Tohumdan Bir Elma Ağacı Nasıl Yetiştirilir?

Tohumdan elma yetiştirebilirsin fakat elde edeceğin elma ağacı cinsinin ektiğin tohumun cinsiyle aynı olmayabileceğini de aklında bulundur.^{[1]XKaynağı araştır} Örneğin, eğer Granny Smith elma tohumu ektiysen Granny Smith elma ağacı elde edemeyebilirsin. Granny Smith cinsinden başka bir elma türü olabilir. Eğer bir elma ağacı tohumu ekmek istiyorsan başarı şansını artırmak için yapman gereken birkaç şey var.

Kısım 1

Kısım 1 / 4:

Kış Şartlarını Oluşturmak

Makaleyi İndir

1
İki farklı tür tohum topla. Meyve vermeleri için elma ağaçları çiftler halinde ekilmelidir; elma ağaçları kendi kendini döllemez, bu nedenle döllenmek için farklı tür bir elma ağacı türüne ihtiyaç duyarlar. İster tohumları yediğin bir elmadan çıkar ister elma tohumu satın al. Topladığın tohumlardan elma ağacı yetiştirmenin, bu tohumlardan yetişecek elma ağacının meyve vereceğini ya da aynı elma türünden olacağını garanti etmeyeceğini aklında bulundur. Yaşadığın bölgenin iklim koşullarına dayanıklı olan elma ağaçlarının tohumlarından toplamaya ya da satın almaya çalış, yoksa dışarı ekildiğinde ağacın ölebilir.^{[2]XKaynağı araştır}
- Eğer meyvesi için elma yetiştirmek istiyorsan tohumdan elma ağacı yetiştirmek yerine bir fidanlıktan körpe ağaç satın almayı düşün.^{[3]XKaynağı araştır}
- Tohumdan elma ağacı yetiştirmeye teşebbüs ettiğinde, ağacın cüce karakterinde olmayacağını (yani yaklaşık 9 metre yüksekliğe kadar büyüyeceğini) unutma. Bahçende bu ağaç için yeterli alanın olduğunu düşünüyorsan sorun yok! Ayrıca, tohumlardan ekilen ağaçların meyve vermesi 8 ila 10 yıl sürebilirken nakledilen bir fidanın çok daha kısa bir zaman içerisinde meyve vereceğini unutma.^{[4]XKaynağı araştır}
Meyveden tohumları çıkardıktan ve tohuma yapışan meyve parçalarını temizledikten sonra onları kurumaya bırakmalısın. Yani dış kabuğunda hiç nem kalmayana kadar tohumları açık havada kurumaya bırakman gerekiyor.
3
Tohumları nemli bir kâğıt havluya sar. Kâğıt havluyu ve tohumları kapatılabilir kilitli bir poşete, kapaklı bir kavanoza ya da Tupperware kutuya yerleştir. Kullanacağın kabın kapanabilir olduğundan emin ol.^{[5]XKaynağı araştır}
- Etrafında varsa kâğıt havlu yerine nemli turba yosunu kullanabilirsin.
4
Tohumlarını buzdolabına yerleştir. Tohumlar “geç olgunlaşma“ denilen soğuk havaya maruz kalacağı bir döneme ihtiyaç duyar. Bu esasında yapay kıştır. Bu süre boyunca tohumların kökü büyümeye ve tomurcuklanmaya başlayacaktır. Tohumların 70 ila 80 gün orada kalması gerekir. Tohumların saklandığı yerin sıcaklığını 4 ila 10 ºC civarında tut fakat en uygun sıcaklık 4,4 ila 5 ºC’dir.^{[6]XGüvenliir KaynakPenn State ExtensionKaynağa git}
- Mümkünse bunu kış ayında yap ki tohumları buzdolabından çıkardığında hava koşulları aynı olsun. En iyi sonuçları elde etmek için filizlerini son dondan sonraki ilkbaharın başında dik.
Tohumlar buzdolabındayken havluyu nemli tutmak önemlidir, bu nedenle onları her gün kontrol et. Ancak, tohumların buzdolabındayken filizlenmeyeceğini aklından çıkarma.
Reklam

