Dallas (televisieserie)

televisieserie uit Verenigde Staten van Amerika

Dallas was een Amerikaanse primetime soapserie die tussen 2 april 1978 en 3 mei 1991 werd uitgezonden door het Amerikaanse televisiestation CBS. De serie draaide om de familie Ewing, die haar fortuin had gemaakt in de olie-industrie. In totaal werden er veertien seizoenen en 357 afleveringen van de serie geproduceerd. Dallas staat daarmee op de tiende plaats van langstlopende series in de Verenigde Staten.

Dallas
GenreSoap
Speelduur per afl.± 45 minuten
Land van oorsprongVlag van Verenigde Staten Verenigde Staten
TaalEngels
Gerelateerde seriesDallas
Uitzendingen
Start2 april 1978
Einde3 mei 1991
Afleveringen357
Seizoenen14
(en) IMDb-profiel
Portaal  Portaalicoon  Televisie

Dallas draaide voornamelijk om de levens van de leden van de familie Ewing. Jock Ewing (Jim Davis) en zijn vrouw (Miss) Ellie Southworth (Barbara Bel Geddes) woonden op de Southfork Ranch, de ranch die al decennia in de handen van de familie Southworth was. Het gezin bestond verder uit drie zonen, de onberekenbare J.R. (Larry Hagman), de altijd brave Bobby (Patrick Duffy) en het zwarte schaap Gary (Ted Shackelford). Gary behoorde niet tot de vaste bezetting, maar kreeg in 1979 wel zijn eigen spin-off met de titel Knots Landing. De vaste bezetting van het eerste seizoen bestond verder uit Bobby's vrouw en tevens de dochter van Jocks aartsvijand, Pamela Barnes (Victoria Principal), J.R.'s aan alcohol verslaafde vrouw Sue Ellen Shepard (Linda Gray) en de dochter van Gary, Lucy Ewing (Charlene Tilton).

Verhaallijnen

bewerken
Leeswaarschuwing: Onderstaande tekst bevat details over de inhoud of de afloop van het verhaal.

Eerste seizoen

bewerken

In het eerste seizoen, dat ook wel wordt aangeduid als de miniserie, trouwt Pamela met Bobby. Als ze dit aan de familie Ewing vertellen, probeert J.R. haar in eerste instantie weg te jagen, omdat ze lid is van de gehate familie Barnes. Hij schakelt zijn halfbroer Ray in om Bobby te laten geloven dat hij een affaire met haar heeft. Pamela redt zich er met chantage uit.

Pamela probeert zichzelf meer geliefd te maken door de jonge en verwende Lucy te helpen. Lucy spijbelt elke dag van school en het is aan Pamela om haar op school te krijgen. Ze doet dit met chantage, want Lucy heeft een affaire met Ray en als de familie erachter komt, zullen ze Ray iets aandoen. Lucy probeert van school af te komen, door te doen alsof ze door een leraar werd aangerand. Pamela weet te bewijzen dat ze heeft gelogen en de twee raken uiteindelijk bevriend met elkaar.

J.R., die ongelukkig getrouwd is met Sue Ellen, heeft een affaire met zijn secretaresse Julie. Zij speelt echter vertrouwelijke informatie door aan de familie Barnes. Als J.R. ontdekt dat iemand een spion is, verdenkt hij in eerste instantie Pamela ervan. Pamela chanteert Julie in het vertellen van de waarheid en J.R. biedt uiteindelijk zijn excuses aan.

Als J.R. naar bed gaat met de vrouw van Luther Frick, wordt hij razend en gijzelt de familie Ewing. Samen met zijn handlanger besluiten ze wraak te nemen door een Ewing te verkrachten. De familie staat machteloos, maar ze worden uiteindelijk overmeesterd door Bobby en Jock. Sue Ellen is na afloop razend op haar man en geeft hem een stille behandeling.

Pamela ontdekt dat ze zwanger is van Bobby en wil de informatie bekendmaken op een barbecue, waar zowel de familie Ewing als de familie Barnes aanwezig zijn. Jock krijgt er ruzie met Digger. Sue Ellen wordt boos op haar echtgenoot, omdat Bobby nu de eerste kleinzoon van Jock zal krijgen. J.R. wordt dronken en duwt Pamela per ongeluk van de hooizolder af. Als ze een miskraam blijkt te hebben gehad, kan Bobby het J.R. moeilijk vergeven.

