Bolsa de Bielsa

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Bolsa de Bielsa
Guerra Civil Espanyola

As enrunas d'a ilesia de Belsierre (val de Puértolas), bombardiada en a batalla.
Información cheneral
Calendata: Dende abril a chunio de 1938
Puesto: Vals de Bielsa, Tella, Puertolas, Chistau y Vio.
Resultau: Redota republicana
En conflicto
II Republica Sublevatos
Comandants
Antonio Beltrán CasañaJosé Solchaga
José Iruretagoyena Solchaga
Soldaus
43ª divisiónIII División navarra
Guerra Civil Espanyola
Cuartel de la MontañaAlcázar de ToledoXixónOviedoGuipuzcuaMéridaSigüenzaBadajozExtremaduraMallorcaSierra GuadalupeIrúnMonte PelatoTalaveraSantuario de Nuestra Señora de la CabezaVillarreyalCabo Espartel LoperaMadritOperación ÚrsulaCiudat Universitaria de MadritA Coruña 1ºA Coruña 2ºMalagaJaramaOfensiva d'o NorteMachichacoGuadalacharaGuernicaBilbauSegoviaBruneteSantanderBelchitEl MazucoCherchelTeruelPalos BielsaAragónLinia XYZEbroCatalunyaMenorca

A bolsa de Bielsa estió la zaguera acción belica d'a Guerra Civil Espanyola en Aragón. O que dimpués sería un simbolo d'a resistencia republicana.

En o prencipio d'a guerra se formoron chicoz grupos de combatients por tot Aragón, dimpués s'unioron en centurias y mas tardi en brigatas ta rematar formando a 43ª división que yera composata por 4.500 soldaus baixo lo mando de Antonio Beltrán l'Esquinazau. Entre abril y chunio de 1938 s'enfrentoron a 43ª división y l'exercito d'os sublevatos.

A monico os nacionals fueron fendo replegar-sen en os Pireneus a las tropas republicanas. Bi heba unos 8.000 soldaus en as linias republicanas y debant d'éls teneban un exercito de 15.000 hombres que teneba o refirme d'Alemanya y d'Italia.

Asinas dende abril dica chunio de 1938 resistioron en Bielsa mientres atras poblacions como Biescas, Gabín, Chistén, Plan u Sant Chuan de Plan yeran estricallatas con l'abance y os bombardeyos d'as tropas nacionals. Gran parti d'a población civil mientres habió de marchar enta Francia.

O 16 de chunio, dimpues de 166 días de resistencia, os zaguers soldaus deixoron Parzán y os sublevatos dentroron en a villa de Bielsa.

Cronolochía

editar
  • 1936
    • 18 de chulio: Prencipia la guerra
  • 1938
    • Marzo
      • As accions en o frent d'Aragón se recrudeixen y as tropas republicanas se retiran dende o Galligo enta la val d'a Cinca.
      • O 29 de marzo a 43 división queda solata d'a resta de l'exercito republicano.
    • Abril
      • 2-3 de abril. Os sublevatos ocupan Graus y Benabarri.
      • 6-14 de abril. Evacuación a Francia de 5.000 civiles.
      • 15 de abril. Se zarra a muga de Francia y prencipia a bolsa de Bielsa.
    • Mayo
      • Os nacionals borbardian a esfensa republicana que aguanta sin reblar.
    • Chunio
      • 7-8 de chunio. Bombardeyo de Plan, Chistén y Sant Chuan por avions alemans.
      • 11 de chunio. Os sublevatos dentran en Plan, Chistén y Sant Chuan de Plan.
      • 12 de chunio. Replegue d'os republicanos en Bielsa.
      • 13 de chunio. Os nacionals plegan a Tella. Os feritos son levatos enta Francia.
      • 14 - 16 de chunio. Bombardeyo de Bielsa. Os soldaus republicanos se retiran a Francia rematando asinas a resistencia en Aragón.