Ángel Ballarín Cornel
 | Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
 Ista fuella ye escrita en benasqués. |
| Ángel Ballarín Cornel | |
|---|---|
| Información personal | |
| Calendata de naixencia | 12 d'octubre de 1889 |
| Puesto de naixencia |  Benás |
| Calendata de muerte | 3 d'agosto de 1981 |
| Puesto de muerte |  Burdeus |
| Ocupación | Mayestro y escritor. |
| Conchuche | Felisa Ferraz Castán |
Ángel Ballarín Cornel (Benás, Ribagorza, 12 d'octubre de 1889 - Burdeus, Franza, 3 d'agosto de 1981)[1]. Maestro y escritor, va estar un d'els primers estudiosos d'el benasqués y autor d'el primer Diccionario d'el benasqués y la primera Gramatica d'ista variedat.
Biografía editar
Va naixer a Benás el día d'el Pilar de 1889, a casa Güerri. Va estudiar a la Escuela Normal de Uesca dan tan buenas calificacions que le van donar la pllaza de maestro directament a Calatayú an que no va estar guaire temps perque va querir presentar-se a oposicions ta la Administración Local y va acabar de secretari a Benás an que tamé feba de maestro.
Se va casar dan Felisa Ferraz, filla d'el catedratico Vicente Ferraz y Turmo, de casa Faure.[2] Va estar cunyau de Vicente Ferraz y Castán.[2]
Ta l'an 1938 se va exiliar a Burdeus y allí va estar a diferents puestos: de descargador de muelles an que va tinre un percance gordo que el va tinre postrau a'l llit un an entero; a un instituto anque va entrar grasias a l'apoyo dels suyos profesors de la Escuela Normal y del profesor Georges Beros. D'allí el van despedir per "rojo" y perque no yeba un buen modelo ta la mainada anque el va achudar el Director Monsieur Courtiade, el rectorau de l'Academia de Burdeus, el Consulau de España y el Solar español.
Allí a Burdeus va amostrar sin cobrar res, a llichir a la mainada y a grans d'una asociación de refuchiats espanyols. A la ocupación alemana va treballar a la Base Submarina pero iste yeba un treball forzau perque els alemans consideraban a'ls refuchiats coma si fuesen rehens. Tamé va treballar d'encargau a la Camara de Comercio de Burdeus y va tinre un treball de responsabilidat a un laboratorio de farmacia hasta que se va chubilar a'ls 70 ans.
Ye alavegada cuan puede dedicar-se a'ls temas de la lluenga anque él no yera pas llingüista pero sí teniba una gran amistat dan Manuel Alvar. Entre iste, su fillo y els chermans el van animar ta fer el Diccionari, la Gramatica y els altros llibres d'antropolochía: El Valle de Benasque y Civilización Pirenaica. Tamé va tinre amistat dan Ramón J. Sender y Miguel de Unamuno.Se va morir a Burdeus en 1981.
Obra editar
- El Valle de Benasque. Zaragoza, 1968.
- Vocabulario de Benasque. Institución Fernando el Católico, Zaragoza, 1971, con una segunda edición ixamplada de 1978.
- El habla de Benasque. Revista de Dialectología y Tradiciones Populares, XXX, pp. 99–216, Madrid, 1974.
- Elementos de gramática benasquesa. Zaragoza, 1976.
Referencias editar
- ↑ Ángel Ballarín Cornel . Articllo a la Gran Enciclopedia Aragonesa
- ↑ 2,0 2,1 FERRAZ CASTÁN, Vicente, Vocabulario del dialecto que se habla en la Alta Ribagorza (1934) (Facsímil). Aladrada ediciones. Zaragoza, 2013. ISBN 978-84-940886-6-7
