Water filteren

Als je je in een overlevingssituatie bevindt en je hebt geen schoon water bij de hand, is het belangrijk om te weten hoe je water moet filteren zodat de situatie niet verergert doordat je ziek wordt. Als je de luxe hebt dat je van tevoren dingen hebt kunnen voorbereiden, kun je uit handige opties kiezen voor je kampeertripje of kun je zelfs een permanent waterfilter installeren in je huis.

Methode 1

Methode 1 van 4:

Water filteren als je gaat kamperen

Pdf downloaden

1
Overweeg een fysisch filter. "Pompfilters" zijn waarschijnlijk de goedkoopste optie in deze categorie, maar die kunnen langzaam en irritant zijn. Als je lang gaat reizen, verdiep je dan eens in "zwaartekrachtfilters", die bestaan meestal uit een paar zakken die met elkaar verbonden zijn met een slang. De zak met het filter wordt gevuld met water, en dan opgehangen zodat het water door het filter in de schone zak kan stromen. Dit is een snelle, makkelijke optie waarbij je niet rond hoeft te lopen met een grote voorraad wegwerpfilters.^[1]XBron
- Deze filters beschermen je niet tegen virussen, maar wel tegen bacteriën. Maar in veel gebieden in Europa is het niet echt nodig om je tegen virussen te beschermen. Probeer er bij de plaatselijke toeristeninformatie achter te komen of er in die regio bepaalde risico's zijn.
2
Leer over chemische desinfectie. Tabletten werken langzaam, maar zijn goedkoop en effectief tegen de meeste bacteriën en virussen. Tabletten zijn er in twee types:
- Jodiumtabletten moet je minstens 30 minuten in het water laten zitten. Soms zitten in de verpakking ook tabletten om de jodiumsmaak te maskeren.^[2]XBron Zwangere vrouwen en mensen met een aandoening aan de schildklier mogen deze methode niet gebruiken, en de tabletten zouden door niemand langer dan een paar weken achtereen gebruikt mogen worden.^{[3]XBetrouwbare bronCenters for Disease Control and PreventionGa naar de bron}
- Ook chloordioxidetabletten hebben een wachttijd van 30 minuten. In tegenstelling tot jodiumtabletten zijn deze tabletten ook effectief in water dat besmet is met cryptosporidium -- maar alleen als je 4 uur wacht voor je het water drinkt.^[4]XBron
UV-licht kan bacteriën en virussen doden, maar alleen als het water helder is en het lang genoeg wordt behandeld met het licht.^{[5]XBetrouwbare bronCenters for Disease Control and PreventionGa naar de bron} Er bestaan UV-lampen en -pennen van verschillende intensiteit, dus volg de aanwijzingen van de producent.
4
Kook water. Dit is een extreem effectieve methode om ziektekiemen te doden, zolang je het water maar minstens een minuut laat koken. Het is misschien niet zo handig om meerdere keren per dag water te koken, maar je kunt alvast een hele voorraad water koken als je bezig bent met je kopje koffie 's morgens, of met je avondeten.
- Als je heel hoog bent, moet je het water minimaal drie minuten koken, want water kookt op een lagere temperatuur als je in ijle lucht bent.^[6]XBron De hoge temperatuur, en niet het koken op zich, is wat de bacteriën en virussen doodt.
Plastic flessen zijn gemaakt om slechts een keer gevuld te worden, want het plastic kan na verloop van tijd gaan afbreken waardoor er schadelijke chemicaliën in je water terecht kunnen komen, en het kan zelfs bacteriën gaan herbergen. Zelfs aluminiumflessen hebben soms een laagje plastic aan de binnenkant, en je kunt ze niet in de vaatwasser zetten waardoor ze lastig schoon te maken zijn. ^[7]XBron
6
Drink recht uit de bron. Als je geluk hebt en ziet dat er een bergstroompje uit de rotsen ontspringt, is dat meestal veilig om te drinken - maar dat geldt niet voor water van zelfs maar een halve meter van de bron af.^[8]XBron
- Dit is geen onfeilbare regel, en het kan gevaarlijk zijn als er landbouw in de buurt is, als het vroeger een mijngebied was of als je op een laaggelegen plek bent vlakbij dichtbevolkt gebied.
Advertentie

