Boekbinden

Heb je zin om een plakboek, logboek of dagboek te beginnen? Je kunt natuurlijk een schrijfboekje kopen in de winkel. Als je er echt iets speciaals van wilt maken, dan is het misschien wel tijd om de nog-lang-niet-vergeten-kunst van het boekbinden te herontdekken. Er bestaan veel verschillende manieren om een boek te binden, waaronder nieten, lijmen of naaien. De methode die je kiest is afhankelijk van je project, de tijd die je hebt en je vaardigheden. Of je nou een nieuw boek wilt maken of je favoriete roman wilt repareren: hier leer je hoe je een boek kunt lijmen of naaien op een professionele manier, ongeacht de maat van je boek.

Methode 1

Methode 1 van 5:

Het begin van je boek

Pdf downloaden

Je kunt elke soort papier kiezen om een boek van te maken. Je kunt er simpel printpapier voor gebruiken, maar ook handgeschept papier en zelfs karton. Zorg ervoor dat je genoeg pagina’s hebt om een boek mee te vullen. Meestal heb je aan 50-100 pagina’s genoeg. Vouw elk blad dubbel. Het aantal pagina’s is dus het dubbele aantal van de hoeveelheid bladen die je hebt.
Een katern bestaat uit 4 bladen die samen dubbelgevouwen worden. Gebruik een liniaal om ervoor te zorgen dat de vouw precies in het midden zit. Gebruik een vouwbeen om een strakke vouw te maken. Maak katernen totdat je papier op is.
Pak ze allemaal tegelijk op en breng ze met een tikje neer op een hard oppervlak zodat ze netjes gelijk komen te liggen. Zorg ervoor dat alle katernen de vouw aan de ene kant hebben en de open zijde aan de andere kant.
Advertentie

Methode 2

Methode 2 van 5:

Boekbinden met lijm

Pdf downloaden

Zorg ervoor dat de gevouwen rand net iets uitsteekt, zodat je hem makkelijker kunt lijmen. Je kunt in plaats van een boek ook een houten blok gebruiken of iets wat daarop lijkt. Zorg ervoor dat je gevouwen papier ongeveer een 0,5-1 cm uitsteekt. Let erop dat de katernen netjes recht blijven liggen.
Leg er verschillende boeken bovenop zodat je papier niet kan verschuiven. De rug van je boek blijft zo mooi recht voor het lijmen. Doe voorzichtig zodat de katernen niet verschuiven.
Gebruik speciale boekbinderslijm om de katernen aan elkaar te lijmen. Andere lijmsoorten zoals hobbylijm, een lijmpistool of superlijm zorgen voor een verminderde flexibiliteit en kunnen op den duur gaan barsten. Gebruik een eenvoudige kwast om de lijm gelijkmatig aan te brengen over de hele rug van je boek. Zorg ervoor dat de lijm niet op de voorste of achterste pagina terechtkomt. Laat de lijm vijftien minuten drogen en breng dan een nieuwe laag aan. In totaal breng je vijf lagen lijm aan, elk met een droogperiode van een kwartier tussendoor.
Dit is een flexibele, stofachtige tapesoort die gebruikt wordt voor boekbinden. Je plakt een stukje aan de onder- en aan de bovenkant van de rug van je boek. Het zorgt voor extra versteviging aan de rug en houdt de katernen bij elkaar. Snij een klein stukje af (ongeveer 1 à 2 cm) en plak het boven en onder vast.^[1]XBron
Advertentie

Methode 3

Methode 3 van 5:

