پایتخت (فصل ۵)

مجموعهٔ تلویزیونی از سیروس مقدم در ۱۳۹۶

پایتخت ۵ نام فصل پنجم از مجموعهٔ تلویزیونیِ پایتخت است که در نوروز ۱۳۹۷ از شبکهٔ ۱ سیما پخش شد. این مجموعه تلویزیونی با کارگردانی سیروس مقدم و با طراحی محسن تنابنده و نویسندگی خشایار الوند و امیرحسین قاسمی ساخته شده‌ است.[۲]

پایتخت ۵
نویسندهمحسن تنابنده
امیرحسین قاسمی
خشایار الوند
کارگردانسیروس مقدم
بازیگرانمحسن تنابنده
احمد مهران‌فر
علیرضا خمسه
ریما رامین‌فر
نسرین نصرتی
هومن حاجی‌عبداللهی
بهرام افشاری
عاطفه باقری
نیلوفر رجایی‌فر
سارا فرقانی اصل
نیکا فرقانی اصل
مجتبی بلال حبشی
مصطفی بلال حبشی
سازنده موسیقی متنآریا عظیمی‌نژاد
کشور سازندهایران
زبان اصلیفارسی
شمار قسمت‌ها۱۸
تولید
تهیه‌کنندهالهام غفوری
مکان تولیدشیرگاه، ساری، قائم‌شهر، نمک آبرود، چالوس، تهران، فرودگاه بین‌المللی امام خمینی، فرودگاه بین‌المللی آتاترک، شهرک سینمایی دفاع مقدس، استانبول، آدانا، آنتالیا، کارخانه سیمان تهران (موزه صنعت)، هتل سندر آنتالیا
فیلم‌برداریفرشاد گل سفیدی
تدوین‌گرانخشایار موحدیان
سعید سیاح
مدت۵۰ دقیقه
تولیدکننده‌هاصدا و سیما
سازمان هنری رسانه‌ای اوج[۱]
پخش
شبکهٔ اصلیشبکهٔ ۱ سیما
فرمت تصویر۵۷۶آی، اس‌دی‌تی‌وی
انتشار اولیه۱ فروردین ۱۳۹۷ –
۱۹ فروردین ۱۳۹۷
انتشار
پس ازپایتخت ۴
پیش ازپایتخت ۶

پایتخت ۵ برنده جایزه بهترین فیلمنامه و بهترین سریال از هجدهمین جشنواره حافظ شد.[۳] این فصل از این سریال همچنین به عنوان بهترین مجموعه تلویزیونی نوروزی (از نگاه مردم) در نظرسنجی صدا و سیما انتخاب شد.[۴] همچنین این مجموعه تلویزیونی اولین مجموعه تلویزیونی بود که به صورت همزمان از دو شبکه یک و تماشا پخش شد.

خلاصهٔ داستان ویرایش

ارسطو که از خرید اتومبیل جدیدش در پوست خود نمی‌گنجد، نقی و خانواده اش را برای سورچرانی به گردش می‌برد، اما در میانهٔ راه ماشین چپ می‌کند و در رودخانه می‌افتد. در این سانحه خانوادهٔ نقی معمولی صدمات شدیدی می‌بینند و همین موضوع باعث قطع رابطه نقی با پسر خاله اش ارسطو می‌شود. او برای عوض شدن روحیهٔ خانواده پس از این حادثه، آن‌ها را به ترکیه می‌برد. در میانهٔ راه، نقی با ارسطو روبرو می‌شود و درگیری لفظی میان این دو رخ می‌دهد، اما پس از آن با هم آشتی می‌کنند. آن‌ها در کشور ترکیه سوار بر بالن می‌شوند. مسئول هدایت بالن بر اثر مصرف مشروبات الکلی سکته کرده و منجر به مرگش می‌شود. سپس بالن آن‌ها را به سمت سوریه و جبههٔ داعش می‌برد. خانوادهٔ نقی با داعشی پیشین به نام الیزابت آشنا می‌شوند و از طریق وی می‌فهمند که در سوریه هستند. سپس برای نجات خود به سمت لاذقیه می‌روند. آن‌ها به شهر لاذقیه رسیده و به کارخانهٔ متروکه‌ای می‌روند. در آنجا با عده‌ای داعشی روبرو می‌شوند. خانوادهٔ نقی توسط این افراد گروگان گرفته می‌شوند اما سرانجام پس از نبرد با داعشی‌ها و کشتن آن‌ها، به کمک ارتش سوریه و مدافعان حرم سوار هلیکوپتر می‌شوند و نجات پیدا می‌کنند.

