Neder-Betuwe (gemeente)

gemeente in Gelderland, Nederland

Neder-Betuwe (uitspraak) is een gemeente in de Nederlandse provincie Gelderland. De gemeente telt 25.701 inwoners (1 januari 2024, bron: CBS) en heeft een oppervlakte van 68,11 km² (waarvan 6,99 km² water).

Neder-Betuwe
Gemeente in Nederland Vlag van Nederland
Locatie van de gemeente Neder-Betuwe (gemeentegrenzen CBS 2016)
Situering
ProvincieVlag Gelderland Gelderland
COROP-gebiedZuidwest-Gelderland
Coördinaten51° 56′ NB, 5° 38′ OL
Algemeen
Oppervlakte67,46 km²
- land59,98 km²
- water7,48 km²
Inwoners
(1 januari 2024)
25.701?
(428 inw./km²)
BestuurscentrumOpheusden
Belangrijke verkeersadersA15 N233 N320
Politiek
Burgemeester (lijst)Jan Kottelenberg (CDA)
Economie
Gemiddeld inkomen (2019)€ 23.500 per inwoner
Gem. WOZ-waarde (2019)€ 246.000
WW-uitkeringen (2014)32 per 1000 inw.
Overig
Postcode(s)4040-4041, 4043, 4050-4051, 4053-4054, 6669
Netnummer(s)0344, 0488
CBS-code1740
CBS-wijkindelingzie wijken en buurten
Amsterdamse code10916
Websitewww.nederbetuwe.nl
Bevolkingspiramide van de gemeente Neder-Betuwe
Bevolkingspiramide (2023)
Portaal  Portaalicoon  Nederland

Ligging en vorming bewerken

De gemeente ontstond op 1 januari 2002 door de fusie van de gemeenten Dodewaard, Echteld en Kesteren. Tussen 1 januari 2002 en 1 april 2003 heette deze fusiegemeente "Kesteren". Later is deze naam veranderd in gemeente Neder-Betuwe. Het gemeentehuis staat in Opheusden, maar was tot medio 2012 wegens verbouwing buiten gebruik. Tijdens deze verbouwing werd gebruikgemaakt van het voormalige gemeentehuis van Echteld in Ochten en een dependance in Kesteren.

De gemeente Neder-Betuwe ligt in de gelijknamige streek en wordt aan de oostzijde begrensd door de gemeente Overbetuwe en aan de westzijde door de gemeenten Buren en Tiel. In het noorden vormt de rivier de Rijn de grens, in het zuiden de rivier de Waal. In het westen vormt het Amsterdam-Rijnkanaal over korte afstand de grens.

Het meest oostelijk gelegen dorp is Dodewaard, het meest westelijk gelegen dorp Echteld. Aan de Rijn liggen de dorpen Kesteren en Opheusden, aan de Waal de dorpen IJzendoorn en Ochten.

De gemeente wordt van oost naar west doorkruist door de A15. De dorpen Echteld en IJzendoorn kunnen worden bereikt via aansluiting 34, Kesteren en Ochten via aansluiting 35 en Dodewaard en Opheusden via aansluiting 36.

Kernen, buurtschappen en gehuchten bewerken

De gemeente bestaat uit zes dorpen: Dodewaard, Echteld, IJzendoorn, Kesteren, Ochten en Opheusden.

In de buitengebieden liggen de buurtschappen en gehuchten: Hien en Wely liggen oostelijk van Dodewaard, Eldik ligt tussen Dodewaard en Ochten in, de Pottum ligt oostelijk van Ochten. Hoogbroek oostelijk van Echteld en noordwesten van IJzendoorn. Ooij en Den Akker liggen westelijk van Echteld. Lede en Oudewaard noordwestelijk van Kesteren.

Topografie bewerken

Topografische gemeentekaart van Neder-Betuwe (klik op de kaart voor vergroting)

Openbaar vervoer bewerken

Op het gebied van reizigersvervoer per trein zijn er stations in Kesteren, Opheusden en Hemmen-Dodewaard, die aan de verbinding Arnhem - Tiel staan (ook wel bekend als de Betuwelijn). Andere delen van de gemeente zijn vooral aangewezen op de omringende stations in Elst, Tiel en Zetten-Andelst. Er rijden verschillende busverbindingen naar deze stations.

De volgende buslijnen rijden door de gemeente Neder-Betuwe:

De volgende buurtbuslijn rijdt door de gemeente Neder-Betuwe:

  • Lijn 237 Kesteren - Heteren (via Opheusden, Dodewaard en de buurtschappen Hien en Wely)

Oeververbindingen bewerken

De N323 zorgt voor een verbinding naar en uit zuidelijke richting (Echteld - Beneden-Leeuwen). Deze verbinding vormt tevens de enige oeververbinding over de Waal op het grondgebied van de gemeente. 's Zomers is er daarnaast een fietsvoetveer over de Waal van Druten naar Dodewaard (Kmr 902.800).

