Listn vo de Kalifn

I dera Listn vo d Kalifn, san de gwenganen Kalifn zammtrong. "Kalif" is da Titl von n owastn religjesn oda politischn Vejch von an Islamischn Stoot oda Kalifat, un aa da Titl vo Heascha vo da Islamischn Ummah as wej politische Noufolga von n Muhammad.

Hintagrund Werkeln

Nou an Toud von n Profetn Mohammad in Joua 632, hod s zeaschtamol krislt, wal da Mohammad ned an iwaroll onakontn Nouchfolga zrugg gloua houd. Dej Ansar (as Medina/Yaṯrib) hom si zammgfunna un unta sih an Noufolga asgmocht. Da Abu Bakr, da wou a bakonta Spezi von n Mohammad gweng is, hod afbrachd, dass d Wahl vo oinn vo assahalb vo de Qureysh, en Stamm von n Mohammad, zou an Dissens i da Gmoi fejarad, un aso an Umar un an Abu Ubaidah ibn al-Jarrah fia d Wahl viagschlong. A weitana Viaschloḡ is gweng, dass dej Quraysh u dej Ansar ajeda an Kandidatn wähladn, dej wou nou gmoasam heaschn. Af zletzt houd da Umar en Abu Bakr Gflugschaft gschwoan. Ondane san gfulgt hom an Abu Bakr fast asnamslous as an Ejaschtn Kalifn von n Islam õgnumma.

Da Abu Bakr u dej drei dref fulngatn Kalifn wean ba d Sunnitn als dej Gscheidn Kalifn, af deitsch songs aa de Rechtgleitetetn, õgseng. Da Abu Bakr hod, nu vuar a gstuam is, an Umar als san Noufulga bstimmd. Dan Umar, also en zwoatn Kalifn, homs daschossn oda assassiniad, un an Schulding in an Persa mid dan Nama Piruz Nahavandi gfundn. Da Noufulga, da Osman, is gwählt woan von an Rout vo Stimmvejcha... oda Wahlmanna oda so. Da Osman is affa owa vonra unzfrinan Seitn hamdraht woan. Nou hod da Ali es Heft id Hent gnumma, houd owa a Akzeptanzproblem ba de von n Muawiyah õgfejadn Guverner vo Egyptn ghobt, zmol dea, nu offana a Rechning zwengs den Muad om n Osman ghobt houd. Des hod nou zou an Gfetz (also da Fitna), dan ejaschtn Islamischn Biagakreiḡ gfejad ghobt. Da Ali is sched von n Abd-al-Rahman ibn Muljam, an Kharidschitn, also von a drittn Partei, nou hamdraht woan, u da Suhn vo ejm, da Hasan, is lejwa zrugg tretn fia en Muawiyah, da wou s Kalifat zou ana normoln erblichn Amt gmachd u doudamid d Umayyadischa Dynastie grindt houd.

Ekumenische Kalifatna Werkeln

Es Kalifat vo de Rāschidūn (8 June 632 – 29 January 661) Werkeln

#Kalligrafi/MinznNama (u Titl)BornHod gheascht voHod gheascht bisgstuamVaheltnis zen MohammadEltanHausNotizn
1 Abū Bakr

(أبو بكر)

Aṣ-Ṣiddīq
5738 June 632 (03-13-11 AH)22 August 634
  • Voda vo da Aisha, von en Mohammad san Wei
  • 'Uthman Abu Quhafa
  • Salma Umm-ul-Khair
Banu Taim
  • ebba da vejat, da wou an Islam õgnumma houd
  • hod 632 d Ridda-Krejḡ gfejad
2 ʿUmar ibn al-Khattab

(عمر بن الخطاب)

Al-Farooq
58423 August 634 (06-22-13 AH)3 Novemma 644

(umbracht)
  • Voda vo da Hafsa, von en Mohammad san Wei
  • Khattab ibn Nufayl
  • Hantamah bint Hisyam
Banu Adi
  • is omed in sechstn Joua Muslim woan
3 'Uthman ibn 'Affan

(عثمان بن عفان)

Dhun Nurayn
57911 November 644 (01-05-24 AH)20 June 656

(umbracht nourana Belagerung vo san Haus)
  • da Mo von en Mohammad sa Tochta Ruqayya u spaada vo da Umm Kulthum
  • da Enkl vo da Umm Hakim bint Abdul Muttalib, an Mohammad sa Tantn von n Vatta hea
  • 'Affan ibn Abi al-'As
  • Arwa bint Kurayz
Banu Ummaya
4 'Ali ibn Abi Talib

(علي بن أبي طالب)

Amir al-Mu'minin

Haydar

Abu Turab

Al-Murtaza
15 September 60120 June 656 (12-21-35 AH)29 Jenna 661

(umbracht ban betn i da Moschee vo Kufa)
  • an Muhammad sa Kusã
  • da Mõ von en Muhammad sana Tochta Fatma
  • da Mõ vo da Umamah bint Zainab, von an Mohammad sana Enkltochta
  • da Oun vo d ganzn heinting Nouhkumma von n Mohammad
  • Abu Talib ibn 'Abd al-Muttalib
  • Fatimah bint Asad
Banu Hashim
  • Born i da Kaaba
  • wuhl da ejascht Mõ, da wou offiziell an Islam õgnummma houd
  • wiad ba d Schi'itn als da ejascht Noufulga von Mohammad gseng

En Hasan ibn Ali sa Kalifat (661)

#KalligrafiNama (u Titl)BornHod gheascht voHod gheascht bisToudVaheltnis zou en Mohammad (oda an vuring Kalifn)EltanHausNotiz
5Ḥasan ibn ʿAli

(الحسن بن علي)


Ahl al-Bayt

Al-Mujtaba[1]
624661 (sechs oda sim Mounad)670
  • En Mohammad sa Enkl
  • En 'Ali ibn Abi Talib sa Suhn
  • da 'Ali ibn Abi-Talib, da vejat vo de Gscheidn Kalifn u da ejascht Imam vo de Schi'tin
  • d Fatimah, d Tochta von nMohammad u sana ejashctn Frau, dChadidscha
Banu Hashim
  • da zowat Noufulga von n Mohammad fia d Schi'itn
  • houd an Vatroḡ min Mu'awiyah gschlossn, da wou nan gholfn houd, d Macht zen dagreiffn
  • bisweiln a da fimft vo de "Gscheidn Kalifn"

