Kleurstof gebruiken om lekken in de airco van je auto op te sporen

Als de airconditioner in je auto warme lucht uitblaast als je hem aanzet, kan het zijn dat er koelvloeistof lekt. Omdat een airconditioningsysteem vrij groot is, kan het nog lastig zijn om de bron van het lek te vinden. Een hulpmiddel daarbij is het injecteren van UV-kleurstof! Door met behulp van een manometer ultraviolette kleurstof in je aircosysteem te injecteren, zult je het lek veel gemakkelijker kunnen opsporen doordat je op zoek kunt gaan naar plekken waar de fluorescerende kleurstof uit weglekt. Bedenk wel dat dit geen beginnersklus is. Als je nog nooit eerder aan het AC-systeem van je auto gesleuteld hebt, kun je hem beter naar de garage brengen.

Methode 1

Methode 1 van 9:

Hoe weet ik of er koelvloeistof uit het systeem lekt?

Pdf downloaden

1
Als er warme lucht uit je airco komt en je hebt het systeem nog niet zo lang geleden een onderhoudsbeurt gegeven, dan lekt het. Het is volkomen normaal dat de koelvloeistof na verloop van tijd opraakt, dus ga er niet meteen van uit dat je een lek hebt als je airco hete lucht uitblaast en hij is niet recentelijk nagekeken.^[1]XBron Alleen als je je AC-systeem pas nog hebt laten bijvullen of onderhouden en het begint na een paar weken of minder weer warme lucht uit te blazen, is de kans erg groot dat er sprake is van een lek.^[2]XBron
- Als je auto na lange tijd voor het eerst weer warme lucht uitblaast, vul dan om te beginnen de koelvloeistof bij. Het kan zijn dat je auto gewoon wat verse koelvloeistof nodig heeft.
Advertentie

Methode 2

Methode 2 van 9:

Kan ik zelf de koelvloeistof in de airconditioning meten en desgewenst bijvullen?

Pdf downloaden

1
Het kan wel, maar als je niet zo handig bent, is het een hele klus. Het koelsysteem van je auto is vrij complex, en het kan lastig zijn om te bepalen welke onderdelen er precies vervangen of gerepareerd moeten worden als je inderdaad een lek hebt.^[3]XBron Als je vertrouwd bent met de werking van de airco van je auto, als je weet hoe een spruitstukmeter werkt, en wat voor soort koelvloeistof je auto precies nodig heeft, kunt je het in principe prima zelf doen.^[4]XBron
- Aan de andere kant is het niet echt duur om een lek in de airco door een monteur te laten repareren. En het kan heel goed zijn dat het de tijd of het geld niet waard is om alleen hiervoor bijvoorbeeld een manometer te kopen.^[5]XBron
- Als je een auto van vóór 1994 hebt, gebruikt hij waarschijnlijk Freon, in plaats van een moderner koelmiddel. Freon een giftige stof en je kunt de versie van Freon die je auto nodig heeft niet kopen als je geen professioneel monteur bent, dus in dat geval zul je hem naar de garage moeten brengen.^[6]XBron
- Als je erover denkt om eventueel zelf aan je airconditioningsysteem te gaan sleutelen, doe het dan niet en bel gewoon een monteur. Als je als onervaren monteur zelf het centrale luchtsysteem van je auto gaat proberen te repareren, kunnen de gevolgen rampzalig zijn.^[7]XBron

Methode 3

Methode 3 van 9:

Wat heb ik nodig om de kleurstof te kunnen injecteren?

Pdf downloaden

1
Sluit om de fluorescerende kleurstof te kunnen injecteren een nanometer aan op de airconditioning. Zet de auto uit. Doe de motorkap open en hang aan de haak aan de bovenkant een nanometer. Neem het open uiteinde van de lagedrukleiding (de blauwe) en schroef deze vast aan de lagedrukpoort in je motorruimte. Maak de hogedrukleiding (de rode) vast aan de hogedrukpoort. Gebruik de knoppen bovenop elk van de koppelingslijnen om de verbindingen aan te draaien en vast te zetten.^[8]XBron
- Waar de drukpoorten precies zitten verschilt per auto en is afhankelijk van het merk en het model. Als je de poorten niet kunt vinden, zoek dan naar kleine buisjes met dopjes met de letters ‘H’ en ‘L’ erop. Haal de dopjes eraf en sluit de leidingen aan op deze poorten.
- De hoge- en lagedrukleidingen hebben verschillende maten. Als je geen etiketten op de drukpoorten ziet en als je spruitstukleidingen niet vastklikken, zitten ze waarschijnlijk achterstevoren.^[9]XBron
Advertentie

Methode 4

Methode 4 van 9:

Waar gaat de UV-kleurstof eigenlijk in?

