Σταύρος Παράβας
Ο Σταύρος Παράβας (Αθήνα, 15 Απριλίου 1935 - 15 Σεπτεμβρίου 2008) ήταν Έλληνας ηθοποιός με αντιδικτατορική δράση, για την οποία εξορίστηκε στη Γυάρο επί δικτατορίας Ιωαννίδη.
| Σταύρος Παράβας | |
|---|---|
 Ο Σταύρος Παράβας | |
| Γέννηση | 15 Απριλίου 1935 Αθήνα |
| Θάνατος | 15 Σεπτεμβρίου 2008 (73 ετών) |
| Χώρα πολιτογράφησης | Ελλάδα |
| Σπουδές | Δραματική Σχολή Κωστή Μιχαηλίδη |
| Ιδιότητα | ηθοποιός |
Βιογραφικό
ΕπεξεργασίαΓεννήθηκε στα Τουρκοβούνια και οι γονείς του ήταν Μικρασιάτες. Για να βοηθήσει οικονομικά την οικογένειά του βγήκε από μικρός στη βιοπάλη, κάνοντας διάφορα θελήματα.[1]
Ο πρώτος που διέκρινε την καλλιτεχνική του φλέβα ήταν ο καθηγητής του της ωδικής στο πέμπτο γυμνάσιο Αθηνών όπου φοιτούσε. Πριν τελειώσει το σχολείο και παρά τις αντιδράσεις των οικείων του γράφτηκε στη δραματική σχολή του Κώστα Μιχαηλίδη, ο οποίος αξιολογώντας το ταλέντο του τον κράτησε στη σχολή χωρίς την καταβολή διδάκτρων.[2]
Στο θέατρο Ρεξ, στην παράσταση «Επτά χρόνια φαγούρα», ο Παράβας ζήτησε από τον θεατρικό συγγραφέα να του γράψει μια αντιδικτατορική μαντινάδα. Μετά από αριθμό παραστάσεων συνελήφθη μέσα στο θέατρο από στρατονόμους με πολιτικά.[3]
Συνελήφθη και βασανίστηκε το 1974 επί δικτατορίας του Ιωαννίδη και εξορίστηκε στη Γυάρο. Ο Σταύρος Παράβας παρέμεινε στη Γυάρο μέχρι και την πτώση της χούντας και ήταν ένας από τους τελευταίους 44 εξόριστους που έφυγαν από το κολαστήριο.[4][5][6]
Προσωπική ζωή
ΕπεξεργασίαΠαντρεύτηκε μια Βρετανίδα και μαζί της απέκτησε τρία παιδιά: τη Βανέσα, τη Μάρθα και τον Τζόναθαν. Ο αιφνίδιος θάνατος του τελευταίου τον κλόνισε ψυχικά.
Ήταν υποστηρικτής του Παναθηναϊκού.[7]
Το Φεβρουάριο του 2007 αντιμετώπισε σοβαρά προβλήματα υγείας, καρδιακή ανεπάρκεια, πολλαπλά αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια και χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια[8], τα οποία ξεπέρασε.[9] Πέθανε από ανακοπή καρδιάς[10] και κηδεύτηκε δύο μέρες αργότερα δημοσία δαπάνη.[11]
Καλλιτεχνική πορεία
ΕπεξεργασίαΗ πρώτη του εμφάνιση στο θέατρο ήταν το 1955 στην παράσταση Το πρώτο ψέμα με το θίασο Κατερίνας. Στη συνέχεια συνεργάστηκε με τη Βίλμα Κύρου και αμέσως μετά την εκπλήρωση των στρατιωτικών του υποχρεώσεων με τον Ντίνο Ηλιόπουλο και τον Κώστα Χατζηχρήστο. Με την ηθοποιό και χορεύτρια Ελένη Προκοπίου έπαιξαν σε πολλές ταινίες μαζί, ενώ συνεργάστηκαν και στο θέατρο.
Τη δεκαετία του 70 στράφηκε στην επιθεώρηση. Η παράσταση Ντιρλαντά αποτέλεσε και την αφορμή για την εξορία του. Την αμέσως επόμενη δεκαετία μεταπήδησε σε περισσότερο κλασικούς ρόλους. Η πρώτη του εμφάνιση στην Επίδαυρο ήταν στον Πλούτο του Αριστοφάνη, όπου ερμήνευσε τον ρόλο του Χρεμύλου.
