میلوش فورمن

یان توماش فورمَن (به زبان چکی: Jan Tomáš Forman) زاده ۱۸ فوریهٔ ۱۹۳۲ - درگذشته ۱۳ آوریل ۲۰۱۸ که بیشتر با نام میلوش فورمن (Miloš Forman) شناخته می‌شد، هنرپیشه، کارگردان، فیلم‌نامه‌نویس چکی-آمریکایی بود.

میلوش فورمن
زادهٔ۱۸ فوریهٔ ۱۹۳۲
تشاسلاو، چکسلواکی (اکنون جمهوری چک)
درگذشت۱۳ آوریل ۲۰۱۸ (۸۶ سال)
پیشههنرپیشه، کارگردان، فیلم‌نامه‌نویس
سال‌های فعالیت۱۹۵۳–۲۰۱۱
همسر(ها)یانا بریخووا (۱۹۵۸–۱۹۶۲; طلاق)
ورا کرسادلووا-فورمنووا (۱۹۵۹–۱۹۶۴; طلاق؛ ۲ فرزند)
Martina Zborilova-Forman (۲۰۱۸–۱۹۹۹ (هنگام مرگ)؛ ۲ فرزند)
فرزندان۴
امضاء

زندگی ویرایش

پدرش یهودی و مادرش پروتستان است. او چک‌تبار و زاده کشور چکسلواکی پیشین است. در اوایل کودکی، پدرش به خاطر عضویت در یک گروه مقاومت چک و مادرش به خاطر خرید و فروش غیرقانونی خواربار، زندانی شدند. او با از دست دادن پدر و مادرش در اردوگاه آشویتس یتیم شد.

او در دهه ۶۰ میلادی او به جمع کارگردانان مخالف حکومت کمونیستی پیوست. در سال ۱۹۶۸ و پیش از اشغال چکسلواکی توسط نیروهای اتحاد جماهیر سوسیالیستی شوروی و پایان بهار پراگ، چکسلواکی را ترک و به فرانسه و از آنجا به آمریکا رفت. در سال ۱۹۸۳ پس از بازگشت به چکسلواکی، فیلم آمادئوس را ساخت. این فیلم او را نامزد یازده جایزه اسکار کرد که در ۸ زمینه از جمله جایزه بهترین کارگردانی (برای دومین بار برای فورمن) برنده شد.[۱]

او به دنبال مدت کوتاهی ناخوشی درگذشت.[۱]

جوایز، نامزدی‌ها و افتخارات ویرایش

فورمن دو بار به خاطر فیلم‌های پرواز بر فراز آشیانه فاخته (در ایران با نام دیوانه از قفس پرید نمایش داده شده) و آمادئوس برنده جایزه اسکار شد.

جوایز اسکار

گلدن گلوب

حنا برچووا، خواهر زن ۱۸ ساله پیشین که در نخستین تجربه خود در فیلم Loves of a Blonde در جهان شناخته شده و در جشنواره فیلم ونیز جایگاه سوم را از آن خود کرد.

کن

برلیناله

بفتا

جایزه سزار

دیوید دی دوناتلو

  • ۱۹۷۵: دیوانه از قفس پرید (برنده)
  • ۱۹۸۴: آمادئوس (برنده – بهترین فیلم)
  • ۱۹۸۴: آمادئوس (برنده – بهترین فیلمنامه)
  • ۱۹۷۹: مو (برنده)

آکادمی فیلم اروپا

جایزه دولتی کلمنت گوتوالد

شیر چک

دیگر افتخارات ویرایش

  • نفر ۳۰ام فهرست برترین مردم چک در برنامه بی‌بی‌سی به نام Největší Čech
  • ۱۹۹۵: مدال افتخار چک
  • ۲۰۱۵: دکترای افتخاری کنش‌های انسانی از دانشگاه کلمبیا[۳]

فیلم‌شناسی ویرایش

فیلم‌شناسی
سالفیلمنامزد اسکاربرنده اسکارکارگرداننویسندههنرپیشهنقش
۱۹۵۴باد سیمگونآری
۱۹۵۵Nechte to na mně (Leave it to me)آری
۱۹۵۸Štěňata (Puppies)آری
۱۹۶۰Laterna magika IIآری
۱۹۶۳Kdyby ty muziky nebylyآری
۱۹۶۳Audition (Konkurs)آری
۱۹۶۴پیتر سیاه (Černý Petr)آریآری
۱۹۶۴عشق‌های یک بلوند (Lásky jedné plavovlásky)۱آریآری
۱۹۶۶Dobře placená procházka (A well paid walk)آری
۱۹۶۷مجلس رقص آتش‌نشانان (Hoří, má panenko)۱آریآری
۱۹۷۱فرار از خانهآریآری
۱۹۷۱I Miss Sonia Henie (Short Film)آری
۱۹۷۳Visions of Eightآری
۱۹۷۵دیوانه از قفس پرید۹۵آری
۱۹۷۹موآری
۱۹۸۱رگتایم۸آری
۱۹۸۴آمادئوس۱۱۸آری
۱۹۸۶دل‌سوختگیآریDmitri
۱۹۸۹والمونت۱آریآری
۱۹۸۹New Year's DayآریLazlo
۱۹۹۶مردم علیه لری فلینت۲آری
۱۹۹۹مرد روی ماهآری
۲۰۰۰حفظ ایمانآریFather Havel
۲۰۰۶اشباح گویاآریآری
۲۰۰۸Chelsea on the Rocksآری
۲۰۰۹Peklo s princeznou (Hell with a Princess)آری
۲۰۱۱The Ghost of Munich (ناتمام)آریآری
۲۰۱۱محبوب (Les Bien-aimés)آریJaromil

پانویس ویرایش

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ «میلوش فورمن، کارگردان 'دیوانه از قفس پرید' درگذشت». بی‌بی‌سی فارسی. ۲۵ فروردین ۱۳۹۷.
  2. "Berlinale: 1997 Prize Winners". berlinale.de. Archived from the original on 21 March 2019. Retrieved January 12, 2012.
  3. "University Commencement, Morningside Campus". columbia.edu. Archived from the original on 12 March 2016. Retrieved 8 January 2016.

منابع ویرایش

پیوند به بیرون ویرایش

جستارهای وابسته ویرایش

  • فصلنامه سینما و ادبیات / سال نهم، شماره ۳۳، تابستان ۱۳۹۱ / نیم ویژه نامه میلوش فورمن
  • تاریخچه سینمای چکسلواکی و زندگی و آثار میلوش فورمن: قوی‌ترین سنت سینمای جهان زیر چکمه‌های استبداد / همایون دهکردی
  • میلوش فورمن از چکسلواکی دهه شصت می‌گوید: پارادکس‌های جامعه کمونیستی / مترجم: بهروز سلطانزاده
  • نگاهی به سینمای میلوش فورمن و سینمای اروپای شرقی: روان پریشی و روانکاوی در نسبت با سینما / حسین مهکام
  • بازخوانی سه فیلم از میلوش فورمن: پیتر سیاهپوش، عشق‌های یک بلوند و جشن آتش‌نشان ها/ ایده‌هایی کمیک برای رستگاری در جهان تراژیک / میلاد روشنی پایان
  • در باب بازی لنگه بازی / شهریار وقفی پور
  • نگاهی به اقتباس پیتر شفر فیلمنامه‌نویس آمادئوس از نمایشنامه خودش: شبح است اما این شبح آن شبح نیست / مهدی میرمحمدی
  • نگاهی به فیلم آمادئوس/ ولفگانگ آ» ادئوس سالی بری / رضا مولایی
  • نگاهی به جشن آتش‌نشان ها/ غمنامه یک قوم / رضا غیاث
  • نگاهی به فیلم مرد روی ماه/ توی حقیقی وجود ندارد / مترجم: شهریار خلفی
  • یادداشتی کوتاه دربارهٔ فیلم پیتر سیاه/ میلوش فورمن: لمس کردن با دوربین / کاوه مهندی
  • یادداشتی بر فلیم پرواز بر آشیانه فاخته/ دیوانه در قفس مرد / مسعود حقیقت ثابت
  • یادداشتی بر فیلم مردم علیه لری فلینت ساخته میلوش فورمن: آه اگر آزادی سرودی می‌خواند… / محمد فرقدانی
  • دربارهٔ فیلم ارواح گویا/ ارواح سرگردان / کیوان پاک فر
  • از رابطه‌های خطرناک تا والمونت: آن که بیشترین گناه را مرتکب شده باید بمیرد / هدا یت مشعل
  • سکون و حرکت ناسازه چشمگیر ینمای یرزی منزل: تلخندهای بندباز دوره‌گرد / امیرحسین سیادت