De fundushoogte meten

Bij een zwangere vrouw is een van de manieren waarop zij en haar arts kunnen nagaan of de zwangerschap op normale wijze vordert het bepalen van de groei van de baarmoeder. Dit kan op drie manieren gedaan worden: met een echo, door de baarmoeder te toucheren en door het meten van de "fundushoogte" – wat eigenlijk de afstand tussen het schaambeen en de bovenkant van de baarmoeder is. Wil je leren hoe je fundushoogte gemeten kan worden of hoe je dit zelf kunt doen, ga dan verder naar Stap 1!

Methode 1

Methode 1 van 2:

Je fundushoogte laten meten door een arts

Pdf downloaden

1
Maak een afspraak met je arts of verloskundige. Hoewel het meten van je fundushoogte niet lang duurt, is het doorgaans wel nodig om hiervoor op de praktijk te komen.
- Het voordeel van een bezoek aan de dokterspraktijk is dat je direct de resultaten van de fundusmeting kunt bespreken met je arts of verloskundige, mocht er iets ongewoons geconstateerd zijn.
2
Leeg je blaas voor het meten. Afhankelijk van hoever je zwangerschap gevorderd is, kan je arts je vragen om je blaas eerst te legen.
- De reden hiervoor is dat rond de zeventiende zwangerschapsweek een volle blaas ervoor kan zorgen dat de meting van de fundushoogte enkele centimeters afwijkt.^{[1]XBetrouwbare bronMayo ClinicGa naar de bron}
3
Trek indien nodig een ziekenhuiskleed aan. Het meten van de fundushoogte moet nauwkeurig gebeuren – een afwijking van één of twee centimeters kan al het verschil maken tussen een "normale" meting en een "abnormale" meting.
- Kleding, riemen enzovoorts kunnen kleine verschillen in de fundushoogte opleveren, dus het is beter deze uit te trekken voor de meting. Door een ziekenhuiskleed te dragen wordt de kans op een onnauwkeurig resultaat geminimaliseerd en kan je arts alle plekken die bevoeld moeten worden om de fundushoogte te meten makkelijk bereiken.
Je arts zal je vragen om in een half-opgerichte positie te gaan liggen (waarbij je plat op je rug ligt met je hoofd iets hoger). De half-opgerichte positie maakt het makkelijk voor de arts om je baarmoeder te voelen door de huid in de buurt van je navel te palperen.
5
Blijf stil liggen en adem normaal terwijl de arts je baarmoeder palpeert. Voordat de daadwerkelijke meting wordt gedaan zal je arts of verloskundige je baarmoeder bevoelen om de grootte, ligging en presentatie van de baby te bepalen.
- De arts, zuster en/of verloskundige zal ook de hoeveelheid vruchtwater controleren en proberen te bepalen waar de uterus zich bevindt – het punt op je buik waar de "bovenkant" van de baarmoeder kan worden gevoeld.
6
Laat de arts de fundushoogte meten. Na de palpatie zal de arts een meetlint vanaf de bovenkant van de uterus (of fundus) over je zwanger buik houden en zo je baarmoeder opmeten over de lengte-as.
- Dit betekent dat de arts meet vanaf het hoogste punt van je baarmoeder tot de bovenkant van je schaambeenverbinding (het gebied onder je navel, waar je schaambeen begint). De arts meet je fundushoogte in centimeters en zal dit noteren op je kaart.
- Als zeer algemene regel geldt dat de fundushoogte gelijk is aan het aantal weken dat de zwangerschap duurt, met een marge van 1 tot 4 centimeter. Een vrouw die bijvoorbeeld 20 weken zwanger is, heeft gewoonlijk een fundushoogte van 16-24 centimeter.^[2]XBron
Nadat je je hebt kunnen aankleden zal je arts bij je terugkomen en alles met je bespreken. Mocht je fundushoogte abnormaal zijn, dan zal hij of zij waarschijnlijk mogelijke aanvullende onderzoeken met je doorspreken.
8
Als je fundushoogte abnormaal is, maak dan een vervolgafspraak. Als de meting niet binnen de normale marges valt die gelden voor jouw uitgerekende datum, dan is dit niet altijd reden tot bezorgdheid. Je arts zal echter waarschijnlijk toch een echo-onderzoek willen inplannen om uit te zoeken "waarom" je meting buiten de normale waarden valt.
- Dit kan verschillende oorzaken hebben – soms zijn dit volledig onschuldige oorzaken, maar het kan ook een reden tot zorg zijn (maar niet per sé catastrofaal).
- Enkele oorzaken van een abnormale fundushoogte zijn:^{[3]XBetrouwbare bronMayo ClinicGa naar de bron}
- Je bent zelf uitzonderlijk lang en mager of klein en zwaar
- Je hebt een volle blaas
- Je krijgt een meerling
- De foetus groeit abnormaal langzaam of snel
- Er is te weinig of te veel vruchtwater
- Er is sprake van baarmoedermyomen of vleesbomen
- Het kind ligt in een stuit of een andere ongewone positie
Advertentie

Methode 2

Methode 2 van 2:

Je eigen fundushoogte meten

Pdf downloaden

1
Leeg je blaas en trek je kleding uit. Het is helemaal niet moeilijk om je fundushoogte zelf te meten. Om te beginnen moet je je blaas legen en je kleding uittrekken, zoals je ook zo doen als je de fundushoogte zou laten meten bij je dokterspraktijk. Als je wilt, kun je een losse jurk of iets soortgelijks aantrekken (zoals een over-sized T-shirt), dat lijkt op een ziekenhuiskleed.
- Omdat de meeste mensen niet medisch getraind zijn om een fundusmeting te doen en omdat, zoals hierboven al gezegd, een abnormale fundushoogte verschillende oorzaken kan hebben, is het belangrijk om te onthouden "dat je geen medische beslissingen kunt maken op basis van een door jezelf uitgevoerde fundusmeting". Als je een abnormaal resultaat krijgt, bezoek dan een geschoolde arts, zuster of verloskundige om dit te laten bevestigen.
Een zacht, flexibel meetlint dat vaak gebruikt wordt bij het naaien van kleding werkt het beste, omdat deze zich aanpast aan de ronding van je buik en je zo nauwkeuriger kunt meten. In een noodgeval kunnen een liniaal of je vingers ook dienen als meetgereedschap. De fundushoogte wordt normaal gesproken gemeten in centimeters, maar als je alleen een meetlint hebt met inches, dan kun je deze omrekenformule gebruiken: "1 inch = 2,54 cm".
Harde oppervlakken (zoals de vloer) zijn het geschiktst – zachte oppervlakken (zoals sommige matrassen) zorgen ervoor dat je wat in het oppervlak "wegzakt". Leg indien nodig ene kussen onder je hoofd.
De schaambeenverbinding (schaambeen) is een klein bot of een richel aan de voorkant van het lichaam, net boven de schaamstreek. Voel of je de bovenkant van het schaambeen kunt vinden, net onder je buik – dit is gewoonlijk aan de bovenkant van het gebied waar van nature schaamhaar groeit. Het schaambeen is vaak bedekt met een laag onderhuids vet, waardoor het lastig kan zijn het te lokaliseren – misschien moet je je huid zacht indrukken met je vingers om het te voelen.
5
Zoek je fundus. Lokaliseer vervolgens je fundus (de "bovenkant" van je baarmoeder) door in de buurt van je navel te voelen. Ontspan je buikspieren en masseer het gebied boven en onder je navel zachtjes. Zoek naar een onopvallende "richel" onder de huid – dit is je fundus.
- In het algemeen bevindt de fundus zich voor de 20e zwangerschapsweek onder de navel en na de 20e week erboven.^[4]XBron
6
Meet de afstand van je schaambeen tot je fundus. Als je zowel het schaambeen als de fundus hebt gevonden, dan is het tijd om te meten. Houd het uiteinde van je meetlint met de "0" bij de bovenkant van je schaambeen en rol het meetlint uit over de ronding van je buik tot je de fundus bereikt. Schrijf deze meting op (in cm). De fundushoogte wijkt normaal gesproken 1 tot 4 cm af van het aantal weken dat je zwanger bent. Bij een zwangerschap van 20 weken is je fundushoogte dus ongeveer 16-24 cm.
- Als je geen meetlint of een liniaal bij de hand hebt, dan kun je de oude, traditionele methode om te meten met je vingers gebruiken. De breedte van één vinger is ongeveer gelijk aan één zwangerschapsweek bij het meten van de fundushoogte. Ben je bijvoorbeeld 15 weken zwanger, dan zou de fundushoogte ongeveer zo groot moeten zijn als de breedte van vijftien vingers.
Zoals hierboven al gezegd, zijn er vele redenen waarom de fundushoogte niet binnen de verwachte marge van 1 tot 4 centimeter ten opzichte van het aantal zwangerschapsweken valt. Sommige van deze redenen zijn niets om je zorgen over te maken, terwijl andere oorzaken wel reden tot zorg kunnen zijn. Als je een fundushoogte meet die buiten het verwachte bereik valt, bezoek dan je arts en laat hem of haar de fundushoogte meten en laat indien nodig aanvullende tests doen.
Advertentie

Tips

Je kunt dit zelf thuis doen, maar de kans is aanwezig dat de meting niet nauwkeurig is.
Bespreek vragen of zorgen altijd met je arts.
Als je iets wilt eten voor je afspraak, eet dan iets lichts. De extra druk door de palpatie kan leiden tot een opspelende maag of misselijkheid.

Advertentie

Waarschuwingen

Als je besluit de meting thuis te doen, wees dan niet overbezorgd als de meting afwijkt. Misschien leg je het meetlint niet op de juiste plek. Je arts is een professional en weet precies hoe hij of zij de fundushoogte moet meten.

Advertentie