Στον κινηματογράφο η πρώτη του εμφάνιση ήταν το 1960 στην ταινία Χριστίνα του Γιάννη Δαλιανίδη. Ακολούθησε συμμετοχή σε περίπου ακόμη 50 ταινίες, κυρίως σε κωμικούς ρόλους. Τις δεκαετίες του 1980 και του 1990 συμμετείχε και σε ορισμένες τηλεοπτικές σειρές.
Φιλμογραφία
ΕπεξεργασίαΚινηματογράφος
Επεξεργασία| Έτος | Τίτλος | Ρόλος |
|---|---|---|
| 1960 | Χριστίνα | |
| Ο Θύμιος τα 'χει 400 | ||
| 1961 | Το έξυπνο πουλί | Μίμης |
| Η Αλίκη στο ναυτικό [12] | δόκιμος | |
| Ευτυχώς…τρελλάθηκα![13] | Στάθης | |
| Ο σκληρός άνδρας [12] | αστυνόμος | |
| Το παιδί της πιάτσας | Σταύρος | |
| Κορίτσια της Αθήνας | δημοπράτης | |
| Το δράμα μιας αμαρτωλής | ||
| 1962 | Το καρπουζάκι | Σπύρος |
| Όταν λείπει η γάτα | μουσικός | |
| Δέκα μέρες στο Παρίσι | Ντίνος | |
| Σκότωσα για το παιδί μου | ||
| Οι γυναικοκατακτητές | Νικήτας | |
| Ο Δήμος από τα Τρίκαλα [12] | Στέλιος | |
| Ο γαμπρός μου ο δικηγόρος | ||
| Πεζοδρόμιο | ||
| Ο Μιχαλιός του 14ου συντάγματος | Μιχαλιός Καραμιχάλης | |
| 1963 | Ένας βλάκας... με πατέντα![14] | Πανάγος |
| Μικροί και μεγάλοι εν δράσει | Φίφης | |
| 1964 | Κόσμος και κοσμάκης | Ντιντής |
| Άλλος για το εκατομμύριο | Στράτος | |
| Έκλεψα τη γυναίκα μου | Πέτρος | |
| Ο εμίρης και ο κακομοίρης | Φίφης | |
| 1965 | Ο ουρανοκατέβατος | |
| Μπετόβεν και μπουζούκι | ||
| Και οι 14 ήταν υπέροχοι | Αντουάν | |
| 1966 | Η βουλευτίνα [15] | υπάλληλος κομμωτηρίου |
| Φίφης ο αχτύπητος | Φίφης / Φώτης | |
| Η Κλεοπάτρα ήταν Αντώνης [15] | Αντώνης / Κλεοπάτρα | |
| 1967 | Ο μόδιστρος [15] | Στάθης |
| Η χαρτορίχτρα [15] | Σταύρος / Μπουμπού | |
| 1968 | Ο παλιάτσος [15] | Σταύρος |
| Ο τσαχπίνης [15] | Ναπολέων | |
| Για μια τρύπια δραχμή | Σταύρος Παντελίδης / Ασπασία | |
| Οι μνηστήρες της Πηνελόπης | Οδυσσέας Καραμητσέας / Πηνελόπη | |
| 1970 | Ο Ντιρλαντάς | Αντώνης Μαυρομάτης |
| Ο παιχνιδιάρης | Παντελής Τριπόδης | |
| Ο Σταύρος είναι πονηρός | Δημήτρης Χρηστίδης | |
| 1971 | Το κοροϊδάκι της πριγκιπέσσας [12] | Σταύρος |
| 1972 | Ο μάγκας με το τρίκυκλο [12] | Σταύρος Περιβολάρης |
| 1980 | Γεύση από Ελλάδα | Χρήστος Στούρνος |
| 1981 | Είσαι στην ΕΟΚ; Πάθε για την ΕΟΚ! | Μιχάλης |
| 1984 | Εδώ είναι Βαλκάνια | |
| 1994 | Ύποπτος πολίτης [15] | |
| 1995 | Ακροπόλ | Αντώνης Σεφεριάδης (Πρίγκηψ) |
| 1997 | Αύριο θα ξέρουμε | Θωμάς |
Τηλεόραση
Επεξεργασία| Έτος | Τίτλος |
|---|---|
| 1983 | Οι απόμαχοι |
| 1988 | Τα αδέλφια |
| 1991 | Οικογένεια Μουσαμά |
| 1994 | Ρακοσυλλέκτες |
| 2000 | Ερασιτέχνης άνθρωπος |
| Σαν χειμωνιάτικη λιακάδα |
Θεατρικές παραστάσεις
ΕπεξεργασίαΚατάλογος βασικών πληροφοριών θεατρικών παραστάσεων στις οποίες ο Στ. Παράβας συμμετείχε ως ηθοποιός.