Es umayyadischa Kalifat (661 – 6 August 750) Werkeln

#Minzn/PortraitNama (u Titl)BornHod gheascht voHod gheascht bisgstuamVaheltnis zenMuhammad (oda an vuring Kalifn)EltanNotizn
6Mu'awiyah I

(معاوية)
60266129 April or 1 May 680
  • da Halbbrouda vo da Ramla bint Abu Sufyan, von an Mohammed san Wei
  • Abu Sufyan ibn Harb
  • Hind bint 'Utbah
  • hod als oana vo 29 Schreiwan ze da Zeit von n Muhammad gorwad
  • is Guverner vo Syria weand da Heaschaft von n Umar
7Yazid I

(يزيد)

64768011 Novemma 683
  • da Suhn von n Mu'awiyah I
  • da ummaydische Kalif Mu'awiyah I
  • Maysun bint Bajdal
  • da Kalifntitl is 680 a von n 'Abd Allah ibn az-Zubayr beansprucht woan
8Mu'awiyah II

(معاوية الثاني)
664Novemma 683684
  • da Suhn vo Yazid I
  • Yazid I, ummayadischa Kalif
  • da letzta ummayadische Kalif vo da Sufyanidischn Linie
  • ouna Kinda gstuam
9Marwan I

(مروان بن الحکم)
623–6266847 Mai 685
  • Kuseng von n'Uthman ibn 'Affan
  • Hakam ibn Abi al-'As
  • An Marwan sa Afstejḡ weist af an Wechsl i da Linie vo da umayyadsichn Dynasti vo d Nouchfoan von n Abu Sufyan (de "Sufyanidn") zou dej von n Hakam (de "Marwanidn"), d wou allzwoa Enkl von n Umayya gweng san (vo den wou d Dynasi irnan Naman houd)
10'Abd al-Malik ibn Marwan

(عبد الملك بن مروان)
6466858 Oktowa 705
  • da Suhn von n Marwan I
  • Marwan I, ummayadischa Kalif
  • 'Aisha bint Muawiya ibn Al-Mughira
11Al-Walid I

(الوليد الأول)
668Oktowa 70523 Feba 715
  • da Suhn von n 'Abd al-Malik ibn Marwan
  • 'Abd al-Malik ibn Marwan, ummayadischa Kalif
  • Walida bint al-'Abbas
12Sulayman ibn 'Abd al-Malik

(سلیمان بن عبدالملک)
674Feba 71522 Septemma 717
  • da Suhn von n Abd al-Malik
  • da jingane Brouda von n Al-Walid I
  • 'Abd al-Malik ibn Marwan, ummayadischa Kalif
  • Walida bint al-'Abbas
13'Umar ibn 'Abd al-'Aziz

(عمر بن عبد العزيز)
2 Novemma 682Septemma 717Feba 720
  • da Enkl von n Marwan I
  • da Kusã von n Al-Walid I u von n Sulayman ibn 'Abd al-Malik
  • Groussenkl von n 'Umar ibn al-Khattab vo da weiblichn Linie
  • 'Abd al-'Aziz ibn Marwan
  • Umm Asim Layla bint Asim ibn 'Umar
  • kennt maa als fimftn vo de Rāschidūn oda Gscheidn Kalifn
  • nou manchanen a da sechsta vo de Rāschidūn, wal s an Hassan als en fimftn õnakenna
14Yazid II

(يزيد الثاني)
68710 Feba 72026 Jenna 724
  • Suhn von n 'Abd al-Malik ibn Marwan
  • 'Abd al-Malik ibn Marwan, ummayadischa Kalif
  • Atikah bint Yazid
15Hisham ibn 'Abd al-Malik

(هشام بن عبد الملك)
69126 Jenna 7246 Feba 743
  • Suhn von n 'Abd al-Malik ibn Marwan
  • 'Abd al-Malik ibn Marwan, ummayadischa Kalif
  • Fatimah bint Hisham
16Al-Walid II

(الوليد الثاني)
7096 Feba 74317 April 744 (umbracht)
  • Suhn von n Yazid II
  • Neffe von n Hisham ibn 'Abd al-Malik
  • Yazid II, ummayadischa Kalif
17Yazid III

(يزيد الثالث)
70117 April 7443/4 Oktowa 744
  • Suhn von n Al-Walid I
  • Al-Walid I, ummayadischa Kalif
  • persische Prinzessĩ
18Ibrahim ibn al-Walid

(ابراهيم ابن الوليد)
744 (a poa Wochn)25 January 750

(higrichtet)
  • Suhn von n Al-Walid I
  • Al-Walid I, ummayadischa Kalif
19Marwan II

