De maatsoort van een nummer bepalen

Pdf downloaden

Pdf downloaden

In dit artikel:

De basisprincipes van de maatsoort leren

Het uitzoeken van een maatsoort door naar de muziek te kijken

De maatsoort horen

Tips en waarschuwingen

Gerelateerde artikelen

Bronnen

De maatsoort is een belangrijk onderdeel van elk muziekstuk en geeft aan wat het aantal tellen per minuut is voor een muziekstuk. Hoewel ze bedrieglijk eenvoudig kunnen lijken, kunnen ze ingewikkelder worden als je erachter probeert te komen, op basis van de muziek die je ziet of hoort. Voordat je daaraan begint, moet je de basisprincipes van een maatsoort kennen, zodat je het gemakkelijker kunt zien of horen wanneer je het nodig hebt.

Stappen

Methode 1

Methode 1 van 3:

De basisprincipes van de maatsoort leren

Pdf downloaden

1. 
   1
   Leer het onderscheid herkennen tussen de enkele en samengestelde maatsoorten. Zoek de maatsoort aan het begin van het nummer, net na de viool of bassleutel. Een enkelvoudige maatsoort betekent dat een gewone noot (niet een met een stip), zoals een kwart noot, halve noot of hele noot, een accent krijgt. In een samengestelde maatsoort krijgen noten met een stip de nadruk, zoals een kwartnoot, halve noot, etc. met een stip erachter. De belangrijkste manier om een samengestelde maatsoort te herkennen, is door te kijken naar het bovenste getal. Voor een samengestelde maatsoort is die maat zes of hoger en een veelvoud van drie.

   • Volgens de regel van de samengestelde maatsoort is 6/4 een samengestelde maatsoort, omdat er een '6' bovenaan staat, wat een veelvoud is van 3. 3/8 is echter een enkelvoudige maatsoort, omdat het bovenste getal kleiner is dan zes.
   • Maatsoorten worden ook wel het metrum genoemd, en de maatsoort geeft het metrum weer voor het nummer.
   • Als je naar het bovenste cijfer kijkt, zie je het type metrum van het liedje: 2 = enkelvoudig binair, 3 = enkelvoudig ternair, 4 = enkelvoudig quaternair, 6 = samengesteld binair, 8 = samengesteld ternair en 12 = samengesteld quaternair.
2. 
   2
   Ga na op welke noot de maat ligt in een enkelvoudige maatverdeling door te kijken naar het onderste getal. Het onderste getal in een enkelvoudige maatsoort geeft aan op welke noot de tel ligt. Bijvoorbeeld: '4' geeft aan dat de kwartnoot geaccentueerd wordt, terwijl '2' aangeeft dat de tel op de halve noot komt te liggen.

   • De onderste getallen in een enkelvoudige maatsoort verwijzen altijd naar een specifieke noot die een enkele tel krijgt:
     • Een '1' als onderste getal vertelt je dat de hele noot de tel krijgt.
     • '2' betekent dat de halve noot gelijk is aan 1 tel.
     • '4' laat je zien dat de kwart noot de tel krijgt.
     • Als je een '8' ziet, betekent dat de achtste noot 1 tel duurt.
     • Tot slot geeft een '16' aan dat de zestiende noot de tel krijgt.
   • Bijvoorbeeld: 4/4 is een enkelvoudige maatsoort. De onderste '4' vertelt je dat de kwartnoot een tel duurt.
3. 
   3
   Ga na welke noten met een punt een tel duren bij samengestelde maatsoorten. Bij samengestelde maatsoorten is het iets ingewikkelder, omdat je het op twee manieren zou kunnen omschrijven. Een noot met een stip krijgt altijd de tel, maar je kunt het ook zien als een verdeling van een noot met eens tip, verdeeld in drie kortere noten van gelijke lengte.

   • Bijvoorbeeld: elk van deze onderste getallen geeft het volgende aan in een samengestelde maatsoort:
     • Een '4' betekent dat een halve noot met een stip een tel duurt, en kan worden verdeeld in drie kwartnoten.
     • '8' betekent dat de kwartnoot met een stip de tel krijgt, die gelijk is aan drie achtste noten.
     • Een '16' geeft aan dat de achtste noot met een stip de tel krijgt, die gelijk is aan drie zestiende noten.
   • 6/8 tijd is een samengestelde maatsoort. De '8' geeft aan dat een kwartnoot met een stip de tel krijgt; je zou echter ook kunnen zeggen dat een enkele tel bestaat uit 3 achtste noten (dezelfde lengte als een kwartnoot met een stip).
4. 
   4
   Ga na hoeveel tellen er in een maat zijn. Het hoogste getal geeft aan hoeveel tellen elke maat krijgt. In enkelvoudige maatsoorten, lees je gewoon het getal af om het aantal tellen per maat te krijgen. In samengestelde meters, deel je het getal door drie om het aantal tellen per maat te krijgen.