Uitzendingen in Nederland en België

bewerken

In Nederland zond de AVRO Dallas uit. In 1979 startte men met vijf proefafleveringen (ook wel seizoen 1 genoemd). Later, na een strijd met de TROS om de uitzendrechten, werd de serie regulier uitgezonden, met de start van seizoen 2 aflevering Reunion, op 20 maart 1981. De laatste aflevering werd op 27 september 1984 uitgezonden, End Game, aflevering 161 was dit. In de hoogtijdagen keken er zeven miljoen mensen naar elke aflevering. De AVRO stopte met de serie ondanks dat er wekelijks nog ruim 4 miljoen mensen keken.[bron?] In Nederland moest men Dallas verder kijken via de BRT, BBC of het Duitse ARD. In 1989 pakt RTL 4 de draad weer op, en men kon Dallas ook hier helemaal uitkijken.

In België werd de serie volledig uitgezonden door de toenmalige BRT op donderdagavond.

Wereldwijd was Dallas een fenomeen. Dallas was het voorbeeld voor series als Dynasty en Falcon Crest. In Nederland verschenen varianten als De Fabriek, Herenstraat 10, Dossier Verhulst en Spijkerhoek. In een interview met Reinout Oerlemans, vertelde hoofdrolspeler Larry Hagman (JR Ewing), $100 miljoen te hebben verdiend met Dallas. Seizoen 1-6 zijn in Nederland door Warner Brothers uitgebracht op dvd. Tot op heden zijn de overige seizoenen niet in een Nederlandse uitvoering op de markt gebracht.

Kijkcijfers in VS

bewerken

Verloop

bewerken

De serie is lang zeer succesvol geweest, Dallas de miniserie (vijf afleveringen) kwam in april 1978 binnen in de top 20 van de Amerikaanse Nielsen-Ratings. In 1978/1979 kreeg het een volledig seizoen, deze steeg door naar nummer 8 op dezelfde lijst.

De cliffhanger van seizoen 3 (1979/1980), aan het einde van de aflevering A House Divided (de oorspronkelijke titel, in de volksmond had het de naam Who Shot JR), geldt nog steeds als de "cliffhanger der cliffhangers". Juist in de pauze van de serie vonden de Amerikaanse presidentsverkiezingen plaats. In de campagne lieten de Republikeinen een button drukken met de tekst: ‘ A Democrat shot J.R.’.[1] De aflevering van het nieuwe seizoen 1980/1981, waarin bekend werd wie de trekker over had gehaald, Who Done It, trok op 21 november ruim 90 miljoen kijkers in de VS. Die aflevering was op dat moment het best bekeken programma in de tv-geschiedenis, volgens de Nielsen Ratings.

Tot en met 1985 stond Dallas wekelijks op nummer 1 en af en toe op nummer 2 van de Nielsen-lijst. Met het vertrek van acteur Patrick Duffy (Bobby Ewing) begonnen de kijkcijfers te dalen. Dallas eindigde op plaats 6 in 1985/1986. Voor enkele maanden stond rivaal Dynasty op 1. Acteur Larry Hagman (JR Ewing) wilde Patrick Duffy terug in de serie, om hopelijk zo de serie weer terug te brengen op plaats 1.Het seizoen 1985/1986 eindigde met Pamela Ewing die wakker werd en haar grote liefde onder de douche aantrof: dit was Bobby Ewing, die een seizoen eerder was gestorven.

