Houtbranden

Bij houtbranden, ook wel pyrografie genoemd, teken je een afbeelding op een stuk hout met behulp van een brandpen met een hete messing punt.^[1]XBron Dit is niet alleen een uitstekende manier om je stressniveau te verlagen, maar je maakt er ook opvallende kunstwerken mee die in veel huizen mooi staan. Teken voor jezelf, maak kunstwerken om aan de muur te hangen of maak cadeautjes voor anderen. Voor welk project je ook kiest, zorg dat je de basis van het houtbranden leert voordat je begint.

Deel 1

Deel 1 van 3:

De basis van het houtbranden leren

Pdf downloaden

1
Koop de benodigde hulpmiddelen. Om te kunnen houtbranden heb je enkele basishulpmiddelen nodig om te kunnen beginnen. Wanneer je met succes enkele tekeningen gemaakt hebt kun je meer materialen kopen, al zijn de volgende hulpmiddelen voldoende:
- Brandpen (ook wel houtbrander of houtbrandapparaat genoemd). Er zijn twee verschillende soorten brandpennen te koop. Ten eerst is er de gewone brandpen die op een soldeerbout lijkt en die een enkele warmtestand heeft. Hierbij krijg je meerdere messing opzetstukken die te verwisselen zijn. Ten tweede kun je een hoogwaardigere versie kopen met twee pennen en verschillende warmtestanden. Voor twintig euro heb je al een eenvoudige brandpen, terwijl een hoogwaardigere en veelzijdigere pen enkele honderden euro’s kost.
- Verschillende opzetstukken. Zo kun je dunnere of dikkere lijnen tekenen, evenals verschillende patronen.
- Reinigingsborstel en aluminiumoxide om de messing opzetstukken op de brandpen regelmatig schoon te maken.
- Tang
- Aardewerken pot of een houder voor de brandpen (om de brandpen veilig neer te kunnen zetten als hij heet is)
2
Koop mooi hout om te gebruiken bij het houtbranden, bij voorkeur zachter hout. De hardheid van hout wordt aangegeven op een schaal van een tot tien, waarbij een voor het zachtste hout staat (zoals balsahout) en tien voor het hardste hout (zoals Afrikaans padoek). Als je met houtbranden begint, kun je het beste zo zacht mogelijk hout gebruiken. Hardhout is duur, bestand tegen warmte en is over het algemeen donkerder van kleur. Zacht hout is daarentegen goedkoper, gemakkelijker te branden en lichter van kleur, zodat de gebrande tekening goed te zien is. Probeer deze soorten zacht hout te kopen als je met houtbranden begint:
- Vurenhout
- Lindehout
- Berkenhout
- Essenhout
- Esdoornhout
De pen zal erg snel vrij heet worden, dus bevestig het opzetstuk waarmee je wilt werken voordat je het hulpmiddel inschakelt. Draai opzetstukken altijd los en vast met je tang. Wacht ongeveer twee minuten om de brandpen warm te laten worden. Tijdens het opwarmen zet je de brandpen in een houder of aardewerken pot om te voorkomen dat je je per ongeluk brandt.
4
Schuur het hout voordat je begint. Pak een stuk schuurpapier met korrelgrootte 320, wikkel het om een plat houten blok of bevestig het aan een schuurmachine en schuur alle delen van het hout er lichtjes mee. De details van je tekening zijn duidelijker te zien en worden netter als het oppervlak van het hout erg glad is.
- Schuur met de nerf mee. De nerf is de richting waarin de vezels van het hout lopen. Door met de nerf mee te schuren krijg je geen ribbels en krassen, wat wel het geval is als je tegen de nerf in schuurt.
- Neem het oppervlak af met een vochtige doek wanneer je klaar bent met schuren. Zo verwijder je alle schuurstof en kun je gemakkelijker een lijntekening op het hout overbrengen.
Veel beginners maken de fout om te hard met de pen op het hout te drukken omdat ze denken dat ze veel druk uit moeten oefenen om een tekening op het hout te maken. Het tegendeel is waar. Het heeft zelfs de voorkeur om lichte streken te maken in plaats van hard te drukken. Als je lichte streken maakt, heb je meer controle over de pen, maak je minder fouten en zul je je niet per ongeluk branden.
6
Neem de tijd bij het houtbranden. Je wint geen prijs als je de tekening in recordtijd op het hout zet. Houtbranden is een langzaam proces, welke materialen je ook gebruikt. Onthoud het volgende terwijl je met de pen leert werken:
- Het is het beste om gelijkmatige druk uit te oefenen. Bij de meeste projecten voor beginners moet je erop letten dat de lijnen die je met de pen in het hout brandt overal even dik zijn.
- Hoe langer je de pen op een bepaalde plek houdt, hoe donkerder en dieper die plek wordt.
Draai het stuk hout om totdat het grootste deel van de nerf naar beneden wijst. Dit maakt het houtbranden een stuk gemakkelijker omdat je de pen het grootste deel van de tijd naar beneden beweegt en dus met de nerf mee werkt. Als je tegen de nerf in werkt, zul je meer weerstand ondervinden.
Wanneer je alle benodigdheden in huis hebt en de basis kent haal je meerdere stukken hout om mee te oefenen. Oefen met de verschillende opzetstukken die je bij je brandpen hebt gekregen. Wanneer je een goed idee hebt van wat je met de verschillende opzetstukken kunt doen weet je voor welke projecten ze kunt gebruiken. Welke opzetstukken je gebruikt hangt af van het type tekening dat je maakt en hoe gedetailleerd je hem wilt maken.
Advertentie

