Je eigen bordspel maken

Pdf downloaden

Pdf downloaden

In dit artikel:

Het spel ontwerpen

Een prototype maken

Je prototype testen

Het eindproduct creëren

Overige secties weergeven...

Secties verbergen...

Tips en waarschuwingen

Gerelateerde artikelen

Bronnen

Met een zelfgemaakt bordspel maak je geheid indruk op je vrienden tijdens de volgende spelletjesavond. Maar voordat je je meesterwerk kunt onthullen, zul je de basisonderdelen zoals de doelen en regels moeten bedenken. Als je dat gedaan hebt, maak je een prototype dat je kunt testen. Als de kinderziektes er in de testfase uitgehaald zijn, hoef je alleen nog maar een mooi eindproduct te maken, en dan ben je helemaal klaar voor de spelletjesavond.

Stappen

Deel 1

Deel 1 van 4:

Het spel ontwerpen

Pdf downloaden

1. 
   1
   Schrijf je ideeën op. Je weet maar nooit wanneer er een vlaag van inspiratie voorbij komt. Misschien ontdek je wel dat er door twee verschillende ideeën samen te voegen een te gek nieuw spel ontstaat. Hou deze ideeën bij in een notitieboekje, op je computer of telefoon.

   • Het kan vooral nuttig zijn om notities te maken tijdens een spelletjesavond. Als je spelletjes speelt krijg je misschien het perfecte idee voor je eigen spel.
   • Als je spellen uit de winkel gebruikt ter inspiratie, vraag jezelf dan af: "Wat kan ik doen om dit spel te verbeteren?" Deze vraag leidt vaak tot interessante uitvindingen.
2. 
   2
   Verbind een thema aan je spel. Een thema is het gevoel dat je bij een spel krijgt, en het wordt ook wel het genre van het spel genoemd. Een spel als "Mens erger je niet" heeft een eenvoudig thema, namelijk zo snel mogelijk eindigen. Ingewikkelde oorlogsspelen hebben conflicten, spelinzicht en strategisch plaatsen van de speelstukken als thema.

   • Misschien vind je inspiratie voor je thema in boeken, stripverhalen of tv-series.
   • Mythologie en legendes worden veel gebruikt bij het ontwikkelen van thema's. Veelgebruikte elementen zijn vampiers, heksen, tovenaars, draken, engelen, demonen, kabouters enzovoorts.
3. 
   3
   Gebruik anders een mechanisme om je spel te ontwerpen. Het mechanisme is de manier waarop spelers het spel moeten spelen. Bij Monopoly bestaat het mechanisme uit het gooien van de dobbelstenen, huizen kopen/verkopen en geld verdienen. Het mechanisme van ganzenbord bestaat enkel uit het rollen van de dobbelstenen en het uitvoeren van de opdrachten die in de vakjes staan.

   • Sommige mensen bedenken eerst een mechanisme, en verzinnen daar een thema bij, terwijl anderen juist beginnen met een geweldig thema en daar dan een mechanisme bij kiezen. Experimenteer daarmee om te ontdekken wat voor jou het beste werkt.
   • Veelvoorkomende mechanismen die je misschien kunt gebruiken zijn beurten, gooien met dobbelstenen, beweging, tekenen, kaartjes neerleggen, veilen enz.
4. 
   4
   Bedenk voor welke leeftijd je spel geschikt moet zijn. De leeftijdscategorie van je spelers is van invloed op de complexiteit en de regels van je bordspel. Als je een spel ontwerpt voor kinderen, is het beter om het eenvoudig, makkelijk te begrijpen en grappig te houden. Voor volwassenen kun je een spel creëren dat wat competitiever, spannender en complexer is.