(مروان بن محمد)
6917446 August 750

(umbracht)
  • Enkl von n Marwan I
  • Muḥammad ibn Marwān

Es abbasidischa Kalifat (25. Jenna 750 – 20. Feba 1258) Werkeln

#Bild/MinznHerschanamapersenlicha NamaBornHod gherscht voHod gherscht bisgstuamEltanNotiz
20As-Sāffaḥ'Abdallah Abul-'Abbās72175010 Juni 754
  • Muhammad ibn Ali ibn Abdallah
  • Raita al-Harsia
  • Noukumma von Abbas ibn Abd al-Muttalib, an Onkl von n Mohammad
21Al-MansurAbu Ja'far 'Abdallah71410 Juni 754775
  • Muhammad ibn Ali ibn Abdallah
  • Sallamah
  • bakannt fia s Umbringa von en Ja'far al-Sadiq, en sechstn Imasm vo da Shia un a wichtiga Figur i da sunnitischn Jurisprudenz.[2]
22Al-MahdiAbu 'Abdallah Muhammad744/7457754 August 785
  • Al-Mansur, abbasidischa Kalif
  • wiad vo (san Voda) al-Mansur "al-Mahdi" ghoissn, wuhl um d Obacht vo de ‘Alidn af de 'Abbasidn zen zejng.[3]
23Al-HadiAbu Muhammad Musa764August 78514 Septemma 786
  • Al-Mahdi, abbasidischa Kalif
  • Al-Khayzuran bint 'Atta
24Al-RashidHarun763/76614 Septemba 78624 Miarz 809
  • Al-Mahdi, abbasidischa Kalif
  • Al-Khayzuran bint 'Atta
25Al-AminMuhammad787Miarz 80924/25 Septemba 813
  • Harun ar-Rashid, abbasidischa Kalif
  • Zubaidah bint Ja`far, Enkeltochta von n Kalifn Al-Mansur
26Al-Ma'munAbu Jaʿfar 'Abdallah13/14 Septemma 786Septemma 8139 August 833
  • Harun ar-Rashid, abbasidischa Kalif
  • Marajil
27Al-Mu'tasimAbū Ishaq MuhammadOktowa 7969 August 8335 Jenna 842
  • Harun ar-Rashid, abbasidischa Kalif
  • Marida
28Al-WathiqAbu Ja'far Harun811–8135 Jenna 84210 August 847
  • Al-Mu'tasim, abbasidischa Kalif
  • Qaratis
29Al-MutawakkilJa'farFeba/Miarz 82210 August 84711 Dezemma 861

(umbracht)
  • Al-Mu'tasim, abbasidischa Kalif
  • Shuja
30Al-MuntasirAbu Ja'far MuhammadNovemma 8378617 or 8 Juni 862
  • Al-Mutawakkil, abbasidischa Kalif
  • hod gheascht za Zeit vo da Anarchi z Samarra (861–870)
31Al-Musta'inAhmad836862866 (higrichtet)
  • Muhammad, son of Al-Mu'tasim, abbasidischa Kalif
32Al-Mu'tazz847866869
  • Al-Mutawakkil, abbasidischa Kalif
33Al-MuhtadiAbū Isḥāq Muḥammad86921 Juni 870
  • Al-Wathiq, abbasidischa Kalif
  • a grichische Konkubin
34Al-Mu'tamidAbu’l-ʿAbbās Aḥmad84221 Juni 87015 Oktowa 892
  • Al-Mutawakkil, abbasidischa Kalif
35Al-Mu'tadidAbu'l-'Abbas Ahmad854/861Oktowa 8925 April 902
  • Al-Muwaffaq, regent von n abbasidischn Kalifat
  • Dirar
36Al-MuktafiAbu Ahmad ʿAlî877/8785 April 90213 August 908
  • Al-Mu'tadid, abbasidischa Kalif
37Al-MuqtadirAbu al-Fadl Ja'far89513 August 90892931 Oktowa 932

(umbracht)
  • Al-Mu'tadid, abbasidischa Kalif
  • da Kalifntitl is aa von n al-Mahdi Billah vo de Fatimidn 909 reklamiad woan
  • (Ned akzeptiad vo de muslimischn Provinzn unta ummayadischa Heaschaft af da Iberischn Halbinsl).[4][5]
38Al-QahirAbu Mansur Muhammad899929950
  • Al-Mu'tadid, abbasidischa Kalif
(37)Al-MuqtadirAbu al-Fadl Ja'far89592931 Oktowa 932

(umbracht)
  • Al-Mu'tadid, abbasidischa Kalif
  • da Kalifntitl is en 16 Jenna 929 aa von n 'Abd ar-Rahman III vo Córdoba reklamiad worn
(38)Al-QahirAbu Mansur Muhammad89931 Oktowa 932934950
  • Al-Mu'tadid, abbasidischa Kalif
39Ar-RadiAbu al-'Abbas MuhammadDezemma 90993423 Dezemma 940
  • Al-Muqtadir, abbasidischa Kalif
40Al-MuttaqiAbu Ishaq Ibrahim908940944Juli 968
  • Al-Muqtadir, abbasidischa Kalif
  • Khalub oda Zahrah
  • Õfang vo da spaadan abbasidischn Periodn
41Al-Mustakfi'Abdallah905Septemma 944Jenna 946Septemma/Oktowa 949
  • Al-Muktafi, abbasidischa Kalif
42Al-MutiAbu al-Qasim al-Faḍl914Jenna 946974
  • Al-Muqtadir, abbasidischa Kalif
43At-Ta'i9329749913 August 1003
  • Al-Muti, abbasidischa Kalif
44Al-Qadir9471 Novemma 99129 Novemma 1031
  • Ishaq bin Al-Muqtadir
  • Tumna
Enkl von n Kalifn Al-Muqtadir
45Al-Qa'im100129 Novemma 10312 April 1075
  • Al-Qadir, abbasidischa Kalif
46Al-Muqtadi10562 April 1075Feba 1094
  • Muhammad, a Suhn von n abbasidischn Kalifn Al-Qa'im
  • Urjuman, a Armenischa Konkubin
47Al-MustazhirApril/Mai 1078Feba 10946 August 1118
  • Al-Muqtadi, abbasidischa Kalif
48Al-MustarshidApril/Mai 10926 August 111829 August 1135
  • Al-Mustazhir, abbasidischa Kalif
49Ar-Rashid110929 August 113511366 Juni 1138

(vo de Assassinen umbracht)
  • Al-Mustarshid, abbasidischa Kalif
50Al-Muqtafi9 Miarz 1096113612 Miarz 1160
  • Al-Mustazhir, abbasidischa Kalif
51Al-Mustanjid112412 Miarz 116020 Dezemma 1170
  • Al-Muqtafi, abbasidischa Kalif
  • Thawus
52Al-MustadiHassan114220 Dezemma117030 Miarz 1180
  • Al-Mustanjid, abbasidischa Kalif
53An-Nasir6 August 11582 Miarz 11804 Oktowa 1225
  • Al-Mustadi, abbasidischa Kalif
  • Zumurrud, a Konkubin
54Az-Zahir11765 Oktowa 122511 Juli 1226
  • An-Nasir, abbasidischa Kalif
55Al-MustansirAbû Ja`far17 Feba 119211 Juli 12262 Dezemma 1242
  • Az-Zahir, abbasidischa Kalif
56Al-Musta'sim12132. Dezemma124220. Feba 1258
  • Al-Mustansir, abbasidischa Kalif
  • letzta abbasidischa Kalif
Interregnum
  • d Mongoln haun Baghdad zamm

I da spejtan abbasidischn Zeit hom d Heaschha õgfangt andane Titl zn nutzn, wej bspw. Sultan.

D Mamlukisch-Abbasidische Dynasty (1261 – 1517) Werkeln

D Kalifn vo Kairo (13 Juni 1261 – 22 Jenna 1517) Werkeln

Dej Kairoa Abbasidn san mejara zeremonielle Kalifn unta n Schutz vo da mamlukischn Sultanat gweng, dej wou s sida vo da Machtiwanam vo da ayyubidsichn Dynasty gem houd.[6][7]

#Heaschanamapersenlicha NamaHeaschaftEltanNotiz
57Al-MustansirAbu al-Qasim Ahmad13 Juni 1261 – 28 Nuvemma 1261
  • Az-Zahir
  • is z Kairo als Kalif von n Mamlukischn Sultan 1261 eigsetzt waon
  • da Kalifntitl is aa von n Al Hakim I reklamiad woan, en wou da Heascha vo Aleppo eigsetzt ghoḇt houd
58Al-Hakim IAbu 'Abdullah Muhammad16. Nuvemma 1262 – 19. Jenna 1302
  • Abu 'Ali al-Hasan
  • da Enkl von n Al-Mustarshid
  • 1261 von n Herschha vo Aleppo eigsetzt
  • von n Mamlukischn Sultan nou an Toud von n Al-Mustansir II zen Kalifn gmacht
59Al-Mustakfi IAbu ar-Rabi' Sulaiman20 Jenna 1302 – Feba 1340
  • Al-Hakim I
60Al-Wathiq IAbu Ishaq IbrahimFeba 1340 – 17 Juni 1341
  • Muhammad, da Suhn von n Al-Hakim I
61Al-Hakim IIAbu al-'Abbas Ahmad1341 – 1352
  • Al-Mustakfi I
62Al-Mu'tadid IAbu Bakr1352 – 1362
  • Al-Mustakfi I
63Al-Mutawakkil IAbu 'Abdillah Muhammad1362 – 1377
  • Al-Mu'tadid I
64Al-Mus'tasimAbu Yahya Zakariya1377
  • Al-Wathiq I
(63)Al-Mutawakkil IAbu 'Abdillah Muhammad1377 – 1383
  • Al-Mu'tadid I
65Al-Wathiq II'UmarSeptemma 1383 – 13 Nuvemma 1386
  • Al-Wathiq I
(64)Al-Mus'tasimAbu Yahya Zakariya1386 – 1389
  • Al-Wathiq I
(63)Al-Mutawakkil IAbu 'Abdillah Muhammad1389 – 9 Jenna 1406
  • Al-Mu'tadid I
66Al-Musta'inAbu al-Fadl al-'Abbas22 Jenna 1406 – 9 Miarz 1414
  • Al-Mutawakkil I
  • Bay Khatun
  • Sultan vo Egyptn von n 7. Mai 1412 bis n 6. Nuvemma 1412
67Al-Mu'tadid IIAbu al-Fath Dawud1414 – 1441
  • Al-Mutawakkil I
  • Kazal
68Al-Mustakfi IIAbu ar-Rabi' Sulayman1441 – 29 Jenna 1451
  • Al-Mutawakkil I
69Al-Qa'imAbu Al-Baqa Hamzah1451 – 1455
  • Al-Mutawakkil I
70Al-MustanjidAbu al-Mahasin Yusuf1455 – 7 April 1479
  • Al-Mutawakkil I
71Al-Mutawakkil IIAbu al-'Izz 'Abdul 'Aziz5 April 1479 – 27 Septemma 1497
  • Ya'qub bin Al-Mutawakkil I
  • Haj al-Malik
72Al-MustamsikAbu as-Sabr1497 – 1508
  • Al-Mutawakkil II
73Al-Mutawakkil IIIMuhammad1508 – 1516
  • Al-Mustamsik
(72)Al-MustamsikAbu as-Sabr1516 – 1517
  • Al-Mutawakkil II
(73)Al-Mutawakkil IIIMuhammad1517
  • Al-Mustamsik
  • houd furmal en Kalifntitl u d "Tracht" — en Mohammad sa Schweat u san Mantl—1517 en osmanischn Sultan Selim I gem
  • da zletztna Kalif vo da Abbasidischn Dynasti u vo de Banu Quraysh

Es osmanischa Kalifat (1517 – 3. Miarz 1924) Werkeln

Es Owahapt vo da osmanischn Dynasti is nea Sultan also HEascha gweng, houd owa schnell õgfangt Titl vo de iwawundanan Genga zen iwanemma.[8][9] Da Murad I (gherscht vo 1362–1389) is da ejascht osmanische Desbrauchianu fia n Kalifntitl; u houd n Titl gfoadat, wej ar d Stod Edirna, resp. Hadrianopolis, eignumma ghobt houd.[10]

#PortraitTughraNamaHeaschaftEltanNotiz
74Selim I1517 – 21 Septemma 1520
  • Bayezid II
  • Gülbahar Hatun
  • houd, bis dass a gstuam is, regiad.[11]
75Suleiman I30 Septemma 1520 – 6 or 7 September 1566
  • Selim I
  • Hafsa Sultan
  • houd, bis dass a gstuam is, regiad.[12]
76Selim II29 Septemma 1566 – 21 Dezemma 1574
  • Suleiman I
  • Hürrem Sultan
  • houd, bis dass a gstuam is, regiad.[13]
77Murad III22 Dezemma 1574 – 16 Jenna 1595
  • Selim II
  • Nurbanu Sultan
  • houd, bis dass a gstuam is, regiad.[14]
78Mehmed III27 Jenna 1595 – 20 oda 21 Dezemma 1603
  • Murad III
  • Safiye Sultan
  • houd, bis dass a gstuam is, regiad.[15]
79Ahmed I21 Dezemma 1603 – 22 Nuvemma 1617
  • Mehmed III
  • Handan Sultan
  • houd, bis dass a gstuam is, regiad.[16]
80Mustafa I22 Nuvemma 1617 – 26 Feba 1618
  • Mehmed III
  • Halime Sultan
  • zrugtretn woan zwengs syndromlousa obastiblata Tramhappatkait fia den junga NeffnOsman II.[17]
81Osman II26 Feba 1618 – 19 Mai 1622
  • Ahmed I
  • Mahfiruz Hatun
  • en 19. Mai 1622 zrucktretn woan in an Janitscharn-Afstand;
  • en 20.  Mai 1622 von n Grousswesir Kara Davud Paşa (Black Da'ud Pasha) duach a Gschaft-Quetschi i s Toutnreich gschickt.[18]
(80)Mustafa I20 Mai 1622 – 10 Septemma 1623
  • Mehmed III
  • Halime Sultan
  • wida afn Thron gsetzt nou da Hirichting vo san Neffn Osman II;
  • en 20 Jenna 1639 wida zrucktretn woan zwengs syndromischa zrugtretn woan zwengs syndromlousa obastiblata Tramhappatkait fia den junga NeffnOsman II.[17] obastiblata Tramhappatkait u bis zou san Toud af Istanbul festgsetzt.
82 Murad IV10 Septemma 1623 – 8 or 9 Feba 1640
  • Ahmed I
  • Kösem Sultan
  • houd, bis dass a gstuam is, regiad.[19]
83Ibrahim9 Feba 1640 – 8 August 1648
  • Ahmed I
  • Kösem Sultan
  • en 8 August 1648 duach an coup õgfejad von n Sheikh ul-Islam zrucktretn woa
  • z Istanbul en 18. August 1648[20] af a Gschaff von n Grousswesia Mevlevî Mehmed Paşa (Sofu Mehmed Pasha) ghenkt woan.
84Mehmed IV8 August 1648 – 8 Nuvemma 1687
  • Ibrahim
  • Turhan Sultan
  • en 8. Nuvemma 1687 zrucktretn woan nou da osmanischn Nidaloḡ ba da Zwoatn Schlacht um Mohács (Mohatsch);
  • gstuam z Edirne en 6. Jenna 1693.[21]
85Suleiman II8 Nuvemma 1687 – 22 June 1691
  • Ibrahim
  • Aşub Sultan
  • houd, bis dass a gstuam is, regiad.[22]
86Ahmed II22 June 1691 – 6 Feba 1695
  • Ibrahim
  • Muazzez Sultan
  • houd, bis dass a gstuam is, regiad.[23]
87Mustafa II6 Feba 1695 – 22 August 1703
  • Mehmed IV
  • Gülnuş Sultan
  • en 22. August 1703 zrucktretn woan zwengs an Janitscharn-Afstand, en en wou ma als "Vuafoll vo Edirne" kennt
  • z Istanbul en 8. Jenna 1704 gstuam[24]
88Ahmed III22 August 1703 – 1 or 2 Ottowa 1730
  • Mehmed IV
  • Gülnuş Sultan
  • nou an Janissary Afstand, õgfejad von n Patrona Halil zrucktretn woan;
  • en 1. Juli 1736 gstuam.[25]
89Mahmud I2 Oktowa 1730 – 13 Dezemma 1754
  • Mustafa II
  • Saliha Sultan
  • houd, bis dass a gstuam is, regiad.[26]
90Osman III13 Dezemma 1754 – 29 or 30 Oktowa 1757
  • Mustafa II
  • Şehsuvar Sultan
  • houd, bis dass a gstuam is, regiad.[27]
91Mustafa III30 Oktowa 1757 – 21 Jenna 1774
  • Ahmed III
  • Mihrişah Kadın;
  • houd, bis dass a gstuam is, regiad.[28]
92 Abdul Hamid I21 Jenna 1774 – 6 oda 7 April 1789
  • Suhn von n Ahmed III
  • Şermi Kadın;
  • houd, bis dass a gstuam is, regiad.[29]
93Selim III7 April 1789 – 29 Mai 1807
  • Mustafa III
  • Mihrişah Sultan;
  • nou ana Janitscharn-Rewellion, õgfejad von n Kabakçı Mustafa geng sane Reforma, zrucktretn woan
  • z Istanbul en 28 Juli 1808[30] af Zourouff oda Gschaff von n Ottoman Sultan Mustafa IV umbracht
94Mustafa IV29 Mai 1807 – 28 Jule 1808
  • Abdul Hamid I
  • Sineperver Sultan
  • inran Afstand, õgfejad von n Alemdar Mustafa Pasha obgsetzt
  • z Istanbul en 17. Nuvemma 1808 higrichtt[31] af Gschaff von n osmanischn Sultan Mahmud II
95Mahmud II28. Juli 1808 – 1. Juli 1839
  • Abdul Hamid I
  • Nakşidil Sultan
  • houd 1826 d Janitscharn afglejst (da Vaka-i Hayriye);
  • houd, bis dass a gstuam is, regiad.[32]
96Abdulmejid I1 Juli 1839 – 25 June 1861
  • Mahmud II
  • Bezmiâlem Sultan;
  • houd en Hatt-ı Sharif (Imperialn Edkt) vo Gülhane (Tanzimât Fermânı) assagem, da wou en 3 Nuvemma 1839 dej Tanzimat-Epochn vo Reforma u Reorganisazion af Gschaff von n Grousswesia Mustafa Rashid Pasha bagrindet houd;
  • houd en 18. Feba 1856 es Islâhat Hatt-ı Hümayun (Imperiala Reform Edikt) (Islâhat Fermânı) õgnumma;
  • houd, bis dass a gstuam is, .[33]
97Abdulaziz25 June 1861 – 30 Mai 1876
  • Mahmud II
  • Pertevniyal Sultan;
  • vo sann Ministan obgsetzt woan
  • fim Toḡ spada toud afgrunna (Suizid oda Moad)[34]
98Murad V30 Mai 1876 – 31 August 1876
  • Abdulmejid I
  • Şevkefza Kadın;
  • zrucktreten woan, wal ar demokratische Reforma implementian wollt
  • in Çırağan Palast eiquartiad woan, wou ar en 29. August 1904 gstuam is.[35]
99Abdul Hamid II31 August 1876 – 27 April 1909
  • Abdulmejid I
  • Tirimüjgan Kadın
  • houd en 23. Nuvemma 1876 widawille d ejascht konstituzionella Epochn õghebt u nou af Eis glegt un en 13. Feba 1878 den Schmarrn wida ruckgenge gmacht;
  • is en 3. Juli 1908 gnejt woan, nu amol zrugg zen gej mid da Zwoatn Konstituzionaln Epochn;
  • en 13. April 1909, zwengs en Vuafoll von n 31. Miarz obgsetzt woan;
  • af n Beylerbeyi Palast festgsetzt woan un en 10. Feba 1918 gstuam.[36]
100Mehmed V27 April 1909 – 3 Juli 1918
  • Abdulmejid I
  • Gülcemal Kadın;
  • houd bis zou san Toud regiad als a Dodaramandl oda Marionettn von n Mehmed Talât, İsmail Enver, u von n Ahmed Cemal (Djemal) Pasha.[37]
101Mehmed VI4 Juli 1918 – 1 Nuvemma 1922
  • Abdulmejid I
  • Gülüstü Hanım;
  • Obschoffing von n Sultanat;
  • is en 17. Nuvemma 1922 as Istambul wegga;
  • is in Exil i Sanremoz Italia en 16 Mai 1926 gstuam.[38]
102