Methode 2

Methode 2 van 4:

Water filteren in noodsituaties

Pdf downloaden

Filter water door een bandana, T-shirt of koffiefilter om zichtbaar vuil te verwijderen. Laat het water een paar minuten staan zodat de achtergebleven deeltjes naar de bodem zinken en giet het dan voorzichtig over in een andere fles of bak. Als het kan, kook dit water dan om ziektekiemen te doden, voor je het gaat drinken. In de stappen hieronder leer je hoe je een effectiever filter maakt, maar behalve wanneer je zelf houtskool hebt meegebracht, kan dit proces een paar uur duren.
2
Maak houtskool. Houtskool is een uitstekende waterfilter, en het wordt zelfs in veel commerciële filters gebruikt. Je kunt je eigen houtskool maken in het wild als je een vuur kunt maken. Maak een houtvuur en laat het helemaal uitbranden. Doe er zand overheen en wacht een paar uur voor je het weer opgraaft. Als het helemaal is afgekoeld, breek je het verkoolde hout in kleine stukjes, of verpulver je het tot stof.^[9]XBron Nu heb je je eigen houtskool gemaakt.
- Hoewel het niet zo effectief is als "geactiveerde kool" uit de winkel (Norit), wat je in de wildernis niet zelf kunt maken, is zelfgemaakt houtskool effectief genoeg om water mee te filteren. ^[10]XBron
3
Maak twee bakken klaar. Je hebt een "bovenbak" nodig, met een klein gat in de bodem waardoor het water wordt gefilterd, en een "onderbak" om het gefilterde water op te vangen. Hier zijn een paar mogelijkheden:
- Als je toevallig een plastic fles hebt, kun je die doormidden snijden en elke helft als bakje gebruiken. Prik een gat in de dop zodat je daar het water door kunt filteren.
- Twee emmers werken ook goed, als je in een van de twee een gat in de bodem maakt.
- In een noodsituatie waarbij je weinig spullen bij de hand hebt, kun je holle planten zoeken zoals bamboe, of een stuk boomstronk.^[11]XBron
Gebruik genoeg om de bodem te bedekken, anders spoel je je houtskool zo weg.
Het water moet heel langzaam door het houtskool heen kunnen druppelen, dus zorg dat je het houtskool goed aanduwt. Als het water te makkelijk door je filter heen stroomt, moet je het opnieuw proberen en er meer houtskool opleggen. Uiteindelijk moet het een dikke, dichte laag zijn - tot ongeveer halverwege je bovenste bakje, als je een halve waterfles gebruikt.^[12]XBron
6
Leg op het houtskool steentjes, zand en nog meer doek. Als je nog een stukje doek over hebt, dek het houtskool dan stevig af zodat het niet omhoog komt als je water in je bakje gooit. Of je nu wel of geen tweede doek aanbrengt, het is aan te raden om wat kleine steentjes of zand toe te voegen om grove stukjes vuil eruit te filteren en om het houtskool op zijn plek te houden.
- Je kunt ook gras en bladeren gebruiken, zolang je maar zeker weet dat het geen giftige soorten zijn.
Zet de bovenste bak op de onderste bak. Giet het water in de bovenste bak en kijk of het langzaam door het filter in de onderste bak druppelt.
Vaak moet je het water twee of drie keer filteren voordat alle deeltjes eruit zijn.
Het filteren haalt veel gifstoffen en geurtjes uit het water, maar bacteriën kunnen nog wel eens door het filter heenglippen. Als het kan, kook het water dan ook nog voor extra veiligheid.^[13]XBron
De bovenste laag met zand zal microben en andere vervuilende stoffen gaan bevatten die gevaarlijk kunnen zijn als je het water drinkt. Als je het filter een paar keer hebt gebruikt, gooi de bovenste laag zand dan weg en vervang het door schoon zand.
Advertentie