بازیگران ویرایش

بازیگرشخصیتتوضیح
محسن تنابندهنقی معمولیهمسر هما، پسر پنجعلی، برادر تقی و فهیمه و پدر سارا و نیکا، دایی بهتاش و بهروز و پسر خاله ارسطو
ریما رامین‌فرهما سعادتهمسر نقی مادر سارا و نیکا
احمد مهران‌فرارسطو عاملپسرخالهٔ نقی و فهیمه
نسرین نصرتیفهیمه معمولیخواهر نقی، همسر بهبود و مادر بهتاش و بهروز فریبا و دختر خاله ارسطو
هومن حاجی‌عبداللهیرحمت الله امینی شالیکار هزار جریبیدوست نقی و ارسطو و فامیل بهبود
بهرام افشاریبهتاش فریباپسر فهیمه و بهبود
علیرضا خمسهپنجعلی معمولیپدر نقی و تقی و فهیمه، پدر بزرگ سارا و نیکا
سارا فرقانی اصلسارا معمولیدخترهای نقی و هما
نیکا فرقانی اصلنیکا معمولی دختر نقی و هما
نیلوفر رجایی‌فرالیزابتیکی از اعضاء پیشین داعش و همسفر نفربر خانواده نقی و الیزابت در سوریه
مجتبی بلال حبشیرحمان امینی شالیکار هزارجریبیبرادران رحمت
مصطفی بلال حبشیرحیم امینی شالیکار هزارجریبی
سلمان خطیتقی معمولیبرادر نقی و فهیمه
خسرو امیرصادقیآقای بیاتیمدیر مدرسه بهتاش
عاطفه باقریعاطفه بیاتیخواهر آقای بیاتی
امیر کسارنژاددکترفرمانده داعشی
محمد رضا عقداییابومحمدهمراهی در سوریه
سیدجلال نسودیان پورآرکانهدایت کننده بالن
کامران دهقانمهمتدوست نقی
هدایت هاشمیاوس موسیدوست صمیمی نقی (در قسمت آخر مجموعه تلویزیونی صدای اوس موسی را داشت)
سکینه شفافیعسل خالهمادر ارسطو و خالهٔ نقی و تقی و فهیمه (در قسمت اول مجموعه تلویزیونی صدای عسل خاله را داشت)

حواشی ویرایش

سری پنجم این مجموعه تلویزیونی هنگام پخش نیز با حواشی زیادی رو به رو بود. همچنین صداوسیما قسمت‌هایی از مجموعه تلویزیونی را سانسور و حذف می‌کرد.