   • Bijvoorbeeld: 2/4 heeft twee slagen per maat, en 3/4 heeft drie slagen per maat; beide zijn enkelvoudige maatsoorten.
   • Bij samengestelde maatsoorten heeft 6/8 twee slagen per maat, terwijl 9/12 drie slagen per maat heeft.
5. 
   5
   Leer de basisnootwaarden. Bij het bespreken van nootwaarden gaat je over het algemeen uit van 4/4als maatsoort, omdat dat de meest voorkomende maatsoort is. In dat geval is de kwartnoot die met een steel, en die duurt een tel. Halve noten zijn twee tellen en zijn hol met een steel, terwijl hele noten slechts een holle cirkel zijn, gelijk aan vier slagen. Achtste noten zijn een halve slag, en ze hebben een ingevulde cirkel met een klein vlaggetje rechtsboven aan de steel, hoewel ze soms met elkaar verbonden zijn aan de top.

   • Rusten krijgen ook tellen, hetzelfde als hun noten-equivalenten. Een kwart rust ziet er bijna uit als een gestileerde 3, terwijl een halve rust een kleine rechthoek boven op de middellijn is. Een hele rust is een kleine rechthoek onder de tweede lijn van de bovenkant, en een achtste rust is een steel met een vlaggetje links van de bovenkant.
   Advertentie

Methode 2

Methode 2 van 3:

Het uitzoeken van een maatsoort door naar de muziek te kijken

Pdf downloaden

1. 
   1
   Bepaal het aantal tellen per maat. Als je naar een muziekstuk kijkt, zie je vijf lijnen parallel aan elkaar over het blad lopen. In die lijnen zie je verticale lijnen die de muziek in maten verdelen. Een maat is de ruimte tussen twee verticale lijnen. Om het aantal in een maat te vinden, tel je de noten met een kwart noot als basis tel.

   • Schrijf het aantal tellen dat elke noot krijgt boven de maat, en tel ze dan bij elkaar op voor de maat.
   • Bijvoorbeeld: als je een kwart noot hebt, een halve noot en een kwart rust, dan heb je vier tellen omdat de kwart noot een tel is, de halve noot twee tellen en de kwart rust een tel.
   • Als je 4 achtste noten, 2 kwartnoten en een hele noot hebt, heb je acht tellen. De 4 achtste noten staan gelijk aan twee tellen, terwijl de 2 kwartnoten gelijk staan aan twee tellen en de hele noot vier tellen is.
   • Als je 2 halve noten en 2 achtste noten hebt, dan zijn dat vijf tellen, want elke halve noot is gelijk aan twee tellen en de 2 achtste noten zijn gelijk aan een tel.
2. 
   2
   Kijk naar de lengte van de noten om te beslissen welke maatsoort het beste lijkt. Bijvoorbeeld: als de meeste noten kwartnoten en halve noten zijn, dan kan het zinvol zijn om de kwartnoot de tel te geven. Als er meer achtste noten zijn, kan het zinvol zijn om de achtste noot de tel te geven. In principe wil je het zo gemakkelijk mogelijk maken als je de beat telt, en daarom moeten de noten die het vaakst voorkomen de tel krijgen.

   • Bijvoorbeeld: als de noten 2 kwartnoten, een halve noot en een halve rust zijn, kan de maatsoort 6/4 of 12/8 zijn. In 6/4 zou de kwartnoot de tel krijgen; in 12/8 de halve noot met een stip -- je ziet echter meestal meer achtste noten in die maatsoort als een tel gelijk is aan 3 achtste noten. In dit geval heeft 6/4 waarschijnlijk meer zin.
   • Als de noten 2 halve noten en 2 kwart noten zijn, kan dat 2,5/2, 5/4 of 10/8 zijn. Je moet geen decimalen gebruiken, dus 2,5/2 bestaat niet. 10/8 heeft niet veel zin omdat je geen achtste noten hebt, dus 5/4 is de meest waarschijnlijke, waarbij je kwartnoten telt als een tel
3. 
   3
   Richt je op de langst mogelijke nootwaarde bij het tellen van de maat. Meestal probeer je bij het bepalen van een maatsoort, de langste nootwaarde te tellen als de basisslag, wat betekent welke noot de tel krijgt. Bijvoorbeeld: tel halve noten als bepalend voor de maatsoort, als je kunt -- als dat geen zin heeft, ga dan verder met het tellen van kwartnoten als de maatsoort.

