Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας

μια από τις 13 περιφέρειες της Ελλάδας

Συντεταγμένες: 38°12′N 21°24′E / 38.200°N 21.400°E / 38.200; 21.400

Η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας (εν συντομία: Π.Δ.Ε.) είναι μία από τις 13 περιφέρειες της Ελλάδας. Αποτελεί το δευτεροβάθμιο οργανισμό τοπικής αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) που αποτελείται από τους πρώην νομούς, πλέον περιφερειακές ενότητες (Π.Ε.), Αιτωλοακαρνανίας, Αχαΐας και Ηλείας και καλύπτει παράλληλα το μέρος του βόρειου και το βορειοδυτικό τμήμα της Πελοποννήσου, καθώς και το δυτικό τμήμα της Στερεάς Ελλάδας. Καταλαμβάνει έκταση 11.336 τ.χλμ. και ο μόνιμος πληθυσμός της ανέρχεται σε 648.220 κατοίκους, σύμφωνα με την απογραφή του 2021 από την ΕΛ.ΣΤΑΤ..[1] Μεγαλύτερη πόλη και πρωτεύουσα της περιφέρειας είναι η Πάτρα.[2][3]

Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας
Περιφέρεια

Έμβλημα
Χάρτης της Ελλάδας με Δυτική Ελλάδα
Χάρτης της Ελλάδας με Δυτική Ελλάδα
Η θέση της Περιφέρειας στην Ελλάδα
ΧώραΕλλάδα Ελλάδα
Πρωτεύουσα
(και μεγαλύτερη πόλη)
Πάτρα
Μεγαλύτερος δήμοςΔήμος Πατρέων
Διοίκηση 
 • ΠεριφερειάρχηςΝεκτάριος Φαρμάκης
 • Αναπληρωτής ΠεριφερειάρχηςΧαράλαμπος Μπονάνος
 • Αντιπεριφερειάρχες
Διοικητική διαίρεση 
 • Αποκεντρωμένη ΔιοίκησηΠελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου
 • Περιφερειακές Ενότητες
 • Δήμοι19
Επίσημη γλώσσα(ες)Ελληνικά
Έκταση 
 • Συνολική11.336 χλμ²
 • Κατάταξη θέση
 • Γεωγ. πλάτος38° 30′ 41″ N
 • Γεωγ. μήκος21° 34′ 14″ E
Πληθυσμός 
 • Συνολικός643.188 (απογραφή 2021)
 • Κατάταξη πληθ. θέση
 • Πυκνότητα59,7 κάτ./τ.χμ.
 • Κατάταξη πυκν. θέση
 • Ψηλότερο σημείοΑροάνια Όρη
2.374 μ.
Νεοχώρι Αιτωλοακαρνανίας
-4 μ.
ΣυντομογραφίεςGR23 GR-G
Ιστότοποςwww.pde.gov.gr/gr/

Η περιφέρεια δεν πρέπει να συγχέεται με τη γεωγραφική έννοια της δυτικής Ελλάδας, η οποία περιλαμβάνει επίσης την Ήπειρο και τα νησιά του Ιονίου Πελάγους.

Από 1 Σεπτεμβρίου 2019 Περιφερειάρχης είναι ο Νεκτάριος Φαρμάκης.[4]

Η περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας έχει δείκτη ανθρώπινης ανάπτυξης 0,861 μονάδων και είναι ο έκτος υψηλότερος στην ελληνική επικράτεια.[5]

Οικονομία Επεξεργασία

Το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν της περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας ήταν 8,3 δισεκατομμύρια € το 2018, αποτελώντας Το 4,5% της ελληνικής οικονομίας. Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ προσαρμοσμένο ως προς την αγοραστική δύναμη ήταν 15.200€ ήτοι το 50% του μέσου όρου της Ευρωπαϊκής Ένωσης των 27 κρατών μελών τη χρονιά εκείνη. Το ΑΕΠ ανά εργαζόμενο ήταν το 65% του μέσου όρου της ΕΕ.[6]

Κλίμα Επεξεργασία

Η περιφέρεια έχει ζεστά καλοκαίρια και ήπιους χειμώνες. Τα καλοκαίρια είναι κατά βάση ηλιόλουστα στις παραλιακές περιοχές, ενώ στις ορεινές περιοχές ο καιρός είναι πιο βροχερός και νεφελώδης. Στον Ερύμανθο, στο Παναχαϊκό όρος και το Αροάνιο όρος χιονίζει συχνά τον χειμώνα. Στις πεδινές περιοχές οι υψηλές θερμοκρασίες του χειμώνα είναι γύρω στους 10 με 15 °C.