Boekbinden met garen

Pdf downloaden

Pak elk katern en vouw het open zodat je de binnenvouw kunt zien. Gebruik een boekbindpriem om gaatjes te prikken in de vouw. Als je geen boekbindpriem hebt, kun je ook een grote naald (zoals een borduurnaald) gebruiken. Bevestig het oog van de naald in een stuk kurk zodat je goed kunt prikken. Maak je eerste gaatje precies in het midden van de vouw. Meet dan 5 à 6 cm boven en onder het eerste gaatje voor de volgende twee gaten (in totaal maak je er dus drie).
2
Naai elk individueel katern. Knip een stukje boekbindgaren af van ongeveer 80 cm en doe het garen door de boekbindnaald. Haal de naald van achter naar voren door het middelste gaatje. Laat aan de achterkant wat garen over, dat je later kunt gebruiken voor de knoop.
- Haal de naald van voren naar achteren door het onderste gaatje. Trek het garen aan.
- Haal het garen dan van achteren naar voren door het bovenste gaatje. Haal de naald vervolgens weer door het middelste gaatje naar de achterkant toe. Maak een knoop en knip het teveel aan draad af.
3
Naai de verschillende katernen aan elkaar vast. Reken 80 cm garen per katern om het geheel aan elkaar te naaien. Begin met het aan elkaar vastnaaien van twee katernen en naai er vervolgens steeds een nieuwe aan vast. Leg twee katernen naast elkaar en breng de naald aan de achterkant door het bovenste gat van het eerste katern. Laat een stukje draad over aan de achterkant en maak er een knoop in zodat de draad niet per ongeluk door het gaatje kan glijden.
- Als je de draad door het bovenste gat trekt, haal de naald dan door het middelste gaatje weer naar achteren. Haal de naald vervolgens door het middelste gaatje van de tweede katern.
- Breng het garen van het middelste gaatje van je tweede katern naar het derde (onderste) gaatje. Trek de draad naar de achterkant van de tweede katern.
- Voeg nieuwe katernen toe door de draad van het derde gaatje van het tweede katern door het derde gaatje van het derde katern te halen. Werk op deze manier naar de bovenkant van het derde katern.
- Als je alle katernen aan elkaar hebt vast genaaid, maak dan een knoop aan de achterkant en knip het teveel aan garen af.
Als je alle katernen aan elkaar vast genaaid hebt, gebruik dan een beetje lijm om er zeker van te zijn dat ze niet losraken van elkaar. Je kunt hierin principe elk soort lijm voor gebruiken (bij voorkeur boekbindlijm). Breng het aan langs de rug van je boek. Leg er een aantal zware boeken op zodat het geheel mooi recht blijft liggen terwijl de lijm droogt.^[2]XBron
Advertentie

Methode 4

Methode 4 van 5:

Een omslag maken

Pdf downloaden

Je kunt karton gebruiken voor een zachte kaft of boekbinderskarton voor een stevige kaft. Plaats je katernen op het karton en teken de vorm af. Voeg vervolgens ongeveer 0,5 cm toe aan de hoogte en breedte van je kaft. Snij het geheel uit en trek het over voor de achterkant van je omslag.
Meet met een liniaal de lengte van een katern en meet de breedte van alle katernen tezamen. Gebruik deze afmetingen om een lange, smalle strook karton mee uit te snijden. Dit wordt de rug van je boek.
3
Knip de stof. Je kunt alle soorten katoen gebruiken, zolang ze maar niet stretch zijn. Leg je twee kaften en de rug van je boek op de stof. Laat tussen elk deel ongeveer een halve cm open. Teken dan om het geheel een kader, met ongeveer 2,5 cm extra aan elke kant. Knip de stof uit.
- Knip van elke hoek een klein driehoekje af, zodat de punt van je kaft precies op de schuine lijn uitkomt. Zo kun je straks de stof netjes om de hoek vouwen zonder gekreuk.
Plaats de stukken karton op de juiste plek op de stof: de rug in het midden met aan elke kant een omslag. Tussen de drie delen laat je een halve cm open. Smeer de hele voorkant van je boek in met lijm (bij voorkeur boekbindlijm, maar een andere lijmsoort kan ook) en plak hem op de stof. Vouw het teveel aan stof om de rand en plak het vast aan de binnenkant.
5
Maak de katernen aan je omslag vast. Plaats je katernen binnen in de omslag die je zojuist gefabriceerd hebt en kijk of alles goed past. Plaats een stuk papier tussen de eerste en de tweede pagina van je katernen. Smeer de eerste pagina aan de buitenkant in met lijm. Plak deze pagina vast aan de binnenkant van je omslag. Verwijder het losse vel papier.
- Open de eerste pagina van je boek en gebruik het vouwbeen om deze glad te strijken. Let op dat hij overal goed vastzit en dat er geen luchtbelletjes zijn.
- Herhaal dit proces en plak de laatste pagina van je boek vast aan de achterkant.
Leg een aantal zware boeken of platte objecten op je zojuist gemaakte boek. Laat het 1-2 dagen rusten, zodat het helemaal kan drogen en alle pagina’s mooi platgedrukt worden. En na het wachten: geniet van je nieuwe boek!^[3]XBron
Advertentie