   • In het voorbeeld van 2 halve noten en 2 kwartnoten, zou 2,5/2 de halve noot als de tel tellen, maar aangezien er geen decimalen zijn toegestaan, kies je de volgende langste tel, de kwartnoot.
4. 
   4
   Ga na hoe de achtste noten zijn gegroepeerd om te helpen beslissen tussen '4' en '8'. Als het onderste getal van de maatsoort 4 is, worden de achtste noten vaak gegroepeerd in tweeën, bovenin verbonden met hun vlaggen. Aan de andere kant, als de achtste noten in groepjes van drie staan, betekent dat meestal dat het onderste getal van de maatsoort 8 is.
   Advertentie

Methode 3

Methode 3 van 3:

De maatsoort horen

Pdf downloaden

1. 
   1
   Begin met het vinden van het ritme of de beat. Wanneer je naar een liedje luistert, kun je beginnen met het tikken van je voet of hoofd op de maat. Deze maat wordt de beat, het ritme of de puls genoemd, waar je op telt bij het spelen van het nummer. Begin met het vinden van deze beat en meetikken.
2. 
   2
   Luister of je een nadruk hoort op bepaalde beats van het slagwerk. Vaak krijgen de even beats een extra accent of geluid, vooral in rock- of popmuziek. Dus kun je bijvoorbeeld iets horen als 'boem, boem, boem, boem' als het ritme, maar er dan bovenop, je hoort een paar extra beats, zoals 'pa-boem, boem, pa-boem, boem..

   • Vaak wordt de eerste tel in de maat sterker benadrukt, dus probeer daar ook naar te luisteren.
3. 
   3
   Luister naar de backbeats om de nadruk te leggen op andere instrumenten. Hoewel de drums vaak de even beats zullen raken, kunnen andere instrumenten in het nummer de backbeats of de oneven beats raken. Dus terwijl je misschien een meer solide dreunen op de even beats hoort, luister je of je andere beats hoort die de nadruk elders leggen.
4. 
   4
   Let op grote veranderingen op de eerste tel van de maat. Zo kun je bijvoorbeeld akkoordveranderingen horen op de eerste tel van de meeste maten. Je kunt ook andere veranderingen horen, zoals melodiebewegingen of harmonieveranderingen. Vaak is de eerste noot van de maat de plek waar grote veranderingen in een nummer gebeuren.

   • Het kan helpen om te luisteren naar sterke en zwakke noten. Zo zijn de beats voor double time(2/4 en 6/8), sterk en dan zwak. De beats voor triple time (3/4 en 9/8), zijn sterk-zwak-zwak, terwijl voor quadruple time (4/4 of 'C' voor de gewone of 'common' time en 12/8), sterk-zwak-gemiddeld-zwak zijn.
5. 
   5
   Probeer te horen hoe de beats zijn gegroepeerd op basis van de rijen. Je kunt bijvoorbeeld merken dat de beats zijn verzameld in groepjes van twee, drie of vier. Tel de beats uit als je kunt. Luister naar de eerste tel van elke maat, tel dan de noten, 1-2-3-4, 1-2-3, etc., totdat je de eerste tel van de volgende maat hoort.
6. 
   6
   Kies de meest waarschijnlijke maatsoort voor het liedje. Als je vier sterke beats in een maat hoort, heb je waarschijnlijk een 4/4 maatsoort omdat dat het meest voorkomt in pop, rock en andere populaire muziek. Vergeet niet dat de onderste '4' je vertelt dat de kwart noot een tel duurt, en de bovenste '4' je vertelt dat je vier tellen in elke maat hebt. Als je twee sterke beats voelt, maar ook noten in drievoud, dan heb je misschien een 6/8 maatsoort, die wordt geteld in groepjes van twee, maar elk van die beats kan worden verdeeld in 3 achtste noten.

   • Een maatsoort als 2/4 wordt het meest gebruikt in polka's en marsen. Je hoort misschien 'oem-pa-pa, oem-pa-pa' in dit soort nummers, waarbij de 'oem' een kwart noot is op de eerste tel en de 'pa-pa' 2 achtste noten op de tweede tel.
   • Een andere mogelijkheid is 3/4, die vaak wordt gebruikt in walsen en menuetten. Hier hoor je drie slagen in de maat, maar de triolen hoor je niet in 6/8 (een triool bestaat uit 3 achtste noten).
   Advertentie

Tips

• Bij langzamere tempi worden alle achtste noten geteld in 12/8, 9/8, 6/8 en 3/8 maten.
• Als je 'C' in de maatsoort ziet staan, staat dat voor 'Common time' of 4/4. Een 'C' met een lijn erdoor staat voor 'Cut time', ofwel 2/2.

Advertentie