Kısım 2

Kısım 2 / 4:

Fidanları Saksıya Dikmek

Makaleyi İndir

1
Saksını ve toprağını hazırla. Tohumlarının dışarıda önceden hazırlanmış bir fideliğe ya da saksıya dikilmesi gerekir. İyi bir saksı toprağı karışımı kullan. Elma tohumları en iyi nötr PH seviyesine sahip toprakta büyür. Saksıları toprakla doldur ve toprak içerisinde filizlenen tohumdan bir ya da iki kat büyük bir çukur oluştur.^{[7]XGüvenliir KaynakPenn State ExtensionKaynağa git}
- Gübre ekleme. Buna gerek yok ancak fidene fazladan destek vermek istersen malç ya da kompost ekleyebilirsin.
Tohumları topraktaki çukurlara yerleştir ve tohumların üzerini toprakla örttükten sonra toprağa hafifçe vur. Toprağın tohumun etrafına yerleşmesi ve nemli kalması için tohumu hemen sula.^{[8]XKaynağı araştır}
Saksıda büyürken tohumun ve toprağın oda sıcaklığında ya da oda sıcaklığının biraz üzerinde olması gerekir. Tohum günün büyük bir bölümünde güneş ışığında kalmalıdır, bu nedenle saksıyı güneş alan bir pencerenin kenarına koymak iyi olacaktır.
Ekimden birkaç hafta sonra tohumlarının küçük yapraklar çıkarmaya başlaması gerekir. Oradan uzayacak ve güçlenecektir. Güçlü görünene ve don riski geçene kadar onları saksıda tut. Eğer fidenin saksısına sığmadığını düşünüyorsan onu daha büyük bir saksıya aktar ve her gün sulamaya devam et.
Reklam

Kısım 3

Kısım 3 / 4:

Fideni Dışarı Dikmek

Makaleyi İndir

1
Ağaçların için bir yer seç. Ağacını ektiğin yeri belirlerken dikkat etmen gereken birkaç etken vardır. Buna güneş ışığı, toprak ve açıklık dâhildir.^{[9]XKaynağı araştır}
- Güneş ışığı: Elma ağaçları güneş ışığına ihtiyaç duyar. Elma ağaçlarının her gün altı saat ya da daha fazla doğrudan güneş ışığı alması gerekir. Ağacını nereye ekeceğin bulunduğun konuma göre değişir. Doğuya bakan bir yamaç genellikle iyi bir seçimdir fakat kuzeye bakan bir yamaç da işe yarayabilir.^{[10]XKaynağı araştır} Ekim yapmadan önce olası konum seçeneklerini değerlendir.
- Toprak: Elma ağaçları çamur gibi toprağı sevmez. Yani, onların nemli kalan ama suyunu iyi çeken bir toprağa ekilmesi gerekir. Toprak kısmen zengin olmalı ve nispeten nötr pH seviyesine sahip olmalıdır.
- Açıklık: Ağacını tohumdan yetiştirdiğin için tam boya ulaşacaktır (yani 6-9 metre yüksekliğe ulaşabilecektir). Ağacın kök sisteminin büyümesi için yeterince alana sahip olduğundan emin olmalısın. Ağacını başka bir ağacın en azından 9 metre uzağına ekmeyi planla, özellikle de bir sıraya iki elma ağacı ekiyorsan.^{[11]XKaynağı araştır}
Küçük fidanın, üzerine basılmayacak ya da yabancı ot olduğu düşünülmeyecek kadar büyüdükten sonra onu, köklerini kesmeden dikkatli bir şekilde taşı. Dikim yapmak için yılın en iyi zamanı konuma bağlıdır; en uygun dönem kışı ılık geçen yerlerde sonbaharda, kışı sert geçen yerlerde ise ilkbaharda dikim yapmaktır.^{[12]XKaynağı araştır}
Fidanının kök sisteminin iki katı çapında bir delik aç. Deliğin yaklaşık 60 santim derinliğinde olduğundan emin ol. Deliği açtıktan sonra deliğin duvarlarının toprağını gevşetmeye çalış; bu, ağacının köklerinin toprağa nüfuz etmesine yardımcı olacaktır.^{[13]XKaynağı araştır}
4
Fidanını taşı. Birbirine dolaşmamaları ya da kazdığın delikte toplanmamaları için ağacının köklerini hafifçe yay. Köklerin etrafını toprakla doldurmaya başla. Kökleri örttükten sonra köklerin etrafında oluşabilecek hava boşluklarından kurtulmak için toprağa sıkıca vur. Deliğin geri kalanını gevşek toprakla doldur.^{[14]XKaynağı araştır}
- Ağacının etrafındaki toprağı gübre ya da yeni kompostla doldurma. Gübre genç ağacının köklerini ‘yakabilir’.
Ağacını suladıktan sonra fidanı nemli tutmana yardımcı olması için malçı yay. Ot, saman veya organik talaş, elma ağacı malçı olarak iyi iş görür. Malç, ağacın etrafında 90 santim çapında yayılmalıdır. Bunu yapmak nemi korumaya ve çimlerin büyüyerek su ve besin için genç ağacının kökleriyle rekabet etmesini önlemeye yardımcı olacaktır.^{[15]XGüvenliir KaynakPenn State ExtensionKaynağa git}
Reklam