   • Hou je thema in gedachten als je de leeftijdscategorie bepaalt. Een spel waarbij je zombies moet vangen is niet geschikt voor kinderen, maar wel voor volwassen fans van zombiefilms.
5. 
   5
   Stel grenzen op voor het aantal spelers, de tijd en de afmetingen van je speelbord. Sommige spellen worden begrensd door de afmeting van het speelbord, het aantal fiches of de hoeveelheid kaartjes. De afmeting van het speelbord en het aantal kaartjes is ook van invloed op hoe lang het duurt voordat de spelers het spel kunnen uitspelen. Als je deze grenzen opstelt, denk dan na over:

   • Hoeveel spelers het spel kunnen spelen. Is het spel leuk voor slechts twee spelers? Is er een maximaal aantal spelers? Zijn er genoeg kaartjes/fiches?
   • De gemiddelde lengte van het spel. Meestal duurt een spel de eerste keer het langst. Spelers moeten eerst de spelregels leren.
   • De afmetingen van je spel. Grote speelborden of kaarten maken een spel vaak complexer en langduriger, maar het maakt het ook minder draagbaar.
6. 
   6
   Bepaal hoe spelers kunnen winnen. Als je het basisidee van je spel hebt opgeschreven, vraag jezelf dan af: "Hoe kun je dit spel winnen?" Bedenk verschillende manieren waarop spelers kunnen winnen, en hou die in je achterhoofd terwijl je het spel verder ontwikkelt.

   • Bij race-spelen moeten de spelers zo snel mogelijk het einde van het speelbord bereiken. Bij dit soort spellen is de speler die het eerst bij de finish komt de winnaar.
   • Bij puntenspelen moeten de spelers prijzen verzamelen, zoals punten of speciale kaarten. Aan het eind van het spel wint de speler met de meeste prijzen.
   • Bij samenwerkingsspelen moeten de spelers samenwerken aan een gemeenschappelijk doel, zoals het repareren van een u.f.o. of het tegenhouden van een virusuitbraak.
   • Kaartspelen zijn gebaseerd op kaarten. Spelers verzamelen, stelen of ruilen kaarten om een betere hand te krijgen zodat ze het spel kunnen winnen.
7. 
   7
   Schrijf de spelregels uit. Die zullen ongetwijfeld nog veranderen als het spel zich verder ontwikkelt, maar als je de basisregels eenmaal hebt kun je het snel gaan testen. Als je de regels opschrijft, hou dan het volgende in gedachten:

   • De eerste speler. Bij veel spellen wordt de eerste speler bepaald door de dobbelsteen of door het trekken van een kaart. Degene met de hoogste worp of kaart mag beginnen.
   • De spelersfase. Wat kunnen de spelers doen als ze aan de beurt zijn? Om de tijd van de beurten te beperken mogen de spelers meestal maar een of twee acties per beurt ondernemen.
   • Interactie tussen de spelers. Hoe beïnvloeden de spelers elkaar? Spelers die op hetzelfde vakje terecht komen kunnen bijvoorbeeld 'duelleren' door met de dobbelsteen te gooien.
   • De niet-spelersfase. Als er vijanden of bordeffecten zijn (zoals branden of overstromingen) moet je bepalen wanneer deze tijdens het spel in actie komen.
   • De uitkomst. De uitkomst kan bepaald worden door eenvoudigweg met de dobbelsteen te gooien. Bij speciale gebeurtenissen moeten misschien specifieke kaartjes of worpen (zoals met twee dobbelstenen) gebruikt worden.
   Advertentie

Deel 2

Deel 2 van 4:

Een prototype maken

Pdf downloaden

1. 
   1
   Gebruik een prototype om je spel te evalueren. Voordat je aan het eindproduct gaat werken, maak je een ruw prototype (testspel) waar je mee kunt spelen. Het hoeft er niet mooi uit te zien, maar als je het in de praktijk kunt gebruiken, weet je beter of het in de basis werkt zoals je bedacht had.

