Unbennaeth
(Ailgyfeiriad o Unbeniaeth)
Unbennaeth yw'r drefn wleidyddol lle llywodraethir glad gan unigolyn, yr unben, sy'n llywodraethu mewn dull awtocrataidd a heb ddod i rym trwy etifeddiaeth fel yn achos brenin.
Daw'r gair Cymraeg unben o'r elfennau 'un' + 'pen' (pennaeth, rheolwr). Mae'r gair cyfatebol yn y rhan fwyaf o iaeithoedd yn tarddu o'r gair Lladin dictatus. Tardda o gyfnod y Rhufain Hynafol pan roddwyd grym absoliwt i reolwr, dros dro yn unig, mewn argyfwng gwladol.
Defnyddir gwahanol deitlau gan yr unben i ddynodi ei safle, yn aml yn fersiynau o'r gair "arweinydd". Ymhlith yr esiamplau mwyaf adnabyddus o'r 20fed ganrif mae:
- Francisco Franco, el Caudillo, Sbaen
- Adolf Hitler, Der Führer, yr Almaen
- Benito Mussolini, il Duce, yr Eidal
- Kim Il-sung, yr Arweinydd Mawr, Gogledd Corea
- Nicolae Ceauşescu, 'Conducător, Romania
🔥 Top keywords: XXX: Return of Xander CageHafanSiôn Daniel YoungEmmanuelle 6Arbennig:SearchRun Hide FightCarles PuigdemontCategori:RwmaniaWicipedia:Cysylltwch â niEmmanuelle 4Michael MosleyGoogleHotel DesireArbennig:RecentChangesEmmanuelle au 7ème cielPenoza: The Final ChapterArwel GruffyddYr Ail Ryfel BydWicipedia:Ynglŷn â WicipediaSex TapeWicipedia:Gwadiad CyffredinolDafydd JamesXHamsterThis Ain’t i Dream of Jeannie XxxCymraegMethylffenidadWicipedia:CymorthWicipedia:Y CaffiWicipedia:Porth y GymunedSpecial:SearchXxx: State of The UnionThomas NewcomenHairspray (ffilm 2007)Not Jersey Boys Xxx: a Porn MusicalJess DaviesLens (anatomeg)Caligula's SpawnLlygadDisturbia