Δημήτρης Ροντήρης

Έλληνας θεατρικός σκηνοθέτης

Ο Δημήτρης Ροντήρης (1899 - 20 Δεκεμβρίου 1981) ήταν Έλληνας σκηνοθέτης θεάτρου.

Δημήτρης Ροντήρης
Ο Δημήτρης Ροντήρης το 1963 (αριστερά, με την πλάτη στραμμένη στο φωτογραφικό φακό)
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση1899
Πειραιάς
Θάνατος20  Δεκεμβρίου 1981
Αθήνα
Χώρα πολιτογράφησηςΕλλάδα
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΕλληνικά
ΣπουδέςΕθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταηθοποιός
θεατρικός σκηνοθέτης
ΕργοδότηςΔραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου

Βιογραφία Επεξεργασία

Γεννημένος το 1899 στον Πόρο και μεγαλωμένος στον Πειραιά, ο Δημήτρης Ροντήρης, γόνος οικογένειας με καταγωγή από την περιοχή των Καραβάρων, στην Ακαρνανία, υπήρξε φοιτητής στη Σχολή Ευελπίδων, προτού, ωστόσο, εγκαταλείψει τις στρατιωτικές σπουδές, προκειμένου να εγγραφεί στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και, στη συνέχεια, μετεγγραφεί στη Φιλοσοφική Σχολή του ιδίου πανεπιστημίου.[1][2][3]

Το 1918, ορμώμενος προηγουμένως, το 1917, από τη συμμετοχή του ως ερασιτέχνης ηθοποιός στην ταινία «Η προίκα της Αννούλας», ξεκίνησε την παρακολούθηση σπουδών θεάτρου στη νεοϊδρυθείσα Δραματική Σχολή της Εταιρείας Ελληνικού Θεάτρου, όπου και μαθήτευσε πλησίον προσωπικοτήτων του ελληνικού θεάτρου, όπως, μεταξύ άλλων, ο Αιμίλιος Βεάκης και ο Φώτος Πολίτης, και, στη συνέχεια, στη Δραματική Σχολή του Ωδείου Αθηνών.[2][1]

Το 1920, ξεκίνησε τη συνεργασία του με τον θεατρικό θίασο της Μαρίκας Κοτοπούλη, με τον οποίο και πραγματοποίησε αριθμό εμφανίσεων καθ' όλη τη διάρκεια της δεκαετίας του 1920.[1][2]

Κατά τη διάρκεια της περιόδου μεταξύ 1930 και 1933, ως υπότροφος της Ακαδημίας Αθηνών, παρακολούθησε σπουδές ιστορίας της τέχνης στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης και θεάτρου στο Βερολίνο, όπου και μαθήτευσε πλησίον προσωπικοτήτων του ευρωπαϊκού θεάτρου, όπως, μεταξύ άλλων, του Μαξ Ράινχαρντ.[1][2]

Μετά το πέρας των σπουδών του, πιο συγκεκριμένα το 1933, επέστρεψε εκ νέου στην Ελλάδα, όπου και ορίστηκε κατά τη διάρκεια του ίδιου έτους ως βοηθός σκηνοθέτη στο Βασιλικό Θέατρο, στο πλευρό του πρώην καθηγητή του, Φώτου Πολίτη, καθώς και ως καθηγητής στη Δραματική Σχολή του ιδίου θεάτρου.[2][1] Στη συνέχεια, πιο συγκεκριμένα το 1934, μετά τον θάνατο του Πολίτη, ο ίδιος προήχθη ως πρώτος σκηνοθέτης, θέση στην οποία και παρέμεινε έως το 1942, ενώ, μετέπειτα, διετέλεσε διευθυντής του θεάτρου, πιο συγκεκριμένα κατά τη διάρκεια των περιόδων μεταξύ 1946 και 1950 και μεταξύ 1953 και 1955.[1][2]

Το 1951, προχώρησε στην ίδρυση της «Ελληνικής Σκηνής», η οποία και αποτέλεσε την πρώτη προσπάθεια του ιδίου για την ίδρυση προσωπικού θιάσου του, σε συνεργασία με προσωπικότητες του ελληνικού θεάτρου, όπως, μεταξύ άλλων, οι Μαίρη και Θεόδωρος Αρώνης, Ρίτα Μυράτ, Άρης Μαλιαγρός και Νίκος Χατζίσκος.[2][1] Το 1957, προχώρησε στην ίδρυση του «Πειραϊκού Θεάτρου», σε συνεργασία με τον Δήμο Πειραιά και με έδρα το τοπικό δημοτικό θέατρο, το οποίο και αποτέλεσε πεδίο πειραματισμών και τροποποιήσεων ως προς το κομμάτι των ερμηνειών στο αρχαίο ελληνικό θέατρο, με αριθμό παραστάσεων που ανέβηκαν, στη συνέχεια, να πραγματοποιούν παγκόσμιες περιοδείες, τυγχάνοντας θερμής υποδοχής, καθώς και αποτελώντας αντικείμενο βραβεύσεων.[2][1]

