Ebrahim Raisi

Bhí Seyed Ebrahim Raisi nó Ebrahim Raisolsadati (14 Nollaig 1960 - 19 Bealtaine 2024) an 8ú Uachtarán ar an Iaráin, ó 2021 go dtí 19 Bealtaine 2024. Cléireach Moslamach ba ea é (leis an stádas "hujjat al-Islamm"^[1] dar leis féin) agus breitheamh chomh maith.

saed ^(en)
Ebrahim Raisi

(2024)
Ainm sa teanga dhúchais	(fa) ابراهیم رئیسی
Beathaisnéis
Breith	(fa) ابراهیم رئیس‌الساداتی 14 Nollaig 1960 Mashhad, An Iaráin
Bás	19 Bealtaine 2024 63 bliana d'aois Bakrabad Rural District, An Iaráin (en)
Siocair bháis	Bás tionóisceach (Helicopter crash (en) )
Áit adhlactha	Imam Reza Shrine (en)
8 Uachtarán na hIaráine
3 Lúnasa 2021 – 19 Bealtaine 2024 ← Hassan Rouhani – Mohammad Mokhber →
7 Príomh-Bhreitheamh na hIaráine
7 Márta 2019 – 1 Iúil 2021 ← Sadeq Larijani – Gholam-Hossein Mohseni-Eje'i → Ceaptha ag: Ali Khamenei
Member of the Assembly of Experts (en)
24 Bealtaine 2016 – 19 Bealtaine 2024 Toghcheantar: South Khorasan Province (en)
Ard-Aighne na hIaráine
23 Lúnasa 2014 – 1 Aibreán 2016 ← Gholam-Hossein Mohseni-Eje'i – Mohammad Jafar Montazeri →
Member of the Assembly of Experts (en)
20 Feabhra 2007 – 21 Bealtaine 2016 Toghcheantar: South Khorasan Province (en)
2 First Vice Chief Justice of Iran (en)
27 Iúil 2004 – 23 Lúnasa 2014 – Gholam-Hossein Mohseni-Eje'i →
Faisnéis phearsanta
Reiligiún	Ioslam
Scoil a d'fhreastail sé/sí	Shahid Motahari University (en) Qom Seminary (en)
Teanga dhúchais	an Pheirsis
Gníomhaíocht
Gairm	polaiteoir, qadi (en) , dlí-eolaí Ioslamach
Fostóir	Imam Sadiq University (en)
Ball de pháirtí polaitíochta	Combatant Clergy Association (en) Association of Combatant Clerics (en)
Gluaiseacht	Guardianship of the Islamic Jurists (en)
Mac/iníon léinn de chuid	Mohiuddin Fazel Harandi (en) , Yadollah Duzduzani, Abolghasem Khazali, Seyed Hassan Taheri Khorramabadi (en) , Ali Meshkini, Aḥmad Bihishtī, Seyyed Mohammad Hasan Marashi (en) , Mahmoud Hashemi Shahroudi, Mojtaba Tehrani agus Ali Khamenei
Teangacha	An Pheirsis agus an Araibis
Teaghlach
Céile	Jamileh Alamolhoda (1983–2024), bás an duine
Duine muinteartha	Ahmad Alamolhoda (athair a mhná céile)
Croineolaíocht
19 Bealtaine 2024	2024 Varzaqan helicopter crash (en)
Gradam a fuarthas (2021)  Time 100 (2021)  Ord na Réabhlóide Ioslamaí
Síniú
Suíomh gréasáin	raisi.ir

Cléireach Siach ab ea Raisi a bhí an-mhór leis an Ayatollah Ali Khamenei; bhí sé áirithe orthu siúd a mbeadh seans acu teacht i gcomharbacht air. Ceannaire fíorchoimeádach a bhí in Raisi chomh maith, duine a chuir faoi chois go cruálach éirí amach na mban agus na gcailíní in 2022. Bhí Raisi ar dhuine de na ceannairí is diongbháilte san Iaráin.^[2]

Bhí lámh ag Raisi i gcuid de na heachtraí is brúidiúla inar cuireadh faoi chois daoine a síleadh a bhí naimhdeach don phoblacht Ioslamach, ó na 1980idí ar aghaidh. Tugadh "Búistéir Tehrān" air.

Ó toghadh Raisi i 2021 tá na dlíthe faoin moráltacht tar éis géarú agus bhí sé an-dian ar lucht agóide a bhí in aghaidh an Rialtais.^[3] In 2022 chuir Raisi agus an rialtas faoi chois go brúidiúil éirí amach na mban agus na gcailíní a bhí ag iarraidh go gcuirfí deireadh leis an bpoblacht Ioslamach.

Maraíodh Raisi i dtimpiste héileacaptair ar an 19 Bealtaine 2024, i gceantar sléibhtiúil gar de theorainn na hAsarbaiseáine i dtuaisceart na tíre.^[4] Maraíodh an t-aire gnóthaí eachtracha Hossein Amir-Abdollahian agus roinnt daoine eile ag an am céanna. Bhí an héileacaptair ag teacht thar n-ais ó shearmanas oscailte damba nuair a chuaigh sé i sáinn i gceo trom. Bhí cúig lá dobróin fógartha sa tír.

Bhí Raisi áirithe orthu siúd ag an am a mbeadh seans acu teacht i gcomharbacht ar an Ayatollah Ali Khamenei.^[2] Agus tacaíocht na gcoimeádach is diongbháilte aige, síleadh go raibh seans an-mhaith ag Raisi a bheith ar an gcéad ard-cheannaire eile.

Maraíodh Raisi ag tréimhse chorrach ina bhfuil an Iaráin agus Iosrael in adharca a chéile agus an t-achrann eatarthu ag dul in olcas.

Tá Leas-Uachtarán na hIaráine Mohammad Mokhber ceaptha ina Uachtarán eatramh. Tuairiscítear go bhfuil comthuisicnt ar leith idir Mohammad Mokhber agus Ali Khamenei, ag a mbíonn an focal scoir faoi gnóthaí stáit.^[3]