  • نگارش فیلمنامه این فصل همچون فصل اول با همکاری امیرحسین قاسمی شروع شد[۵] اما با اتمام تعهد خشایار الوند به مجموعه تلویزیونی دیوار به دیوار ۲، امیرحسین قاسمی از تیم نگارش جدا می‌شود. در هنگام پخش این مجموعه تلویزیونی پس از گذشت پنج قسمت از مجموعه تلویزیونی، و اعتراض عوامل سریال به سانسور، نام امیرحسین قاسمی از تیتراژ حذف می‌گردد[۶] حذف نام این نویسنده، باعث می‌شود تا حواشی بسیاری برای سری پنجم پایتخت ایجاد شود. الهام غفوری تهیه‌کنندهٔ مجموعه تلویزیونی در واکنش به حواشی رخ داده در خصوص حذف نام این نویسنده گفت: «آقای امیرحسین قاسمی طبق قرارداد در سه قسمت اول در کنار آقای تنابنده مسئولیت نگارش را برعهده داشت، اما از قسمت چهارم آقای خشایار الوند جایگزین او شد و همه چیز با هماهنگی و طبق قرارداد مکتوب پیش رفته‌است. اما امیرحسین قاسمی در مصاحبه با روزنامه بانی فیلم این مطلب را تکذیب کرد[۷][۸][۹]»
  • حین تصویربرداری قسمت اول فصل پنجم سریال پایتخت امیرحسین خنجری بدلکار این مجموعه دچار سانحه شد که منجر به شکستگی استخوان جمجمه وی گردید.[۱۰]
  • در حالی که سیدعلی خامنه‌ای تولید و حمایت از کالای ایرانی را شعار سال ۱۳۹۷ قرار داد، مجموعه تلویزیونی پایتخت ۵ سفر به خارج از کشور را دستمایهٔ فیلمنامهٔ خود قرار داده بود. همچنین اگرچه در لابلای دیالوگ‌های شخصیت‌های اصلی فیلم می‌توان گفته‌هایی در مذمت امر قاچاق و نیز توجه به ساخت وطن را شاهد بود، اما تبلیغ لباس‌های تولید خارج و ورود قاچاق آن به ایران از دیگر موارد اعتراض برانگیز بود. نمایش زیبایی‌های شهر آدانای ترکیه که در این مجموعه تلویزیونی به تماشا گذاشته شد، حتی برخی از منتقدان در شبکه‌های مجازی را به این سمت سوق داد تا قسمت‌هایی از این مجموعه تلویزیونی را اثری تبلیغی برای جاذبه‌های گردشگری این شهر ترکیه بدانند.[۱۱]
  • نکتهٔ حاشیه‌ای دیگر که در فضای مجازی جنجالی را برای این مجموعه تلویزیونی ایجاد کرد، موضوع ازدواج زودرس بازیگران دختر نوجوان فیلم بود. سارا و نیکا (بازیگران نقش دختران دوقلوی نقی معمولی) از طرف برادر بزرگ‌تر یک دوقلوی دیگر (رحمان و رحیم) خواستگاری می‌شوند، که همین موضوع سبب شد تا منتقدان وجود چنین مضمونی در فیلم را به تبلیغ ازدواج زودرس از سوی جمهوری اسلامی منتسب کنند. هرچند در قسمت یازدهم این مجموعه تلویزیونی مشخص شد که پدر و مادر دختران سخت مخالف ازدواج زودرس هستند و به تقبیح این نکته نیز پرداختند.[۱۱]
  • حذف یکی از صحنه‌های رقص در پخش مجدد این مجموعه تلویزیونی نیز واکنش دست‌اندرکاران مجموعه تلویزیونی و مخاطبان را به دنبال داشت. در قسمت سوم مجموعه تلویزیونی شخصیت «ارسطو» با بازی احمد مهرانفر به رقص و شادی و پایکوبی می‌پردازد که، در بازپخش حذف شد و واکنش‌های زیادی را در شبکه‌های اجتماعی به همراه داشت.[۱۱] و همچنین در بازپخش این مجموعه در دی‌ماه ۱۳۹۷ از شبکهٔ تماشا، و باز پخش این مجموعه در ماه رمضان اردیبهشت ۹۸ صحنهٔ رقص شخصیت «رحمت» با بازی هومن حاجی‌عبداللهی نیز حذف شد تا صحنهٔ رقص قسمت سوم این مجموعه به کلی سانسور شود.
  • نگین میرزایی، که گفته می‌شود منشی مدیر مقتول شبکهٔ جم بود، در قسمت ۱۰ این مجموعه تلویزیونی به صورت بی‌حجاب حضور داشت که مورد اعتراض برخی رسانه‌ها قرار گرفت. به این دلیل نام او از تیتراژ قسمت دهم به بعد حذف شد. همچنین در باز پخش این مجموعه تلویزیونی در اردیبهشت ۹۸ (ماه رمضان) صحنهٔ خانوادهٔ نقی با دوستش مهمت در رستوران همراه با مترجمش به‌طور کامل سانسور شد؛ همچنین بار دیگر هم در تیر ماه از شبکهٔ تماشا این صحنه به‌طور کامل سانسور شد.
  • قسمت دوازدهم این مجموعه تلویزیونی، دوشنبه ۱۳ فروردین با حذف برخی از صحنه‌ها روی آنتن رفت. یکی از سکانس‌های این قسمت مجموعه تلویزیونی که رویاهای خانوادهٔ نقی معمولی پس از سقوط بالن در دریا را نشان می‌داده، سانسور شده‌است. این اتفاق باعث واکنش‌های زیادی شد و حتی محسن تنابنده (طراح، سرپرست نویسندگان و بازیگر شخصیت نقی) و احمد مهران‌فر (بازیگر شخصیت ارسطو) نسبت به این عملکرد اعتراض کردند.[۱۲]
  • از دیگر حواشی این مجموعه تلویزیونی که موجب نشر فراوان آن در فضای اینترنتی شد و مخاطبان به نشانهٔ اعتراض آن را در شبکه‌های اجتماعی دست به دست کردند، فاش شدن فهرست دستمزد چند صد میلیونی بازیگران و عوامل اصلی مجموعهٔ پایتخت ۵ بود. البته محمد ذوقی مدیر روابط عمومی سازمان اوج به سند جعلی منتشر شده دربارهٔ دستمزد عوامل پایتخت در اینستاگرامش واکنش نشان داد و ادعا کرد که این شیطنت از طرف کینه‌توزان و دشمنان صورت گرفته و فهرست فاش شده ساختگی است.[۱۳][۱۴]

