Een Khutbah prediken

Pdf downloaden

Pdf downloaden

In dit artikel:

De khutbah voorbereiden

De khutbah houden

Tips en waarschuwingen

Gerelateerde artikelen

Bronnen

Khutbah is een Arabisch woord dat 'preek' betekent en gewoonlijk wordt gebruikt om te verwijzen naar de vrijdag-khutbah, die wordt verricht vóór het Jumu'ah-gebed (vrijdagmiddaggebed). Het is een belangrijk onderdeel van Jumu'ah en wordt beschouwd als een vervanging voor de twee rak'ahs die gewoonlijk worden gelezen voor Zuhur (middaggebed). De khutbah is verplicht, dus zonder khutbah is het vrijdaggebed ongeldig. De Koran zegt met betrekking tot het vrijdagsgebed tenslotte: 'O gelovigen! Wanneer op vrijdag tot het gebed wordt opgeroepen, ga dan ijverig over tot het gedenken van Allah en laat uw zaken rusten. Dat is het beste voor jullie, als jullie het maar wisten.

Stappen

Deel 1

Deel 1 van 2:

De khutbah voorbereiden

Pdf downloaden

1. 
   1
   Kies een goed onderwerp uit. Vermijd controversiële onderwerpen die waarschijnlijk verdeeldheid zullen zaaien binnen de gemeente. Aangezien het Jumu'ah-gebed een tijd van samenkomst is, moet je een onderwerp kiezen dat de gemeente zal verenigen. Vermijd ook ingewikkelde onderwerpen, zoals de regels van het erfrecht, omdat niet iedereen in staat zal zijn het onderwerp goed te begrijpen. Vergeet niet dat de gemeente de moskee moet kunnen verlaten met een nieuw geleerde les, en als je voor een te omstreden of moeilijk onderwerp kiest, zal de khutbah misschien niet zo effectief zijn als je zou willen.

   • Probeer om voor een relevant onderwerp te kiezen. Bijvoorbeeld, als de Ramadan, Eid of het Hajj-seizoen over een paar weken nadert, spreek dan over de deugden van deze gebeurtenissen, zodat de gemeente de betekenis ervan nog beter kan begrijpen.
2. 
   2
   Leer en oefen het spreken in het openbaar. De khutbah is een openbare toespraak voor een groot publiek. Op vrijdag zijn de moskeeën normaal gesproken nog voller dan normaal, dus het is van groot belang dat je weet hoe je een effectieve khutbah moet geven, die de congregatie ten goede zal komen. Met dat in gedachten, moet je weten dat je luisteraars respect hebben voor jouw kennis, dus je moet in staat zijn de preek vloeiend en coherent te houden. Er zijn vele manieren om dit te doen, bijvoorbeeld:

   • Kijk naar het publiek. Als ze het gevoel hebben dat je rechtstreeks tot hen spreekt, zullen ze zich meer betrokken voelen.
   • Verhef je stem om bepaalde punten te benadrukken. Dit zal de aandacht terugbrengen die misschien wat afdwaalde en je kunt de belangrijkste delen van je toespraak op die manier wat extra benadrukken.
   • Ken je verzen en hadiths. Het ergste dat je kan overkomen bij het leveren van een khutbah is het niet kunnen reciteren van een bepaald vers, het verkeerd uitspreken of zelfs vergeten van een vers.
   • Zorg dat je goedbeslagen ten ijs komt; herlees de verzen of vertellingen die je gaat reciteren. Dit is vooral ook belangrijk, omdat je niet constant in je schrift wilt kijken. Leer zoveel je kunt je preek uit je hoofd, en leer zeker het Arabisch uit je hoofd. Onthoud: als je een vers verkeerd leest, kun je de betekenis veranderen, dus wees voorzichtig, en wees niet bang om een snelle blik op je aantekeningen te werpen om je aan de juiste woorden te herinneren.
   • Als Nederlands niet je moedertaal is, is het misschien beter om woorden te vermijden die je moeilijk uit kunt spreken. Sommige mensen zouden hierdoor afgeleid kunnen raken, en er misschien zelfs om lachen als je een woord verkeerd uitspreekt.
   Advertentie

Deel 2

Deel 2 van 2:

De khutbah houden

Pdf downloaden

Er zijn specifieke richtlijnen voor het houden van de vrijdagpreek. De preek wordt bijvoorbeeld in twee delen opgesplitst en er zijn bepaalde gebeden die aan het begin en aan het eind van de preek moeten worden gezegd.