Διοικητική διαίρεση Επεξεργασία

Η περιφέρεια διαιρείται σε τρεις περιφερειακές ενότητες, στους οποίους υπάγονται οι 19 δήμοι της. Οι περιφερειακές ενότητες ταυτίζονται γεωγραφικά με τους αντίστοιχους νομούς[7].

Περιφερειακή ενότηταΔήμοςΈκτασηΠληθυσμόςΈδρα
ΑιτωλοακαρνανίαςΑγρινίου1246,694.181Αγρίνιο
Ακτίου-Βόνιτσας662,917.370Βόνιτσα
Αμφιλοχίας1091,817.056Αμφιλοχία
Θέρμου3348.242Θέρμο
Ιεράς Πόλης Μεσολογγίου674,134.416Μεσολόγγι
Ναυπακτίας870,427.800Ναύπακτος
Ξηρομέρου584,811.737Αστακός
ΑχαΐαςΑιγιαλείας729,449.872Αίγιο
Δυτικής Αχαΐας572,225.916Κάτω Αχαΐα
Ερυμάνθου582,98.877Χαλανδρίτσα
Καλαβρύτων1065,511.045Καλάβρυτα
Πατρέων333,14213.984Πάτρα
ΗλείαςΑνδραβίδας-Κυλλήνης354,121.581Λεχαινά
Ανδρίτσαινας-Κρεστένων419,214.109Κρέστενα
Αρχαίας Ολυμπίας544,913.409Αρχαία Ολυμπία
Ζαχάρως275,78.953Ζαχάρω
Ήλιδας401,932.219Αμαλιάδα
Πηνειού155,121.034Γαστούνη
Πύργου455,147.995Πύργος

Περιφερειακές εκλογές Επεξεργασία

2023 Επεξεργασία

Ο στηριζόμενος από το κυβερνών κόμμα της Νέας Δημοκρατίας, εν ενεργεία περιφερειάρχης και εκ νέου υποψήφιος, Νεκτάριος Φαρμάκης, επανεξελέγη για δεύτερη θητεία, από τον πρώτο γύρο των περιφερειακών εκλογών του 2023, με σημαντική διαφορά έναντι του, στηριζόμενου από το κόμμα της ελάσσονος αντιπολίτευσης, ΠΑΣΟΚ - Κίνημα Αλλαγής, ανθυποψηφίου του, Σπύρου Σκιαδαρέση, ο οποίος κατέλαβε τη δεύτερη θέση. Στον πρώτο γύρο των περιφερειακών εκλογών του 2023 και μοναδικό που διεξήχθη, στις 8 Οκτωβρίου, από τους 673.351 εγγεγραμμένους ψηφοφόρους συμμετείχαν 394.403 (ποσοστό 58,57%).[8]

Υποψήφιος ΠεριφερειάρχηςΣυνδυασμόςΚόμμα Στήριξης%

1ου γύρου

Ψήφοι 1ου γύρου%

2ου γύρου

Ψήφοι 2ου γύρουΣύνολο εδρών
Νεκτάριος ΦαρμάκηςΝεκτάριος Φαρμάκης Μπροστά για όλουςΝέα Δημοκρατία59,03217.907--27
Σπύρος ΣκιαδαρέσηςΝέα Δυτική Ελλάδα - Ενωμένοι ΜπορούμεΠΑΣΟΚ - Κίνημα Αλλαγής13,1748.634--7
Κώστας ΚαρπέταςΜαζί Αλλάζουμε - Δυτική ΕλλάδαΑνεξάρτητοι + ΣΥΡΙΖΑ11,7543.383--6
Σωτήρης ΠαρίσηςΛαϊκή Συσπείρωση Δυτικής ΕλλάδαςΚΚΕ9,6035.430--5
Βασίλης ΧατζηλάμπρουΑντίσταση Πολιτών Δυτικής ΕλλάδαςΛΑΪΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ2,9210.798--0
Γιώργος ΚολλιόπουλοςΟι Νέοι της Δυτικής Ελλάδας-2,117.788--0
Χρήστος ΚοσίναςΑριστερή Παρέμβαση Αντικαπιταλιστική Κίνηση στη Δυτική ΕλλάδαΑΝΤΑΡΣΥΑ1,425.535--0

2019 Επεξεργασία

Στις περιφερειακές εκλογές του 2019 εξελέγη περιφερειάρχης ο Νεκτάριος Φαρμάκης[9].

Υποψήφιος ΠεριφερειάρχηςΣυνδυασμόςΚόμμα Στήριξης%
1ου γύρου
Ψήφοι
1ου γύρου
%
2ου γύρου
Ψήφοι
2ου γύρου
Σύνολο εδρών
Νεκτάριος ΦαρμάκηςΌλα από την αρχήΝέα Δημοκρατία36,96%143.72156,33%168.43119
Απόστολος ΚατσιφάραςΔυτική Ελλάδα - Δικαίωμα στην ΠρόοδοΚίνημα ΑλλαγήςΣΥΡΙΖΑ32,93128.03243,67%129.46717
Κώστας ΣπηλιόπουλοςΔυτική Ελλάδα ΜΠΡΟΣΤΑ-12,2147.4806
Νίκος ΚαραθανασόπουλοςΛαϊκή Συσπείρωση Δυτικής ΕλλάδαςΚΚΕ8,0531.3144
Βασίλης ΧατζηλάμπρουΑντίσταση πολιτών Δυτικής ΕλλάδαςΛαϊκή Ενότητα3,3012.8362
Ανδρέας ΝικολακόπουλοςΠατριωτική Αυγή για τη Δυτική ΕλλάδαΧρυσή Αυγή2,6910.4421
Κώστας ΠαπακωνσταντίνουΟικολογική Δυτική ΕλλάδαΟικολόγοι Πράσινοι2,479.6051
Χρήστος ΚοσίναςΑριστερή Παρέμβαση - Αντικαπιταλιστική Κίνηση στη Δυτική ΕλλάδαΑΝΤΑΡΣΥΑ1,395.3991

2014 Επεξεργασία

Στις περιφερειακές εκλογές του 2014 που έγιναν τον Μάιο επανεξελέγη περιφερειάρχης ο Απόστολος Κατσιφάρας.[10]

Υποψήφιος / ΣυνδυασμόςΚόμμα%
1ου γύρου
Ψήφοι
1ου γύρου
%
2ου γύρου
Ψήφοι
2ου γύρου
Σύνολο εδρών
Απόστολος Κατσιφάρας / ΔΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ – ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΟΔΟ-23,06%92.46250,50%153.02831
Ανδρέας Κατσανιώτης / ΜΑΖΙ ΝΑ ΦΤΙΑΞΟΥΜΕ ΤΟΝ ΤΟΠΟ ΜΑΣ /Νέα Δημοκρατία19,85%79.61049,50%149.9845
Βασίλης Χατζηλάμπρου / ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΠΟΛΙΤΩΝ ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣΣΥΡΙΖΑ16,81%67.4064
Θύμιος Σώκος / ΔΥΤΙΚΗ ΣΥΜΠΟΛΙΤΕΙΑΔΗΜΑΡ12,68%50.8623
Νίκος Καραθανασόπουλος / ΛΑΪΚΗ ΣΥΣΠΕΙΡΩΣΗ ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣΚΚΕ8,80%35.2842
Χρήστος Ρήγας / ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΥΓΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑΧρυσή Αυγή7,82%31.3382
Γιάννης Ζαφειρόπουλος / ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ-3,26%13.0691
Παναγιώτης Λαλιώτης / ΓΕΦΥΡΑ ΑΝΑΤΡΟΠΗΣ ΚΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣΑΝΕΛ2,94%11.7941
Γιώργος Κανελλης / ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟΙ ΔΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑΟικολόγοι Πράσινοι2,73%10.9571
Δημήτρης Δεσύλλας/ ΑΡΙΣΤΕΡΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΑΝΤΑΡΣΥΑ2,04%8.1871
Πηγή: Υπουργείο Εσωτερικών, εκλογικά αποτελέσματα 2014

2010 Επεξεργασία

Οι πρώτες εκλογές για τα όργανα της περιφέρειας διεξήχθησαν στις 7/14 Νοεμβρίου 2010. Βασικοί διεκδικητές ήταν ο Απόστολος Κατσιφάρας, τότε υφυπουργός Δικαιοσύνης, και ο Γεώργιος Παπαναστασίου, πρόεδρος του ΤΕΕ Αιτωλοακαρνανίας.[11]