   • Een prototype is een zeer belangrijk onderdeel van het creëren van een spel, want daarmee maak je je ideeën tastbaar, waardoor je ze samen met andere spelers kunt beoordelen.
   • Voeg pas artistieke details toe aan je eindproduct. Op een eenvoudig, met potlood getekend bordspel en simpele kaartjes kun je nog makkelijk aanpassingen doen.
2. 
   2
   Maak een ruwe schets van het speelbord. Dan weet je of je bord groot of klein genoeg is. Afhankelijk van het thema en het mechanisme van je spel, kan je bord de volgende elementen bevatten:

   • Een pad. Eenvoudige spellen hebben een enkel pad dat naar de finish leidt, meer complexe spellen hebben splitsingen of lussen in het pad.
   • Een speelveld. Spellen met een speelveld hebben geen vaststaand pad. Spelers bewegen zich vrij over velden of hokjes.
   • Vakjes waarop je terecht kunt komen. Die kunnen afgebeeld zijn als vormen of plaatjes. Deze vakjes kunnen een speciale opdracht tot gevolg hebben, zoals een paar vakjes verder mogen, of een kaart mogen trekken.
3. 
   3
   Zet prototype speelstukken in elkaar. Knopen, schaakstukken, pokerfiches, of andere spulletjes werken uitstekend als prototype speelstukken. Gebruik geen speelstukken die te groot zijn voor je speelbord, want dan kun je de informatie op je bord niet meer lezen.

   • speelstukken kunnen tijdens het ontwikkelen van je spel nog veel veranderen. Hou de prototypes eenvoudig en steek er niet te veel tijd in, want waarschijnlijk veranderen ze nog veel.
4. 
   4
   Gebruik kaartjes voor meer variatie. Willekeurig geschudde kaartjes kunnen het spel op onverwachte manieren beïnvloeden. Een kaart vertelt vaak een kort verhaaltje over een gebeurtenis die de speler te wachten staat, en verandert dan vervolgens zijn score of positie.

   • In een stapel kaarten kunnen 15 tot 20 soorten kaarten zitten (zoals ongelukskaarten of gereedschapskaarten). Van elke soort zouden niet meer dan 10 kaarten per stapel moeten zitten, om een evenwichtige verzameling te creëren.
   • Op de kaarten kunnen ook opdrachten staan die niets met het spel te maken hebben, zoals: "Praat vijf minuten lang als een piraat". Als het lukt krijgt de speler een prijs, als het niet lukt krijgt verliest hij iets.
   Advertentie

Deel 3

Deel 3 van 4:

Je prototype testen

Pdf downloaden

1. 
   1
   Test het prototype alleen. Als je alle basiselementen in je prototype hebt verwerkt, kun je het spel gaan testen om te zien hoe het speelt. Voordat je het in een groep test, moet je het zelf gespeeld hebben. Speel het spel als elke speler en schrijf alle positieve en negatieve dingen die je opvallen op.

   • Test het spel een paar keer alleen. Pas het aantal 'spelers' aan om te bepalen of je minimum en maximum aantal spelers klopt.
   • Vind de gebreken van het spel door proberen vals te spelen. Kijk of het mogelijk is dat spelers winnen met een bepaalde strategie, of dat er gaten zitten in de spelregels waardoor iemand een oneerlijke voorsprong kan krijgen.
2. 
   2
   Test het spel met vrienden en familie. Nadat je het vaak genoeg alleen hebt gespeeld en de meeste fouten eruit zijn, is het tijd om het spel te testen met anderen. Roep wat vrienden of familieleden bij elkaar en leg uit dat je je spel wilt testen. Laat hen weten dat het nog niet de uiteindelijke versie is, en dat je hun commentaar op prijs stelt.

   • Geef tijdens het testen niet te veel uitleg. Je kunt later ook niet altijd alle regels verduidelijken.
   • Maak notities als het spel gespeeld wordt. Wees alert op momenten dat het lijkt alsof de spelers het niet leuk meer vinden, of dat de regels te ingewikkeld lijken. Dan zul je het spel op die vlakken moeten verbeteren.
   • Let op hoe de spelers eindigen. Als een speler al het hele spel ver op de rest vooruit loopt, heeft hij misschien een oneerlijk voordeel gekregen.
3. 
   3
   Wissel de testspelers af voor een betere kijk op het spel. Iedereen benadert een spel weer anders, en sommige mensen zien misschien dingen die je zelf over het hoofd had gezien. Hoe meer mensen je spel testen, hoe meer je de kans krijgt om gebreken of zwakke plekken te vinden en te verbeteren.

