Bladmuziek maken

Leren hoe je zelf bladmuziek kunt maken is een waardevolle vaardigheid als je de prachtige complexiteit van de muziek die je in je hoofd hoort wilt noteren, of uitwerken op een instrument, en het aan anderen kunt geven om te spelen. Gelukkig biedt computertechnologie ons de mogelijkheid om veel gemakkelijker bladmuziek te genereren, de klanken direct overzettend naar een notenbalk. Wil je het echter op de ouderwetse manier kunnen doen, begin dan met de basisvaardigheden en werk toe naar meer complexe composities. Lees verder bij Stap 1 voor meer informatie.

Deel 1

Deel 1 van 3:

Het kiezen van een compositiemethode

Pdf downloaden

1
Download en print gratis muziekpapier. Bladmuziek wordt genoteerd op muziekpapier met lijntjes, lege notenbalken waar je noten, rusten, dynamische tekens en andere noten op kunt schrijven als hulpmiddel voor de musicus tijdens het spelen.
- Als je bladmuziek met de hand wilt schrijven, de ouderwetse manier van Mozart en Beethoven, maak je dan niet druk over het tekenen van notenbalken op een vel papier met een liniaal. Zoek liever wat gratis muziekpapier online dat je uit kunt printen, zodat je direct bezig kunt met je composities. Ben je echt serieus, dan kun je misschien beter muziekpapier aanschaffen bij de muziekhandel. Het is niet gratis, zoals via internet, maar je werk zal er een stuk professioneler uitzien.
- Op veel sites is het zelfs mogelijk om van tevoren een muzieksleutel te kiezen en deze toe te voegen zonder ze zelf in te moeten vullen. Configureer de notenbalken zoals je ze wilt zien, download de bestanden en druk ze af vanaf je computer.^[1]XBron
- Maak ruim voldoende muziekpapier om mee te oefenen en werk je composities uit in potlood. Het kan wat knoeiwerk worden als je probeert om complexe ideeën op papier te zetten, en het kan daarbij helpen om dingen uit te gummen en kleine wijzigingen aan te brengen, zonder het geheel te moeten kopiëren.
2
Download compositiesoftware. Als je met je computer wilt componeren, dan kun je software gebruiken om noten te verslepen en neer te zetten, snel iets te veranderen en revisies aan te brengen, waarbij je snel kunt werken en opslaan. Componeren op de computer wordt steeds populairder onder hedendaagse componisten, omdat het tijd en inspanning bespaart bij het schrijven van muziek.
- MuseScore is een populaire, gratis keuze, gemakkelijk om te gebruiken en compatibel met freestyle compositie of MIDI-inputs. Je kunt direct opnemen naar de notenbalken of je muziekstuk noot voor noot uitwerken.^[2]XBron De meeste compositiesoftware heeft ook de mogelijkheid om via MIDI het resultaat te laten horen.
- GarageBand wordt standaard geleverd bij de meeste nieuwe Macs, en kan worden gebruikt voor het schrijven van bladmuziek door het kiezen van een "Songwriting"-project. Je kunt live-opnames maken of een instrument inpluggen om direct noten om te zetten naar muzieknotatie. Klik vervolgens op het schaartje in de hoek linksonder om de noten te bekijken.
- Noteflight is een goede website die je kunt gebruiken als je niet veel geld wilt uitgeven aan software, omdat de eerste 10 partituren gratis zijn bij het maken van een account.
- Download de software en start een nieuw project om te beginnen met het opslaan van je werk. Als je een MIDI-keyboard aansluit op de computer met een USB-kabel, dan kun je de melodie direct inspelen met het keyboard, waarna de software je muziek op de notenbalk plaatst. Gemakkelijker kan niet. Je kunt zelfs in lagen werken en notenbalken toewijzen aan verschillende instrumenten, om te beginnen met die symfonie.
3
Meld je aan voor een gratis online compositiebron. Online community's van componisten en bladmuzieklezers zijn ook te vinden, om te componeren en over hun muziek te praten. Net als bij het gebruik van compositiesoftware, kun je online je melodie componeren en opslaan, waarna je het openbaar kunt maken en om feedback vragen van andere componisten, of het privé houden om vanaf elke plek aan je compositie te werken.
- Noteflight is zo'n gratis community, en een uitstekende bron voor zowel het leren van het lezen van muziek, het schrijven van muziek, het ontdekken van de composities van andere mensen en het posten van je eigen composities.
4
Selecteer een instrument of een groep instrumenten waarvoor je wilt componeren. Wil je een trompetmelodie maken voor een R&B-nummer, of een strijkerssectie als achtergrond van je ballade? Het is standaard om aan een muzikale frase of instrument per keer te werken, daarna bezig te gaan met de harmonie en contrapunt, nadat je het eerste deel hebt uitgewerkt. Een aantal gangbare projecten om uit te werken zouden de volgende kunnen zijn:
- De partijen voor blazers, zoals trompet (in Bb), saxofoon (in Eb) en trombone (in Bb).
- Strijkkwartet voor twee violen, altviool en cello
- Pianostukken als begeleiding
- Zangmelodie
Advertentie