Kısım 4

Kısım 4 / 4:

Ağacın Bakımını Yapmak

Makaleyi İndir

1
Ağacını sula. Ağaç hâlâ kısayken (yaklaşık 15-20 cm boyunda) ağaç her 10 ila 12 günde bir sulanmalıdır. Ancak ağaç büyüdükçe toprak nemli kalmaya devam ettiği sürece (ama çamur gibi olmamalı) sulama işlemini kesebilirsin. Ağaçların büyüdükçe, onları daha az sıklıkta sulaman gerekir. Ancak, yaz aylarında, ağacını birkaç haftada bir sula.^{[16]XKaynağı araştır}
- Aşırı kuru bir bölgede yaşamıyorsan yılın diğer zamanlarında işin geri kalanını doğaya bırak. Eğer öyleyse ilk yıl için haftada 2,5 - 5 cm suya eşdeğer bir miktarın ideal olduğunu unutma. Sulamayı serpme şeklinde yapma, iyice sula.
2
Bitki zararlılarını uzaklaştır. Geyik olan bir bölgede yaşıyorsan genç ağacını koruman gerekir. Geyikler elma ağaçlarındaki tomurcukları aramayı çok sever, bazı durumlarda gövdeye bile zarar verebilirler. Ağaçlarını büyürken korumak için ağacını kaplayacak ve ağacın etrafında bir halka oluşturacak uzunlukta bir kümes teli kes. Teli bir direğe sabitle ve halkayı kapat. Dalların tele dolanmaması için ağacını büyürken takip et.
- Düşük basınçlı alanlarda ağaca hazır veya ev yapımı sprey sıkmak etkili olabilir.^{[17]XKaynağı araştır}
- Eğer yaşadığın bölgede geyik problemi yoksa ağacın tabanı etrafına kısa tel örgü yerleştirerek tavşanları ve fareleri uzak tut.
- Böcekleri püskürt. Kendini, meyvelerinin hastalanmasına neden olan böceklerle savaşırken bulabilirsin. Onları uzaklaştırmak için fidanlıktan veya bahçe marketlerinden bir sprey satın alabilirsin.
- Elma kurdu ile savaş. Bunlar elma ağacının en büyük dertlerinden biridir. Haziran ayında ağaç dallarına beyzbol topu büyüklüğünde bir-iki tane kırmızı top as. Topları bahçe marketlerinden satın alabileceğin tuzak bantlarla kapla.
3
Ağaç büyüdükçe gübrele. Elma ağaçların her bahar gübrelenmelidir. Son kar eridiğinde (kar yağmışsa), ağaç tomurcuklanmaya başlamadan önce ağacı gübrele. 10-10-10 azot ve oksit içeriğine (NPK) sahip bir gübre kullanmalısın. Gübreyi ağacın gövde çapının 2,5 santimine 200 gram denk gelecek şekilde üst bitki tabakasının altına koymalısın.^{[18]XKaynağı araştır}
- Gübre eklemeden önce daima toprak testi yap. Toprak testi sonuçlarına göre yavaş salınımlı organik bir gübre kullanman gerekebilir. Çok fazla azot fazla bitkisel büyümeye neden olur ve meyve üretimini sınırlar.
- Ot ve otlama gübresi kullanma; bu tür karma gübreler elma ağaçlarına zarar verebilir.
4
Genç bir ağacı budama. İlk birkaç yıl içinde mümkün olduğunca az budama yap, böylece ağacın meyve vermesini geciktirmezsin. Ölü veya hastalıklı dalları budaman gerekir. Bir elma ağacı, meyve vermeye karar vermeden önce çok fazla büyümek ister, bu yüzden meyve vermeye başlayana kadar büyümesine izin ver.^{[19]XKaynağı araştır}
