Idioma taiwanés

Hokkien taiwanés, min nan taiwanés (chinu tradicional: 臺灣閩南語) o llamáu taiwanés (taiwanés: Tâi-oân-oē, chinu tradicional: 臺灣話 o 臺語; o taiwanés: Tâi-gí; chinu tradicional: 台語) comúnmente, ye una variedá de min nan faláu pol 70% de la población de Taiwán[2] y tamién ye'l más faláu como segundu idioma, pa la población que'l so primer idioma ye'l mandarín o'l hakka en Taiwán. El mayor grupu étnicu de Taiwán considera'l taiwanés el so idioma natal y ye llamáu Hoklo o Holo (taiwanés: Hō-ló), por eso al taiwanés tamién se-y llama Hō-ló-oē (chinu tradicional: 河洛話 o 福佬話)

Taiwanés
臺灣話 / 臺語 / 臺灣閩南語 / 河洛語 / 福佬話 / Tâi-oân-oē
Faláu enBandera de Taiwán Taiwán
RexónBandera de Taiwán Taiwán
Falantes15 millones[1]
Puestu? (Ethnologue 1996)
FamiliaSino-tibetanu

 Sinítico
  Chinu
   Min
    Min Nan
     Hokkien
      Taiwanés

Estatus oficial
Oficial enNengún país, pero faláu llargamente en Bandera de Taiwán Taiwán
Reguláu porNun ta reguláu
Códigos
ISO 639-1zh
ISO 639-2chi(B) zho(T)
ISO 639-3nan

Influencia d'otres cultures

editar

Mientres los postreros trescientos años, delles cultures influyeron el léxicu del taiwanés.

Los idiomes de los aboríxenes

editar
  • a-se "tar como nun saber nada": de los idiomes de los aboríxenes suriegos de Taiwán assey "nun saber"
  • non-li "nori": de xaponés "のり(苔)" (nori)
  • pian-tong "bentō": de xaponés "べんとう(弁当)" (bentou)
  • o-lian "oden": de xaponés "おでん" (oden)
  • thian-puh-la "tempura": de xaponés "てんぷら" (tenpura). Pero la thian-puh-la taiwanesa y el tenpura xaponés son un pocu distintos. El tenpura xaponés derivar del tempero portugués en sí mesmu.
  • wa-sa-bi "wasabi": de xaponés "わさび(山葵)" (wasabi).
  • sa-si-el mio "sashimi": de xaponés "さしみ(刺身)" (sashimi).
  • tha-kho "pulpu": de xaponés "たこ(蛸)" (tako).
  • tha-tha-el mio "tatami": de xaponés "たたみ(畳)" (tatami).
  • ki-mo-chi ""humor": de xaponés "きもち(気持)" (kimochi).
  • sang "señor": de xaponés "さん(様)" (san).
  • nin-sang "hermanu": de xaponés "にいさん(兄さん)" (nisan).
  • ku-soh "maldición": de xaponés "糞(くそ)" (kuso).
  • gan-ba-tie "nun dar por vencíu": de xaponés "頑張って(がんばって)" (ganbatte).
  • Ma (嗎), ba (吧): Nun había los sufixos nel fin d'una oración pa faer una entruga y una conxetura como ma y ba en taiwanés tradicional qu'usa los prefixos como kam (敢) o eng-kai-sī (應該是). Pero, anguaño'l taiwanés trescalóse del usu de los sufixos pola influencia del mandarín. Por casu:
Chinu Mandarín: "Nin shi ta de di-di ma?"(你是他的弟弟?)
Taiwanés tradicional: "Li kam si i sio-ti?"(你是伊小弟?)
Taiwanés influyíu: "Li si i sio-ti ma?"(你是伊小弟?)
Español: "¿Yes tu, el so hermanu menor?"
  • (藍) pa "azul" y chheⁿ (青) pa "verde": El taiwanés tenía enclín a usar chheⁿ pa "azul" y tamién "verde" según el contestu, pero agora significa "azul" y chheⁿ referir a "verde" porque en mandarín en Taiwán, los colores "azul" y "verde" referir a los dos mayores partíos políticos Kuomintang (azul) y PDP (verde) respeutivamente, pa evitar tracamundios cafiantes.

Ver tamién

editar

Referencies

editar
  1. «Languages of Taiwan - Ethnologue 14» (inglés). Archiváu dende l'orixinal, el 20 de febreru de 2008.
  2. Ethnologue

Enllaces esternos

editar