Saq

Saq iklim ve tabiat şaraitlerinen Kezlevge beñzey. Mında yalı boyu - çöl iklimi, pek qurğaqlı, yımşaq qış ile. Avanıñ orta yıllıq arareti +11,2 °C; yaz aylarınıñ orta arareti +22 °C, qış aylarında ise ava arareti sıfırğa yaqın ola. Yıl devamında küneşli saatlarnıñ orta miqdarı 2500.

Tarihçılar şimdiki Saq bulunğan topraqlarında insannıñ birinci yerleşmeleri ne zaman peyda olğanını daa tayinlemediler. Qırım Hanlığı devrinde Saq Mansur sülâlesine ait olğan köy edi.1827 senesi Saqta Rusiyeniñ birinci çamur şıfahanesi quruldı.Qırım cenki olğanda Saq ve Qızıl Yar gölleri arasına, aylar devamında Aqyarnı qamaçavğa alğan koalitsiyanıñ ordusı kelip çıqtı. Mında 1855 senede fevralniñ başında, Kezlevde bulunğan duşmanlarnıñ ücüm etmesinden evel, general S.A. Hrulevniñ askerleri buluna ediler. Duşmanlar tarafından açılğan ateşler neticesinde Saq viran olundı.Qırım cenkinden soñ qırımtatarlarnıñ icretiniñ ekinci dalğası yüz berdi ve qırımtatar ealisiniñ çoqluğı Saqnı terk etti. Berbat olğan, taşlanğan qasaba yavaş tiklendi. 1858 senesi mında Poltava guberniyasından muacirler, soñra Konstantiniyeden (İstambuldan) köçip kelgen yunanlar peyda oldı.

• 1805 — 396 kişi (378 qırımtatar, 16 çingene, 2 esir)
• 1926 — 2450 kişi (1792 rus, 327 ukrain, 112 qırımtatar, 52 ermeni, 48 yeudi, 14 alman, 12 eston)
• 1939 — 7786 kişi
• 1971 — 25 800 kişi
• 1989 — 33 690 kişi
• 2001 — 28 522 kişi
• 2006 — 26 400 kişi (66 % ruslar, 25 % ukrainler, 6,5 % qırımtatarlar, 2 % beloruslar, olardan ğayrı ermeniler, yunanlar, yeudiler, lehler, qaraylar ve qırımçaqlar)

Saq minerallı yalı boyu çamurlarınen belli eski kurorttır. Mında çamur şıfahanesi, suv şıfahanesi, bir qaç sanatoriy bar.Saqnıñ tuzlu gölüniñ tübü mineral çamurnıñ qalın qatlamınen qaplandı. Bu çamur unikal siyrek şıfalıq hasiyetlernen ayrılmaqta.

Şeerde Qırımnıñ eñ büyük himik zavodlarından biri bar. Mineral çeşmeler esasında mineral suvnı çıqarğan zavod çalışa. Saqta Qırımda ve Qırım tışında belli olğan "Krımskaya" («Крымская») adlı mineral suv çıqarıla.

Şeerde demiryol vokzalı, avtovokzal bar. Şeer yollarınıñ uzunlığı – 62 km.

Şeerde terek ve çalılarnıñ seksenge yaqın çeşitinden ibaret olğan Kurort parkı bar.

Lesâ Ukrainka ve Nikolay Gogol Saqta tedaviylengenini hatarlatqan abideler bar.

Beşinci kilometrde deñizcilerniñ, deñiz desantınıñ qaramanlarınıñ abidesini köre bilirmiz.

Wikimedia Commons saytında
Saq ile bağlı resimler bar.

• Saq şeeriniñ saytı

1. ↑ Bu meskün yer Rusiye ve Ukraina arasında çatışuvğa sebep olğan Qırım yarımadasında buluna. Qırımnı de-fakto idare etken Rusiyeniñ qanunlarına köre yarımadada bulunğan Qırım Cumhuriyeti ve Aqyar federal emiyetli şeeri - Rusiye terkibindeki eki federatsiya subyektidir. Ukraina qanunlarına köre yarımadada Ukraina terkibindeki Qırım Muhtar Cumhuriyeti ve Aqyar mahsus statuslı şeeri buluna.
2. ↑ Ukraina qanunlarına köre.
3. ↑ Rusiye qanunlarına köre.