Pdf downloaden

1
Giet een paar druppels van de UV-kleurstof in de gele leiding op de manometer. De gele leiding, die meestal aan een compressor of vacuümpomp is gekoppeld en in het midden van de manometer hangt, leidt de kleurstof naar de airco. Trek de gele slang van de auto af om te voorkomen dat de UV-kleurstof overal op de motor terechtkomt. Richt het open uiteinde van de slang naar boven en giet voorzichtig een beetje kleurstof in de opening.^[10]XBron
- Doe hierbij handschoenen aan om ervoor te zorgen dat de kleurstof niet op je handen komt.
- Veeg het mondstuk af om eventuele kleine spettertjes te verwijderen. De kleurstof is in principe niet gevaarlijk, maar als je er te veel van gebruikt kan het moeilijker worden eventuele lekken te vinden.

Methode 5

Methode 5 van 9:

Hoe leid ik de UV-kleurstof door de leidingen van de airco?

Pdf downloaden

1
Sluit de gele leiding op een bus met koelvloeistof aan en start de motor. Zorg ervoor dat de rode en de blauwe knoppen op de nanometer helemaal dicht zijn. Pak een bus met koelvloeistof en sluit het gele mondstuk aan op het ventiel van de bus. Draai de knop bovenop het koelmiddel helemaal naar beneden om het blikje door te prikken en te openen, en open vervolgens die knop om het koelmiddel door de leidingen te laten stromen. Zet een veiligheidsbril op en ontlucht de spruitstukmeter voordat je de hoge- en lagedrukleidingen opent. Start de auto om de vloeistof erdoor te laten stromen.^[11]XBron
- Voordat je de auto start moet je de gele leiding ontluchten. Houd hiervoor de spruitstukmeter van de motor af en gebruik een platte schroevendraaier of een sleutel om de klepsteel in te drukken waar de gele slang de kast van de meter raakt. Houd je ogen uit de buurt van de meter en laat de druk die je op de ontluchtingsklep uitoefent los zodra er vloeistof uit begint te komen.
- Als de hoge- en lagedrukleidingen niet open zijn, zal het koelmiddel niet door de leidingen van de airco stromen. Open de knoppen op de nanometer door ze tegen de klok in te draaien.
- Er bestaan meerdere soorten koelvloeistof, dus kijk even in de handleiding van je auto om te zien welk soort koelmiddel je precies nodig hebt voor het bijvullen van het systeem van jouw auto.
Advertentie

Methode 6

Methode 6 van 9:

Hoe vind ik het lek nadat ik de UV-kleurstof heb ingespoten?

Pdf downloaden

1
Pak een UV-zaklamp en laat de motor draaien. Zet de zaklamp aan en schijn ermee in de ruimte onder de motorkap. Het kan zijn dat je een beetje moet zoeken omdat het koelsysteem over de gehele lengte van de motorruimte loopt. Maar als er inderdaad een lek is, licht het als het goed is meteen op als je er met de lamp op schijnt. Als je in de auto geen kleurstof ziet, kijk dan onder de auto. Als je na ongeveer tien minuten nog steeds geen kleurstof ziet, is er waarschijnlijk geen lek.^[12]XBron
- Als je jezelf afvraagt: ‘Is dit wel of geen UV-kleurstof?’, dan is het antwoord vrijwel zeker: ‘Nee.’ De UV-kleurstof zal namelijk zeer helder en duidelijk zichtbaar zijn.
- Als je dit buiten doet, wacht dan tot het wat donkerder is. Als je binnen in een garage aan het werk bent, doe dan even het licht uit. Als het erg licht is kan het een stuk moeilijker zijn om de lekken te zien.
- Een gewone blauwe of violette gloeilamp zal de kleurstof ook doen oplichten, als het tenminste ledlampen zijn.