Deel 2

Deel 2 van 3:

Beginnen met de basis

Pdf downloaden

1
Noteer de muzieksleutel op de notenbalk. Een pagina met bladmuziek bestaat uit noten en rusten, afgedrukt op vijf parallelle lijnen en de ruimtes ertussen, de notenbalk. De lijnen en lege ruimtes worden van bovenaf geteld, wat inhoudt dat de noten met een hogere klank hoger op de notenbalk worden geplaatst. De notenbalk kan in een bas of g-sleutel staan, wat gemarkeerd staat uiterst links van elke notenbalk. De muzieksleutel vertelt je welke balk overeenkomt met welke reeks noten:
- De vioolsleutel, ook bekend als "g-sleutel," ziet er een beetje uit als een en-teken (&), en staat aan de linkerkant van elke notenbalk. Dit is de meest gangbare sleutel voor bladmuziek. De gitaar, trompet, saxofoon en de meeste instrumenten in het hogere register krijgen een g-sleutel. De noten, te beginnen bij de onderste lijn en oplopend naar de bovenste lijn zijn de E, G, B, D en de F. De noten in de tussenliggende ruimtes, te beginnen met de ruimte tussen de eerste en tweede lijn zijn de F, A, C en de E.
- De bassleutel ziet er een beetje uit als een gekromde "7", ook weer aan de linkerkant van de notenbalk. De bassleutel wordt gebruikt voor instrumenten in het lagere register, zoals de trombone, basgitaar en tuba. Van onderaf, op de eerste lijn, heten de noten in oplopende volgorde G, B, D, F en A. In de open ruimtes vinden we de A, C, E en G, van onder naar boven.
- De octaverende (tenor)sleutel wordt soms wel gebruikt voor zangpartijen. Deze ziet eruit als een g-sleutel, maar met een kleine 8 eronder geschreven. Je leest deze als een gewone g-sleutel, maar hij klinkt een octaaf lager.
2
Noteer de maatsoort. De maatsoort verwijst naar het aantal noten en tellen in elke maat op de notenbalk. Op de notenbalk worden maten gescheiden door periodieke verticale lijnen, waarmee de notenbalk onderverdeeld wordt in groepen noten. Direct aan de rechterkant van de muzieksleutel staan er twee cijfers, boven elkaar, als een breuk. Het bovenste cijfer is het aantal tellen in elke maat op de notenbalk, en het onderste cijfer de waarde van elke tel in de maat.
- In westerse muziek komt de 4/4 maat het meest voor, wat inhoudt dat er vier tellen in elke maat komen, en één kwartnoot één tel is. Je kunt ook een hoofdletter C aantreffen in plaats van een 4/4. Hiermee wordt hetzelfde bedoeld, de "C" staat voor "common time." 6/8, een andere veelgebruikte maatsoort, houdt in dat er 6 tellen in elke maat voorkomen en dat de 8e noot één tel duurt.
3
Bepaal welke sleutel je nodig hebt. Naast het voorgaande zal je nog meer informatie moeten plaatsen aan de linkerkant van elke notenbalk, waaronder kruisen (#) of mollen (b) die aangeven welke sleutel je aanhoudt voor dit muziekstuk. Een kruis maakt een noot een halve stap hoger, en een mol verlaagt een noot met een halve stap. De symbolen kunnen binnen het muziekstuk zich ook voordoen als het nodig is, of staan alleen in het begin van het stuk als aanwijzing voor de manier waarop de noten gespeeld moeten worden.
