De action van een akoestische gitaar verlagen

Als je gitaar moeilijk te bespelen is, dan kan dat komen doordat de action te hoog is. Dit betekent dat de afstand tussen de snaren en de toets te groot is, wat het moeilijker maakt om de snaren in te drukken. Het verlagen van de action op een akoestische gitaar vereist drie stappen. Je moet de kromming van de nek verminderen, de brug verlagen en het zadel instellen.^[1]XBron

Deel 1

Deel 1 van 3:

De trekstang bijstellen

Pdf downloaden

1
Controleer de kromming van de gitaarhals. Om te bepalen of de trekstang aangepast moet worden om de action te verlagen, moet je eerst goed kijken naar de nek van je gitaar, om te bepalen of deze omhoog of omlaag buigt.^[2]XBron
- Een nek die omhoog kromt zal een beetje omhoog lijken te buigen als je de gitaar plat voor je houdt, in tegenstelling tot een nek die omlaag kromt.
- Om de kromming van de nek te controleren, houd je hem op ooghoogte en kijk je recht naar beneden langs de nek, of leg je hem plat op een tafel of bank en kijk je naar de nek op ooghoogte.
- Er is een andere manier om de rechtheid van je gitaarnek te controleren, maar je hebt daarbij een assistent nodig. Druk een snaar naar beneden bij de eerste en 14e frets. Laat de assistent een liniaal opstellen naast de snaar die je bij de zesde fret naar beneden drukt. Er moet ongeveer 0,25 millimeter tussen de snaar en de fret ruimte zijn.
TIP VAN EEN DESKUNDIGE
Ron Bautista
Professioneel gitarist en gitaardocent
Ronald Bautista is professioneel gitarist en gitaardocent bij More Music en de Los Gatos School of Music in Californië. Hij speelt al meer dan 30 jaar gitaar en geeft al meer dan 15 jaar gitaarles. Hij treedt voornamelijk op als jazzmuzikant, maar geeft ook les in jazz, rock, fusion, blues, tokkelen en bluegrass. Als docent richt hij zich voornamelijk op het begrijpen van de toets en het toepassen van muziektheorie op welk muziekgenre dan ook.
Ron Bautista
Professioneel gitarist en gitaardocent
Hoe weet je of je de action moet aanpassen? Professioneel gitarist Ronald Bautista zegt: 'Als de snaren te hoog staan, is het moeilijk om ze in te drukken. Als ze te laag staan, kunnen ze tegen de frets zoemen en zelfs de fret die je speelt verstoren.'
2
Zoek de trekstang van je gitaar. De trekstang is een slanke, stalen stang in de nek van je gitaar. Je kunt de moer waarmee je de aanpassing doet ofwel op de kop of via het klankgat afstellen, afhankelijk van hoe je gitaar is ontworpen.^[3]XBron
- Een verstelbare trekstang is of eenzijdig of tweezijdig -- ook wel bekend als enkelvoudig of dubbelwerkend. Een eenrichtingsstang zal alleen de nek van je gitaar rechtzetten tegen de snaarspanning en een opwaartse kromming, terwijl een tweerichtingsstang ook een nek kan corrigeren die omlaag kromt.
- Met een eenrichtingsstang kun je een omlaag gekromde nek niet corrigeren. Als je echter een nieuwere gitaar hebt, heb je meestal een trekstang die dit wel mogelijk maakt, omdat deze in de jaren tachtig van de vorige eeuw standaard is geworden.
3