جوایز ویرایش

هجدهمین دوره جشن دنیای تصویر[۱۵][۱۶]
قسمتنامزدنتیجهجایزه
بهترین مجموعه تلویزیونیالهام غفوریبرندهتندیس حافظ
بهترین کارگردانی تلویزیونیسیروس مقدمنامزدشده
بهترین فیلمنامه تلویزیونیمحسن تنابندهبرندهتندیس حافظ
بهترین بازیگر مرد کمدی تلویزیونیبهرام افشاریبرندهتندیس حافظ
بهترین بازیگر مرد کمدی تلویزیونیمحسن تنابندهنامزدشده
بهترین بازیگر مرد کمدی تلویزیونیهومن حاجی‌عبداللهینامزدشده
بهترین بازیگر مرد کمدی تلویزیونیاحمد مهران‌فرنامزدشده
بهترین بازیگر زن کمدی تلویزیونیریما رامین‌فرنامزدشده
بهترین بازیگر زن کمدی تلویزیونینسرین نصرتینامزدشده

دیگر جوایز :

منابع ویرایش

  1. «محسن تنابنده: ما از «اوج» خواستیم اسپانسر شود/ با بودجه تلویزیون نمی‌شود تفنگ ترقه ای خرید/ بازیگر شبکه جم، صدام حسین نبوده». عصر ایران. ۱۴ فروردین ۱۳۹۷. دریافت‌شده در ۱۶ فروردین ۱۳۹۷.
  2. «تولید پایتخت ۵ در سازمان اوج قطعی شد». اوج مدیا. ۲۵ آذر ۱۳۹۵. دریافت‌شده در ۷ آوریل ۲۰۱۸.
  3. https://www.hafezawards.com/18th-hafez-awards-1397/
  4. ««پایتخت ۵» بهترین سریال شد». آخرین خبر.
  5. https://aftabnews.ir/fa/news/421094/ورود-سعید-آقاخانی-به-کل‌کل‌-پسرخاله‌های-پایتخت
  6. https://www.bbc.com/persian/arts-43543885
  7. https://eslahaatpress.com/News/11409/اصلا-قرار-نبود-%C2«Ù¾Ø§ÛŒØªØ®Øª-Ûµ%C2»-گرفتار-جنگ-و-خونریزی-شود[پیوند مرده]
  8. «واکنش تهیه‌کننده «پایتخت ۵» به حذف نام یک نویسنده از تیتراژ سریال». باشگاه خبرنگاران جوان. ۶ فروردین ۱۳۹۷. دریافت‌شده در ۵ آوریل ۲۰۱۸.
  9. «دلیل حذف یک نام از نویسندگان در تیتراژ «پایتخت»». ۶ فروردین ۱۳۹۷. دریافت‌شده در ۵ آوریل ۲۰۱۸.
  10. https://www.mehrnews.com/news/3990483/بدلکار-پایتخت-۵-دچار-حادثه-شد-مصدوم-به-تهران-منتقل-می-شود
  11. ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ ۱۱٫۲ امیر رستاق. «نگاهی به برنامه‌ها و سریال‌های نوروز: از حضور 'دکتر ترامپ' تا حذف نام شجریان». بی‌بی‌سی فارسی. دریافت‌شده در ۴ آوریل ۲۰۱۸.
  12. «سکانس کامل حذف و سانسور شدهٔ پایتخت ۵». آپارات. دریافت‌شده در ۷ آوریل ۲۰۱۸.
  13. «دستمزدهای نجومی بازیگران سریال پایتخت ۵». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰ سپتامبر ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۱۹ مه ۲۰۲۱.
  14. «دستمزد نجومی بازیگران سریال پایتخت تکذیب شد».
  15. «معرفی برترین‌های هجدهمین جشن حافظ/ «شهرزاد» و «پایتخت» جوایز را درو کردند». سینماتیکت.
  16. «هجدهمین دوره جشن حافظ (سال ۱۳۹۷) - جشن حافظ». سایت رسمی جشن حافظ. ۱۴۰۰-۱۲-۱۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۵-۲۱.
  17. «برگزیدگان پنجمین جشنواره جام جم معرفی شدند». خبرگذاری ایکنا.
  18. «برگزیدگان جشنواره نوروزی سیما معرفی شدند». باشگاه خبرنگاران.

پیوند به بیرون ویرایش