   • Soms organiseert een spelletjeswinkel of café een spelletjesavond. Dat is de perfecte gelegenheid om je spel uit te laten testen en de mening van ervaren spelers te krijgen.
   • De leeftijd van de speler heeft waarschijnlijk invloed op hoe hij je spel benadert. Probeer het spel uit met je jongere broers of zussen en met je grootouders zodat je weet voor welke leeftijden het geschikt is.
4. 
   4
   Verfijn het prototype tijdens de testfase. Als het testen voorbij is, pas je het speelbord, de regels en/of ander onderdelen aan om het te verbeteren. Terwijl je blijft testen hou je goed bij wat je allemaal veranderd hebt. Sommige 'verbeteringen' maken het spel misschien juist minder goed.
   Advertentie

Deel 4

Deel 4 van 4:

Het eindproduct creëren

Pdf downloaden

1. 
   1
   Maak een lijst met benodigdheden. Als het spel getest is en je bent er blij mee, kun je de uiteindelijke versie gaan maken. Elk spel heeft weer unieke vereisten, dus de materialen kunnen verschillen. Maak een lijst van alle onderdelen van het spel, zodat je niets vergeet.

   • Bordspelen zijn vaak gemonteerd op spaanplaat of heel dik karton. Dat geeft een duurzame ondergrond met een professionele uitstraling.
   • Je kunt ook een oud speelbord gebruiken als basis, als je niets wilt kopen. Plak er papier overheen of beschilder het om het oude spel te verbergen.
   • Stevig karton kan gebruikt worden om het speelbord mee te bedekken en om speelkaarten te maken. Blanke speelkaarten kun je bij de meeste hobbywinkels kopen.
   • Eenvoudige fiches of muntjes kun je maken door rondjes uit karton te knippen of drukken.
2. 
   2
   Illustreer je speelbord. Je speelbord is het middelpunt van het spel, dus laat je creativiteit de vrije loop als je het ontwerpt. Zorg ervoor dat het pad of speelveld duidelijk gemarkeerd is en dat alle instructies op het bord goed te lezen zijn.

   • Je fantasie is onbegrensd als je je speelbord versiert. Je kunt uitgeprinte plaatjes, inpakpapier, verf, stiften, plaatjes uit tijdschriften en nog veel meer gebruiken om je bord mooi te maken.
   • Een levendig, kleurrijk ontwerp zal aantrekkelijk zijn voor je spelers. Met kleur kun je ook de sfeer bepalen. Een vampiersthema zal bijvoorbeeld donker en griezelig zijn.
   • speelborden worden veel gebruikt, en kunnen na verloop van tijd slijten. Bescherm je werk door het speelbord te lamineren als dat kan.
3. 
   3
   Maak de speelstukken. De makkelijkste manier om dit te doen is door een plaatje te printen of tekenen, en dat op een stevige ondergrond te plakken, zoals dik karton. Als je een spel maakt voor familie of vrienden, kun je zelfs echte foto's van de spelers gebruiken.

   • Als je wat meer gepolijste speelstukken wilt, kun je de ontwerpen naar een professionele drukker brengen en ze op dik karton van goede kwaliteit laten printen.
   • Zet de speelstukken in een plastic standaard, zodat ze een stevige basis hebben. Plastic standaards voor speelstukken kun je bij de meeste hobbywinkels vinden.
   • Probeer ook eens schaakstukken, figuurtjes van klei of origamibeestjes als speelstukken te gebruiken.
4. 
   4
   Hergebruik oude dobbelstenen of draaischijven, of maak ze zelf. Als je dobbelstenen of een draaischijf nodig hebt bij je spel, kun je die bij een spelletjeswinkel kopen. Je kunt echter ook je eigen draaischijf maken van karton, een punaise en stiften. Steek de punaise door de onderkant van een kartonnen pijl en prik die op een rond stuk karton waarop je verschillende mogelijkheden hebt geschreven.