Stel je snaren af. Als de trekstang alleen toegankelijk is via het klankgat, draai je de snaren eerst losser voordat je iets probeert met de trekstang. Dit maakt het gemakkelijker voor je om een gereedschap in het klankgat te krijgen en te draaien. Verwijder de snaren echter niet volledig.^[4]XBron
- Controleer de trekstang om te zien wat voor soort gereedschap je nodig hebt voor de klus. Meestal heeft het een moer of is er een inbussleutel nodig. Als de trekstang alleen toegankelijk is via het klankgat, dan heb je waarschijnlijk een langere inbussleutel of moersleutel nodig om hem te draaien, zodat je niet je hele hand in het klankgat hoeft te steken.
- Als de trekstang toegankelijk is via de kop, hoef je je geen zorgen te maken over het klankgat. Je hoeft alleen maar de schroeven los te draaien die het trekstangdeksel op zijn plaats houden. Als je de trekstang van de kop afstelt, maak dan je snaren niet los -- je moet ze op toonhoogte afstellen, zodat je de juiste spanning op de nek hebt en kunt zien hoever de trekstang af moet worden gesteld.
4
Draai aan de trekstangschroef. Gebruik je inbussleutel of moersleutel om de trekstangenschroef langzaam en geleidelijk aan te draaien. Het kan nodig zijn om de schroef te smeren, vooral als je een oudere gitaar hebt of nog nooit eraan hebt gedraaid.^[5]XBron
- Denk eraan: naar rechts is vast, naar links is los. Draai de trekstangschroef naar rechts om een kromming omhoog te corrigeren, en naar links om een kromming omlaag te corrigeren.
- Plaats een markering op de schroef zodat je kunt zien waar die toen je begon. Draai de schroef niet meer dan 1/8 van een volledige draai per keer. Zo voorkom je dat je de stang te veel aanpast.
5
Stem je gitaar opnieuw. Nadat je je eerste 1/8 draai hebt gemaakt, moet je je gitaar opnieuw stemmen, zodat je de afstand tussen de snaren en de frets kunt controleren en kunt zien of het probleem is opgelost.^[6]XBron
- Dit is niet iets wat je op het zicht kunt doen met losse snaren. De nek moet de juiste spanning hebben om te kunnen zien of je hem voldoende rechtgezet hebt of niet.
Als de eerste 1/8 draai de kromming omhoog of omlaag in de nek van je gitaar niet heeft gecorrigeerd, geef de schroef dan nog eens een 1/8 draai, herstem je gitaar en controleer hem opnieuw. Let op de markering die je hebt gemaakt. Draai de schroef nooit meer dan een volledige omwenteling, want dit kan grote schade aan je gitaar veroorzaken.^[7]XBron
TIP VAN EEN DESKUNDIGE
Als de action echt slecht is, moet je de nek misschien laten bijstellen door een professional.
Ron Bautista
Professioneel gitarist en gitaardocent
Ronald Bautista is professioneel gitarist en gitaardocent bij More Music en de Los Gatos School of Music in Californië. Hij speelt al meer dan 30 jaar gitaar en geeft al meer dan 15 jaar gitaarles. Hij treedt voornamelijk op als jazzmuzikant, maar geeft ook les in jazz, rock, fusion, blues, tokkelen en bluegrass. Als docent richt hij zich voornamelijk op het begrijpen van de toets en het toepassen van muziektheorie op welk muziekgenre dan ook.
Ron Bautista
Professioneel gitarist en gitaardocent
Advertentie