De eerste aflevering van seizoen 1986/1987 trok wederom veel kijkers, het was de doodklap voor Miami Vice, dat op het andere net met een nieuw seizoen van start ging. Met een dubbele aflevering kwam Dallas terug, en het bleek dat Pamela het hele voorgaande seizoen had gedroomd, en dat Bobby dus nooit dood was gegaan. Alle verhaallijnen van zestien maanden geleden werden weer opgepakt, maar Dallas had voor veel kijkers haar geloofwaardigheid verloren. Toch stegen de kijkcijfers weer enorm. De laatste aflevering van seizoen 10 trok 29.5 miljoen kijkers. Men wist dat Victoria Principal de serie ging verlaten en de kijkers wilden zien hoe. Ter vergelijking: Dynasty scoorde nog geen 17 miljoen kijkers voor de cliffhanger van dat seizoen. De producers en Larry Hagman hebben er alles aan gedaan om haar te houden en ze boden haar voor toen die tijd een salaris dat ze de best betaalde actrice zou worden op tv. Victoria Principal wilde echter verder en een andere koers met haar leven. Het seizoen eindigde op plaats 11. De serie bleef daarna nog vijf jaar op de buis. In totaal zijn er 357 afleveringen gemaakt.

Kijkcijfers VS naar jaar

bewerken
  1. plaats 12 (Seizoen 1, miniserie, april 1978)
  2. plaats 8 (Seizoen 2, 1978–1979)
  3. plaats 6 (Seizoen 3, 1979–1980)
  4. plaats 1 (Seizoen 4, 1980–1981)
  5. plaats 1 (Seizoen 5, 1981–1982)
  6. plaats 2 (Seizoen 6, 1982–1983)
  7. plaats 1 (Seizoen 7, 1983–1984)
  8. plaats 2 (Seizoen 8, 1984–1985)
  9. plaats 6 (Seizoen 9, 1985–1986)
  10. plaats 11 (Seizoen 10, 1986–1987)
  11. plaats 22 (Seizoen 11, 1987–1988)
  12. plaats 29 (Seizoen 12, 1988–1989)
  13. plaats 43 (Seizoen 13, 1989–1990)
  14. plaats 61 (Seizoen 14, 1990–1991)

Acteurs 1978-1991

bewerken

Hoofdrollen

bewerken

Originele cast

bewerken

Legenda

= Hoofdrol
= Bijrol
= Gastrol
= Geen rol
Acteur/ActricePersonageS1S2S3S4S5S6S7S8S9S10S11S12S13S14
Barbara Bel GeddesMiss Ellie Ewing Farlow52425232428193129302019
Jim DavisJohn Ross (Jock) Ewing sr.5242521
Larry HagmanJohn Ross (J.R.) Ewing jr.524252326283030312930262722
Patrick DuffyBobby Ewing52425232628303012930262622
Linda GraySue Ellen Shepard Ewing524252326283030312930261
Victoria PrincipalPamela Ewing-Barnes5242523262830303029
Ken KerchevalCliff Barnes317212324283030312730252316
Charlene TiltonLucy Ewing Cooper52424232527293021617
Steve KanalyRay Krebbs41417232628293031283051

Latere cast

bewerken
Acteur/ActricePersonageS1S2S3S4S5S6S7S8S9S10S11S12S13S14
Susan HowardDonna Culver Krebbs1419262828303129
Mary CrosbyKristin Shepard2071
Leigh McCloskeyMitch Cooper212041
Howard KeelClayton Farlow22124222928293021204
Audrey LandersAfton Cooper9172625151
John BeckMark Graison132628
Priscilla Beaulieu PresleyJenna Wade2430292527
Deborah SheltonMandy Winger272115
Jenilee HarrisonJamie Ewing Barnes273012
Dack RamboJack Ewing53014
Donna ReedMiss Ellie Farlow24
Sheree J. WilsonApril Stevens Ewing242824247
George KennedyCarter McKay262615
Cathy PodewellCally Harper Ewing212510
Sasha MitchellJames Richard Beaumont2317
Kimberly FosterMichelle Stevens2116