1. 
   1
   Ga naar de kansel en groet de congregatie. Er wordt van je verwacht dat je de volledige Islamitische groet gebruikt, Assalamu 'alaikum wa rahmatullah wa barakatuh (Moge de vrede, barmhartigheid en zegeningen van Allah met u zijn). Nadat je dit gezegd hebt, kun je gaan zitten.

   • Nadat de khateeb (degene die de preek houdt) is gaan zitten, zal de muaddhin (degene die de oproep tot het gebed doet) de adhan doen.
2. 
   2
   Sta op en reciteer de Khutbat-ul-Haajjah. De Profeet (vrede zij met hem) had de gewoonte eerst Allah te loven voordat hij zijn khutbah begon. De Khutbat-ul-Haajjah wordt in het Arabisch voorgelezen en is:

   • Al-hamdu Lillahi nahmaduhu wa nasta'eenahu wa nastaghfiruhu, wa na'oodhu billaahi min shuroori anfusinaa wa min sayi'aati a'maalinaa. Man yahdih Illaahu falaa mudilla lahu wa man yudlil falaa haadiya lahu. Wa ashhadu an la ilaha ill-Allah wahdahu la sharika lahu wa ashhadu anna Muhammadan 'abduhu wa rasooluhu.
   • إِنَّ الْحَمْدَ لِلَّهِ ,نَحْمَدُهُ وَنَسْتَعِينُهُ ونستغفره ,ونعوذ بالله من شرور أنفسنا ,ومن سيئات أعمالنا ,مَنْ يَهْدِهِ اللَّهُ فَلَا مُضِلَّ لَهُ ,وَمَنْ يُضْلِلْ فَلَا هَادِيَ لَهُ ,وَأَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَحْدَهُ لَا شَرِيكَ لَهُ ,وَأَنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ
   • Alle lof zij Allah, wij zoeken Zijn hulp en Zijn vergeving. Wij zoeken toevlucht bij Allah tegen het kwaad van onze eigen zielen en tegen onze slechte daden. Wie door Allah wordt geleid, zal nooit worden misleid, en wie door Allah wordt misleid, kan door niemand worden geleid. Ik getuig dat er geen God is dan Allah, de Ene, waar geen tweede van is. En ik getuig dat Mohammed Zijn dienaar en Boodschapper is.
3. 
   3
   Reciteer verzen van taqwa (vroomheid). Je kunt elk vers reciteren dat mensen oproept om godvrezend en vroom te zijn. De meest gelezen verzen zijn 3:102, 4:1, en 33:70-71.