- Als je bijvoorbeeld een kruis ziet staan in de eerste open ruimte na een g-sleutel, dan weet je dat je elke noot die in die open ruimte staat een halve stap hoger moet spelen. Evenzo bij de mollen.
4
Leer de verschillende soorten noten die je kunt gebruiken. Op de notenbalk kun je veel verschillende soorten noten en rusten kwijt. Het soort noot geeft aan wat de lengte is van de noot, en de plaatsing van de noot op de notenbalk verwijst naar de hoogte van de noot. Noten bestaan uit een kop (dichte stippen of open cirkels), en stokken, verticale strepen vanaf de kop, die omhoog of omlaag wijzen, afhankelijk van de plaatsing van de noot op de notenbalk.
- Hele noten zien eruit als ovalen en hebben een lengte van 4 kwartnoten.
- Halve noten zien eruit als hele noten, maar met een rechte stok. Ze hebben een lengte van een 2 kwartnoten. In 4/4 staan er 2 halve noten per maat.
- Kwartnoten bestaan uit een dichte kop en een stok. In 4/4 staan er 4 kwartnoten in een maat.
- Achtste noten zien eruit als kwartnoten met een klein vlaggetje aan het uiteinde van de stok. In de meeste gevallen worden achtste noten gegroepeerd tot een tel, waarbij waardestrepen de noten met elkaar verbinden om de tel aan te geven en ervoor te zorgen dat de muziek gemakkelijker is om te lezen.
- Rusten volgen dezelfde soort regels. Elke hele rust ziet eruit als een zwarte balk op de middelste lijn van de notenbalk, terwijl kwartrusten er meer uitzien als een schuin geschreven "K", waarbij stokken en vlaggen eraan worden toegevoegd om kleinere waarden per tel aan te geven.
- Een noot of rust met een punt" betekent dat je de halve waarde van de waarde van de noot eraan toe moet voegen. Bijvoorbeeld: een halve noot met een punt is 3 tellen en kwartnoot met een punt 1 1/2.
5
Besteed wat tijd aan het bekijken van andere partituren. Westerse muzieknotatie is een redelijk complexe symbooltaal die je eerst zal moeten leren begrijpen voor je er iets mee kunt schrijven. Evenals het niet mogelijk is om een roman te schrijven zonder dat je woorden en zinnen kunt lezen, is het niet mogelijk om bladmuziek te schrijven zonder dat je noten kunt lezen. Je hebt daarvoor kennis nodig over:
- Noten en rusten
- De lijnen en tussenruimtes
- Ritmische tekens
- Dynamische tekens
- Muzieksleutels
6
Kies je compositiemiddelen. Sommige componisten componeren met potlood en papier, sommige met een gitaar of piano, en weer andere met een althobo in de hand. Er is geen juiste manier om te beginnen met het schrijven van bladmuziek, maar het is handig als je zelf kunt spelen om kleine frasen te kunnen proberen waar je aan werkt om te horen hoe het klinkt.
- Wat noten kunnen spelen op de piano is al helemaal een handige vaardigheid voor componisten, omdat de piano het duidelijkste instrument is -- alle noten liggen netjes uitgestald voor je.
Advertentie