Χαρακτηριστικό της αναμέτρησης υπήρξε ότι ανάμεσα στους εννέα υποψήφιους περιφερειάρχες, δεν συμπεριλαμβανόταν ούτε ένας απερχόμενος νομάρχης ή δήμαρχος. Αντίθετα, βρίσκονταν τέσσερις εν ενεργεία βουλευτές Αχαΐας (Απόστολος Κατσιφάρας, Νίκος Καραθανασόπουλος, Νίκος Τσούκαλης και Αλέξανδρος Χρυσανθακόπουλος) και ένας τέως ευρωβουλευτής (Δημήτρης Δεσύλλας).

Τα αναλυτικά αποτελέσματα είχαν ως εξής:

Εγγεγραμμένοι: 699.916
Α΄ γύρος: Ψήφισαν 439.701 (62,82%). Επ' αυτών έγκυρα 390.118 (88,72%), άκυρα 29.674 (6,75%), λευκά 19.909 (4,53%)
Β΄ γύρος: Ψήφισαν 291.690 (41,68%). Επ' αυτών έγκυρα 252.309 (86,50%), άκυρα 18.377 (6,30%), λευκά 21.004 (7,20%)

ΠαράταξηΣτήριξηα΄ γύροςβ΄ γύροςΈδρες
Ψήφοι%Ψήφοι%
Απόστολος Κατσιφάρας - Δυτική ΕλλάδαΠΑΣΟΚ169.00243,32142.89156,6331
Γεώργιος Παπαναστασίου - Ζούμε ΔυτικάΝΔ104.14826,70109.41843,3712
Νικόλαος Καραθανασόπουλος - Λαϊκή Συσπείρωση Δυτικής ΕλλάδαςΚΚΕ43.45511,143
Κωνσταντίνος Παπακωνσταντίνου - Οικολογική Δυτική ΕλλάδαΟικ-Πρ15.9694,091
Νίκος Τσούκαλης - Δημοκρατική Οικολογική Ανασύνθεση Δυτικής ΕλλάδαςΔΗΜΑΡ15.0773,861
Βασίλης Χατζηλάμπρου - Αντίσταση Πολιτών Δυτικής ΕλλάδαςΣΥΡΙΖΑ14.4153,701
Αλέξανδρος Χρυσανθακόπουλος - Ελπίδα για τη Δυτική ΕλλάδαΛΑΟΣ11.8423,041
Δημήτρης Δεσύλλας - Αριστερή Παρέμβαση / Αντικαπιταλιστική ΚίνησηΑΝΤΑΡΣΥΑ8.8922,281
Χρήστος Ρήγας - Εθνική Συσπείρωση για τη Δυτική ΕλλάδαΧΑ7.3181,880
Πηγή: Υπουργείο Εσωτερικών, εκλογικά αποτελέσματα 2010

Παλαιότερες μορφές Επεξεργασία

Η σημερινή διοικητική μορφή και διαίρεση της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας καθιερώθηκε το 2011, κατ' εφαρμογή των σχετικών διατάξεων του προγράμματος «Καλλικράτης».

Υφίσταται ως περιφέρεια από το 1987 με τη σημαντική διαφορά ωστόσο συγκριτικά με το σήμερα ότι δεν αποτελούσε Ο.Τ.Α. και η σύσταση της ως διοικητική διαίρεση, όπως και οι άλλες περιφέρειες, είχε χαρακτήρα κατά βάσιν επικουρικό για την κεντρική διοίκηση της χώρας, ενώ ο εκάστοτε γενικός γραμματέας ήταν διορισμένος από την κυβέρνηση και όχι εκλεγμένος περιφερειάρχης[12][13].

