Een gitaar instellen

Je gitaar beter leren kennen is altijd handig voor de serieuze gitarist en zal je zeker helpen op de lange duur. Hier vind je een stap voor stap procedure om je gitaar zelf snel en gemakkelijk af te stellen. Zoals bij elk project is het eerste dat je nodig hebt de juiste verzameling gereedschappen.

Methode 1

Methode 1 van 2:

Het aanpassen van de hals

Pdf downloaden

1
Controleer of de hals recht is. Onderzoek de hals op aanwijzingen dat deze is verbogen of vervormd. Om dit meer precies te controleren kun je een liniaal op de frets leggen. Doe dit aan beide zijden, om er zeker van te zijn dat de hals niet krom is.
- Het is de bedoeling dat de hals iets omhoog buigt, waarbij de kop iets in de richting van de brug buigt. Gitaarbouwers hebben het hierbij over het geven van "relief" aan de hals. Er hoort een hele kleine ruimte te zijn tussen de hals en het rechte deel. Buigt de hals achterover, weg van de snaren, dan zullen er problemen gaan optreden met de action van de gitaar, en is het beter om je instrument te laten nakijken.
2
Probeer je meting preciezer te doen als je het vermoeden hebt dat de hals is verbogen. Gebruik de D-snaar om te controleren hoe recht de hals is, door de hoogte te bekijken van de snaar tot de toets. Druk de D-snaar in op de 1e en 22e fret, of wat maar de hoogst mogelijke fret is op je toets, en controleer vervolgens de afstand tussen de snaar en de toets ter hoogte van de 12e fret. In het ideale geval zou je er net een visitekaartje tussen moeten kunnen schuiven. Je kunt de rechtheid van de hele hals controleren door de snaar op verschillende posities in te drukken.
- Heb je de beschikking over een voelermaat, neem dan een capo en plaats deze op de 1e fret. Houd de laagste snaar ingedrukt bij de laatste fret. Controleer met je voelermaat wat de afstand is tussen de snaar en de 8e fret. Dit hoort ongeveer 0,254 mm te zijn. Als deze afstand groter is, dan zal je de trekstang moeten aandraaien door de inbussleutel met de klok mee te draaien.
3
Pas de trekstang aan om de hals bij te buigen. Is het nodig om een aanpassing te maken aan de kromming van de hals, verwijder dan het dopje van de trekstangmoer (meestal bovenaan de hals). Draai voorzichtig, steeds een kwart, met een inbussleutel van de juiste grootte.
- Als de hals te krom staat, dan zal je de inbussleutel tegen de klok in moeten draaien, waardoor de snaren hoger komen te liggen. Neem de tijd bij deze handeling en draai de trekstang niet verder dan een kwartslag per keer. Laat vervolgens je gitaar even wennen aan de nieuwe instelling en stem de snaren voor je verder gaat of probeer op de gitaar te spelen. Geef de gitaar een nacht om te wennen.
4
Controleer de hoek tussen de hals en de body. Als de trekstang juist is ingesteld, maar de snaren boven de 12e fret liggen toch te hoog ten opzichte van de toets, dan kan het zijn dat er een hoek is tussen de hals en de body van de gitaar. Leg je gitaar op een vlakke ondergrond en verwijder alle snaren voor je de hals probeert los te schroeven. Aangeschroefde halzen kunnen worden losgemaakt door 4 schroeven aan de onderkant van de gitaar los te draaien, waarna je kunt controleren of de hals en body in hetzelfde vlak liggen.
- De hals van je gitaar hoort parallel te lopen aan de body, maar vaak vind je na het losschroeven veel zaagsel van de fabricage, wat de oorzaak is van de hoek tussen body en hals. Is dit zo, maak dan alles schoon en schroef de hals weer vast.
- Is de hoek tussen body en hals nog steeds niet gecorrigeerd, dan kun je dit wijzigen door iets ter hoogte van de voorste of achterste schroeven te plaatsen, afhankelijk van het gewenste effect. Dit moet wel iets zijn wat erg dun is, zoals een Post-It. Deze blijven aan het hout plakken en verschuiven niet tijdens het opschroeven van de hals. Heb je iets nodig wat dikker is, vouw dan de Post-It dubbel.
Advertentie

Methode 2

Methode 2 van 2:

