محمدحسین مهدویان

او دانش‌آموخته هنرستان روایت فتح و دارای مدرک کارشناسی سینما (گرایش کارگردانی) از دانشگاه سوره و همچنین کارشناسی ارشد تهیه‌کنندگی از دانشگاه صدا و سیما است.^[۱] او با ساخت فیلم ایستاده در غبار با حمایت موسسه اوج و سرمایه‌گذاری حبیب‌الله والی نژاد^[۲] مدیر مرکز فیلم و سریال این مؤسسه^[۳] در مسیر سینمای حرفه‌ای وارد شد.^[۴] او برای این فیلم سیمرغ بلورین بهترین فیلم جشنواره فیلم فجر ۱۳۹۴ را نیز کسب کرد. وی برای فیلم ماجرای نیمروز برای دومین بار سیمرغ بلورین بهترین فیلم جشنواره فیلم فجر ۱۳۹۵ را کسب کرد. او در هنگام کسب جایزه سیمرغ بهترین فیلم از نگاه تماشاگران، این جایزه را مهم‌ترین جایزهٔ جشنواره نامید. اوسیمرغ بلورین بهترین کارگردانی را برای فیلم درخت گردو از جشنواره فیلم فجر ۱۳۹۸ کسب کرد و این جایزه را به «پدران داغ‌دیده این سرزمین» تقدیم کرد.^[۵]

آثار او با استقبال و تحسین نهادها و شخصیت‌های جمهوری اسلامی همراه بوده‌است.^[۶][۷] سیدعلی خامنه‌ای فیلم ایستاده در غبار از ساخته‌های او را فیلمی فاخر دانسته‌است.^[۸][۹]

سرمایه‌گذاران ویرایش

فیلم «ماجرای نیمروز» با سرمایه‌گذاری مؤسسه سیمای مهر،^[۱۰][۱۱] بنیاد سینمایی فارابی، حوزه هنری و مؤسسه تصویر شهر در سال ۱۳۹۵ تولید شد. همچنین ماجرای نیمروز ۲: رد خون، محمدحسین مهدویان با سرمایه‌گذاری محمود رضوی، بنیاد سینمایی فارابی، شرکت توسعه کسب و کار توسکا در سال ۱۳۹۷ ساخته شد.^[۱۲] اما سرمایه‌گذاری «زخم کاری» اولین سریال کارگردان «درخت گردو» توسط پلتفرم فیلیمو^[۱۳] صورت پذیرفته‌است.

می‌شود مثل لنی ریفنشتال، تفکر پشت فیلم‌ها را کنار گذاشت و به عنوان یک فیلمساز داوری‌اش کرد. آن وقت هم نتیجه کار برای آقای مهدویان، نتیجه جذابی نیست. برای این که ریفنشتال نابغه‌ای بود در خدمت فاشیسم و حالا ما با یک فیلمساز متوسط طرف هستیم که تمام اوج توانایی‌اش را می‌توان در فیلمی مثل لاتاری دید؛ یعنی از آن‌جا باید این فیلمساز را شناخت که چقدر فیلم شعاری و بی‌سروتهی را خلق کرده و حالا این‌جا در یک بیگ پروداکشن خودش را قایم می‌کند.از طرف دیگر، تفکری که القا می‌کند تفکری بسیار خطرناک است. تمام فیلم را اگر کسی با دقت ببیند، متوجه می‌شود که فیلم در جهت ستایش تفکری مثل سعید امامی است. آدمی به شکل سعید امامی گریم شده و تنها آدمِ حق در فیلم همین است. حتی آدم‌هایی که کوچک‌ترین تردیدی در شغل‌شان و وظیفه‌شان دارند، کنار گذاشته می‌شوند و یک نفر می‌ماند که قهرمان اصلی فیلم است و حالا یک تیم تبلیغاتی بزرگ جلوی صحنه و پشت صحنه این تفکر را ترویج می‌کند و از همه مردم می‌خواهند که همین را باور کنند. خب به نظر من این خیلی خطرناک است که هیچ چیز افزوده و ارزش هنری ندارد.

— محمد عبدی، رادیو فردا

برخی از فیلم‌سازان و منتقدان آثار او از جمله دو فیلم ماجرای نیمروز و ماجرای نیمروز:رد خون را متهم به جعل و دستکاری تاریخ، روایت یکطرفه داستان و ارائه اطلاعات غیرواقعی در راستای ایدئولوژی نظام جمهوری اسلامی متهم می‌کنند.^{[۱۴][۱۵][۱۶]} به گفته روزبه کمالی، با تولید آثار خوش‌ساخت اما تحریف‌گری چون رد خون و ماجرای نیمروز افیون فراموشی در میان جمع می‌پراکند و تاریخچه آن دیگری (طرف دیگر تاریخ) از طریق تحمیل قواعد دراماتیک از اذهان می‌زاید و به داستانی جذاب کاسته می‌شود.^[۱۵]

محمد عبدی منتقد فیلم و پژوهشگر هنر، مضمون فیلم‌هایی مثل ماجرای نیمروز را خطرناک و بی‌ارتباط با آفرینش هنری عنوان می‌کند.

