Η Νεκχεμπέτ[1] (επίσης και Νεχμπέτ, Νεκχμπέτ) ήταν προδυναστική τοπική θεότητα της Αιγυπτιακής μυθολογίας, που ήταν η πολιούχος της πόλης Νεκχέμπ, το όνομά της σημαίνει από τη Νεκχέμπ. Τελικά έγινε προστάτης της Άνω Αιγύπτου και μία από της δύο προστάτιδες θεές της Αρχαίας Αιγύπτου όταν αυτή επανενώθηκε[2].

Νεκχεμπέτ
Η Νεκχεμπέτ με ράβδο και δαχτύλιο Σεν
Πληροφορίες ασχολίας
Commons page Σχετικά πολυμέσα
n
x
bM22tmwt
Νεχμπέτ σε ιερογλυφικά

Μυθολογία

Επεξεργασία

Το πιο παλιό μαντείο της Αιγύπτου ήταν το ιερό της Νεκχεμπέτ στη Νεκχέμπ, την αρχική νεκρόπολη ή πόλη των νεκρών. Η Νεκχέμπ ήταν η ‘αδελφή’ πόλη της Νεκχέν, τη θρησκευτική και πολιτική πρωτεύουσα της Άνω Αιγύπτου κατά το τέλος της προδυναστικής περιόδου (περ. 3200–3100 π.Χ.) και κατά την αρχαϊκή περίοδο (περ. 3100–2686 π.Χ.)[2]. Η αρχική κατοίκιση στη Νεκχέν χρονολογείται από την περίοδο των πολιτισμών της Νακάντα και Μπαντάρι. Στο απόγειό της, από το περίπου 3400 π.Χ., η Νεκχέν είχε τουλάχιστον 5.000 ως και ίσως μέχρι και 10.000 κατοίκους.

Οι ιέρειες της Νεκχεμπέτ ονομάζονταν μούου (muu, μητέρες) και φορούσαν μανδύες από φτερά όρνεων.

Η Νεκχεμπέτ ήταν η πολιούχος προστάτης θεότητα της Άνω Αιγύπτου. Μαζί με την αντίστοιχή της Ουατζέτ της Κάτω Αιγύπτου εμφανίζονταν συχνά μαζί ως οι "Δύο Κυρίες". Ένας από τους τίτλους του κάθε ηγεμόνα ήταν το όνομα Nebty, το οποίο άρχιζε με τα ιερογλυφικά [s/he] των Δύο Κυριώνo...[2].

Στην τέχνη η Νεκχεμπέτ αναπαριστάται ως όρνεο. Ο Άλαν Γκάρντινερ αναγνώρισε το είδος που χρησιμοποιούταν στην ιερή εικονογράφηση ως το όρνιο. Όμως, η Arielle P. Kozloff, πιστεύει ότι τα όρνεα στην τέχνη του Νέου Βασιλείου με τα ράμφη με τη γαλάζια άκρη και το χαλαρό δέρμα, μοιάζουν περισσότερο με τον Torgos tracheliotos[3].

Στην εποχή του Νέου Βασιλείου, το όρνιο εμφανιζόταν δίπλα στον ουραίο στο στέμμα με το οποίο θάβονταν οι βασιλιάδες. Ο ουραίος και το όρνιο παραδοσιακά ερμηνεύονται ως η Ουατζέτ (Μπουτό) και η Νεχμπέτ, αλλά η Edna R. Russmann έχει προτείνει ότι σε αυτό το πλαίσιο αντιπροσωπεύουν την Ίσιδα και την Νέφθυ, της δύο κυριότερες ταφικές θεές[4].

Η Νεχμπέτ συνήθως αναπαρίσταται να ίπταται, με τα φτερά της απλωμένα πάνω από την βασιλική εικόνα, και έχοντας στα νύχια της δαχτυλίδι Σεν (συμβολίζοντας το άπειρο, το πάν, ή τα πάντα)[2]. Ως θεότητα προστάτιδα του Φαραώ, κάποιες φορές αντιμετωπίζεται ως η μητέρα της θεϊκής όψης του Φαραώ, και με αυτήν την ιδιότητα ήταν η Μητέρα των Μητέρων, και η Μεγάλη Άσπρη Αγελάδα της Νεκχέμπ.

Σε κάποια ύστερα κείμενα από το Βιβλίου των Νεκρών, η Νεχμπέτ αναφέρεται ως Πατέρας των Πατέρων, Μητέρα των Μητέρων, αυτή που υπήρχε από την Αρχή, και είναι η Δημιουργός αυτού του Κόσμου.

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. «Nekhbet». Dictionary.com. Random House. 2012. 
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 Wilkinson, Richard H. (2003). The Complete Gods and Goddesses of Ancient Egypt. Thames & Hudson. pp. 213–214
  3. Bailleul-LeSuer, Rozenn (ed), Between Heaven and Earth: Birds in Ancient Egypt. The Oriental Institute of the University of Chicago. pp. 61–62, 138
  4. Robins, Gay, Review of The Animal World of the Pharaohs and Choice Cuts: Meat Production in Ancient Egypt. Journal of the American Oriental Society, vol. 119, no. 1, (January–March 1999)

Βιβλιογραφία

Επεξεργασία
  • Hans Bonnet: Nechbet. In: Lexikon der ägyptischen Religionsgeschichte. Nikol, Hamburg 2000, ISBN 3-937872-08-6, S. 507f.
  • Wolfgang Helck, Eberhard Otto: Nechbet. In: Kleines Lexikon der Ägyptologie. Harrassowitz, Wiesbaden 1999, ISBN 3-447-04027-0, S. 199.
  • Alexandra von Lieven: Grundriss des Laufes der Sterne – Das sogenannte Nutbuch. The Carsten Niebuhr Institute of Ancient Eastern Studies (u. a.), Kopenhagen 2007, ISBN 978-87-635-0406-5.
  • Alexandra von Lieven: Der Himmel über Esna – Eine Fallstudie zur religiösen Astronomie in Ägypten am Beispiel der kosmologischen Decken- und Architravinschriften im Tempel von Esna. Harrassowitz, Wiesbaden 2000, ISBN 3-447-04324-5.
  • M. Werbrouck: Fouilles de El Kab II. 1940, S. 46ff.