.	40°23′01″ հս․. լ. 43°52′29″ ավ. ե.HGЯOL	2.3/6	Տ		Լուսանկար վերբեռնել
Զանգակատուն	19 դ.		—	2.3/6.1	Տ	կից է եկեղեցուն ամ-ից	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	10 դ.		—	2.3/6.2	Հ	ագուցված ամ ճակատին, արտաքուստ, մուտքից աջ	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	13 դ.		—	2.3/6.3	Հ	ագուցված հվ ճակատին, արտաքուստ, մուտքից աջ	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	13 դ.		—	2.3/6.4	Հ	ագուցված աե ճակատին, արտաքուստ	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	19 դ.		—	2.3/6.5	Տ	ագուցված հվ ճակատին, արտաքուստ, մուտքից ձախ	Լուսանկար վերբեռնել
Հուշաղբյուր` Երկրորդ աշխարհամարտում զոհվածներին	1946 թ.	ք.մ.	—	2.3/7	Տ	քաղաքի սկզբնամասում, ճարտ.՝ Ռ. Իսրայելյան	Լուսանկար վերբեռնել
Հուշարձան` Երկրորդ աշխարհամարտում զոհվածներին	1979 թ.	հս մասում	—	2.3/8	Տ	բարձունքի վրա	Լուսանկար վերբեռնել
Մատուռ «Սանդուխտ կույս»	19 դ.	ամ եզրին	40°22′48″ հս․. լ. 43°51′39″ ավ. ե.HGЯOL	2.3/9	Տ	վրկնգ՝ 1991- 1992 թթ.` Ամիրբեկ Դերզյանի կողմից	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	7-8 դդ.		—	2.3/9.1	Հ	մատուռի ներսում	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	7-8 դդ.		—	2.3/9.2	Հ	մատուռի ներսում	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	8 դ.		—	2.3/9.3	Հ	մատուռի ներսում, Թալինի հանրահայտ կլոր խաչքարն է	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	8-9 դդ.		—	2.3/9.4	Հ	մատուռի ներսում	Լուսանկար վերբեռնել
Խաչքար	10 դ.		—	2.3/9.5	Հ	մատուռի ներսում	Լուսանկար վերբեռնել
Ջրաղացների համալիր	19-20 դդ.	1 կմ հս-աե	—	2.3/10	Տ	Արալըղի դաշտում, Կարմրաշեն տանող ճանապարհից աջ, պահպանված ջրաղացների թիվը մոտ 30 է	Լուսանկար վերբեռնել
Քաղաքատեղի Թալին	մ.թ.ա. 2-1 հզ, մջնդ	հս մասում	—	2.3/11	Հ	«Ջուլհակ» բլրի ստորոտին	Լուսանկար վերբեռնել
Ամրոց Թալին	մ.թ.ա. 4 դ.,12-16 դդ.		—	2.3/11.1	Հ	«Ջուլհակ» բլրի վրա	Լուսանկար վերբեռնել
Դամբարանադաշտ	մ.թ.ա. 2-1 հզ, մ.թ.ա. 4-3 դդ.		—	2.3/11.2	Հ	«Ջուլհակ» բլրի շուրջը, Սբ. Կաթողիկե եկեղեցուց հս	Լուսանկար վերբեռնել
Ջրամբար	մ.թ.ա. 1 հզ, վաղ մջնդ		—	2.3/11.3	Հ	ամրոցից հս, Թալին-Մաստարա հին ճանապարհին, Սբ. Կաթողիկե եկեղեցուց 500 մ հս	Լուսանկար վերբեռնել
Քարավանատուն. Թալինի մեծ	13 դ.	հվ-աե եզրին	—	2.3/12	Հ	«Չայիր» վայրում, նախկինում սխալմամբ ներկայացվել է Դաշտադեմ գյուղով	Լուսանկար վերբեռնել