Για την παλαιότερη διοικητική διαίρεση που είχε καθιερωθεί με το σχέδιο «Καποδίστριας» το 1997, δείτε τα εξής λήμματα:

Διατελέσαντες περιφερειάρχες (διορισμένοι έως το 2010) Επεξεργασία

Περιφερειάρχης[14]Έναρξη ΘητείαςΛήξη ΘητείαςΠολιτικό Κόμμα
Βαγγέλης Γιαννακούλιας24 Ιουνίου 198629 Μαΐου 1989ΠΑΣΟΚ
Ασημάκης Καφετζής3 Αυγούστου 198914 Μαΐου 1990?
Δημήτρης Αϊβαλής16 Μαΐου 19909 Μαΐου 1991Νέα Δημοκρατία
Ηλίας Βεσδρεβάνης13 Μαΐου 199125 Σεπτεμβρίου 1992Νέα Δημοκρατία
Παναγιώτης Λαμπρόπουλος5 Οκτωβρίου 19928 Νοεμβρίου 1993Νέα Δημοκρατία
Βασιλική Μόσιαλου11 Νοεμβρίου 199320 Οκτωβρίου 1996ΠΑΣΟΚ
Γιώργος Μουτσόπουλος21 Οκτωβρίου 199631 Δεκεμβρίου 1997ΠΑΣΟΚ
Κώστας Παπαδημητρίου8 Ιανουαρίου 199822 Νοεμβρίου 2000ΠΑΣΟΚ
Νίκος Μπελιβάνης25 Μαΐου 20001 Σεπτεμβρίου 2003ΠΑΣΟΚ
Γιάννης Παπατσάκωνας4 Σεπτεμβρίου 200310 Μαρτίου 2004ΠΑΣΟΚ
Παναγιώτης Καββαδάς11 Μαρτίου 200410 Νοεμβρίου 2006Νέα Δημοκρατία
Σπύρος Σπυρίδων11 Νοεμβρίου 200631 Δεκεμβρίου 2010Νέα Δημοκρατία
Απόστολος Κατσιφάρας1 Ιανουαρίου 201131 Αυγούστου 2019ΠΑΣΟΚ
Νεκτάριος Φαρμάκης1 Σεπτεμβρίου 2019ΣημερινόςΝέα Δημοκρατία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. «Μόνιμος Πληθυσμός - ELSTAT». www.statistics.gr. Ανακτήθηκε στις 12 Αυγούστου 2023. 
  2. «Περιφερειες». www.enpe.gr. Ανακτήθηκε στις 27 Οκτωβρίου 2020. 
  3. «Υπουργείο Εσωτερικών». www.ypes.gr. Ανακτήθηκε στις 27 Οκτωβρίου 2020. 
  4. «Περιφερειακές εκλογές – Μάιος 2019». ekloges.ypes.gr. Ανακτήθηκε στις 27 Οκτωβρίου 2020. 
  5. «Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab». hdi.globaldatalab.org (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 20 Ιουλίου 2021. 
  6. «Regional GDP per capita ranged from 30% to 263% of the EU average in 2018». Eurostat. 
  7. Αναφέρονται τα δημογραφικά στοιχεία του μόνιμου πληθυσμού βάσει της απογραφής του 2011.
  8. «Υπ' Αρ. 635/2023 Απόφαση Πολυμελούς Πρωτοδικείου Πατρών Επικύρωσης Αποτελεσμάτων Περιφερειακών Εκλογών 2023 για την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας». Πολυμελές Πρωτοδικείο Πατρών. 2 Νοεμβρίου 2023. 
  9. Υπουργείο Εσωτερικών, εκλογικά αποτελέσματα 2019.
  10. Τα αποτελέσματα στις Περιφέρειες και σε μεγάλους Δήμους, Ριζοσπάστης, 26-5-2014.
  11. «Περιφερειακές - Δημοτικές Εκλογές Νοέμβριος 2010». ekloges-prev.singularlogic.eu. Ανακτήθηκε στις 27 Οκτωβρίου 2020. 
  12. Π.Δ. 51/87 - «Καθορισμός των Περιφερειών της Χώρας για τον σχεδιασμό, προγραμματισμό και συντονισμό της Περιφερειακής Ανάπτυξης».
  13. Ν.1622/86 - «Τοπική Αυτοδιοίκηση - Περιφερειακή Ανάπτυξη - Δημοκρατικός Προγραμματισμός», (ΦΕΚ 92/τ.Α΄/14-7-1986), Εφημερίς της Κυβερνήσεως.
  14. Σταθόπουλος Τάσσος, Αυτοί είναι οι διατελέσαντες Περιφερειάρχες Δυτικής Ελλάδας, thebest.gr, 27 Μαΐου 2019, ανακτήθηκε στις 28 Μαΐου 2022.

Πηγές Επεξεργασία

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία