Laurence Fishburne

actor estauxunidense

Laurence Fishburne (30 de xunetu de 1961Augusta) ye un actor de cine d'Estaos Xuníos. Conocíu principalmente pol so rol como Morfeo na película de ciencia ficción The Matrix y les sos remortines. En 1993 foi nomáu al Premiu Óscar al meyor actor pola película Tina, un biopic sobre la vida de la cantante Tina Turner na que Fishburne interpretaba al home d'ésta. Participó tamién el la popular serie de CBS, CSI y representó a Perry White na cinta Man of Steel.

Laurence Fishburne
embaxador de bona voluntá d'UNICEF

Vida
NacimientuAugusta30 de xunetu de 1961[1] (62 años)
NacionalidáBandera de Estaos Xuníos d'América Estaos Xuníos
ResidenciaHollywood
Grupu étnicuafroamericanu d'Estaos Xuníos
Llingua maternainglés
Familia
Casáu conHajna O. Moss (1985 – década de 1990)
Gina Torres (2002 – 2018)
Fíos/es
Estudios
EstudiosEscuela Preparatoria de Hollywood (es) Traducir
Talent Unlimited High School (en) Traducir
Llingües falaesinglés[3]
Oficiuactor de televisión, actor de cine, direutor de cine, productor de cine, dramaturgu, actor de voz, actor de teatru, guionista, actor, productor, direutor de teatruproductor executivu
Premios
Nominaciones
Miembru deAcademia de les Artes y les Ciencies d'Estaos Xuníos
IMDbnm0000401
Cambiar los datos en Wikidata

Primeros años editar

Fishburne nació n'Augusta, Georgia. Ye fíu de Hattie Bell Crawford, una profesora de matemátiques y ciencies nuna escuela pa neños, y de Laurence John Fishburne, Jr., un funcionariu de prisión de menores.[5] Los sos padres divorciar mientres la so infancia y Fishburne camudar cola so madre a Brooklyn, Nueva York, onde se crió. El so padre víalu una vegada al mes.[6][7] Fishburne graduar na academia Lincoln Square, en Nueva York, que foi cerrada nos 80.

Carrera editar

Década de 1970 editar

Fishburne empezó a actuar a los 12 años, consiguiendo'l so primer trabayu en 1973, interpretando a Joshua Hall na telenovela de ABC, One Life to Live. Él foi escoyíu primeramente pal repartu de la esitosa serie de televisión Good Times, pero'l papel foi finalmente interpretáu por Ralph Carter. El papel más memorable de la infancia de Fishburne foi en Cornbread, Earl and Me onde interpretó a un mozu neñu que foi testigu pa la policía d'un tirotéu a una popular estrella del institutu. Fishburne más tarde llogró un papel de sofitu na película Apocalypse Now, de Francis Ford Coppola, onde interpretó a un marineru de 17 años moteyáu 'Mr. Clean'. Cuando la producción empezó en marzu de 1976 él namái tenía 14 años, aparentemente mintiendo sobre la so edá pa llograr la so parte. La filmación allargóse y acabó cumpliendo los 17 años cuando ésta completóse.

Década de 1980 editar

Fishburne pasó gran parte de la década de 1980 dientro y fora de la televisión y dacuando nel escenariu. A principios de los años 80 Fishburne tuvo un papel bien secundariu na aclamada película The Color Purple, de Steven Spielberg. Fishburne tuvo un papel recurrente como Cowboy Curtis col personaxe de Paul Reubens, Pee Wee Herman nel programa de televisión infantil de la CBS, Pee-wee's Playhouse. Tamién apaeció nel episodiu M*A*S*H, "The Tooth Shall Set You Free", interpretando al Cabu Dorsey (anunciáu como Larry Fishburne nos creitos). La so etapa de trabayu mientres los años 1980 incluyó interpretar el papel de 'Cutter' (un matón) en Death Wish 2 (1982), Short Eyes (1984), y Loose Ends (1987). Fueron producíes nel Second Stage Theatre, en Nueva York. Amás, en 1987 desempeñó un papel na película Velea en Elm Street 3: Guerreros del Suañu como unu de los celadores nel hospital. Adicionalmente, Lawrence Fishburne tuvo un papel protagonista en "Dap", la segunda versión teatral de Spike Lee titulada School Daze (1988).

Década de 1990 editar

En 1990 interpretó a Jimmy Jump nel discutiniu King of New York, y en 1991, Fishburne foi protagonista en Boyz N The Hood. Al siguiente añu, en 1992, ganó un premiu Tony pola so actuación nel escenariu na obra de August Wilson, Two Trains Running y un premiu Emmy pola so actuación nel episodiu piloto "The Box" de la curtia antoloxía de series de ficción TriBeCa. En 1993, recibió la so primer nominación al Premiu Óscar al meyor actor pola so bona interpretación retratando a Ike Turner en What's Love Got to Do With It. En 1997 Fishburne protagonizó la película de ciencia ficción y terror Horizonte final, xunto a Sam Neill. Anguaño, como más va ser conocíu Fishburne ye probablemente pol so papel como Morfeo, el maestru-hacker de Neo, interpretáu por Keanu Reeves, na esitosa película de ciencia ficción The Matrix.

Vida personal editar

Fishburne casóse cola actriz Hajna O. Moss en 1985, n'Etiopía. La pareya tien dos fíos: un mozu, Langston, nacíu en 1987, y una moza, Montana, nacida en 1991. Montana anunció que va protagonizar una película p'adultos col actor porno Brian Pumper. Fishburne y Moss divorciar a mediaos de los años 1990. Fishburne ta casáu anguaño cola tamién actriz Gina Torres, con quien se casó'l 22 de setiembre de 2002. Tienen una fía, Delilah (nacida en 2007), y viven en Hollywood. Fishburne ye un gran fan de Paulo Coelho y entama producir una película basada na novela El alquimista.[8]

Filmografía editar

Cine editar

AñuTítuluPersonaxeNotes
1972If You Give a Dance, You Gotta Pay the BandFishTelevision filme
1975Cornbread, Earl and MeWilford RobinsonCredited as Laurence Fishburne III
1979Fast BreakStreet Kid
Apocalypse NowTyrone 'Clean' MillerCredited as Larry Fishburne
1980Willie & PhilWilsonCredited as Laurence Fishburne III
A Rumor of WarLightbulbCredited as Larry Fishburne
Television filme
1982Death Wish IICutterCredited as Laurence Fishburne III
I Take These MenHank JohnsonCredited as Larry Fishburne
1983For Us the Living: The Medgar Evers StoryJimbo CollinsCredited as Larry Fishburme
Television filme
Rumble FishMidgetCredited as Larry Fishburne
1984Cotton ClubBumpy Rhodes
1985The Color PurpleSwain
1986QuicksilverVoodoo
Band of the HandCream
1987A Nightmare on Elm Street 3: Dream WarriorsMax
Gardens of StoneSgt. Flanagan
Cherry 2000Glu Glu Lawyer
1988School DazeVaughn "Dap" Dunlap
Red HeatLt. Charlie Stobbs
1990King of New YorkJimmy Jump
CadenceStokes
1991Class ActionNick Holbrook
Boyz n the HoodFurious Styles
1992Deep CoverRussell Stevens Jr./John Hull
1993What's Love Got to Do with ItIke Turner, Sr.
Searching for Bobby FischerVinnie
1995Higher LearningProfessor Maurice Phipps
Bad CompanyNelson Crowe
Just CauseXérif Tanny Brown
The Tuskegee AirmenHannibal Lee |

align="left"| Television filme

OthelloOthello
1996FledPiper
1997Miss Evers' BoysCaleb Humphries
Event HorizonCaptain Miller
HoodlumBumpy Johnson
1998Always OutnumberedSocrates Fortlow
1999The MatrixMorpheus
2000Once in the Life20/20 Mike
2001Osmosis JonesThraxVoice
2003Biker BoyzSmoke
The Matrix ReloadedMorpheus
Mystic RiverSergeant Whitey Powers
The Matrix RevolutionsMorpheus
2005Assault on Precinct 13Marion Bishop
Ashes and SnowNarratorVoice
Kiss Kiss Bang BangBear in Genaros Beer CommercialVoice
Uncredited
2006Akeelah and the BeeDr. Larabee
Mission: Impossible IIITheodore Brassel
Five FingersAhmat
BobbyEdward
2007TMNTNarratorVoice
Fantastic Four: Rise of the Silver SurferSilver Surfer
The Death and Life of Bobby ZTad Gruzsa
200821 blackjackCole Williams
TorturedArchie GreenDirect-to-video
Days of WrathMr. Stafford
2009Black Water TransitJackUnreleased
ArmoredBaines
2010PredatorsNoland
2011Have a Little FaithHenry CovingtonTelevision filme
ContagionDr. Ellis Cheever
2013The ColonyBriggs
Man of SteelPerry White
KhumbaSeko the ZebraVoice
2014Ride AlongOmar
RudderlessDel
The SignalDamon
2016Batman v Superman: Dawn of JusticePerry WhitePost-production

Televisión editar

AñuTítuluPersonaxeEpisodiuNotes
1973–1976One Life to LiveDr. Joshua "Josh" Hall #1UnknownSupporting role
1980The Six O'Clock FolliesRobby RobinsonUnknownCredited as Larry Fishburne
1981Trapper John, M.D.Hobie"Finders Keepers" (Season 2: Episode 12)Credited as Larry Fishburne
Guest appearance
1982MASHCorporal Dorsey"The Tooth Shall Set You Free" (Season 10: Episode 14)Credited as Larry Fishburne
Guest appearance
1982Strike ForceF.T."Humiliation" (Season 1: Episode 16)Credited as Larry Fishburne
Guest appearance
1986–1987Pee-wee's PlayhouseCowboy Curtis5 episodesSupporting role
1986Hill Street BluesMaurice Haynes"Look Homeward, Ninja" (Season 6: Episode 20)Guest appearance
1986Miami VicePrison Guard Keller"Walk-Alone" (Season 3: Episode 4)Credited as Larry Fishburne
Guest appearance
1987Spenser: For HireDavid Mukende"Personal Demons" (Season 2: Episode 14)Credited as Larry Fishburne
Guest appearance
1989The EqualizerCasey Taylor"Race Traitors" (Season 4: Episode 20)Guest appearance
1991American ExperienceMartin Delany"The Massachusetts 54th Colored Infantry" (Season 4: Episode 3)Voice
Guest appearance
1993TriBeCaMartinThe Box (Season 1: Episode 1)Guest appearance
2008–2011CSI: Crime Scene InvestigationDr. Raymond Langston61 episodesMain role
2009CSI: MiamiDr. Raymond Langston"Bone Voyage" (Season 8: Episode 7)Guest appearance
2009CSI: NYDr. Raymond Langston"Hammer Down" (Season 6: Episode 7)Guest appearance
2013–presentHannibalJack Crawford26 episodesMain role
2014–presentBlack-ishPopsTBAMain role

Videoxuegos editar

AñuTítuluPersonaxeNotes
2000Spider-ManUatu the WatcherVoice
2003Enter the MatrixMorpheusVoice
2005The Matrix OnlineMorpheusVoice
2005True Crime: New York CityIsaiah ReedVoice
2009CSI: Deadly IntentDr. Raymond LangstonVoice
2010CSI: Fatal ConspiracyDr. Raymond LangstonVoice

Referencies editar

  1. Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Data de consulta: 27 abril 2014. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
  2. URL de la referencia: https://www.reuters.com/article/us-fishburne-idINTRE6820PC20100903. Data de consulta: 13 xunetu 2023.
  3. Biblioteca Nacional de Francia. «autoridaes BNF» (francés). Consultáu'l 10 ochobre 2015.
  4. URL de la referencia: http://www.theatreworldawards.org/past-recipients.html.
  5. Laurence Fishburne Biography
  6. Laurence Fishburne
  7. Laurence Fishburne: Flying fish
  8. Paulo Coelho's The Alchemist to be filmed by Laurence Fishburne and Harvey Weinstein

Enllaces esternos editar