Het aanpassen van de action en intonatie

Pdf downloaden

1
Het aanpassen van de action van de gitaarsnaren. De "action" van een gitaar is een aanduiding voor de hoogte van de snaren ten opzichte van de toets. Gitaristen met een lichte aanslag kunnen meestal prima uit de voeten met een lagere action, terwijl iemand met een zware aanslag een grotere action nodig heeft om ratelende snaren te voorkomen. Het belangrijkste is dat de hoogte van de snaren past bij jouw manier van spelen en dat de snaren niet gaan trillen op de frets. Heb je meerdere gitaren, probeer de volgende procedure dan eerst uit op de minst kostbare voor je verder gaat met je favoriete gitaar.
- Start met het meten van de afstand van de onderkant van de snaar tot aan de eerste fret. Dit helpt bij het bepalen of de brug wel voldoende diep ligt. Als de brug niet diep genoeg ligt, dan zal je dit moeten laten corrigeren. De snaarhoogte op de 12e fret geeft aan of de brug moet worden verhoogd of verlaagd. Hier vind je een lijst met standaard specificaties voor elektrische gitaren:
  - 1e fret 1e snaar - 1/64" of 0,0156 (0,397 mm)
  - 1e fret 6e snaar - 2/64" of 0,0313 (0,794 mm)
  - 12e fret 1e snaar - 3/64" of 0,0469 (1,191 mm)
  - 12e fret 6e snaar - 5/64" of 0,0781 (1,984 mm)
2
Maak een snelle aanpassing. Als we er vanuit gaan dat de trekstang goed is afgesteld, en de hoek van de hals juist is, pas dan de hoogte van je E-snaar aan, zodat er ongeveer 1,6 mm ruimte is tussen snaar en de 12e fret. Je kunt proberen de action nog kleiner te maken, mocht je dit willen.
- De G en B snaren worden op dezelfde manier afgesteld, maar de lage E en de A en D snaren die omwikkeld zijn, mogen iets verder van de toets verwijderd zijn.
3
Het instellen van de intonatie. Je gitaar mag dan misschien de eerste 12 frets goed in stemming zijn, maar vreselijk klinken zodra je voorbij de 12e fret komt. Gebeurt dit dan weet je dat je iets zal moeten verbeteren aan de intonatie van de gitaar. Om dit te doen heb je een brug nodig met verstelbare zadels. Meestal vind je dan schroeven aan de onderkant van de brug, waarmee je de zadels voorwaarts en achterwaarts kunt verstellen. Het intoneren is de allerlaatste stap bij het afstellen van de gitaar, omdat elke aanpassing die je maakt de intonatie van het instrument wijzigt.
- Om een aanpassing te maken neem je een stemapparaat en begin je met de lage E, waarbij je de boventoon van de 12e fret (de noot net boven de fret) controleert, in vergelijk met de daadwerkelijk toonhoogte op de 12e fret. Deze horen hetzelfde te zijn. Is dit niet het geval, dan zal je de afstand moeten aanpassen.
  - Is de 12e fretnoot hoger dan de boventoon, verleng de snaar dan door het zadeltje naar achteren te werken.
  - Is de 12e fretnoot lager dan de boventoon, verkort de snaar dan door het zadeltje naar voren te werken.
- Herhaal deze procedure voor de rest van de snaren en je gitaar zal nu behoorlijk goed geïntoneerd zijn. Ben je een perfectionist, laat je gitaar dan door een professional stemmen.
4
Overweeg eventueel je frets opnieuw te laten plaatsen. Zijn er een paar frets waar de snaar tegenaan komt tijdens het spelen, dan kan het zijn dat niet alle frets goed zijn geplaatst. Ben je dapper genoeg, dan kun je proberen om dit te verbeteren door ze aan te passen. Zorg er als eerste voor dat de trekstang, action en hoek van de hals juist staan afgesteld; een hals die te ver is gebogen kan het probleem van onregelmatige frets vergroten. Vervolgens kun je met een plastic hamer proberen om de frets op hun plaats te krijgen.
- Mocht dit nog niet genoeg zijn, dan kun je de frets opschuren. Zorg dat de hals zo recht mogelijk is zonder de trekstang kapot te maken en plaats de gitaar op een rechte ondergrond, zorg er vervolgens voor dat je toets is afgedekt met tape, waarbij je alleen de frets die je wilt bijschuren onbedekt laat. Gebruik een schuurblok met schuurpapier (korrel 100). Daarna is het belangrijk dat je alle frets zoveel mogelijk tegelijkertijd schuurt. Door een schuurblok plat op de frets te leggen worden alle onregelmatige frets op gelijke hoogte geschuurd.
- Als veel frets er niet goed uitzien, dan zal het noodzakelijk kunnen zijn om de hele toets opnieuw te fretten. Dit is niet gemakkelijk en erg duur, wat inhoudt dat je dit beter aan een gitaarbouwer over kunt laten.
5
Pas de tremolo brug aan. Een belangrijke aanpassing en uniek voor de Floyd Rose, is om ervoor te zorgen dat de tremolo brug goed is uitgebalanceerd. Controleer eerst of de trekstang en de hoek tussen de hals en de body goed staan afgesteld. Stem de gitaar zo goed mogelijk en kijk vervolgens goed of de tremolo brug parallel staat aan de body. Is dat niet het geval, dan zal je de veren aan de achterkant van de gitaar moeten aanpassen.
- Stem je gitaar nogmaals en controleer vervolgens de tremolo brug. Herhaal dit tot de tremolo bridge parallel staat aan de body. Is die stap eenmaal genomen, dan zal je de gitaar opnieuw moeten stemmen, de action bijstellen en uiteindelijk ook weer de intonatie. Door het intoneren kan het gebeuren dat de tremolo brug weer uit balans raakt, waarna je de veren weer zult afstellen, etc., tot de gitaar helemaal goed staat afgesteld.
Advertentie

Tips

Als de gitaarsnaren te ver van de toets zijn verwijderd in de buurt van de kam (bijv. bij de 1e fret), dan kun je ook proberen om de snaren bij de kam te verlagen, maar dit is niet gemakkelijk.
Verwissel regelmatig je snaren. Gebruik altijd dezelfde dikte van snaren. De snaardikte is persoonlijk. De meeste solid-body gitaren worden geleverd met dunne snaren (.009-.042). De meeste jazz gitaristen prefereren een wat dikkere snaar (.010-.046). Stevie Ray gebruikte (.013-.056), dus probeer gewoon een paar verschillende uit tot je de dikte vindt die voor jou het prettigst is. Dikkere snaren zijn ook ideaal voor slides, maar als je de snaren vaak verbuigt tijdens het spelen, probeer dan een dunne winding van .009 of misschien zelfs .008.

Advertentie