Ενδιάμεσα, πιο συγκεκριμένα το 1954, ανέλαβε τη σκηνοθεσία της τραγωδίας «Ιππόλυτος» του Ευρυπίδη, η οποία και αποτέλεσε την κορύφωση της πρώτης έκδοσης του Φεστιβάλ Επιδαύρου. Ο Ροντήρης συνέβαλε καθοριστικά στην καθιέρωση του Φεστιβάλ Επιδαύρου και στην αναβίωση του αρχαίου δράματος.[1][2]

Το 1978, ανέλαβε τη σκηνοθεσία της τραγωδίας «Ηλέκτρα» του Σοφοκλή, η οποία και αποτέλεσε την ύστατη σκηνοθετική δουλειά του ιδίου.[2][1]

Απεβίωσε στις 20 Δεκεμβρίου 1981, σε ηλικία 82 ετών.[1][2]

Θεατρικές παραστάσεις Επεξεργασία

Κατάλογος θεατρικών παραστάσεων που σκηνοθέτησε ο Ροντήρης

χρονική περίοδοςπαράστασηεταιρεία παραγωγήςθέατρο
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1934/1935Ο ΒασιλικόςΕθνικό Θέατρο της ΕλλάδαςΚτήριο Τσίλερ
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1935/1936ΤρισεύγενηΕθνικό Θέατρο της ΕλλάδαςΚτήριο Τσίλερ
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1935/1936ΑρραβωνιάσματαΕθνικό Θέατρο της ΕλλάδαςΚτήριο Τσίλερ
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1935/1936Αυτοκράτωρ ΜιχαήλΕθνικό Θέατρο της ΕλλάδαςΚτήριο Τσίλερ
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1937/1938Ο πρίγκηπας του ΧόμπουργκΕθνικό Θέατρο της ΕλλάδαςΚτήριο Τσίλερ
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1938/1939Ο σταυρός και το σπαθίΕθνικό Θέατρο της ΕλλάδαςΚτήριο Τσίλερ
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1946/1947ΠέρσαιΕθνικό Θέατρο της ΕλλάδαςΚτήριο Τσίλερ
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1946/1947Πολύ κακό για το τίποταΕθνικό Θέατρο της ΕλλάδαςΚτήριο Τσίλερ
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1946/1947ΒαβυλωνίαΕθνικό Θέατρο της ΕλλάδαςΚτήριο Τσίλερ
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1948/1949Βολπόνε ή Η αλεπούΕθνικό Θέατρο της ΕλλάδαςΚτήριο Τσίλερ
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1948/1949
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1949/1950
Το ΦιντανάκιΕθνικό Θέατρο της ΕλλάδαςΚτήριο Τσίλερ
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1949/1950Άνθρωπος και υπεράνθρωποςΕθνικό Θέατρο της ΕλλάδαςΚτήριο Τσίλερ
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1949/1950Ανυπόμονη καρδιάΕθνικό Θέατρο της ΕλλάδαςΚτήριο Τσίλερ
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1950/1951Άννα ΒοράννουΕλληνική ΣκηνήΘέατρο Κυβέλης
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1958/1959Ο τοπικός παράγωνΠειραϊκό ΘέατροΔημοτικό Θέατρο Πειραιά

Όλες οι πληροφορίες προέρχονται από το έντυπο πρόγραμμα της κάθε παράστασης ή/και από σχετικά δελτία τύπου.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 Κομνηνός, Βλάσης. «Δημήτρης Ροντήρης – 20 Δεκεμβρίου 1981». Ελληνική Ραδιοφωνία Τηλεόραση. Ανακτήθηκε στις 9 Νοεμβρίου 2023. 
  2. 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 «Δημήτρης Ροντήρης (1899-1981)». Αρχείο Δημήτρη Ροντήρη - Δήμος Πειραιά. Ανακτήθηκε στις 9 Νοεμβρίου 2023. 
  3. Γεωργουσόπουλος, Κώστας (27 Απριλίου 2020). «Δημήτρης Ροντήρης, η επιστήμη στο θέατρο». Τα Νέα. Ανακτήθηκε στις 9 Νοεμβρίου 2023. 

Βιβλιογραφία Επεξεργασία

  • Σταματοπούλου-Βασιλάκου, Χρυσόθεμις (2008). «Ο Δημήτρης Ροντήρης στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά: 1957 - 1959». Στο: Αξαρλής, Νίκος· Μπρεντάνου, Κατερίνα. Ο Πειραιάς και το Δημοτικό Θέατρο: Πρακτικά Διεθνούς Επιστημονικής Συνάντησης, Πανεπιστήμιο Πειραιά, 13 Απριλίου 2003. Πειραιάς: Εκδόσεις Τσαμαντάκη. σελ. 46-53. 
  • Ροντήρης, Δημήτρης (2000). Σελίδες αυτοβιογραφίας. Αθήνα: Εκδόσεις Καστανιώτη. ISBN 9789600326024. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

Ψηφιακό αρχείο ΕΡΤ Επεξεργασία