Methode 3

Methode 3 van 4:

Een filter voor thuis uitkiezen en gebruiken

Pdf downloaden

Over het algemeen is het drinkwater in Nederland zeer veilig te drinken. Maar in enkele gevallen is er een normoverschrijding van bepaalde stoffen in het drinkwater, vooral na werkzaamheden door de waterleidingbedrijven. Dit is na te vragen bij je plaatselijk waterleidingbedrijf. ^[14]XBron In geval van zo'n overschrijding kan het nuttig zijn om een filter te gebruiken. Ook wanneer je een espresso-apparaat hebt, kan het beter zijn voor de machine en voor de smaak van de koffie om het water eerst te filteren.
2
Kies het type filter. Als je eenmaal weet wat je uit je water wilt filteren, kun je de instructies bij de verschillende waterfilterproducten lezen om te zien of die daarvoor geschikt zijn. Je kunt de keuze ook makkelijker maken door deze tips te volgen: ^[15]XBron
- Houtskoolfilters zijn goedkoop en makkelijk verkrijgbaar. Ze filteren de meeste organische verontreiniging uit je water, zoals lood, kwik en asbest.
- Osmosefilters filteren niet-organische verontreiniging eruit, zoals arseen en nitraten. Deze zijn extreem inefficiënt wat betreft watergebruik, dus kies deze alleen als je weet dat je water is verontreinigd met stoffen die je niet met een houtskoolfilter kunt uitfilteren.
- De-ioniserende filters verwijderen mineralen en maken hard water zachter. Ze verwijderen verder geen verontreiniging.
3
Kies een installatiewijze. Er zijn verschillende soorten filters te koop, aangepast aan verschillende behoeften. Hier volgen de meest gebruikte mogelijkheden voor gebruik in huis: ^[16]XBron
- Een waterfilterkan. Deze zijn handig voor huishoudens waar niet zo heel veel water wordt gefilterd, want je vult de kan een of twee keer per dag en je kunt hem in de koelkast zetten.
- Een filter dat aan de kraan wordt bevestigd is handig als je al je kraanwater wilt filteren, maar het kan de waterdruk verlagen.
- Waterfilters die op het aanrecht of onder de wasbak worden geplaatst vereisen wat aanpassingen door een loodgieter, maar ze gaan meestal het langst mee, en ze vereisen weinig onderhoud.
- Als je in een gebied woont waar het water ernstig is vervuild en als je er zelfs niet mee kunt douchen, kun je een installatie bouwen die al je leidingwater filtert.
Elk filter heeft een handleiding waarin staat hoe je het moet installeren zodat het goed werkt. In de meeste gevallen is dat heel eenvoudig, maar als het lastig is kun je de fabrikant bellen om hulp te vragen.
5
Laat water door het filter lopen. Neem koud water en laat het door het filter gaan. In de meeste gevallen moet je het van bovenaf in het filter laten lopen; dan zakt het door het filtermechanisme heen, waar onzuiverheden worden verwijderd. Het schone water stroomt dan in de kan, of uit de kraan, afhankelijk van het soort filter dat je hebt.
- Zet het filter niet onder water als het doorstroomt. Water dat weer terugstroomt in het filter wordt misschien niet gezuiverd.
- Sommige filters kunnen niet tegen warm water; lees de instructies van de fabrikant.
6
Vervang het filter zo vaak als wordt aanbevolen. Na een paar maanden gebruik gaat een houtskoolfilter verstopt raken en werkt het niet goed meer. Koop een filterpatroon van dezelfde fabrikant als van wie het filter zelf is. Haal het oude patroon eruit, gooi het weg en vervang het door een nieuwe.
- Met sommige filters doe je langer dan met andere. Kijk in de handleiding om de details te weten te komen, of neem contact op met de fabrikant.
Advertentie

Methode 4

Methode 4 van 4:

Een keramisch filter maken voor thuis.

