Een DNA model maken met behulp van gewone materialen

Pdf downloaden

Pdf downloaden

In dit artikel:

Een model maken met behulp van kralen en pijpenragers

Een model maken met behulp van piepschuimballen

Een model maken met behulp van snoep

Gerelateerde artikelen

Bronnen

Het maken van een DNA-model is een uitstekende manier om te leren hoe deze indrukwekkende structuur de basis van onze genen vormt. Met gewone huishoudelijke materialen kun je je eigen model maken, waarbij je wetenschap en handvaardigheid combineert.

Stappen

Methode 1

Methode 1 van 3:

Een model maken met behulp van kralen en pijpenragers

Pdf downloaden

1. 
   1
   Verzamel je benodigdheden. Je hebt ten minste vier pijpenragers met een lengte van 30 centimeter nodig, evenals een aantal kralen in ten minste zes kleuren.

   • Voor dit project kun je het beste goedkope, kleine plastic kralen gebruiken, maar je kunt in feite elke soort kralen gebruiken met een gat dat groot genoeg is om over de pijpenragers te schuiven.
   • Zorg dat elk van de twee paren pijpenragers een andere kleur heeft, zodat je in totaal vier pijpenragers hebt. Je kunt het beste voor zwart en oranje kiezen. Dit kan dan de fosfaatgroep en de suikergroep (desoxyribose) voorstellen.
2. 
   2
   Knip de pijpenragers op maat. Pak twee pijpenragers van dezelfde kleur en knip ze in stukken van ongeveer 5 centimeter lang. Hier zul je de kralen voor de C-G- en T-A-paren op gaan schuiven. De andere twee pijpenragers hebben al de juiste lengte.
3. 
   3
   Schuif kralen op de pijpenragers om een dubbele helix te maken. Gebruik twee verschillende kleuren kralen voor de suiker- en fosfaatgroep. Schuif de twee kleuren kralen om en om op de pijpenragers.

   • Zorg ervoor dat de twee lange pijpenragers die de dubbele helix vormen identiek zijn en dat je de kralen in dezelfde volgorde om de pijpenragers schuift.
   • Laat tussen de kralen steeds een ruimte van ongeveer 1,5 centimeter over, zodat je de andere stukken pijpenrager vast kunt maken.
4. 
   4
   Breng de kralen voor de stikstofbasen aan. Pak de andere vier kleuren kralen en maak paren. Zorg dat je steeds dezelfde combinaties van twee kleuren gebruikt om de paren cytosine en guanine, en thymine en adenine voor te stellen.

   • Schuif van elk paar een kraal om de uiteinden van de stukken pijpenrager van 5 centimeter lang. Laat aan de uiteinden wat ruimte over om om de lange stukken te wikkelen die de dubbele helix vormen.
   • Het maakt niet uit in welke volgorde je de kralen om de pijpenragers schuift, als je maar de correcte combinaties van kleuren gebruikt.
5. 
   5
   Maak de stukken pijpenragers aan elkaar vast. Pak de stukken pijpenragers van 5 centimeter lang waar je net kralen omheen hebt geschoven en wikkel de uiteinden om de lange stukken die de dubbele helix vormen.

   • Maak de korte stukken zo vast dat ze zich altijd boven een kraal aan de kant met dezelfde kleur bevinden. Sla bij de lange stukken steeds een kraal over.
   • Het maakt niet uit in welke volgorde je de korte stukken vastmaakt. Je mag zelf weten in welke volgorde je ze aan de lange stukken pijpenrager vastmaakt.
6. 
   6
   Draai de dubbele helix. Wanneer je alle korte stukken met kralen vast hebt gemaakt draai je de uiteinden van de dubbele helix tegen de klok in zodat hij er echt als een DNA-molecuul uitziet. Gefeliciteerd, je model is nu klaar.
   Advertentie

Methode 2

Methode 2 van 3:

Een model maken met behulp van piepschuimballen

Pdf downloaden

1. 
   1
   Verzamel je benodigdheden. Voor deze variant van het model heb je kleine balletjes van piepschuim nodig, evenals naald en draad, verf en tandenstokers.
2. 
   2
   Beschilder de piepschuimballen. Kies zes verschillende kleuren voor de suiker- en fosfaatgroep en de vier stikstofbasen. Het maakt niet uit welke zes kleuren je gebruikt.

   • Je zult 16 suikerballen en 14 fosfaatballen moeten beschilderen, en 4 verschillende kleuren moeten gebruiken voor elk van de stikstofbasen (cytosine, guanine, thymine en adenine).
   • Je kunt ervoor kiezen om wit te gebruiken, zodat je sommige balletjes niet hoeft te schilderen. Dit is waarschijnlijk het gemakkelijkst voor de suikerballen, want dan zul je een stuk minder werk hoeven te doen.
3. 
   3
   Maak de paren voor de stikstofbasen. Wanneer de verf droog is geef je elk van de stikstofbasen een kleur en combineer je ze met de bijpassende stikstofbase. Cytosine hoort altijd bij guanine en thymine hoort altijd bij adenine.

   • Het maakt niet wat de volgorde van de kleuren is, als je maar de correcte paren gebruikt.
   • Steek een tandenstoker tussen elk van de paren en laat wat extra ruimte over aan de scherpe uiteinden van de tandenstokers.
4. 
   4
   Maak de dubbele helix. Gebruik je naald en draad en knip een stuk draad af dat lang genoeg is om 15 balletjes van piepschuim aan te rijgen. Maak een knoop aan het ene uiteinde van de draad en steek het andere uiteinde door de naald.