امیر عزتی فیلم‌ساز و منتقد سینما معتقد است صِرف خوش‌ساخت بودن یا حتی نوآوری‌های روایی نباید مانع دیدن نیت اصلی سازندگان فیلم‌هایی چون «ماجرای نیمروز» شود. به گفته او «سینمای جمهوری اسلامی آخرین سینمای ایدئولوژیک دنیاست که بعد از سینمای دولتی شوروی، بیشترین طول عمر را داشته و در چهار دهه گذشته با سوءاستفاده از ثروت ملی و دست‌اندازی به پیشرفت‌های تکنولوژی جهان غرب، سعی کرده فیلمسازهای کاربلدی تربیت کند. تأسیس سازمان تبلیغات اسلامی در گذشته و سازمان اوج در زمان فعلی، بخشی از این فرایند است. از محسن مخملباف و ابراهیم حاتمی‌کیا تا محمدحسین مهدویان راه درازی نیست. صِرف خوش‌ساخت بودن و حتی نوآوری‌های روایی نباید مانع دیدن نیت اصلی سازندگان این فیلم‌ها بشود؛ هم‌چنان‌که در عرصه جهانی نشده.»^[۶]

امین بزرگیان، جامعه‌شناس و نویسنده معتقد است مشکل فیلم ماجرای نیمروز نه در جعلیات و دستکاریهایش که اتفاقاً در جاهایی است که منطبق با واقعیت حرف می‌زند. «دجّال در اندیشه نیچه چه کسی است؟ کسی نیست که با دروغها و دستکاری‌هایش فریب می‌دهد، بلکه کسی است که با واقع گوییها می‌خواهد حقیقتی را پنهان کند. باید بدانیم که گاهی پوشیده نگهداشتن حقیقت تنها از طریق بیان واقعیت ممکن می‌شود.»^[۱۶]

مهرداد درویش‌پور، جامعه‌شناس معتقد است در فیلم ماجرای نیمروز راست و دروغ به قصد القا در هم آمیخته می‌شوند.

یک کسانی در بدنه مثلاً رفقای حزب‌اللهی بودند که می‌گفتند این شبیه ما نیست، حواستان باشد، ببینید چه دارد می‌گوید. یک کسانی هم مثلاً با خوش‌بینی بیشتر می‌گفتند یک کاری دارد برای یک قهرمان ملی می‌کند و فیلمش هم خوب است و به او سخت نگیریم. از آن طرف هم، به‌خصوص بعد از «ماجرای نیم روز»، از طرف مقابل هم یک چیزهایی می-گفتند که این آدم به یک جایی وصل است، این از آن‌جا آمده، فیلم قبلی‌اش برای فلان ارگان بوده.

— محمدحسین مهدویان، جماران

مهدی شبانی، مستندساز و کارگردان معتقد است ایدئولوژی در فیلم ماجرای نیمروز پشتِ بازنمایی به منزله حقیقت، پنهان شده‌است. این فیلم با حذف مجموعه رخدادهای پیش از آغاز روایت تصویری، و فقط استناد به شرح چند خطی آن در تیتراژ از توضیح چگونگی ورود سازمان مجاهدین خلق به فاز نظامی در ۳۰ خرداد ۱۳۶۰ پرهیزکرده و برای پیش‌گیری از همذات پنداری مخاطب با سازمان مجاهدین، فضای مناسبات درونی نیروی شر مطلقاً نمایش داده نمی‌شود.

رضا علیجانی معتقد است مشکل از اینجا آغاز می‌شود که آن کارگردان در روایت خویش نیز صادق نباشد و واقعیت را دستکاری کند. ماجرای نیم روز چنین تولیدی است.

امید منتظری تحلیلگر سیاسی مهدویان را نسل پساحاتمی‌کیا می‌داند. به گفته او مهدویان از سینمای جنگ، آوینی‌زدایی می‌کند و درگیری‌های سیاسی دهه ۶۰ را به نبردی اکشن فرومی‌کاهد. در فیلم ماجرای نیمروز به گفته او چنین قصه‌ای در شرایط سیاسی فعلی غیراخلاقی است زیرا صدای یک طرف این منازعه قطع شده و زوایه دوربین از نگاه نیروهای امنیتی است.

مستندهای کوتاه تلویزیونی ویرایش

• استخوان لای زخم^[۱۸]
• دیکتاتور بزرگ
• سه سوی میدان جنگ
• ثنا
• کوتاه داستانی مرگ در نیمه تابستان
• پدر
• ملک الموت
• تخت خواب یکنفره
• مجموعه بیم وامید

برنده تندیس بهترین مستند برای ترور سرچشمهمستند سریالی آخرین روزهای زمستان او مورد تقدیر واقع شد.