   • Ya ayyu-hallatheena aama-nutta-qullaha haqqa tuqatihi wala tamootunna illa waantum muslimoon (Jullie die geloven, wees God indachtig zoals het Hem toekomt, en zorg ervoor dat jullie je aan Hem toewijden tot aan je stervensmoment.)
     • يَـٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوا۟ ٱتَّقُوا۟ ٱللَّـهَ حَقَّ تُقَاتِهِۦ وَلَا تَمُوتُنَّ إِلَّا وَأَنتُم مُّسْلِمُونَ
   • Ya ayyu hannas utaqoo rabba kumullathee khala qakum min nafsiw wahidatiw wakhalaqa minha zawjaha wabaththa minhuma rijalan katheeraw wanisaa-ah. Watta-qullahallathee tasaa-aloona bihi wal-arhama innallaha kana 'alaykum raqeeba. (Mensen, wees indachtig aan uw Heer, die u uit één ziel heeft geschapen en daaruit haar gezellin heeft voortgebracht en uit hun paren ontelbare mannen en vrouwen heeft voortgebracht; wees indachtig aan God, in wiens naam gij elkander aanroept. En waakt ervoor de banden van verwantschap te verbreken: God waakt altijd over u.)
     • يَـٰٓأَيُّهَا ٱلنَّاسُ ٱتَّقُوا۟ رَبَّكُمُ ٱلَّذِى خَلَقَكُم مِّن نَّفْسٍ وَٰحِدَةٍ وَخَلَقَ مِنْهَا زَوْجَهَا وَبَثَّ مِنْهُمَا رِجَالًا كَثِيرًا وَنِسَآءً ۚ وَٱتَّقُوا۟ ٱللَّـهَ ٱلَّذِى تَسَآءَلُونَ بِهِۦ وَٱلْأَرْحَامَ ۚ إِنَّ ٱللَّـهَ كَانَ عَلَيْكُمْ رَقِيبًا
   • Ya ayyu-hallatheena aama-nuttaqullaha wa qooloo qawlan sadeeda. Yuslih lakum a'maalakum wayaghfir lakum thunoobakum. Wamay yuti'illaha wa rasoolahu faqad faaza fawzan 'atheema. (Gelovigen, wees God indachtig en spreekt op een directe manier en met een goed doel; Hij zal uw daden voor u in orde brengen en u uw zonden vergeven. Wie God en Zijn boodschapper gehoorzaamt, die zal waarlijk een grote zege behalen.)
     • يَـٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوا۟ ٱتَّقُوا۟ ٱللَّـهَ وَقُولُوا۟ قَوْلًا سَدِيدًا. يُصْلِحْ لَكُمْ أَعْمَـٰلَكُمْ وَيَغْفِرْ لَكُمْ ذُنُوبَكُمْ ۗ وَمَن يُطِعِ ٱللَّـهَ وَرَسُولَهُۥ فَقَدْ فَازَ فَوْزًا عَظِيمًا
4. 
   4
   Reciteer nog een dua. Hoewel er veel smeekbeden zijn die je kunt lezen, gaan de smeekbeden die hier worden gelezen meestal over bid'ah (innovatie in religieuze zaken). Dit is zoals verteld wordt in Sahih Bukhari.

   • Amma ba'd (أما بعد). mei yah di hillahu falaa mudhila lahoo, wa may yudhlil hu falaa haadiya lahoo. Ina asdaqal hadeethi kitaabullah, wa ahsanal hadyi hadyu muhammadin, wa sharal umoori muhda-thaa-tu-haa, wa kulla muhda-tha-tim bid'ah, wa kula bid'a-tin dhalaalah, wa kulla dhalaala-tin fin-naar.
   • مَنْ يَهْدِهِ اللَّهُ فَلاَ مُضِلَّ لَهُ وَمَنْ يُضْلِلْهُ فَلاَ هَادِيَ لَهُ إِنَّ أَصْدَقَ الْحَدِيثِ كِتَابُ اللَّهِ وَأَحْسَنَ الْهَدْىِ هَدْىُ مُحَمَّدٍ وَشَرَّ الأُمُورِ مُحْدَثَاتُهَا وَكُلَّ مُحْدَثَةٍ بِدْعَةٌ وَكُلَّ بِدْعَةٍ ضَلاَلَةٌ وَكُلَّ ضَلاَلَةٍ فِي النَّارِ
   • Wie zich door Allah laat leiden, kan niet verdwalen en wie Allah laat verdwalen, kan niet worden geleid. Het ware woord is het Boek van Allah en de beste leiding is de leiding van Mohammed. De slechtste dingen zijn die, welke nieuw zijn uitgevonden; elk nieuw uitgevonden ding is een vernieuwing en elke vernieuwing is een dwaling en elke dwaling is in het Vuur.'
5. 
   5
   Begin met je khutbah. Het kan over elk onderwerp gaan, zoals een bepaald vers of hadith, Islamitische gebeurtenissen, of recente maatschappelijke kwesties.

   • Zodra je klaar bent met het eerste deel van de preek, reciteer je Aqoolu qawli haa dhaa wa'asstagh fi rullaha lee wa lakum, wat betekent 'Ik zeg deze woorden van mij en vraag Allah om vergeving'.
     • أقول قولي هذا وأستغفر الله ولكم
   • Dit deel van de khutbah is niet verplicht. Als je tijd beperkt is, moet je alleen de verplichte Arabische delen van de khutbah reciteren, aangezien het Nederlandse deel van de preek een extra toevoeging is.
6. 
   6
   Ga even zitten. Dit maakt deel uit van de sunnah. Deze tijd moet gebruikt worden voor vergeving, daarom reciteer je eerst een korte dua voordat je gaat zitten, om de gemeente te laten zien dat het nu tijd is om berouw te tonen.

