Een BBQ opstellen

Ben je een bouwproject aan het plannen? Dan kan het zijn dat je een Bill of Quantities (vaak afgekort tot BOQ) oftewel een Boek met Hoeveelheden nodig hebt. Een BOQ is een gedetailleerde lijst van de hoeveelheid arbeid en de specifieke materialen die nodig zijn voor het project, zodat je potentiële aannemers om een gedetailleerde offerte kunt vragen. In de praktijk wordt een BOQ meestal opgesteld door een hierin gespecialiseerde landmeters of civiele ingenieur. Maar ook als je zelf niet de gewoonte hebt een BOQ te maken is het de moeite waard om te weten hoe je het doet, zodat je de kwaliteit van een BOQ kunt beoordelen, mocht je er één tegenkomen. Lees dus snel verder voor alles wat je moet weten over hoe je een overzichtelijke en betrouwbare BOQ opstelt, en hoe zo’n Boek met Hoeveelheden je kan helpen bij de planning van je project en tijdens het bouwproces.

Dingen die je moet weten

Gebruik een BOQ om alle materialen te specificeren die je voor een project nodig denkt te hebben.
Maak een overzichtelijke BOQ op basis van een eenvoudige Excel-spreadsheet.
Kies de beste aannemers voor je project op basis van hun kostenramingen aan de hand van je BOQ.
Gebruik de BOQ tijdens de uitvoering van het project voor de algehele organisatie en voor het plannen van de kosten.

1

Maak een overzichtelijke BOQ op basis van een spreadsheet.

Pdf downloaden

Gebruik de spreadsheet om een lijst te maken van de materialen die je nodig hebt voor je project. Stel de spreadsheet zo op dat elke rij een materiaal bevat dat je nodig hebt om je project te voltooien. Gebruik de kolommen om voor elk materiaal de volgende gegevens in te vullen:^[1]XBron
- Artikelnummer (dit kan een serienummer of het nummer van het onderdeel zijn)
- Beschrijving
- Maateenheid
- Hoeveelheid
- Tarief per eenheid (in te vullen door de aannemers die op het project bieden)
- Totale materiaalkosten (in te vullen door de aannemers die op het project bieden)
Advertentie

2

Maak een lijst van alle materialen die nodig zijn voor je project.

Pdf downloaden

Bepaal de materialen op basis van de plannen van de architect. De plannen van de architect bevatten details voor wat betreft de verschillende bouwmaterialen die nodig zijn voor de uitvoering. Noteer ook de afmetingen, omdat die van pas komen bij het schatten van de benodigde hoeveelheden materiaal.^[2]XBron
- De naam en de specificaties van elk van de materialen komen in de kolom "Beschrijving" van je spreadsheet te staan.
- Als je bijvoorbeeld een huis gaat bouwen, heb je waarschijnlijk materiaal voor het raamwerk en voor de vloeren, gipsplaten, bakstenen, beton, bedrading en armaturen voor de verlichting, de keuken en de badkamer nodig.
- Wees in je beschrijving zo specifiek mogelijk. Vermeld de afmetingen van het oppervlak of de ruimte, de dikte van het materiaal dat je nodig hebt, en alle andere details die van invloed kunnen zijn op de kwaliteit van het materiaal.

3

Verdeel je project in categorieën.

Pdf downloaden

Vermeld voor elke categorie de specifieke materialen die ervoor nodig zijn, ook als ze zich herhalen. De verschillende onderdelen van je project zullen waarschijnlijk door verschillende aannemers worden uitgevoerd. Door middel van je BOQ laat je elk van de aannemers weten wat ze precies nodig hebben voor het project, zodat ze elk hun specifieke offerte kunnen voorbereiden. Dit betekent niet dat je voor elke categorie een nieuwe spreadsheet nodig hebt; verdeel gewoon één spreadsheet in secties.^[3]XBron
- Als je bijvoorbeeld een huis bouwt kun je aparte categorieën hebben voor de fundering, de bedrading, het sanitair en de vloeren. Omdat voor zowel de fundering als de vloeren spijkers nodig zijn, komt er onder elk van deze categorieën dus een rij "spijkers" te staan.
- Traditioneel wordt elke rij opeenvolgend genummerd vanaf "1", waarbij de nummers voor elke categorie of sectie opnieuw beginnen.
Advertentie

4

Vermeld de benodigde hoeveelheid van elk materiaal.