Bijrollen

bewerken
Acteur/ActricePersonageS1S2S3S4S5S6S7S8S9S10S11S12S13S14
Fern FitzgeraldMarilee Stone424101510595513
Deborah RennardSly Lovegren20182314182420132115
ActeurPersonagePeriode in serieAantal afleveringen
David AckroydGary Ewing (#1)19782
E.J. AndréEugene Bullock1979, 1980, 1982, 19836
John AshtonWillie Joe Garr1978-19796
Christopher AtkinsPeter Richards1983-198427
Barbara BabcockLiz Craig1978-198216
Tyler BanksJohn Ross Ewing III (#1)1980-198338
Stephanie BlackmoreSerena Wald1980, 1982-1983, 1984, 1985, 1987, 199020
Morgan BrittanyKatherine Wentworth1981-1982, 1983-1984, 1985, 198757
Martin E. BrooksEdgar Randolph1983-198410
James BrownHarry McSween1979, 1980, 1981-1984, 1985-198735
Bárbara CarreraAngelica Nero1985-198625
Lois ChilesHolly Harwood1982-198325
George ChakirisNicholas198614
Roseanna ChristiansenTeresa1982-1987, 1989-1990, 199196
Jeff CooperDr. Simon Elby1979-198119
Karlene CrockettMuriel Gillis1979-198312
Lesley-Anne DownStephanie Rogers19907
Barbara EdenLee Ann De La Vega1990-19918
Stephen ElliottScotty Demarest1980, 1985, 198714
Joel FabianiAlex Ward1980-19818
Eric FarlowChristopher Ewing (#1)1983-198544
Susan FlanneryLeslie Stewart198111
Steve ForrestWes Parmalee198615
Anne FrancisArliss Cooper19814
Tom FuccelloDave Culver1979-1983, 1984, 1986, 1988, 1989, 199135
Jeri GaileRose Daniels McKay1988-199115
Meg GallagherLouella Caraway Lee1978-198137
Joshua HarrisChristopher Ewing (#2)1985-199192
Alice HirsonMavis Anderson1982-1983, 1984, 1986, 1987-198826
Gayle HunnicuttVanessa Beaumont1989, 1990-199113
Deirdre ImersheimJory Taylor19918
Omri KatzJohn Ross Ewing III (#2)1983-1991133
Fredric LehneEddie Cronin1984-198519
Tina LouiseJulie Gray1978-19795
Susan LucciHillary Taylor1990-19916
Monte MarkhamClint Ogden19819
Jared MartinSteven Dusty Farlow1979-1980, 1981, 1982, 1985, 199134
Shalane McCallCharlie Wade1983-198886
Ian McShaneDon Lockwood198915
Jeanna MichaelsConnie Brasher1979-198132
Timothy Patrick MurphyMickey Trotter1982-198327
Dennis PatrickVaughn Leland1979-1980, 1981, 198419
J. Edie PeckTommy McKay198913
George O. PetrieHarv Smithfield1979-1983, 1984-1987, 1989-199150
Ben PiazzaWalt Driscoll1982-19833
Daniel PilonRenaldo Marchetta1984-19859
Priscilla PointerRebecca Barnes Wentworth1981-198344
Randolph PowellAlan Beam1979-198018
Sherill Lynn RettinoJackie Dugan1979-1981, 1982, 1983-1991158
Jack ScaliaNicholas Pearce1987-1988, 199112
Martha ScottPatricia Shephard1979, 198510
Ted ShackelfordGary Ewing (#2)1979, 1980, 1981, 1982, 1985, 19919
Danone SimpsonKendall Chapmann1982-1985, 1986-199189
Alexis SmithJessica Farlow Montford1984, 199011
William SmithersJeremy Wendell1981, 1984-198949
Don StarrJordan Lee1978-199088
Andrew StevensCasey Denault1987-198932
Barbara StockHeather Wilson
Liz Adams
1981, 1982
1990-1991
2
17
Leigh Taylor-YoungKimberly Cryder1987-198822
Beth ToussaintTracy McKay Lawton1988-198917
Deborah TranelliPhyllis Wapner1981-1991130
Joan Van ArkValene Ewing1978, 1979, 1980, 1981, 19918
Sandy WardJeb Ames1978-19795
David WayneWillard (Digger) Barnes (#1)19784
Morgan WoodwardPunk Anderson1980-1984, 1985, 1986, 198755
Keenan WynnWillard (Digger) Barnes (#2)1979-198010
John ZarembaDr. Harlen Danvers1978-1981, 1983, 1984, 1985, 198613

Gastrollen

bewerken

Zie ook

bewerken