Methode 5

Methode 5 van 5:

Het repareren en versterken van boeken

Pdf downloaden

Als de rug van je boek loszit aan een of aan beide knepen (de scharnieren van je boek), gebruik dan deze methode om je boek binnen no time weer in topconditie te krijgen. Doop een lange breinaald in boekbindlijm en laat deze langs de rug van het boek naar beneden glijden, langs de kapotte kneep. Draai je boek om en doe hetzelfde aan de andere kant. Leg er een aantal zware boeken op en laat het een aantal uur drogen.
2
Versterk een kneep. Als een van de knepen los is gekomen van de katernen van het boek, gebruik dan lijm en een beetje tape om hem weer op zijn plaats te krijgen. Smeer lijm langs de losse kneep en op de hoek van de katernen. Doe het omslag terug, plaats er een gewicht op en laat het drogen.
- Gebruik een stukje boekbinderstape (of een stukje duct tape, als het je niet zoveel uitmaakt hoe het eruitziet) langs de rand van de kneep aan de binnenkant van het boek op het voorblad.
- Gebruik een vouwbeen om de tape langs de lengte van de kneep te vouwen en aan te drukken zodat het goed blijft zitten.
3
Vervang een gebroken rug. Als je omslag plus knepen nog intact is, tezamen met je katernen, vervang dan de gebroken rug zonder het loshalen van de omslag. Gebruik een schaar om de rug eruit te knippen, maar laat de knepen zitten. Gebruik de oude rug als maat om een nieuw stuk karton uit te knippen dat als rug gaat fungeren. Gebruik twee lange stukken boekbindtape om de nieuwe rug in de lengte aan de voor- en achterkant vast te plakken.
- Als je wilt, kun je de rug kaften in een stukje bijpassende stof voordat je deze weer vastplakt aan de omslag.
- Als je geen boekbindtape hebt en het uiterlijk van je boek niet het allerbelangrijkste voor je is, kun je ook duct tape gebruiken of verpakkingstape. Boekbindtape is handig omdat er speciale hoeken bij zitten die helpen om de tape goed de hoek om te krijgen.
Als de omslag van een van je paperbacks los is gekomen, smeer dan wat lijn langs de hele rug van de katernen en plaats de omslag weer terug. Leg er een aantal zware boeken bovenop en laat het geheel drogen.
Als de omslag van je boek niet meer te redden is, gebruik dan de aanwijzingen hierboven om een nieuwe omslag te maken om de kapotte te vervangen. Je kunt er ook voor kiezen om een nieuw of tweedehands boek te kopen met een harde kaft van dezelfde afmetingen, deze los te snijden en te gebruiken voor je boek.^[4]XBron
Advertentie

Tips

Je kunt verschillende kleuren gebruiken op de hoeken van je katernen, zodat je niet in de war raakt waar je gaatjes moet prikken.
Je hebt behoorlijk wat garen nodig om alle katernen aan elkaar te naaien. Je kunt natuurlijk altijd meerdere kleine stukjes aan elkaar knopen. Dit kan handig zijn als je geen enorme hoeveelheid garen door een gaatje wilt trekken.

Advertentie