   • Als je keel pijnlijk of droog is van al dat praten, hou dan gerust een flesje water bij je en neem een slokje - maar verlaat de kansel niet.
7. 
   7
   Sta weer op en prijs Allah. Net zoals je dat aan het begin van het eerste deel deed, moet je Allah en Zijn Boodschapper nu ook loven aan het begin van het tweede deel. Reciteer Alhamdulillah was Salatu Wassalamu 'ala Rasulullah, wat betekent 'Mijn dank en dankbaarheid behoren toe aan Allah, de Heer van de hele mensheid, ik vraag Allah om de Profeet Mohammed te zegenen en Hem vrede te schenken'. Ga verder met je preek.

   • الْحَمْدُ لِلَّهِ والصلاة والسلام على رسول الله
   • In plaats van met een nieuw onderwerp te beginnen, neem deze tijd (het tweede deel is korter dan het eerste, en zou niet langer dan 5-10 minuten mogen duren) om te herhalen wat je al gezegd hebt. Richt je op de toekomst en adviseer de gemeente hoe ze wat je gezegd hebt in hun leven kunnen implementeren. Benadruk de belangrijkste punten van de preek waarvan je wilt dat ze die na het verlaten van de moskee zullen onthouden.
8. 
   8
   Beëindig de preek met dua's en salawat. Stuur zegeningen naar de Profeet en zeg dua's voor de gemeente en voor alle moslims over de hele wereld. Enkele dua's die je kunt zeggen zijn:

   • Rabbana atina fid-dunya hasanatan wa fil 'akhirati hasanatan waqina 'adhaban-nar' betekent: 'Onze Heer, schenk ons het goede in deze wereld en in het Hiernamaals, en bescherm ons tegen de marteling van het Vuur'.
     • رَبَّنَآ ءَاتِنَا فِى ٱلدُّنْيَا حَسَنَةً وَفِى ٱلْـَٔاخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنَا عَذَابَ ٱلنَّارِ
   • Rabbana wala tuhammilna ma la taqata lana bihi wa'fu anna waghfir lana wairhamna anta mawlana fansurna 'alal-qawmil kafireen', wat betekent 'Heer, neem het ons niet kwalijk als we iets vergeten of fouten maken. Heer, belast ons niet zoals U degenen belastte die voor ons waren. Heer, belast ons niet met meer dan wij kunnen dragen. Vergeef ons, en heb medelijden met ons. U bent onze Beschermer, help ons dus tegen de ongelovigen'.
     • رَبَّنَا لَا تُؤَاخِذْنَآ إِن نَّسِينَآ أَوْ أَخْطَأْنَا ۚ رَبَّنَا وَلَا تَحْمِلْ عَلَيْنَآ إِصْرًا كَمَا حَمَلْتَهُۥ عَلَى ٱلَّذِينَ مِن قَبْلِنَا ۚ رَبَّنَا وَلَا تُحَمِّلْنَا مَا لَا طَاقَةَ لَنَا بِهِۦ ۖ وَٱعْفُ عَنَّا وَٱغْفِرْ لَنَا وَٱرْحَمْنَآ ۚ أَنتَ مَوْلَىٰنَا فَٱنصُرْنَا عَلَى ٱلْقَوْمِ ٱلْكَـٰفِرِينَ
   • Rabbana la tuzigh quloobana ba'da idh hadaytana wa hab lana milladunka rahmah innaka antal Wahhab, wat betekent 'Onze Heer, laat onze harten niet afdwalen nadat U ons hebt geleid. Schenk ons Uw barmhartigheid; U bent de Eeuwig Gevende'.
     • رَبَّنَا لَا تُزِغْ قُلُوبَنَا بَعْدَ إِذْ هَدَيْتَنَا وَهَبْ لَنَا مِن لَّدُنكَ رَحْمَةً ۚ إِنَّكَ أَنتَ ٱلْوَهَّابُ
   • Alahumma salli 'ala Muhammad wa 'ala ali Muhammad, kama sallaita 'ala Ibrahima wa barik 'ala Muhammad kama barakta 'ala ali Ibrahim fil-'alamin, innaka hamidun majid, wat betekent 'O Allah, zend zegeningen over Mohammed en over de familie van Mohammed, zoals U zegeningen zond over de familie van Ibrahim, en zend zegeningen over Mohammed en over de familie van Mohammed, zoals U zegeningen zond over de familie van Ibrahim onder de volkeren. Voorwaar, U bent lovenswaardig, vol van glorie'.
     • اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ كَمَا صَلَّيْتَ عَلَى آلِ إِبْرَاهِيمَ إِنَّكَ حَمِيدٌ مَجِيدٌ اللَّهُمَّ بَارِكْ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ كَمَا بَارَكْتَ عَلَى آلِ إِبْرَاهِيمَ إِنَّكَ حَمِيدٌ مَجِيدٌ
9. 
   9
   Kondig het gebed aan. Aan het einde van de dua's zeg je simpelweg wa aqimas salah (kondig het gebed aan أَقِيمُوالصَّلاَةِ). De gemeente zal dan opstaan en het gebed staande doen.

   • Omdat er veel mensen voor het vrijdaggebed naar de moskee komen, zitten de moskeeën dan meestal vol met gelovigen. Zorg ervoor dat iedereen erin past en een plekje heeft. Voordat je begint, kun je de volgende Arabische zinnen zeggen, om de gelovigen eraan te herinneren:
     • Istawoo (اسْتَوُوا): maak de rijen recht
     • Taraasoo (تراصوا): sta dicht bij elkaar
     • Sawwoo sufoofakum ( سَوُّوا صُفُوفَكُمْ): recht de rijen
     • Aqeemoo sufoofakum (أقيموا صفوفكم): maakt u rechte rijen
     • 'Saddul khalal (سُدُّوا الْخَلَلَ): vul de open plekken
     • Haathoo bil manaakib (حَاذُوا بِالْمَنَاكِبِ): sta schouder aan schouder
     • I'tadiloo (اعْتَدِلُوا): blijf recht
   • Het bovenstaande kan in het Nederlands worden voorgelezen als je dat wilt, zolang de gemeente het maar begrijpt. Je kunt bijvoorbeeld zeggen: 'Zorg dat er geen tussenruimtes zijn. Sta recht, schouder aan schouder'.
   • Je hoeft dit niet allemaal te zeggen. Het is gebruikelijk om te zeggen 'Istawoo, taraasoo, i'tadiloo' (Maak de rijen recht, sta dicht bij elkaar, blijf recht).
   Advertentie

Tips

• Een andere gelegenheid waarbij een khutbah wordt gegeven, is na de Eid-salah. In dit geval komt de khutbah na het gebed, niet ervoor; de khutbah wordt op dezelfde manier gedaan, met twee khutbahs en een korte pauze ertussen. Het onderwerp van je khutbah zal over het algemeen te maken hebben met de gelegenheid van Eid, de regels ervan, de lessen, het verdergaan van Ramadan of wanneer je het offer op Eid al-Adha moet brengen, enz.
• Je moet schoon zijn en je beste kleding dragen.
• Draai altijd je gezicht naar de gemeente en wees oprecht met je raadgevingen.
• Houd de khutbah kort. Dit betekent echter niet dat het inhoudsloos moet zijn. De Profeet (vrede zij met hem) heeft gezegd: 'Dat een man zijn gebed verlengt en zijn khutbah verkort is een teken van zijn begrip (van de godsdienst), dus maak uw gebeden lang en uw khutbahs kort, want er is charme in welsprekendheid'. 15-20 minuten is ideaal.
• Als je je khutbah extreem lang maakt, is de kans groot dat mensen zich gaan vervelen en dat hun aandacht verslapt.
• Zorg dat je referenties kloppend en authentiek zijn. Het wordt als zondig beschouwd om iets over de godsdienst te zeggen dat niet klopt. Onderzoek de verzen en ahadeeth die je gaat vermelden en bestudeer de betekenis en interpretatie om er een volledig begrip van te krijgen.

Advertentie

Waarschuwingen

• De khutbah moet voor het gebed komen, niet erna.
• De meeste geleerden zijn het erover eens dat de khutbah niet in stilte kan worden gegeven, omdat dat het doel van de khutbah tenietdoet, maar dat het luidkeels moet worden gedaan, zodat iedereen het kan horen.
• Het is verboden om over nietszeggende dingen (laghw) te spreken tijdens de khutbah.

Advertentie