Methode 7

Methode 7 van 9:

Is UV-kleurstof slecht voor het koelsysteem?

Pdf downloaden

1
Nee, zolang er in de UV-kleurstof tenminste geen co-oplosmiddelen zitten. Een standaard UV-kleurstof doet eigenlijk niets; het is een inerte oftewel een niet-reactieve stof die in feite als levensmiddelenkleurstof gebruikt wordt. Je moet alleen wel een kleurstof gebruiken zonder oplosmiddelen. Co-oplosmiddelen kunnen onder andere aluminium, metaal en plastic aantasten.^[13]XBron
- Gelukkig worden er bijna geen UV-kleurstoffen met oplosmiddelen meer gemaakt. Tenzij de fles UV-kleurstof die je in handen hebt tien jaar oud is, zitten er dus waarschijnlijk geen oplosmiddelen of andere hulpstoffen in.
- Veel gebruikte hulpstoffen zijn Aromatic 200 en NMP (N-methylprrolidon). Als op het flesje kleurstof iets staat als ‘vrij van co-oplosmiddel’, kun je het zonder probleem gebruiken.
Advertentie

Methode 8

Methode 8 van 9:

Welke kleur heeft AC-kleurstof?

Pdf downloaden

1
UV-kleurstof is vaak fluorescerend geel, helder blauw of oranje. De kleurstof zal alleen niet precies in die kleur oplichten, tenzij je er met een UV- of een ledlamp op schijnt.^[14]XBron Het kan ook nogal moeilijk zijn om de UV-kleurstof te zien als je in de zon werkt of als er veel licht brandt in de garage, dus doe dit liever als het donkerder is, of met het licht uit.^[15]XBron
- Er bestaan meerkleurige UV-testkits met een heleboel verschillende kleuren die handig kunnen zijn als je op zoek bent naar iets specifieks.^[16]XBron

Methode 9

Methode 9 van 9:

Wat zijn de nadelen van het gebruik van UV-kleurstoffen om lekken te vinden?

Pdf downloaden

1
Op zich heeft het geen grote nadelen, maar het kan wel lastig schoon te maken zijn. De UV-kleurstof is erg opvallend en helder, wat natuurlijk ideaal is als je op zoek bent naar lekken. Helaas gaat de kleurstof zodra de motor begint te sputteren al snel overal in de motorruimte zitten. Meestal kun je de kleurstof er wel met een vochtige doek afvegen, maar je kunt ook terpentine, remreiniger, of een speciale reiniger voor UV-kleurstof gebruiken als je klaar bent.^[17]XBron
- Het injecteren van UV-kleurstof wordt door veel monteurs beschouwd als de meest nauwkeurige manier om lekken in de airco op te sporen. In principe is de methode waterdicht, omdat het onmogelijk is om de kleurstof over het hoofd te zien als je inderdaad een lek hebt.^[18]XBron
Advertentie

Tips

Omdat de kleurstof inert is, kun je hem ook in andere systemen in je voertuig inbrengen om lekken op te sporen. Je kunt bijvoorbeeld een beetje in de motorolie, de koelvloeistoftank of de remvloeistofleidingen gieten om na te gaan of er met die systemen misschien iets mis is.^[19]XBron

Advertentie

Waarschuwingen

Als je niet zo technisch bent en geen ervaring hebt met het sleutelen aan de airco-leidingen of het gebruik van een spruitstukmeter, kun je je auto beter naar de garage brengen. Dit is bepaald geen makkelijke klus, en het opsporen van lekken in het koelsysteem kan een lastige opgaven zijn.^[20]XBron
Het injecteren van UV-kleurstof wordt ook gebruikt door HVAC monteur om lekken in centrale lucht-eenheden op te sporen. Helaas kun je dit niet zelf doen. In HVAC-koelleidingen zit Freon, wat giftig is. Om veiligheidsredenen kun je ook niet zelf aan een centraal luchtsysteem sleutelen, tenzij je een gekwalificeerd monteur bent.^[21]XBron

Advertentie