Pdf downloaden

Vul voor elk materiaal de maateenheid in en vervolgens de benodigde hoeveelheid. Vul in de kolom "meeteenheid" die je hebt aangemaakt de eenheid in die voor elk materiaal wordt gebruikt. Dit zijn meestal standaardeenheden, zoals meters of liters. Voer vervolgens in de cel "hoeveelheid" de hoeveelheid van die eenheid in die je van dat materiaal nodig zult hebben.^[4]XBron
- Als een deel van je project bijvoorbeeld het schilderen van een kamer omvat, kunt je "liters" opgeven als maateenheid voor de verf, en vervolgens "10" onder het aantal liters verf dat je nodig denkt te hebben.
- Tel om rekening te houden met verspilling bij iedere materiaalberekening een marge van 15 tot 20% op.
- Soms geeft de maateenheid aan hoe een specifiek materiaal wordt verkocht. Als een van je materialen bijvoorbeeld kabel is en die kabel wordt verkocht in spoelen van een standaard maat, kun je als maateenheid "spoel" invullen.

5

Geef in elke categorie de geschatte hoeveelheid arbeid aan.

Pdf downloaden

Geef de hoeveelheden arbeid aan als het aantal benodigde manuren voor het uitvoeren van een bepaalde taak. Een manuur is, ruwweg, de hoeveelheid werk die in één uur gedaan kan worden door één persoon die voor dat type werk is opgeleid. Hoe je dit precies definieert, hangt af van de omvang en het werkgebied van je project en van het soort werk dat je nodig hebt.^[5]XBron
- Als een van de onderdelen van je project bijvoorbeeld een bakstenen muur is, zou je moeten weten hoeveel bakstenen de gemiddelde metselaar binnen een uur kan leggen; dat zou ruwweg je man-uur zijn, hoewel je in werkelijkheid ook rekening moet houden met andere werkzaamheden die bij het metselen komen kijken, zoals het mengen van mortel.
- Verschillende aannemers kunnen werken met ploegen van verschillende groottes. Op basis van het door jou aangegeven totale aantal manuren, kunnen de aannemers makkelijker de grootte van hun ploeg bepalen. Op basis van het aantal bakstenen dat je nodig hebt voor je bakstenen muur, kan de bouw bijvoorbeeld 200 manuren duren. Maar met een ploeg van vijf metselaars kan het in 40 uur gedaan zijn, dus misschien wel binnen een week tot hooguit een dag of tien.
- Je moet bij het aantal manuren ook tijd optellen voor koffie- en lunchpauzes. Ook dan heb je nog maar een zeer conservatieve schatting, omdat je natuurlijk geen rekening kunt houden met onverwachte omstandigheden die zich kunnen voordoen na aanvang van het werk.
- Praat met potentiële aannemers om een idee te krijgen van de tijd die het uitvoeren van een bepaalde taak in beslag zou nemen. Een zogenaamde quantity surveyor of bouwrekenaar kan dit meestal uit zijn hoofd schatten, omdat zo iemand meestal veel ervaring heeft met vergelijkbare projecten.
Advertentie

6

Maak een eerste kostenraming voor het project.

Pdf downloaden

Beoordeel offertes van aannemers op basis van de kostenraming die je opstelt. Zoek uit wat de gemiddelde prijzen voor materialen en arbeid in je omgeving zijn door leveranciers te bellen en verschillende aannemers te spreken. BOQ's van soortgelijke projecten die niet zo lang geleden zijn afgerond kunnen je ook helpen een kostenraming te maken.^[6]XBron
- Zo’n eerste kostenraming kan als referentie dienen op basis waarvan je de haalbaarheid kunt beoordelen van de offertes die je krijgt. Neem deze cijfers niet op in de BOQ's die je aan mogelijke aannemers geeft, maar bewaar ze voor jezelf, ter informatie.
- Het is misschien niet per se nodig om voor elk project een eerste kostenraming te maken, maar bij grotere projecten waarbij je veel offertes moet doornemen kun je op deze manier wel veel tijd besparen.

7

Stel op basis van het geschatte aantal arbeidsuren een projectplan op.