Deel 2

Deel 2 van 3:

Een patroon op hout overbrengen

Pdf downloaden

Het is zeker mogelijk om een tekening in hout te branden zonder met potlood een patroon te tekenen, maar de meeste beginners vinden een patroon erg nuttig. Er zijn drie basismethoden om een patroon over te brengen op een stuk hout.
Als je erg goed in tekenen bent, dan vind je het misschien leuk om met een potlood op het hout te tekenen. Dit is niet de gemakkelijkste en efficiëntste manier om een lijntekening te maken, maar je schets wordt op deze manier niet zo levenloos en stijf als de schetsen van mensen die een afbeelding op het hout overtrekken.
Maak een schets of print een afbeelding uit. Leg het grafietpapier met de goede kant naar beneden op het hout en plak het met afplakband vast aan het hout. Leg je schets op het grafietpapier. Trek de schets dan over met een 2B-potlood, waarbij je matige druk uitoefent en vloeiende lijnen tekent. Haal het grafietpapier van het hout en trek de lijnen op het hout nog eens over met hetzelfde potlood.
4
Breng de tekening over met een speciaal opzetstuk. Dit speciale opzetstuk heeft een platte punt die warmte gebruikt om de inkt van een gedrukte afbeelding op het hout over te brengen. Scan een afbeelding in die je wilt gebruiken of zoek online naar een afbeelding. Druk de afbeelding af, bij voorkeur met een laserprinter. Klem de afgedrukte afbeelding vervolgens aan het hout vast en warm het opzetstuk op. Strijk nu met het opzetstuk over de achterkant van het papier op de plekken waar inkt zit. Haal het papier tot slot weg en bekijk de overgebrachte afbeelding.
Advertentie

Deel 3

Deel 3 van 3:

Beginnen met houtbranden

Pdf downloaden

Dit kost slechts een seconde en moet je meerdere keren doen. Als je voorovergebogen zit en het hout erg dicht bij je buik brandt, dan is de kans groot dat het houtbranden een stuk lastiger is.
Fouten vallen op deze manier niet direct op. Maak je echter geen zorgen, want je kunt de meeste fouten corrigeren door ze gewoon weg te schuren.
Vergeet niet om voorzichtig te werk te gaan. Breng slechts lichte druk aan zodat je veel controle over de pen hebt. Probeer wanneer je begint de pen naar je toe te bewegen in plaats van van je af. Leg je pols daarbij op het hout, als dat mogelijk is.
Brand eerst de lijnen van de tekening in het hout.
Als je een driedimensionale tekening in het hout wilt branden in plaats van een gewone tweedimensionale tekening, experimenteer dan met verschillende opzetstukken waarmee je schaduwen en texturen kunt maken. Het is zoals altijd de moeite waard om enkele uren te oefenen op een stuk resthout zodat je goede schaduwen leert maken.
Nu ben je er klaar voor om de afbeelding een kleur te geven. Dit is niet verplicht en sommige afbeeldingen zien er gekleurd beter uit dan andere afbeeldingen. Gebruik aquarelverf en de kwast van je keuze. Aquarelpotloden werken bijzonder goed.
Je kunt de opzetstukken met een schuurblok behandelen als je een snelle oplossing wilt, of je kunt de afgekoelde opzetstukken met een doek en aluminiumoxide schoonmaken. Zo verwijder je de overtollige as die aan de opzetstukken plakt.^[2]XBron Dompel de opzetstukken een minuut of twee in koud water voordat je ze aanraakt als je niet zeker weet hoe warm ze zijn. Vergeet niet om een tang te gebruiken om de opzetstukken los te halen en vast te maken.
8
Denk erover om een ventilator te gebruiken tijdens het houtbranden. Sommige houtsoorten geven meer rook af dan andere soorten. Deze rook kun je inademen, waardoor je longen geïrriteerd kunnen raken. Om hier iets tegen te doen schakel je een ventilator in als je in een dichte ruimte werkt.
De laatste stap is om houtwerk op het hout te strijken. Laat de lak grondig drogen en je kunstwerk is helemaal klaar.
Advertentie

Waarschuwingen

Breng de houtlak buitenshuis of in een goed geventileerde ruimte aan. Het inademen van de dampen kan erg slecht voor je gezondheid en zelfs dodelijk zijn.
Wees voorzichtig, want de brandpen is erg heet en je kunt er ernstige brandwonden door krijgen als je je huid ermee aanraakt. Als de brandpen warm en ingeschakeld is, laat hem dan niet zonder toezicht staan. Er kan anders brand ontstaan.

Advertentie