[c]
Abdulmejid II18. Nuvemma 1922 – 3. Miarz 1924
  • Abdulaziz
  • Hayranidil Kadın;[39]
  • gwählta Kalif von n TBMM;
  • Exiliad nou en Weggahaun von n Osmanischen Kalifat;[40]
  • en 23. August 1944 z Paris gstuam.[41]

Es Amt von n Osmanischn Kalifat is af d Türkiye Büyük Millet Meclisi (d Groussa Tiakaiada Vulksvasammling) oda TBMM iwatrong woan, es wou des Amt en 3. Miarz 1924 afglejst houd, in Nougrenn mid da säkularn Politik, dej wou i de frejn Jouana vo da Tiakischn Republik von n selmoling Presidennt Mustafa Kemal Atatürk adoptiad woan is.

Nou en Weggahaun von n Kalifat, hod dej TBMM es Diyanet İşleri Başkanlığı (Religionszeigpresidium) als wej a neia hejchsta Islamischa Religionsautoritet gschaffn.

Ned-Ekumenische Kalifatna Werkeln

Kalifatna d wou vil Muslim ned als legitim seng

An Ibn al-Zubayr sa Kalifat (684–692) Werkeln

Silwadirham von n Abd Allah ibn al-Zubayr

Da Abd Allah ibn al-Zubayr, a Neffa vo da Aisha, da drittn Frau von n Muhammad, houd 648 a Rewellion geḡa s Umayyadischa Kalifat gmacht. Ar is z Mecca zen Kalifn proklaimad woan, is owa nou untaleng u 692 umbracht woan, nou sechs Mounad Siège oda Belagerung duach n Generol Al-Hajjaj ibn Yusuf.[42]

#KalligraphiNama (u Titl)bornhod gherscht vohod gherscht bisgstuamEltanHausNotiz
1Abd Allah ibn al-ZubayrMai, 624 ADNuvemma 683 ADNuvemma 692 ADNuvemma 692 AD*al-Zubayr ibn al-Awwam *Asma bint Abi Bakr,Banu AsadEnkl von n ejaschtn Kalifn Abu Bakar as-Siddiq

Es Ummayadischa Kalifat vo Córdoba (929–1031) Werkeln

(Hod se ned universell duachgsetzt; d Macht is af Spania u Toall von n Maghreb bschrenkt gweng).[43][44]

NamaHeaschaftEltanNotiz
Abd-ar-Rahman III929–961
  • Muhammad ibn Abdullah, da Suhn von n Emir vo Córdoba Abdullah ibn Muhammad al-Umawi
  • Muzna
  • a Noukumma von n Umayyadischn Kalifn Hisham ibn Abd al-Malik
Al-Hakam II961–976
  • Abd-ar-Rahman III
  • Murjan
Hisham II al-Hakam976–1009
  • Al-Hakam II
  • Subh
Muhammad II1009
  • Hisham bin Abd al-Jabbar bin Abd ar-Rahman III, da Enkl von n Abd ar-Rahman III
  • Muzna
Sulayman ibn al-Hakam1009–1010
  • Al-Hakam bin Sulayman bin Abd ar-Rahman III, da Enkl von n Abd ar-Rahman III
  • Thabiya
Hisham II al-Hakam1010–1013
  • Al-Hakam II
  • Subh
Sulayman ibn al-Hakam1013–1016
  • Al-Hakam bin Sulayman bin Abd ar-Rahman III, da Enkl von n Abd ar-Rahman III
  • Thabiya
Abd ar-Rahman IV1021–1022
  • Mohammed, da Enkl von n Abd ar-Rahman III
Abd ar-Rahman V1022–1023
  • Hisham bin Abd al-Jabbar bin Abd ar-Rahman III, da Enkl von n Abd ar-Rahman III
  • Ghala
Muhammad III1023–1024
  • Abd ar-Rahman bin Ubayd Allah bin Abd ar-Rahman III, da Enkl von n Abd ar-Rahman III
  • Hawra
Hisham III1027–1031
  • Muhammad bin 'Abd al-Malik bin Abd ar-Rahman III, da Enkl von n Abd ar-Rahman III
  • 'Ateb

Es Fatimidischa Kalifat (909–1171) Werkeln

Es Fatimidischa Kalifat

(Dej Fatimidn san d Dynasti vo d Isma'ilische Shi'itn , d wou se i da Noukummaschaft von n Mohammad sana Tochta Fatma seng u fia d Sunnitn Häretika gweng san. Irna Anspruch af s Kalifat is vo da Muslimischn Ummah ned wej wos legitims õgseng woan, zmol ko giltga Baweis existirad, dass a wirkle Nouhkumma vo da Fatma san).[45][46]