Pdf downloaden

Maak voor het voltooien van iedere bouwtaak een tijdlijn. De manuren die je hebt berekend geven je een ruw idee van het moment waarop iedere specifieke taak klaar moet zijn. Het gaat hierbij om een globale planning, omdat er veel dingen zijn waar je geen rekening mee kunt houden en die vertragingen kunnen opleveren, zoals het weer. Maar zelfs een globale planning maakt het voor potentiële aannemers makkelijker te kunnen bepalen of ze wel of niet aan je project kunnen meewerken.^[7]XBron
- Als je bijvoorbeeld hebt geschat dat het in totaal 1000 man-uren zou kosten om je huis te bouwen, zou het aannemers 25 uur kosten om de bouw af te ronden (ervan uitgaande dat ze allemaal 40 uur per week werken, zonder vertragingen). Je zou dan een schema kunnen opstellen van 30 tot 40 weken.
Advertentie

8

Vraag met je BOQ offertes aan van aannemers.

Pdf downloaden

Bel meerdere aannemers en geef ze een basisoverzicht van het project. Als de aannemer zegt interesse en tijd te hebben om mee te werken aan je project, zet dan de volgende stap en stuur hem of haar je BOQ. De aannemer zal het het document doornemen en zijn of haar schattingen invullen in de kolommen voor "tarief per eenheid" en "totale kosten."^[8]XBron
- Als je al eerder bouwprojecten beheerd hebt, kun je wat geld besparen door zelf het project te overzien. Als je nog geen ervaring hebt kun je waarschijnlijk beter een hoofdaannemer inhuren voor de leiding en de controle over het project en het bouwproces.
- Controleer altijd de vergunningen van de aannemers en vraag voordat je een offerte aanvraagt om referenties.
- Vraag of je architect of landmeter je een aannemer kan aanraden. Vaak kennen zij mensen in de sector en kunnen ze je vertellen met wie je het beste in zee kunt gaan (en bij wie je beter uit de buurt kunt blijven).

9

Evalueer offertes van aannemers voor specifieke klussen.

Pdf downloaden

Gebruik je BOQ om offertes van aannemers met elkaar te vergelijken, zodat je de offerte kunt kiezen die het meest geschikt is voor je project. Met een BOQ gebruiken alle aannemers die op een project bieden als basis voor hun bod precies dezelfde schattingen voor wat betreft de benodigde hoeveelheden arbeid en materiaal. Je kunt dan heel makkelijk de door hen opgegeven hoeveelheden met elkaar vergelijken, zonder dat je ze stuk voor stuk hoeft te specificeren.^[9]XBron
- En hierbij komt je eerste kostenraming van pas. Als een aannemer een bod doet dat een stuk lager is dan je eerste kostenraming, weet je dat je sceptisch moet zijn.
Advertentie

10

Blijf ook tijdens de duur van het project naar je BOQ verwijzen.

Pdf downloaden

Gebruik je BOQ voor het plannen en analyseren van het benodigde materiaal, de kosten en andere aspecten van het project. Naarmate je project vordert, geeft de BOQ je een goed idee van wat er komen gaat, zodat je vooruit kunt plannen. Als je vast weet wat er moet gebeuren en wanneer, kun je flexibel blijven en je plannen zo nodig aanpassen aan onvoorziene omstandigheden em vertragingen.^[10]XBron
- Wat doe je bijvoorbeeld als er een tekort is aan een bepaald materiaal dat je nodig hebt voor de vloer? Als je even naar je BOQ kijkt, kun je al snel zien met welk ander deel van het project, oftewel een deel dat niet afhankelijk is van de vloer, je in de tussentijd verder kunt gaan, zodat je project op schema blijft.

Tips

Voor complexere projecten kunt je eventueel een kwantiteitscontroleur inhuren. Een kwantiteitscontroleur kan ervoor zorgen dat je de beste prijzen voor je bouwmaterialen krijgt en je helpen zo weinig mogelijk risico te lopen door nauwkeurige schattingen te maken van het materiaal en de arbeid die je nodig hebt om je project af te krijgen.^[11]XBron

Advertentie

Waarschuwingen

Verwar een Bill of Quantities (BOQ) niet met een Bill of Materials (BOM). Hoewel ze allebei bestaan uit een lijst van hoeveelheden van specifieke materialen die nodig zijn om een bepaald project te kunnen voltooien, wordt een BOQ in de bouw gebruikt en bevat ook schattingen voor wat betreft de hoeveelheden arbeid. Een BOM daarentegen wordt eerder in de productie gebruikt en bevat geen berekeningen voor wat betreft de benodigde hoeveelheden arbeid.^[12]XBron

Advertentie