Deel 3

Deel 3 van 3:

Muziek componeren

Pdf downloaden

1
Begin met de melodie. De meeste composities beginnen met de melodie, of de belangrijkste muzikale frase die de hele tijd te horen is en zich in de compositie ontwikkelt. Dit is het deel van een liedje dat je kunt "neuriën". Of je nu solo's uitschrijft voor een enkel instrument of begint met je eerste symfonie, de melodie is de plek waar je begint met het schrijven van muziek. Standaard duren melodieën 4 tot 8 maten. Dit komt omdat ze daarmee het meest logisch en plezierig zijn voor het oor om naar te luisteren, omdat het redelijk gemakkelijk is om te voorspellen hoe ze zullen eindigen.
- Als je begint met componeren, maak dan gebruik van goed klinkende ongelukjes, wanneer die zich voordoen. Geen enkel stuk kondigt zich meteen helemaal af en perfect aan. Als je niet goed weet waar je met een bepaalde compositie naartoe wilt, jam dan wat op de piano of welk instrument je graag gebruikt om te componeren en volg waar de muze je heen leidt.
- Als je in een heel erg experimentele bui bent, verken dan de wereld van de aleatorische compositie. In het leven geroepen door pionierende grootheden als John Cage, introduceren aleatorische composities een element van kans in het compositieproces, waarbij met dobbelstenen gegooid wordt om de volgende noot op een 12-toonsschaal te bepalen of de I Tjing wordt geraadpleegd om noten te genereren. Deze composities zullen vaak dissonant klinken en het is niet altijd de beste manier om een melodie te beginnen of eindigen. Het kan je stuk echter wel een uniek gevoel geven waardoor het zichzelf onderscheidt.
2
Schrijf in frasen en brei de frasen vervolgens aan elkaar om de muziek te laten spreken. Als je eenmaal begonnen bent met een melodie, hoe ga je dan verder? Waar moet de muziek naartoe gaan? Hoe wordt een groep noten een compositie? Hoewel er geen eenvoudig antwoord is om Mozarts manier van werken te ontcijferen, is het goed om met kleine fragmenten te beginnen en die langzaam op te bouwen naar volledige, muzikale uitingen. Geen muziekstuk is meteen helemaal af en klaar.
- Probeer frasen te groeperen op basis van de emoties die ze opwekken. Gitaarcomponist John Fahey, autodidact muzikant en componist, schreef door het combineren van kleine fragmenten op "emoties." Ook al stonden ze niet per se in dezelfde toonsoort of klonken ze alsof ze bij elkaar hoorden, als de verschillende frasen eigenaardig, troosteloos of treurig klonken, dan combineerde hij die tot een muziekstuk.
Schrijf je muziek voor een akkoordinstrument — dat is een instrument waarmee je meer dan één noot tegelijkertijd kunt laten klinken – of voor meer dan één instrument, dan zal je ook een harmonische achtergrond moeten componeren om je melodie in een context te plaatsen en diepte te geven. Harmonie is een manier om een melodie voorwaarts te doen bewegen, en spanning en oplossing te bieden. Maar onderschat de waarde van alleen een melodie niet. Beginnende componisten plaatsen vaak te veel akkoorden onder hun melodieën zodat het moeilijk wordt om na te gaan waar de melodie is gebleven.^[3]XBron
4
Geef de dynamische contrasten aan van de muziek. Goede composities zwellen aan en komen weer tot bedaren, en leggen vast op welke momenten de emoties en melodische pieken het sterkst zijn door luidere dynamische tekens.
- Je kunt dynamische veranderingen in de bladmuziek aangeven met Italiaanse termen die standaardaanduidingen zijn voor hard en zacht. "Piano" betekent dat je zachtjes moet spelen en staat meestal onder de notenbalk genoteerd wanneer muziek zachtjes moet worden gespeeld. "Forte" betekent luid en wordt op dezelfde manier aangegeven.
- Gradaties kunnen gesuggereerd worden door het tekenen van een uitgerekte "<" of ">" onder de notenbalk, waar de muziek crescendo wordt (luider) of diminuendo (gedempter).
5
Houd het eenvoudig. Afhankelijk van wat je wilt met het stuk kun je er meerdere delen of complexe polyritmiek aan toevoegen, of een eenvoudige pianomelodie zonder begeleiding. Wees niet bang voor eenvoud. Sommige van de meest beroemde en memorabele melodielijnen zijn het eenvoudigst en het meest elegant.^[4]XBron
- Erik Saties "Gymnopedie No. 1" is een klassiek voorbeeld van de allerhoogste eenvoud. Het is talloze malen gebruikt voor in reclames en films, maar er is iets moois en ontroerends aan het langzame ritme.
- Bestudeer Mozarts variaties op "Altijd is Kortjakje ziek" voor een voorbeeld van het omtoveren van een van de meest universele kindermelodieën in een complexe oefening in variaties en versieringen.^[5]XBron
Advertentie

Tips

Maak plezier en experimenteer met verschillende mogelijkheden.
Gebruik de standaardmuzieknotatie als je een compositie aan iemand anders wilt geven om te spelen, of zorg er op een andere manier voor dat diegene je notatie begrijpt.
Het is prima om inspiratie te zoeken door naar de muziek van andere mensen te luisteren, maar ga anderen niet proberen te kopiëren.
Forceer niets. Een componeerblokkade kan soms leiden tot hele interessante dingen, maar erken wanneer je een niet zo creatieve dag hebt. Als je jezelf forceert om met ideeën te komen, dan is dat prima, maar als je merkt dat je dit voortdurend aan het doen bent, dan kan het zijn dat je een muziekstuk nog eens moet overdenken.
Wees niet bang om je eerste paar ideeën aan de kant te gooien. Raak niet te gehecht aan bepaalde melodielijnen. Als het niet werkt, dan werkt het niet. Misschien kun je ze in een ander nummer gebruiken.

Advertentie

Waarschuwingen

Werk eerst met potlood. Componeren is vaak een knoeiboel.
Je muzieknotatie kan door anderen wel eens niet begrepen worden, tot je uitlegt hoe je muziek moet worden gespeeld.

Advertentie