تترااتیل‌سرب

تترااتیل‌سرب
	نام‌گذاری آیوپاک Tetraethylplumbane
	دیگر نام‌ها Lead tetraethyl; Tetraethyl lead; Tetra-ethyl lead
شناساگرها
کوته‌نوشت‌ها	TEL
شماره ثبت سی‌ای‌اس	78-00-2
پاب‌کم	6511
کم‌اسپایدر	6265
UNII	13426ZWT6A
شمارهٔ ئی‌سی	201-075-4
شمارهٔ یواِن	1649
MeSH	Tetraethyl+lead
ChEBI	CHEBI:30182
شمارهٔ آرتی‌ئی‌سی‌اس	TP4550000
مرجع بیلشتین	3903146
مرجع جی‌ملین	68951
جی‌مول-تصاویر سه بعدی	Image 1
	SMILES CC[Pb](CC)(CC)CC ;
	InChI InChI=1S/4C2H5.Pb/c41-2;/h41H2,2H3; ; Key: MRMOZBOQVYRSEM-UHFFFAOYSA-N ;
خصوصیات
فرمول مولکولی	C8H20Pb
جرم مولی	۳۲۳٫۴۴ g mol−1
شکل ظاهری	Colorless liquid
چگالی	1.653 g cm-3
دمای ذوب	−۱۳۶ درجه سلسیوس (−۲۱۳ درجه فارنهایت؛ ۱۳۷ کلوین)
ضریب شکست (nD)	1.5198
ساختار
شکل مولکولی	Tetrahedral
گشتاور دوقطبی	0 D
خطرات
طبقه‌بندی ئی‌یو	T+ N
کدهای ایمنی	R۶۱, R26/27/28, R33, R50/53, R62
شماره‌های نگهداری	S53, S45, S60, S61
لوزی آتش	2 3 3
نقطه اشتعال
ترکیبات مرتبط
ترکیبات مرتبط	تترااتیل‌ژرمانیم; تترااتیل‌قلع
	به استثنای جایی که اشاره شده‌است در غیر این صورت، داده‌ها برای مواد به وضعیت استانداردشان داده شده‌اند (در 25 °C (۷۷ °F)، ۱۰۰ kPa)
	(بررسی) (چیست: /؟)
	Infobox references

ضد کوبش (به انگلیسی: Tetraethyllead) یک ترکیب شیمیایی با شناسه پاب‌کم ۶۵۱۱ است. شکل ظاهری این ترکیب، مایع بی‌رنگ است. از تترااتیل سرب در بنزین به عنوان ماده ضد کوبش استفاده می‌شد؛ تا این‌که پژوهش‌های علمی دانشمندی به نام کلر کامرون پترسون مشخص کرد این ماده به دلیل تولید سرب برای سلامت انسان‌ها مضر است و بنزین‌های بدون سرب وارد بازار شدند.

فرمول و ساختار شیمیایی ویرایش

این ماده از مولکول‌های Pb(C₂H₅)₄ تشکیل شده است که در آن‌ها، چهار گروه اتیل در آرایش چهاروجهی منتظم به اتم سرب متصل هستند. مولکول‌های فوق غیرقطبی می‌باشند^[۱] ولی به دلیل اختلاف الکترونگاتیوی، دارای پیوند قطبی بین سرب و کربن هستند^[۲] و دقیقاً همین موضع برای واکنش به کار می‌رود.

واکنش‌ها ویرایش

اگر در اثر حرارت، پیوند بین کربن‌ها و سرب بشکند؛ اتم سرب و گروه‌های اتیل ایجاد می‌شوند. این گروه‌های اتیل که رادیکال آزاد محسوب می‌شوند؛ با آغاز واکنش سوختن بنزین در دماهای پایین‌تر، موجب به‌سوزی بنزین در موتور اتومبیل‌ها و در نتیجه افزایش عدد اوکتان (کم‌شدن کوبش) می‌شوند^[۳]. گرچه تولید اتم سرب به این روش و خروج آن از طریق اگزوز و واردشدن به هوا، باعث شد به دلیل اثرهای مضر بر بهداشت و سلامت، استفاد از این ترکیب در بنزین را محدود کند.

جستارهای وابسته ویرایش

منابع ویرایش

↑ Chemistry; Charles E. Mortimer; 6th Edition; Chapter 9
↑ Chemistry; Charles E. Mortimer; 6th Edition; Chapter 8
↑ Organic Chemistry; Morisson & Boyd; 6th Edition; Chapter2

«IUPAC GOLD BOOK». دریافت‌شده در ۱۸ مارس ۲۰۱۲.

این یک مقالهٔ خرد شیمی است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید.

[1] Chemistry; Charles E. Mortimer; 6th Edition; Chapter 9

[2] Chemistry; Charles E. Mortimer; 6th Edition; Chapter 8

[3] Organic Chemistry; Morisson & Boyd; 6th Edition; Chapter2

[۱]

[۲]

[۳]

تترااتیل‌سرب


نام‌گذاری آیوپاک Tetraethylplumbane
دیگر نام‌ها Lead tetraethyl Tetraethyl lead Tetra-ethyl lead
شناساگرها
کوته‌نوشت‌ها	TEL
شماره ثبت سی‌ای‌اس	78-00-2^Y
پاب‌کم	6511
کم‌اسپایدر	6265^Y
UNII	13426ZWT6A^Y
شمارهٔ ئی‌سی	201-075-4
شمارهٔ یواِن	1649
MeSH	Tetraethyl+lead
ChEBI	CHEBI:30182^Y
شمارهٔ آرتی‌ئی‌سی‌اس	TP4550000
مرجع بیلشتین	3903146
مرجع جی‌ملین	68951
جی‌مول-تصاویر سه بعدی	Image 1
SMILES CC[Pb](CC)(CC)CC
InChI InChI=1S/4C2H5.Pb/c41-2;/h41H2,2H3;^Y Key: MRMOZBOQVYRSEM-UHFFFAOYSA-N^Y
خصوصیات
فرمول مولکولی	C₈H₂₀Pb
جرم مولی	۳۲۳٫۴۴ g mol⁻¹
شکل ظاهری	Colorless liquid
چگالی	1.653 g cm^-3
دمای ذوب	−۱۳۶ درجه سلسیوس (−۲۱۳ درجه فارنهایت؛ ۱۳۷ کلوین)
ضریب شکست (n_D)	1.5198

ساختار
شکل مولکولی	Tetrahedral
گشتاور دوقطبی	0 D
خطرات
طبقه‌بندی ئی‌یو	T+ N
کدهای ایمنی	R۶۱, R26/27/28, R33, R50/53, R62
شماره‌های نگهداری	S53, S45, S60, S61
لوزی آتش	2 3 3
نقطه اشتعال
ترکیبات مرتبط
ترکیبات مرتبط	تترااتیل‌ژرمانیم تترااتیل‌قلع
به استثنای جایی که اشاره شده‌است در غیر این صورت، داده‌ها برای مواد به وضعیت استانداردشان داده شده‌اند (در 25 °C (۷۷ °F)، ۱۰۰ kPa)
Y (بررسی) (چیست: Y/N؟)
Infobox references