NamaHeaschaftEltanNotiz
Al-Mahdi Billah909–934
  • Radi Abdullah, isma'ilischa Imam
  • Nouhkumma vo da Fatmah, an Mohammad sa jingane Tochta
  • Grinda vo da Fatimidischn Dynasti
Al-Qa'im Bi-Amrillah934–946
  • Abdullah al-Mahdi Billah
Al-Mansur bi-Nasr Allah946–953
  • Al-Qa'im bi-Amr Allah
Al-Muizz Lideenillah953–975
  • Al-Mansur bi-Nasr Allah
Egyptn wiad daobad unt ejm u d Stod Cairo wiad grindt un als neia Sitz vo da Dynasti gnumma.
Al-Aziz Billah975–996
  • Al-Mu'izz li-Din Allah
Al-Hakim bi-Amr Allah996–1021
  • Al-Aziz Billah
Ali az-Zahir1021–1036
  • Al-Hakim bi-Amr Allah
Al-Mustansir Billah1036–1094
  • Ali az-Zahir
Al-Musta'li1094–1101
  • Al-Mustansir Billah
Streitt iwa d Nouhfulg, wos zen Nizari–Musta'li Schismus gfejad houd
Al-Amir1101–1130
  • Al-Musta'li
Al-Hafiz1130–1149
  • Muhammad ibn al-Mustansir
Hafizi–Tayyibi Schismus in musta'litisch Isma'ilismus
Al-Zafir1149–1154
  • Al-Hafiz
Al-Faiz1154–1160
  • Al-Zafir
Al-Azid1160–1171
  • Yusuf, son of Al-Hafiz
da Saladin macht a End mid n Fatimidischn Kalifat

Es Almohadische Kalifat (1145–1269) Werkeln

D Almohadischa Dynasti za Zeid vo grejsstn Asdeanung (c. 1200)

(Ned grouss akzeptiad, d Heaschaft hod e af Noadafrika u d Iberische Halbinsl bschrenkt)[47][48]

NameReignNotes
Abd al-Mu'min1145–1163
Abu Yaqub Yusuf I1163–1184
Yaqub al-Mansur1184–1199
Muhammad an-Nasir1199–1213
Abu Ya'qub Yusuf II1213–1224
Abd al-Wahid I1224
Abdallah al-Adil1224–1227
Yahya1227–1235
Idris I1227–1232
Abdul-Wahid II1232–1242
Ali1242–1248
Umar1248–1266
Idris II1266–1269

D indischn Kalifatna Werkeln

Dasida von n 12. Jh. san zant da Sidasiatischn Vuaheaschaft vo vaschinan islamischn Reichn islamischa Kalifatna am indischn Subkontinent ned etabliad woan. Unta de sharia-gsetzlichn Reḡirunga vo d sunnitischn Heaschha, wej an Alauddin Khalji, an Aurangzeb von Mogulreich un an Herschan Hyder Ali u Tipu Sultan vo Mysore zoing se trennte Furma vo Kalifatn, d wou an Eindruck af n Franzejsisch-Italjenischn Koasa Napoleon Bonapart un af d Soldatn von Britischn Empaja gmacht hom.[49][50][51][52]

Es Sokoto Kalifat (1804–1903) Werkeln

Es Sokoto Kalifat (pink) za Zeit vo da grejsstn Asdeanung (c. 1800)

(Ned weit akzeptiad, d Heaschaft hod se af Regiona z Westafrika bschrenkt)

Grindt duach an schriftglehrtn islamischn Sufi u religjesn Fejara Usman dan Fodio duach en Fulani Krejḡ, da wou vasoucht houd d vuaislamischn Eifliss u Praktikn zruck zen drenga un duach a Kalifat a mejara islamischa Lemsweis zen vabroitn.

Es Bornu un es Songhai Reich Werkeln

Es Bornu-Reich za Zeit vo grejsstn Asdeanung (c. 1750)

The Bornu Empire at its greatest extent (c. 1750)

Es Songhai-Reich za Zait vo da greisstn Asdeanung (c. 1500)

Mehrane Heaschha z Westafrika hom den Titl Kalif õgnumma, doudrunta da Mai Ali Ghaji ibn Dunama von Bornu-Reich un umma d gleicha Zeit aa da Askia Mohammad I (1443 – 1538) von n Songhai-Reich.[53]

Ned-Ekumenische Kalifatna nou 1900 Werkeln

Seit da Aflejsing von n Osmanischn Reich, hod s koa "ekumenischs" Kalifat nimma gem.

Es Sharifa Kalifat (1924–1925) Werkeln

Map von n Kinereich i Grej u d heintinga Region i Roud.

An letztn Vasouch es klaifala Amt mid ekumenischa Onakenning zruck zen brenga hod s von n Hussein bin Ali gem, da wou da Kine von n Hejaz un da Sharif vo Mecca gweng; dej dej Emta von n 11. Miarz bis zen 3. Oktowa 1924 ghaltn houd, wou as af san Suhn `Ali ibn al-Husayn al-Hashimi iwatrong houd, da wou owa as Kalifatsamt ned õgnumma houd.[54] An Hussein sa Kalifat is ned akzepiad woan u in 1925 is ar asn Hejaz duach Truppn von Ibn Saud u wuhl zwengs sana zgringn Untastizung vo da Shari'ah assaghaut woan. Ar hod den Titl weita in Exil bis ze san Toud 1931 gnutzd. Wej d fatimidischn Kalifn, is ar a Nouhkumma von n Mohammad iwa n Enkl von n Hasan ibn Ali gweng.

Unpolitisch Werkeln

Es Ahmadiyya-Kalifat (1908–present) Werkeln

Faandl vo da Ahmadiyya Muslim Jamaat.

Da Khalīfatul Masīh (arabisch خليفة المسيح‎), bisweiln oifach Khalifah, is da gwählte spirituelle un organisazionella Fejara vo da weltweitn Ahmadiyya Muslim Jamaat u san Noufulga da Mirza Ghulam Ahmad, da woun dej Titl Mahdi u Messias von n Islam õgnumma houd.[55] An Kalifn schreibt ma zou, dass a vo Gott gfejad wiad, un ar wiad vo da Ahmadiyya Muslim Jamaat aa Amir al-Mu'minin gnennt.

