पंचमकार

तांत्रिक परिभाषा

पंचमकार तंत्र से सम्बन्धित शब्द है जिसका अर्थ ' से आरम्भ होने वाली पाँच वस्तुएँ' है, ये पाँच वस्तुएँ तांत्रिक साधना में उपयोग में लायी जाती हैं-

किन्तु पञ्चमकारों का उपरोक्त सामान्य अर्थ में उपयोग केवल वामाचारी ही करते हैं। दक्षिणाचारी इनको विशेष अर्थ में उपयोग करते हैं।

मद्य -- अमृत

मांस -- वाणी पर नियंत्रण ; खेचरी मुद्रा

मत्स्य -- इड़ा और पिंगला नाड़ी का प्राणायाम द्वारा नियंत्रण

मुद्रा -- सत्संग

मैथुन -- कुण्डलिनी को सहस्रचक्र तक ले जाना

🔥 Top keywords: भारत का केन्द्रीय मंत्रिमण्डलभारत के प्रधान मंत्रियों की सूचीचिराग पासवानक्लियोपाट्रा ७रक्षा खडसेनरेन्द्र मोदीशिवराज सिंह चौहानविशेष:खोजमुखपृष्ठराज्य मंत्रीबिरसा मुंडापवन कल्याणभारतीय आम चुनाव, 2019महाराणा प्रतापभारतीय आम चुनाव, 2024रामविलास पासवाननीतीश कुमारभारत का प्रधानमन्त्रीनिर्मला सीतारामन्जगत प्रकाश नड्डाभारत के राज्य तथा केन्द्र-शासित प्रदेशउत्तर प्रदेश के मुख्यमंत्रियों की सूचीनारा चंद्रबाबू नायडूअनुप्रिया पटेलभारत के राष्ट्रपतियों की सूचीअटल बिहारी वाजपेयीसुब्रह्मण्यम जयशंकरराममोहन एन किंजारापुभारतीय राज्यों के वर्तमान मुख्यमंत्रियों की सूचीअश्विनी वैष्णवराजनाथ सिंहभारत के गृह मंत्रीराजीव रंजन सिंहचंद्रशेखर आज़ाद रावणभारतीय जनता पार्टीराष्ट्रीय मतदाता दिवसजीतन राम मांझीद्वितीय मोदी मंत्रिमंडलद्रौपदी मुर्मू