   • Leg de suikerballen en fosfaatballen afwisselend in sets van 15 neer. Je zou meer suikerballen dan fosfaatballen moeten hebben.
   • Zorg ervoor dat de beide strengen met suiker- en fosfaatballen dezelfde volgorde hebben, zodat ze bij elkaar passen wanneer je ze naast elkaar legt.
   • Steek de naald en draad door het midden van de ballen en wissel af tussen suiker- en fosfaatballen. Maak aan het uiteinde van de streng een knoop in de draad, zodat de ballen er niet afglijden.
5. 
   5
   Maak de stikstofbasen aan de strengen van de dubbele helix vast. Pak de tandenstokers met de stikstofbasen en steek de scherpe uiteinden in de bijpassende suikerballen aan beide lange strengen.

   • Maak de paren alleen aan de suikerballen vast, want dit is hoe de structuur van een DNA-molecuul er in het echt ook uitziet.
   • Zorg ervoor dat je de tandenstokers diep genoeg in de ballen van piepschuim steekt, zodat de stikstofbasen er niet snel afvallen.
6. 
   6
   Draai de dubbele helix. Wanneer je de tandenstokers met de stikstofbasen vastgemaakt hebt aan de suikerballen draai je de dubbele strengen tegen de klok in om je model er als een echte dubbele helix uit te laten zien. Je model is nu klaar.
   Advertentie

Methode 3

Methode 3 van 3:

Een model maken met behulp van snoep

Pdf downloaden

1. 
   1
   Kies snoep uit. Om de strengen met de suiker- en fosfaatgroepen te maken gebruik je zwarte en rode dropslierten die van binnen hol zijn. Voor de stikstofbasen gebruik je gummibeertjes in vier verschillende kleuren

   • Welke snoepjes je ook gebruikt, zorg ervoor dat ze zacht genoeg zijn om er een tandenstoker in te kunnen steken.
   • Gekleurde marshmallows of spekjes zijn een uitstekend alternatief voor gummibeertjes, als je ze in huis hebt.
2. 
   2
   Verzamel je andere benodigdheden. Pak draad en tandenstokers om het model in elkaar te kunnen zetten. Het stuk draad zou ongeveer 30 centimeter lang moeten zijn, maar je kunt het langer of korter maken, afhankelijk van hoe groot je het DNA-model wilt maken.

   • Gebruik twee stukken draad die even lang zijn om de dubbele helix te maken.
   • Zorg dat je in ieder geval twaalf tandenstokers hebt, al heb je wellicht wat meer of minder nodig, afhankelijk van hoe groot je je model maakt.
3. 
   3
   Knip de dropslierten op maat. Deze schuif je in afwisselende kleuren op de draad. Knip slierten af die ongeveer 2 tot 3 centimeter lang zijn.
4. 
   4
   Maak paren van de gummibeertjes. Bij een DNA-streng vormen cytosine en guanine (C en G) paren, evenals thymine en adenine (T en A). Kies gummibeertjes in vier verschillende kleuren uit om deze stikstofbasen voor te stellen.

   • Het maakt niet uit of je een C-G- of een G-C-paar maakt, als je de juiste stikstofbasen maar met elkaar combineert.
   • Je kunt de kleuren tussen de paren niet afwisselen. Zo kun je bijvoorbeeld niet T en G of A en C met elkaar combineren.
   • De kleuren die je kiest zijn volledig willekeurig en hangen af van je persoonlijke smaak.
5. 
   5
   Schuif de dropslierten op de stukken draad. Pak de twee stukken draad en knoop in de onderste uiteinden een knoop zodat de dropslierten er niet afvallen. Haal de draad dan door het holle midden van de dropslierten. Schuif slierten in afwisselende kleuren op de stukken draad.

   • De twee kleuren dropslierten staan voor de suiker- en fosfaatgroepen waar de strengen van de dubbele helix uit bestaan.
   • Kies een kleur voor de suikergroep. Je zult de gummibeertjes aan deze kleur dropsliert vastmaken.
   • Zorg ervoor dat je de dropslierten in dezelfde volgorde op beide stukken draad schuift, beide stukken identiek zijn wanneer je ze naast elkaar legt.
   • Maak een knoop in de andere uiteinden van de stukken draad wanneer je alle dropslierten erop geschoven hebt.
6. 
   6
   Maak de gummibeertjes vast met tandenstokers. Wanneer je de gummibeertjes in C-G- en T-A-paren verdeeld hebt, pak je de tandenstokers en prik je een beertje van elk paar aan de uiteinden van de tandenstokers.

   • Duw de gummibeertjes ver genoeg op de tandenstokers zodat de scherpe uiteinden ten minste een halve centimeter uitsteken.
   • Van sommige paren kun je meer hebben dan andere paren. In een echt DNA-molecuul bepaalt het aantal paren de verschillen en veranderingen in de genen waarvan ze de basis vormen.
7. 
   7
   Maak de gummibeertjes vast aan de dropslierten. Leg de twee dropslierten plat op een glad oppervlak neer en steek de scherpe uiteinden van de tandenstokers met gummibeertjes in de dropslierten.

   • Steek de tandenstokers alleen in de suikermoleculen die je eerder uitgekozen hebt. Dit zijn alle dropslierten met dezelfde kleur (bijvoorbeeld alle rode dropslierten).
   • Gebruik alle tandenstokers met gummibeertjes en wees niet bang dat je te veel hebt.
8. 
   8
   Draai de dubbele helix. Wanneer je alle tandenstokers met gummibeertjes in de dropslierten geprikt hebt draai je de strengen tegen de klok in om de spiraal er als een echte dubbele helix uit te laten zien. Veel plezier met je voltooide DNA-model!
   Advertentie