Томас Вудра Вільсан

Томас Вудра Вільсан
Томас Вудра Вільсан
	Thomas Woodrow Wilson
	4 сакавіка 1913 — 4 сакавіка 1921
Віцэ-прэзідэнт	Томас Маршал
Папярэднік	Уільям Тафт
Пераемнік	Уорэн Гардзінг
	17 студзеня 1911 — 1 сакавіка 1913
Папярэднік	Джэймс Філдэр[en]
Пераемнік	Джон Форт[en]
Нараджэнне	28 снежня 1856[…]; Стантан[d], Augusta County[d], Вірджынія, ЗША;
Смерць	3 лютага 1924[…] (67 гадоў); Вашынгтон, ЗША;
Месца пахавання	Вашынгтонскі кафедральны сабор;
Імя пры нараджэнні	англ.: Woodrow Wilson
Бацька	Джозеф Руглз Вільсан[d]
Маці	Janet Woodrow[d]
Жонка	Эдзіт Вільсан і Элен Вільсан
Дзеці	Маргарэт Вудра Вільсан[d], Джэсі Вудра Вільсан[d] і Элеанор Вільсан Макаду[d]
Веравызнанне	прэсвітэрыянства
Партыя	Дэмакратычная партыя ЗША;
Член у	Амерыканскае філасофскае таварыства; Амерыканская акадэмія мастацтваў і навук; Нацыянальная акадэмія дэі Лінчэі; American Historical Association[d]; Амерыканская акадэмія мастацтваў і літаратуры[d]; Турынская акадэмія навук[d];
Адукацыя	Дэвідсан-каледж[d] (1874); Прынстанскі ўніверсітэт (1879); Універсітэт Джонса Хопкінса (1886); Вірджынскі ўніверсітэт;
Навуковая ступень	доктар філасофіі
Месца працы	Прынстанскі ўніверсітэт; Уэсліянскі ўніверсітэт[d]; Вірджынскі ўніверсітэт; Каледж Брын-Мар[d];
Аўтограф
Бітвы	Першая сусветная вайна;
	Нобелеўская прэмія міру (1919)
	Ордэн Белага арла
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Томас Вудра Вільсан, або Уільсан (англ.: Thomas Woodrow Wilson; 28 снежня 1856 — 3 лютага 1924) — дзяржаўны і палітычны дзеяч, 28-ы прэзідэнт ЗША, ініцыятар стварэння Лігі Нацый, лаўрэат Нобелеўскай прэміі міру (1919).

Біяграфія правіць

Скончыў Прынстанскі ўніверсітэт (1879), прафесар права і палітычнай эканоміі (1890—1902), рэктар (1902—10) у ім.

Губернатар штата Нью-Джэрсі (1910—12). Двойчы перамагаў на прэзідэнцкіх выбарах ад Дэмакратычнай партыі, 28-ы прэзідэнт ЗША (1913—21).

Адміністрацыя Т. Вільсана ў першыя гады яго прэзідэнцтва правяла шэраг прагрэсіўных рэформ (прыняцце закону аб тарыфах і падаходным падатку, антытрэстаўскага закону, увядзенне 8-гадзіннага працоўнага дня на чыгунцы і інш.). У міжнароднай палітыцы дэклараваў імкненне зрабіць ЗША вядучым абаронцам міру, аднак пры Т. Вільсане ЗША ажыццявілі інтэрвенцыю ў Мексіку, акупіравалі Гаіці і Санта-Дамінга. У І сусветную вайну Т. Вільсан, урад якога да 1917 прытрымліваўся нейтралітэту, спрабаваў ініцыіраваць мірныя перагаворы варагуючых бакоў, у пач. 1917 ён прапанаваў кангрэсу ЗША план усталявання міру шляхам стварэння Лігі Нацый. Пры Т. Вільсане ЗША аб'явілі вайну Германіі (красавік 1917), ажыццявілі інтэрвенцыю ў Савецкую Расію. Т. Вільсан — аўтар праграмы міру з 14 пунктаў (уключала і пункт аб стварэнні Лігі Нацый), актыўны ўдзельнік распрацоўкі і прыняцця Версальскага мірнага дагавора (1919).

Зноскі

↑ ^а ^б Woodrow Wilson // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>
↑ Lundy D. R. Woodrow (Thomas) Wilson // The Peerage Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q67129259"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q21401824"></a>
↑ ^а ^б ^в www.accademiadellescienze.it Праверана 1 снежня 2020.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q107212659"></a>
↑ Ambrosius L. E. Woodrow Wilson // Wilson, Woodrow (28/29 Dec. 1856–03 February 1924), the twenty-eighth president of the United States // American National Biography Online / S. Ware — [New York]: Oxford University Press, 2017. — ISSN 1470-6229 — doi:10.1093/ANB/9780198606697.ARTICLE.0600726 Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q103885474"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q20824348"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q16983137"></a>
↑ Lundy D. R. The Peerage
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q67129259"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q21401824"></a>
↑ ^а ^б (unspecified title) Праверана 7 жніўня 2020.
↑ https://www.georgiawomen.org/ellen-louise-axson-wilson Праверана 3 жніўня 2021.
↑ Reader's Digest, The Reader's Digest // Reader's Digest — NYC: 2018. — Vol. 191, Iss. 1141. — P. 73. — ISSN 0034-0375
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q371820"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q60"></a>

[_431ab95e77ff03b3-1] а ^б Woodrow Wilson // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>

[_40115d263b04500c-2] Lundy D. R. Woodrow (Thomas) Wilson // The Peerage Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q67129259"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q21401824"></a>

[_6e236b839d85ffe8-3] а ^б ^в www.accademiadellescienze.it Праверана 1 снежня 2020.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q107212659"></a>

[_c34ec7c4380dadb7-4] Ambrosius L. E. Woodrow Wilson // Wilson, Woodrow (28/29 Dec. 1856–03 February 1924), the twenty-eighth president of the United States // American National Biography Online / S. Ware — [New York]: Oxford University Press, 2017. — ISSN 1470-6229 — doi:10.1093/ANB/9780198606697.ARTICLE.0600726 Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q103885474"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q20824348"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q16983137"></a>

[_345de703e5b830fb-5] Lundy D. R. The Peerage
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q67129259"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q21401824"></a>

[_795575f5d3c2cc3f-6] а ^б (unspecified title) Праверана 7 жніўня 2020.

[_6aca3ff1ff49de2c-7] ttps://www.georgiawomen.org/ellen-louise-axson-wilson Праверана 3 жніўня 2021.

[_f903922368eab5fa-8] Reader's Digest, The Reader's Digest // Reader's Digest — NYC: 2018. — Vol. 191, Iss. 1141. — P. 73. — ISSN 0034-0375
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q371820"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q60"></a>

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]