Զառիթափ
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Զառիթափ (այլ կիրառումներ)
Զառիթափ, գյուղ Հայաստանի Վայոց ձորի մարզում[2], մարզկենտրոնից՝ 27 կմ հարավ-արևելք, Արփա գետի ձախ կողմում։ Գյուղը Վայք-Մեղրի մայրուղուց հեռու է 6 կմ, Երևանից` 140 կմ։
| Գյուղ | |||
|---|---|---|---|
| Զառիթափ | |||
| Երկիր |  Հայաստան | ||
| Մարզ | Վայոց ձորի մարզ | ||
| Այլ անվանումներ | Փշոնք | ||
| ԲԾՄ | 1570 մ | ||
| Պաշտոնական լեզու | Հայերեն | ||
| Բնակչություն | ▼1380 մարդ (2011)[1] | ||
| Ազգային կազմ | Հայեր | ||
| Կրոնական կազմ | Հայ Առաքելական եկեղեցի | ||
| Ժամային գոտի | UTC+4 | ||
| Պաշտոնական կայք | zaritap.am | ||
| |||
Զառիթափ գյուղը հիմնադրվել է 1829 թ.-ին։
Աշխարհագրություն խմբագրել
Զառիթափ գյուղը գտնվում է Վայքի լեռնաշղթայի հարավարևելյան մասում։ Ծովի մակերևույթից բարձր է 1400-2100 մ։ Հյուսիս արևելքից սահմանակից է պետական անտառ-արգելանոցին, արևելքից Գոմք գյուղին, հարավից Մարտիրոս գյուղին, արևմուտքից Փոռ և Ազատեկ գյուղերին։
Գյուղի հյուսիսային սահմանով անցնում է Արփա գետը։ Գյուղը փռված է յոթ բլուրների վրա, գյուղամիջով անցնում է Փշոնք գետը, որին միանում են չորս փոքրիկ վտակներ։
Բնակչություն խմբագրել
Զառիթափի ազգաբնակչության փոփոխությունը[3].
| Տարի | 1831 | 1873 | 1897 | 1926 | 1939 | 1959 | 1970 | 1979 | 1989 | 2001 | 2011 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Բնակիչ | 98 | 512 | 721 | 815 | 1616 | 1554 | 1636 | 1509 | 1673 | 1424 | 1380[4] |
Տնտեսություն խմբագրել
Բնակչությունը զբաղվում է անասնապահությամբ, պտղաբուծությամբ, բանջարաբուծությամբ և ծխախոտագործությամբ։
Գյուղն ունի 501 տնտեսություն։ Ընդհանուր հողատարածքը կազմում է 5346 հեկտար, որից՝ մշակովի հողերը՝ 3860 հեկտար վարելահողերը՝ 485 հեկտար, այգիիներ՝ 12 հեկտար, արոտավայրեր՝ 3050 հեկտար։
Պատմամշակութային կառույցներ խմբագրել
Զառիթափում կան XIX դարի եկեղեցի, ամրոցներ (XVII-XVIII դարեր), հյուսիսարևելյան մասում՝ Սբ. Վառվառա մատուռ (XIX դար)։
Հասարակական կառույցներ խմբագրել
Գյուղն ունի միջնակարգ դպրոց, գործող մանկապարտեզ, առողջության առաջնային պահպանության կենտրոն, մանկապատանեկան տուրիստական բազա։
Տես նաև խմբագրել
Արտաքին հղումներ խմբագրել
- Զառիթափ բնակավայրը «GEOnet Names Server» կայքում։
- World Gazeteer: Armenia(չաշխատող հղում) – World-Gazetteer.com
- 2001 թվականի Հայաստանի մարդահամարի արդյունքները, Հայաստանի վիճակագրական կոմիտե
- Kiesling, Brady (2005), Rediscovering Armenia: Guide, Yerevan, Armenia: Matit Graphic Design Studio
- Brady Kiesling, Rediscovering Armenia, p. 127, available online at the website of the Internet Archive:
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Հայաստանի 2011 թ. մարդահամարի արդյունքները (հայ.)
- ↑ Վայոց մարզի մարդահամար, 2008 (անգլ.)
- ↑ «Հայաստանի հանրապետության բնակավայրերի բառարան, էջ 76» (PDF). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2014 թ․ սեպտեմբերի 12-ին. Վերցված է 2014 Մայիսի 27-ին.
- ↑ 2011 թ Հայաստանի մարդահամարի արդյունքները