Ο όρος Anno Mundi (AM, "στο έτος του κόσμου"), δηλαδή "έτος Κόσμου" (ε.Κ.) ή "από καταβολής Κόσμου", αναφέρεται σε ημερολογιακή περίοδο της οποίας η μέτρηση αρχίζει από τη δημιουργία του κόσμου.

Παράδειγμα τέτοιου ημερολογίου αποτελεί το εβραϊκό ημερολόγιο, σύμφωνα με το οποίο η δημιουργία έλαβε χώρα το έτος 3760 π.Χ.. Έτσι, το εβραϊκό ημερολόγιο θεωρεί ότι το 2008 είναι το έτος 5769 ε.Κ. (A.M.).

Το 4004 π.Χ. ως έτος δημιουργίας του Κόσμου. (Το Λεξικόν των Αγίων Γραφών, Γ. Κωνσταντίνου, 1888/1973)

Αυτό το σύστημα μέτρησης χρησιμοποιήθηκε και από τους πρώτους χριστιανούς εκκλησιαστικούς πατέρες και χρονικογράφους. Επί παραδείγματι, στις αρχές του 3ου αιώνα, ο επίσκοπος Ρώμης Ιππόλυτος αναφέρει ότι η "καταβολή του κόσμου", δηλαδή η γέννηση του Αδάμ, έλαβε χώρα 5.500 χρόνια πριν τη γέννηση του Ιησού Χριστού[1].

Στις αρχές του 5ου αιώνα, ο μοναχός Πανόδωρος ο Αλεξανδρείας κατέγραψε ότι η δημιουργία του κόσμου έγινε το 5904 π.Χ. Παρόμοιοι ήταν και οι υπολογισμοί που ανέπτυξαν ο Γεώργιος ο Σύγκελλος, προσωπικός γραμματέας του Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Ταράσιου στα τέλη του 7ου αιώνα και ο μοναχός Αννιανός ο Αλεξανδρείας τον 5ο αιώνα που τοποθέτησε την δημιουργία του Κόσμου στις 25 Μαρτίου 5492 π.Χ. Η χρονολογία που εμφανίζεται στα Ρωμαϊκά μαρτυρολόγια είναι 25 Μαρτίου 5198 π.Χ.[2].

Στο Βυζάντιο, το Έτος Κόσμου αποτελεί την αντίστοιχη αντίληψη όσον αφορά το Βυζαντινό Ελληνικό Ημερολόγιο, το οποίο χρονολογεί τη δημιουργία την 1η Σεπτεμβρίου 5509 π.Χ.[3] Ο Γ' Κανόνας της ΣΤ' Οικουμενικής Συνόδου αναφέρεται στην τρέχουσα χρονολογία «τῆς πεντεκαιδεκάτης τοῦ διελθόντος Ἰανουαρίου μηνός, τῆς παρελθούσης τετάρτης Ἰνδικτιῶνος, ἔτους ἐξακισχιλιοστοῦ ἐκατοστοῦ ἐννάτου», δηλαδή του έτος 6199 από τη δημιουργία Αδάμ που αντιστοιχεί στο έτος 691 από τη γέννηση του Χριστού[4]. Το βυζαντινό σύστημα χρονολόγησης «από κτίσεως κόσμου» ακολουθήθηκε στη Ρωσία μέχρι και την εποχή του Μεγάλου Πέτρου το 1725[5]. Κατά τον Μεσαίωνα, ο ιστορικός Βέδας χρονολόγησε τη δημιουργία στις 18 Μαρτίου 3952 π.Χ..

Κατά τον 17ο αιώνα, ο πολυγραφότατος Αγγλικανός κληρικός Τζέιμς Άσερ (1654) υποστήριξε ως χρονολογία της δημιουργίας την 23η Οκτωβρίου 4004 π.Χ.. Με αυτό το έτος δημιουργίας του κόσμου ταυτίστηκε και ο Δρ. Θεολογίας Γ. Κωνσταντίνου στα τέλη του 19ου αιώνα[6] (για τη Δογματική-Θεολογική σημασία της χρονολόγησης αυτής στην Ορθόδοξη Εκκλησία, βλέπε άρθρο: Έτος Κόσμου).

Υποσημειώσεις

Επεξεργασία
  1. «Οἱ γὰρ χρόνοι ἀπὸ καταβολῆς κόσμου καὶ ἀπὸ Ἀδὰμ καταριθμούμενοι εὔδηλα ἡμῖν παριστῶσι τὰ ζητούμενα. Ἡ γὰρ πρώτη παρουσία τοῦ κυρίου ἡμῶν ἡ ἔνσαρκος, ἐν ᾗ γεγέννηται ἐν Βηθλεέμ, ἐγένετο πρὸ ὀκτὼ καλανδῶν ἰανουαρίων, ἡμέρᾳ τετράδι, βασιλεύοντος Αὐγούστου τεσσαρακοστὸν καὶ δεύτερον ἔτος, ἀπὸ δὲ Ἀδὰμ πεντακισχιλιοστῷ καὶ πεντακοσιοστῷ ἔτει» (Ιππόλυτος Ρώμης, Σχολιολόγιο Εις τον Δανήλ 4.23)
  2. Το πρώτο Ρωμαϊκό Μαρτυρολόγιο εκδόθηκε το 1583 στη Ρώμη και βασίστηκε στο Μαρτυρολόγιο του Ουσουάρδου που γράφτηκε γύρω στο 875. Βλέπε σχετικό απόσπασμα Αρχειοθετήθηκε 2007-01-03 στο Wayback Machine..
  3. «Στο Βυζάντιο γενικά χρονολογούσαν από Κτίσεως Κόσμου, η οποία τοποθετήθηκε από την ΣΤ' Οικουμενική Σύνοδο του 680 μ.Χ. στην 1η Σεπτεμβρίου του 5509 π.Χ.» (Στα Ίχνη του ΙΧΘΥΣ: Αστρονομία, Ιστορία, Φιλοσοφία, των Στρ. Θεοδοσίου και Μ. Δανέζη, 2001).
  4. Πηδάλιον, ΣΤ' Οικουμενική Σύνοδος, σελ. 216, 222)
  5. «Η Ρωσσική κυβέρνησις δεν ήρχισε να λογαριάζη από Χριστού Γεννήσεως παρά επί του Μεγάλου Πέτρου, εις το 1725· η προτέρα δ' αυτών συνήθεια ήτο να μετρώσιν από κτίσεως Κόσμου». (Αποθήκη των Ωφέλιμων Γνώσεων, «Περί έτους», Τόμ. 1ος, Αρ. 1 (1837), Τεύχ. 1, σελ. 13)
  6. Το Λεξικόν των Αγίων Γραφών, Γ. Κωνσταντίνου, Εν Αθήναις, 1888/1973, σ. 1079.

Δείτε επίσης

Επεξεργασία