Nou an Toud von n Ghulam Ahmad, hod da Noufulga dej Ahmadiyya Muslim Jamaat vo Qadian z British India as gfejad ghobt, wos da Haptsitz vo da Gmoind bis za Unobhengikait vo Pakistan 1947 gweng is. Dasida is da Haptsitz nou Rabwah, a Stod af n Land, es wou d Gmoind 1948 vo Pakistan kafft houd. 1984 is d Ordinanz XX vo da Reḡiring vo Pakistan assagem woan, dej wou des Ahmadiyya Kalifat handlungsunfejk gmacht u d ganz Instituzion i Gfoa bracht houd. Zwengs den is da Khalifatul Masih IV is Exil af Londn z England, wou seit dera Zeit da provisorisch Haptsitz is.[56]

Schau aa Werkeln

  • Schia
  • Sunna (Islam)
  • Sharifat vo Mekka

Notizn Werkeln

Beleg Werkeln

  1. "Imam Hassan as", Duas.org.
  2. Al-Mudaffar, Sheikh Muhammad Al-Hussein: Imam Jafar Sadiq, S. 291.
  3. ibn Maja (1368). al-Sunan, II.
  4. Lane-Poole 2004, S. 12–13.
  5. Bosworth 2004, S. 6–7.
  6. Bosworth 2004, S. 7.
  7. Houtsma & Wensinck 1993, S. 3
  8. Lane-Poole 2004, S. 195.
  9. Bosworth 2004, pp. 239–240
  10. Lambton, Ann u Bernard Lewis (1995): The Cambridge History of Islam: The Indian sub-continent, South-East Asia, Africa and the Muslim west 2, Cambridge University Press, S. 320.
  11. Yavuz Sultan Selim Han. Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism.
  12. Kanuni Sultan Süleyman Han. Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism.
  13. Sultan II. Selim Han. Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism.
  14. Sultan III. Murad Han. Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism.
  15. Sultan III. Mehmed Han. Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism.
  16. Sultan I. Ahmed. Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism.
  17. 17,0 17,1 Sultan I. Mustafa. Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism.
  18. Sultan II. Osman Han. Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism.
  19. Sultan IV. Murad Han. Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism.
  20. Sultan İbrahim Han. Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism.
  21. Sultan IV. Mehmed. Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism.
  22. Sultan II. Süleyman Han. Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism.
  23. Sultan II. Ahmed Han. Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism.
  24. Sultan II. Mustafa Han. Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism.
  25. Sultan III. Ahmed Han. Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism.
  26. Sultan I. Mahmud Han. Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism.
  27. Sultan III. Osman Han. Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism.
  28. Sultan III. Mustafa Han. Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism.
  29. Sultan I. Abdülhamit Han. Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism.
  30. Sultan III. Selim Han. Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism.
  31. Sultan IV. Mustafa Han. Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism.
  32. Sultan II. Mahmud Han. Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism.
  33. Sultan Abdülmecid Han. Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism.
  34. Sultan Abdülaziz Han. Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism.
  35. Sultan V. Murad Han. Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism.
  36. Sultan II. Abdülhamid Han. Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism.
  37. Sultan V. Mehmed Reşad Han. Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism.
  38. Sultan VI. Mehmed Vahdettin Han. Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism.
  39. As̜iroğlu 1992, p. 13
  40. As̜iroğlu 1992, p. 17
  41. As̜iroğlu 1992, p. 14
  42. Dictionary of Battles and Sieges: F-O, assagem von n Tony Jacques.
  43. Lane-Poole 2004, S. 21.
  44. Bosworth 2004, S. 11.
  45. Lane-Poole 2004, S. 71.
  46. Bosworth 2004, S. 63
  47. Lane-Poole 2004, S. 47.
  48. Bosworth 2004, S. 39
  49. Jackson, Roy: Mawlana Mawdudi and Political Islam: Authority and the Islamic State, Routledge (2010).
  50. Shah Muhammad Waseem (2003): هندوستان ميں فارسى تاريخ نگارى: ٧١ويں صدى كے آخرى نصف سے ٨١ويں صدى كے پهلے نصف تک فارسى تاريخ نگارى كا ارتقاء, Kanishka Publishing, original source from the University of Michigan, ISBN 9788173915376.
  51. Hussein, S M: Structure of Politics Under Aurangzeb 1658-1707, Kanishka Publishers Distributors (2002), ISBN 978-8173914898.
  52. Banarsi Prasad Saksena (1992) [1970]: "The Khaljis: Alauddin Khalji", in: Mohammad Habib and Khaliq Ahmad Nizami (Ed.): A Comprehensive History of India: The Delhi Sultanat (A.D. 1206–1526), 5 (zwoate Afl.). The Indian History Congress/People's Publishing House, OCLC 31870180.
  53. Nehemia Levtzion; Randall Pouwels: The History of Islam in Africa, Ohio University Press, S. 81.
  54. Bosworth 2004, S. 118
  55. Mirza Ghulam Ahmad iis da gRinda vo da Ahmadiyya. D sunnitischa Haptrichting loana de messinaische Gruppn o, wal s on a Profetntum nou an Mohammad glam. "Ahmadis - Oxford Islamic Studies Online" (Memento des Originals [1] vom 23. Juli 2010 im Internet Archive)  Info: Der Archivlink wurde automatisch eingesetzt und noch nicht geprüft. Bitte prüfe Original- und Archivlink gemäß Anleitung und entferne dann diesen Hinweis.@1@2Vorlage:Webachiv/IABot/www.oxfordislamicstudies.com, afgrouffn 2018-09-03; The Ahmadiyyah Movement - Islamic Studies - Oxford Bibliographies - obo", afgrouffn 2018-09-03; "Ghulam Ahmad, Mirza - Oxford Islamic Studies Online", afgrouffn 2018-09-08.
  56. Khilafat - Caliphate - The Guided Khilafat - Khilafat e Ahmadiyya - Al Islam Online.

Litratua Werkeln