| σεζόν | παράσταση | ρόλος | θίασος | θέατρο | σκηνοθέτης |
|---|---|---|---|---|---|
| Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1960/1961 | Το έξυπνο πουλί | Μίμης | Θίασος Ντίνου Ηλιόπουλου | Θέατρο Rex | Ντίνος Ηλιόπουλος |
| Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1996/1997 | Βολπόνε | Βολπόνε | Εθνικό Θέατρο της Ελλάδας | Θέατρο Rex | Μίνως Βολανάκης |
Περισσότερες πληροφορίες για κάθε παράσταση εμφανίζονται ενεργοποιώντας τον σύνδεσμο που υπάρχει στο όνομα της κάθε παράστασης
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ 45 χρόνια αντι-στάρ Αρχειοθετήθηκε 2009-07-04 στο Wayback Machine., «Έθνος», 16 Σεπτεμβρίου 2008, ανακτήθηκε 16 Σεπτεμβρίου 2008
- ↑ Μάγκας στην Επίδαυρο μάγκας και στη Γυάρο Αρχειοθετήθηκε 2008-09-18 στο Wayback Machine., «Ελευθεροτυπία», 16 Σεπτεμβρίου 2008, ανακτήθηκε 16 Σεπτεμβρίου 2008
- ↑ «Όποιος καλά μας κυβερνά, θα είναι και δικός μας, γύψο – κοντούς – τρελούς και τανκς, δε θέλει ο λαός μας. Είπα πολλά και λάλησα και πρέπει να το στρίψω, μη τύχει και με βάλουνε και μένα μες στον γύψο»
- ↑ Εφυγε ο «μάγκας με το τρίκυκλο»[νεκρός σύνδεσμος], «Καθημερινή», 16 Σεπτεμβρίου 2008, ανακτήθηκε 16 Σεπτεμβρίου 2008
- ↑ Η σύλληψη του Σταύρου Παράβα γιατί χλεύασε τη χούντα, mixanitouxronou.gr
- ↑ Όταν ο Σταύρος Παραβάς εξορίστηκε επί Χούντας: Τα δύσκολα χρόνια στο κολαστήριο της Γυάρου, 9.12.2019, ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ WEB
- ↑ «Πράσινοι και ερυθρόλευκοι επώνυμοι οπαδοί!». SPORT 24. Ανακτήθηκε στις 20 Ιανουαρίου 2020.
- ↑ Στον Ερυθρό Σταυρό νοσηλεύεται ο Σταύρος Παράβας[νεκρός σύνδεσμος], «in.gr», 8 Φεβρουαρίου 2007, ανακτήθηκε 16 Σεπτεμβρίου 2008
- ↑ Σταθερή βελτίωση παρουσιάζει η υγεία του Σταύρου Παράβα[νεκρός σύνδεσμος], «in.gr», 12 Φεβρουαρίου 2007, ανακτήθηκε 16 Σεπτεμβρίου 2008
- ↑ Έφυγε ο Σταύρος Παράβας Αρχειοθετήθηκε 2008-09-18 στο Wayback Machine., «Εξπρές», 16 Σεπτεμβρίου 2008, ανακτήθηκε 16 Σεπτεμβρίου 2008
- ↑ Κηδεύτηκε ο Σταύρος Παράβας[νεκρός σύνδεσμος], «Εξπρές», 18 Σεπτεμβρίου 2008, ανακτήθηκε 19 Σεπτεμβρίου 2008
- ↑ 12,0 12,1 12,2 12,3 12,4 «Σταύρος Παράβας (Ηθοποιός, Τραγούδι)». Φίνος Φιλμ. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Ιανουαρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 8 Ιανουαρίου 2023.
- ↑ «Ευτυχώς…τρελάθηκα!». tainiothiki.gr. Ταινιοθήκη της Ελλάδος. Ανακτήθηκε στις 13 Δεκεμβρίου 2023.
- ↑ «Ένας βλάκας... με πατέντα!». tainiothiki.gr. Ταινιοθήκη της Ελλάδος. Ανακτήθηκε στις 7 Δεκεμβρίου 2023.
- ↑ 15,0 15,1 15,2 15,3 15,4 15,5 15,6 «Παράβας Σταύρος». Καραγιάννης-Καρατζόπουλος. Ανακτήθηκε στις 8 Ιανουαρίου 2023.
Πηγές
Επεξεργασία- Πινακοθήκη Γέλιου,από το Λογοθετίδη και μετά, Κώστας Παπασπήλιος, Εμπειρία εκδοτική, 2002, ISBN 960-417-002-3, σελ. 158-167