   • Er zijn verschillende soorten dobbelstenen om uit te kiezen. Dobbelstenen met meer vlakken verkleinen de kans dat je vaak hetzelfde gooit.
   • Op een draaischijf staan vaak kleurtjes om te bepalen hoeveel stappen een speler mag zetten. Als je bijvoorbeeld draait en de pijl stopt op geel, moet je jouw speelstuk op het volgende gele vakje zetten.
   • Draaischijven zijn ook heel geschikt voor prijzenrondes. Als een speler een prijskaart trekt, of op een speciaal vakje landt, moet hij de draaischijf gebruiken om de prijs te bepalen.
5. 
   5
   Maak de speelkaarten, als je die wilt gebruiken. Gewone effen kaarten zijn niet zo aantrekkelijk voor de spelers. Gebruik plaatjes, creatieve omschrijvingen of grappige uitspraken om je kaarten wat meer sjeu te geven.

   • Op een kaart waardoor een speler een beurt moet overslaan, kun je bijvoorbeeld een plaatje van een krop sla zetten, met daarbij de tekst "SLA jij maar een beurtje over".
   • Maak de speelkaarten van blanco kaartjes die je bij de hobbywinkel hebt gekocht, dan krijgt je spel een chique uitstraling.
   • Je kunt ook speelkaarten van stevig karton maken. Gebruik een normale speelkaart als mal en trek die om op het witte karton, zodat alle kaarten dezelfde vorm krijgen.
6. 
   6
   Verdiep je in 3D-printen als je echt indruk wilt maken. Als je wilt dat je spel echt opvalt, kun je kijken of je de speelstukken, fiches en/of het speelbord kunt laten uitprinten in 3D. Je moet dan een 3D-model aanleveren bij een bedrijf dat hierin gespecialiseerd is, maar het resultaat is dan wel een spel dat eruit ziet alsof je het in de winkel hebt gekocht.
   Advertentie

Tips

• Je kunt eenvoudige 3D speelstukken maken door figuurtjes uit te printen op papier en die op gummen te plakken.
• Als er vierkanten op je speelbord staan, gebruik dan een liniaal zodat ze mooi en strak worden.
• Vraag de mening en ideeën van anderen voordat je je spel afmaakt. Bedenk of dit echt is wat je wilt. Onthou dat je vrienden en familieleden het spel ook moeten spelen, dus het moet voor hen zo aantrekkelijk mogelijk zijn.
• Schiet niet meteen in de verdediging als je kritiek krijgt op je spel. Kritiek is heel belangrijk als je je spel wilt verbeteren, dus wees beleefd en schrijf alles op.
• Je kunt ook flessendoppen, kroonkurken, kralen, steentjes, stukjes papier of fiches uit een oud spel gebruiken als speelstukken.
• Maak een heel klein bordspel zodat je het mee kunt nemen op reis.
• Als je het spel met een groepje test, speel dan zelf niet mee. Dan kun je van een afstandje bekijken hoe een groep die het spel niet kent de regels benadert.

Advertentie

Waarschuwingen

• Hou de spelregels zo kort en eenvoudig mogelijk. Als het te ingewikkeld is kunnen de spelers hun interesse verliezen.
• Zorg ervoor dat de spelregels eerlijk zijn. Het spelen van het spel moet een leuke, gezellige en positieve ervaring worden.
• Als je van plan bent om je spel uit te brengen en het ontwerp te verkopen, zorg er dan voor dat je geen auteursrechten schendt. Misschien moet je dingen die te veel op bestaande spellen lijken aanpassen.

Advertentie

Benodigdheden

• Notitieboekje
• Potlood
• Liniaal
• Papier
• Een ondergrond voor je speelbord (karton, spaanplaat, een oud speelbord, enz.)
• Kaartjes van karton (verschillende kleuren en maten)
• Schaar
• Speelstukken (stukken van oude spelletjes, pokerfiches, knopen, poppetjes, enz.)
• Dobbelstenen/draaischijf
• Teken- en kleurmaterialen (stiften, verf, pennen, potloden, enz.)
• Lijm en/of plakband
• Verf (optioneel)