Pdf downloaden

1
Zoek alle benodigdheden bij elkaar. Een zelfgemaakt keramisch filter werkt door het water door een laagje poreus keramiek te laten lopen. De gaatjes zijn klein genoeg om verontreiniging eruit te filteren, maar het water kan er wel doorheen. Voor een keramisch filter heb je de volgende spullen nodig:
- Een keramisch filterelement. Je kunt een kaarsfilter of een potfilter kopen bij de bouwmarkt. Zorg dat deze geschikt is bevonden om water drinkbaar te maken.^[17]XBron
- Twee emmers voor voedingsmiddelen. De ene emmer wordt gebruikt om het vieze water in te doen, en de andere om het gezuiverde water in te doen. Emmers voor voedingsmiddelen kun je vinden bij groothandels voor horecabedrijven, maar misschien kun je er wel twee krijgen bij een plaatselijk restaurant.
2
Een tapje. Deze wordt aan de onderste emmer bevestigd zodat je het gefilterde water eruit kunt halen.
3
Boor gaatjes in de emmers. Je moet in totaal 3 gaten boren: een in de bodem van de bovenste emmer, een in het deksel van de onderste emmer en een derde gat in de zijkant van de onderste emmer (voor het tapje).
- Begin met het boren van een gat van 1 cm in doorsnede in het midden van de bodem van de bovenste emmer.
- Boor een tweede gat van 1 cm in doorsnede in het deksel van de onderste emmer. Dit gat moet precies gelijkvallen met het gat in de bovenste emmer. Het water stroomt van de bovenste emmer door het filter en drupt dan in de onderste emmer.
- Boor een gat van 1,5 cm in doorsnede in de zijkant van de onderste emmer. Dit is waar je het tapje bevestigt, dus het moet niet meer dan 5 cm boven de bodem zitten.
Volg de instructies die bij het tapje zitten, en zet de achterkant van het tapje vast in het gat dat je in de onderste emmer hebt geboord. Draai het vanuit de binnenkant vast en zorg dat het stevig op zijn plaats zit.
Installeer het filterelement in het gat van de bovenste emmer, zodat het in het gat rust, met het "tuitje" door het gat heen gestoken. Zet de bovenste emmer op de onderste, en zorg dat het tuitje van het filter ook door het gat in het deksel van de onderste emmer steekt. Het filter is nu geïnstalleerd.^[18]XBron
Giet water in de bovenste emmer. Het moet nu door het filter heen zakken en vanuit het tuitje in de onderste emmer stromen. Het filteren kan een paar uur duren, afhankelijk van hoeveel water je wilt filteren. Als je voldoende water in de onderste emmer hebt verzameld, kun je via het tapje schoon water in een kopje laten lopen. Het water is nu gezuiverd en klaar om te drinken.
De onzuiverheden in het water zullen op de bodem van de bovenste emmer blijven liggen, dus dit moet af en toe schoongemaakt worden. Haal het filter uit elkaar en maak de emmers elke paar maanden schoon met bleekwater of azijn, of misschien vaker als je het filter heel veel gebruikt.
Advertentie

Tips

Na een tijdje ga je misschien zwarte spikkels in je kan zien als je een houtskoolfilter hebt. Dat is waarschijnlijk houtskool dat uit het filter is gekomen. Het is niet gevaarlijk, maar je filter is dan waarschijnlijk wel aan vervanging toe.

Advertentie

Waarschuwingen

Gefilterd water uit een zelfgemaakt filter is misschien nog steeds niet veilig te drinken. Als je je ziek voelt na het drinken ervan, ga dan meteen naar de dokter.
Je kunt zeewater niet filteren tot drinkwater, al zijn wetenschappers druk bezig om dat mogelijk te maken.^[19]XBron

Advertentie