Дзяржава маратхаў

Маратха, альбо Маратхская імперыя ці Маратхская канфедэрацыя (मराठा साम्राज्य) — буйная індуістская дзяржава, створаная ў 1674 годзе маратхамі на чале з Шываджы на тэрыторыі сучаснага штата Махараштра і прылеглых да яго землях. Сталіца — Райгад.

Гістарычная дзяржава
Дзяржава маратхаў
маратхі: मराठा साम्राज्य
Сцяг
Дзяржава маратхаў у перыяд росквіту.
<   > 1674 — 1820
Сталіца	Райгад, Пуна
Мова(ы)	Маратхі
Рэлігія	Індуізм
Грашовая адзінка	Рупія, Пайса
Плошча	2 800 000 км²
Насельніцтва	150 000 000 чал. (1700)
Форма кіравання	манархія
Чхатрапаці (імператар)
• 1674—1680	Шываджы
• 1680—1689	Самбхаджы
• 1689—1700	Раджарам I
• 1700—1707	Тарабай
• 1707—1749	Шахуджы I
• 1749—1777	Раджарам II
• 1777—1808	Шахуджы II
• 1808—1819	Пратап Сінгх
Гісторыя
• 21 красавіка 1674	стварэнне дзяржавы
• 21 верасня 1820	уваходжанне ў склад Брытанскай Індыі
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Пачынаючы з кіравання ўнукаў Шываджы ў маратхскай дзяржаве нарастаюць цэнтрабежныя тэндэнцыі. Пра сваю самастойнасць ад пэшвы (першага міністра) аб’яўляюць намеснікі Берара (з цэнтрам у Нагпуры) і Малвы (з цэнтрам у Індауры). У 1720-я і 1730-я гады маратхскія валадарствы ператвараюцца ў кааліцыю маратхских княстваў, сярод якіх адным з найдужэйшых становіцца Гваліяр.

У 1761 годзе маратхскія ўладары патрывалі знішчальнае паражэнне пад Паніпатам ад афганскіх войскаў Ахмад-Шаха Дурані. У новай палітычнай сітуацыі маратхскія князі прыняліся за перадзел сваіх валадарстваў: гваліярскі раджа заняў Дэлі, а кіраўнік Малвы прысвоіў частку Раджастхана і Пенджаба.

Гэтымі звадамі не прамінула скарыстацца Брытанская Ост-Індская кампанія. У час трох англа-маратхскіх войнаў (1775—1782, 1803—1805, 1817—1818) брытанцы адабралі ў маратхаў Дэлі і некаторыя іншыя тэрыторыі, а самі князі ператварыліся ў васалаў Ост-Індскай кампаніі.