De Nederrijn kent twee oeververbindingen ter hoogte van de gemeente: de Rijnbrug bij Rhenen (N233) en de veerboot (Opheusdense Veer) Opheusden - Wageningen (Kmr 906.100).

Politiek bewerken

Gemeenteraad bewerken

De gemeenteraad van Neder-Betuwe bestaat uit 19 zetels. Hieronder staat de samenstelling van de gemeenteraad sinds 2002:

Gemeenteraadszetels
Partij200220062010201420182022
SGP667889
PvdA665433
Gemeentebelangen222232
CDA222322
VVD222121
ChristenUnie111111
Vóór Neder-Betuwe-----1
Totaal191919191919

Burgemeesters bewerken

College bewerken

Neder-Betuwe kent een coalitie die is samengesteld uit de SGP, CDA en de VVD. De gemeente Neder-Betuwe heeft vier wethouders. CDA en VVD leveren een wethouder voor het college van B&W en de SGP levert er twee. De wethouders voor de SGP zijn N. van Wolfswinkel en M.A. (Marien) Klein. De wethouder voor het CDA is W.E.A. van Dijkhuizen en de wethouder voor de VVD is S.H.R. van Someren.

Stedenband bewerken

Neder-Betuwe heeft een stedenband met:[1]

Vaccinatiegraad bewerken

De gemeente Neder-Betuwe heeft landelijk het laagste percentage gevaccineerde peuters, namelijk 51,3%.[2] Dit hangt samen met het grote aantal vaccinatie afwijzende bevindelijk gereformeerden die in de gemeente wonen.

Onderwijs bewerken

De gemeente telt basisscholen van diverse grootte, achtergrond en cultuur. Een overzicht:

PlaatsNaam schoolBestuursorganisatieAchtergrond
DodewaardCBN De HienStichting TriviumProtestants-christelijk onderwijs
DodewaardOBS De BellefleurStichting FluviumOpenbaar onderwijs
EchteldPrins Willem AlexanderschoolStichting FluviumOpenbaar onderwijs
KesterenDaltonschool Het PaletStichting FluviumOpenbaar onderwijs
KesterenOBS Het PaletStichting FluviumOpenbaar onderwijs
KesterenCBS Het KompasStichting TriviumProtestants-christelijk onderwijs
KesterenHervormde basisschool De WegwijzerStichting SSBBReformatorisch onderwijs
OpheusdenDe Hervormde SchoolStichting SSBBProtestants-christelijk onderwijs
OpheusdenOBS Het Palet OpheusdenStichting FluviumOpenbaar onderwijs
OpheusdenRehobothschoolStichting VCOGReformatorisch onderwijs
OpheusdenEben-HaëzerschoolStichting VCOGReformatorisch onderwijs
OchtenDe SébaschoolStichting VCOGReformatorisch onderwijs
OchtenDe Rehobothschool (speciaal basisonderwijs en speciaal onderwijs)Stichting VCOGReformatorisch onderwijs
OchtenCBS RehobothStichting CPOVProtestants-christelijk onderwijs
OchtenOBS J.A. HoutkoperschoolStichting FluviumOpenbaar onderwijs
IJzendoornOBS IsandraStichting FluviumOpenbaar onderwijs

De gemeente telt middelbare scholen van diverse grootte, achtergrond en cultuur. Een overzicht:

PlaatsNaam schoolNiveaugroepenBestuursorganisatieAchtergrond
KesterenVan Lodenstein Collegevmbo

havo

vwo (tot en met vwo 5)

SORGReformatorisch onderwijs
KesterenPantarijnvmbo

mavo

havo

vwo

Stichting voor Openbaar Voortgezet Onderwijs van Wageningen en omstrekenOpenbaar onderwijs
KesterenHelicon OpleidingenvmboStichting Helicon OpleidingenAlgemeen bijzonder onderwijs

Daarnaast volgen veel middelbare scholieren lessen op scholen in de omgeving, zoals het RSG Lingecollege in Tiel, het Pantarijn in Rhenen of andere scholen voor voortgezet onderwijs in de omgeving.

Aangrenzende gemeenten bewerken

   Aangrenzende gemeenten   
       Rhenen (U)      Wageningen 
           
  Buren   Overbetuwe 
          
  Tiel   West Maas en Waal   Druten      Beuningen 

Monumenten en beelden bewerken

In de gemeente zijn er een aantal rijksmonumenten, gemeentelijke monumenten, oorlogsmonumenten en beeldende kunst uitingen zie: