Běła poćel
 | |
| Ilustracija běłeje poćele (Bryonia alba) | |
| systematika | |
|---|---|
| Domena | Eukaryoty |
| Swět | Rostlinstwo |
| Rosidy Eurosidy I | |
| rjad: | (Cucurbitales) |
| swójba: | Banjowcowe rostliny (Cucurbitaceae) |
| ród: | Poćel[1][2] (Bryonia) |
| družina: | Běła poćel |
| wědomostne mjeno | |
| Bryonia alba | |
| L. | |
Běła poćel (Bryonia alba) je jědojta wijata rostlina ze swójby banjowcowych rostlinow (Cucurbitaceae). Druhe serbske mjeno je wićrěpa[2].
Mjeno
wobdźěłaćWědomostne mjeno pochadźa wot grjekskeho słowa βρυωνία.
Synonimy
wobdźěłać- Bryonia aspera Bauh.,
- Bryonia vera,
- Bryonia monoeca Krause ex Sturm.,
- Bryonia nigra Gilib.,
- Bryonia nigra Dum.,
- Vitis alba,
- Vitis nigra,
- Uva angina,
- Uva serpentina
Wopis
wobdźěłaćBěła poćel je ze wobwitkami lězuca, njewodrjewjena rostlina a trajne zelo, kotrež docpěwa wysokosć wot 200 hač 400 cm. Rostlina je jednodomna. Wobwitki su spiralne pjera.
Korjeń je rěpojty a běły.
Stołpik je hruby.
Łopjena su seršćaće kosmate, rukojte a pjećkónčkowje lapate.
Kćenja
wobdźěłaćKćěje wot junija hač julija. Muske kćenja docpěwaja wulkosć wot hač do 1,2 cm, mjeztym zo žónske kćenja su tróšku mjeńše. Pěsta je hoła. Króna je nazeleń běła a docpěwa šěrokosć wot něhdźe 1 cm.
Płody
wobdźěłaćStejnišćo
wobdźěłaćRosće w (žiwych) płotach, na pućach. Preferuje w lěću ćopłe, wutkate, čumpate hlinjane pódy.
Rozšěrjenje
wobdźěłaćRostlina je w srjedźnej a južnej Europje rozšěrjena.
Wužiwanje
wobdźěłaćNóžki
wobdźěłać- ↑ Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 340.
- ↑ 2,0 2,1 W internetowym słowniku: Zaunrübe
Žórła
wobdźěłać- Schauer - Caspari: Pflanzenführer für unterwegs, ISBN 978-3-8354-0354-3, 2. nakład, 2008, strona 52 (němsce)
- Spohn, Aichele, Golte-Bechtle, Spohn: Was blüht denn da? Kosmos Naturführer (2008), ISBN 978-3-440-11379-0, strona 144 (němsce)
- Brankačk, Jurij: Wobrazowy słownik hornjoserbskich rostlinskich mjenow na CD ROM. Rěčny centrum WITAJ, wudaće za serbske šule. Budyšin 2005.
- Kubát, K. (Hlavní editor): Klíč ke květeně České republiky. Academia, Praha (2002)
- Lajnert, Jan: Rostlinske mjena. Serbske. Němske. Łaćanske. Rjadowane po přirodnym systemje. Volk und Wissen Volkseigener Verlag Berlin (1954)
- Rězak, Filip: Němsko-serbski wšowědny słownik hornjołužiskeje rěče. Donnerhak, Budyšin (1920)
