Ўільям Окам

ангельскі францішканец, багаслоў, філёзаф

Ўільям О́кам (па-ангельску: William of Ockham; каля 1288, Окам — 1347 або 1348, Мюнхэн) — ангельскі філёзаф, францысканскі манах з Окаму, маленькай вёскі ў графстве Сурэй у Паўднёвай Ангельшчыне.

Ўільям Окам
William of Ockham
Імя пры нараджэньніпа-лацінску: Guilelmus Occhamus
па-ангельску: William of Ockham
Дата нараджэньняне раней за 1287 і не пазьней за 1288
Месца нараджэньня
Дата сьмерці9 красавіка 1349[1]
Месца сьмерці
Пэрыядсярэднявечная філязофія
Кірунакнаміналізм[d] і схалястыка[d]
Асноўныя зацікаўленасьцімэтафізыка, эпістэмалёгія, тэалёгія, лёгіка, палітыка
Значныя ідэіSum of Logic[d]
Аказалі ўплыўАрыстотэль, Тамаш Аквінскі і Ансэльм Кентэрбэрыйскі[d]
ВучніЖан Бурыдан[d] і Адам дэ Водэгам[d]

Окам напісаў шэраг багаслоўскіх і філязофскіх працаў па лёгіцы і па фізыцы Арыстотэля. Завяршыў распачатую яшчэ ягоным папярэднікамі крытыку філязофскіх доказаў існаваньня Бога, абвесьціўшы , што быцьцё Бога — прадмет рэлігійнай веры, а ня філязофіі, якая абапіраецца на доказы.

Паводле Окама, толькі пачуцьцёвыя, наглядныя веды (званыя інтуіцыяй) могуць засьведчыць існаваньне чаго б там ні было і толькі адно яно тычыцца фактаў. Вучэньне пра ролю пачуцьцёвай інтуіцыі і вопыту ў пазнаньні зьвязана ў Окама з двума іншымі важнымі палажэньнямі ягонай тэорыі пазнаньня: патрабаваньнем прастаты тлумачэньня (прынцып эканоміі, Лязо Окама) і тэза пра тое, што рэальна існуе толькі нешта адзінкавае.

На гэтых прынцыпах Окам будуе сваю тэорыю навукі. Навука паводле ягонага гледжаньня падзяляцца на рэальную і рацыянальную. Рэальныя навукі разглядаюць панятак з пункту гледжаньня іхных адносінаў да рэчаў, рацыянальныя — з пункту гледжаньня іхных адносінаў да іншых паняткаў, а не да рэчаў.

Вонкавыя спасылкі

рэдагаваць
  1. ^ Deutsche Nationalbibliothek Record #118633015 // Gemeinsame Normdatei (ням.) — 2012—2016.