- Daha sonra budamak zorunda kalacağın dallara dönüşmeden önce genç ağacındaki kusurlu filizleri temizle.
- Ayrıca, 'merkezi lider' belirlemek için ağacı budaman gerekecektir. Dikey olarak büyüyen iki dal varsa, ağacın tüm enerjisini merkezi lidere yönlendirebilmesi için daha küçük veya istenmeyen dalı buda.
Bu kulağa tuhaf gelebilir ancak ağacın ürettiği meyve miktarını azami düzeye çıkarmak için ağacının dalları şekillendirilmelidir. Gövdeyle arasında 35 derece veya daha az bir açıya sahip olan herhangi bir dalın daha iyi bir açı (gövdeyle arasında 35 dereceden daha büyük herhangi bir açı) alması için eğitilmesi gerekecektir. Bir dalı neredeyse yatay olacak şekilde bük ve onu zemindeki kazıklara bağla ya da ağaç dallarını iplerle alçalt. Birkaç hafta boyunca bu şekilde bırak.
Çok fazla meyve üretmek aslında ağacın için kötü bir şey olabilir; fazla meyve ağacın dallarına ağırlık yükleyebilir ve üretilen elmaların kalitesini düşürebilir. Meyveleri salkım başına bir-iki elma ve aralarında 15-20 cm olacak şekilde seyreltmelisin.^{[20]XKaynağı araştır}
7
Her yıl olgun ağacı buda. Ağacın meyve üretip dolduktan sonra yıllık budama yapman gerekecektir. Bunu ağaç dinlenme dönemindeyken yap. Dik olarak büyüyen kuvvetli dalları kes (bunlar normalde ağacın yüksek kısımlarında bulunur). Ölü, hastalıklı veya kırık dalların yanında ağaca doğru büyüyen veya birbirini kesen dalları budamalısın.^{[21]XKaynağı araştır}
- Çok alçakta büyüyen dalları kes; genel olarak ağacının dalları yerden yaklaşık 45 cm veya daha yüksekte büyümeye başlamalıdır.
- Ayrıca genellikle dalların alt kısımlarında büyüyen zayıf, ince dalları da temizlemelisin.
Reklam

İpuçları

40-60 santim uzunluğa gelene kadar onu bir saksıda tut.
Fidanlar arasında boşluk bırak, yoksa büyümezler.
Ağacın kurumasına izin verme yoksa ölür.
Eğer elma ağacı olan birisini tanıyorsan deneyimlerinden faydalanmak adına ona sorular sorabilirsin.
Elmaların genel bakımıyla ilgili bültenleri kontrol et veya kütüphanelerden elma ağacı yetiştirme ile ilgili kitapları al.
Bir saksıya sadece bir tohum koy ki besin maddeleri ve güneş ışığı için birbiriyle rekabet etmek zorunda kalmasınlar.
Bölgendeki yağışlara dikkat et ve ağacını izle. Eğer yapraklar solmaya başlarsa ve bir süre yağmur beklenmiyorsa hortumla sulama yapman gerekir.

Reklam

Uyarılar

Tohumdan yetiştirilen elmalar atası gibi olmaz; aslında bir elmadaki her tohumdan farklı bir ağaç oluşur. Üniversite yetiştirme programları bir veya iki yeni ticari çeşit bulmak için binlerce ağaç diker.

Reklam