Deel 2

Deel 2 van 3:

De action aanpassen bij de brug

Pdf downloaden

1
Verzamel je basisgereedschap. Als je de action op een akoestische gitaar wilt verlagen door de inkepingen op de brug te vijlen, dan heb je een setje brugvijlen nodig die overeenkomen met de snaardikte. Aangezien elke snaar een andere dikte heeft, heb je een set van zes brugvijlen nodig -- een voor elke snaar.^[8]XBron
- Als je geen setje brugvijlen hebt, kun je die meestal krijgen bij een gitaarwinkel, evenals bij veel muziekwinkels.
- Je hebt ook een voelermaat nodig zodat je de action bij elke fret kunt meten, en navenant kun vijlen.
Als het niet al gedaan is, moet je ervoor zorgen dat alle zes snaren van je gitaar gestemd zijn voordat je begint met het meten van de action op de brug en het afstellen.^[9]XBron
3
Gebruik een voelermaat om de action bij de eerste fret te meten. Plaats je voelermaat rechts op de top van de eerste fret, zodat je kunt bepalen hoeveel de brug af moet worden gevijld om de action te verbeteren.^[10]XBron
- Gebruik eerst een liniaal om te meten. De afstand tussen de snaar en de eerste fret moet ongeveer 7,5 millimeter bedragen.
- Als de afstand groter is, blijf dan de afstand controleren met behulp van grotere voelermaatjes tot de snaar beweegt omdat de voelermaat te groot is om er nog tussen te passen. De afstand tussen de snaar en de fret is de dikte van de grootste voelermaat die de snaar niet meer doet bewegen.
- Herhaal dit met elk van de zes snaren.
Draai de snaar voorzichtig los, net genoeg om hem van de brug los te maken zonder de brug te beschadigen. Maak de snaar net genoeg los zodat je de snaar het gemakkelijk uit de brug kunt wippen en langs de zijkant van de brug te trekken.^[11]XBron
5
Vijl de brug met de juiste brugvijl. Zoek de brugvijl voor de zesde snaar en doe plastic of masoniet om de kop om die te beschermen, zodat je de kop niet mee vijlt tijdens het vijlen van de brug.^[12]XBron
- Plaats je brugvijl in de inkeping en vijl voorzichtig, in de richting van de kop en in dezelfde hoek.
- Vijl slechts een kleine hoeveelheid per keer, omdat je het materiaal niet kunt vervangen als je het eenmaal hebt gevijld, en je niet te veel wilt afvijlen.
- Als je denkt dat je klaar bent, plaats de snaar dan weer terug, stem hem en meet hem opnieuw om te zien of je de brug opnieuw moet vijlen of dat het probleem is gecorrigeerd.
TIP VAN EEN DESKUNDIGE
Ron Bautista
Professioneel gitarist en gitaardocent
Ronald Bautista is professioneel gitarist en gitaardocent bij More Music en de Los Gatos School of Music in Californië. Hij speelt al meer dan 30 jaar gitaar en geeft al meer dan 15 jaar gitaarles. Hij treedt voornamelijk op als jazzmuzikant, maar geeft ook les in jazz, rock, fusion, blues, tokkelen en bluegrass. Als docent richt hij zich voornamelijk op het begrijpen van de toets en het toepassen van muziektheorie op welk muziekgenre dan ook.
Ron Bautista
Professioneel gitarist en gitaardocent
Weet je niet zeker waar je de brug kunt vinden? Professionele gitarist Ronald Bautista zegt: 'De brug scheidt de open snaren van de toets en bevindt zich op het smalle deel van de nek waar de snaren in de stemsleutels gaan, vlak voor de open snaren.'
Zodra je de inkeping voor je zesde snaar correct hebt bijgevijld, herhaal je het hele proces voor elk van de andere vijf snaren, om de action op je gitaar bij de brug te verlagen.^[13]XBron
Advertentie

Deel 3

Deel 3 van 3:

De action aanpassen bij de kam

Pdf downloaden

1
Weet waar de kam en het zadel zijn. Het zadel is in principe een lange, dunne brug, meestal gemaakt van bot of een synthetisch materiaal, die is ingelegd in de kam. Om de action op een akoestische gitaar te verlagen hoef je het zadel op geen enkele manier aan te passen, maar alleen het zadel.^[14]XBron
- Het zadel dient hetzelfde doel als de brug, namelijk het instellen van de hoogte van de gitaarsnaren. Als je de action op de brug laat zakken, moet je ook de action bij de kam laten zakken, anders klopt de toon van je gitaar niet meer.
- De snaren worden door de kam geregen, en hun spanning houdt het zadel op zijn plaats. Het is niet vastgelijmd.
- Zadels kunnen zowel recht als gevormd zijn. Een gevormd zadel is gebogen om de toon van de snaren te compenseren en de gitaar op stemming te houden. Als je dus de action van het zadel wilt laten zakken, schuur je altijd de onderkant van het zadel naar bij, nooit de bovenkant.
2
Meet de action van je gitaar bij de kam. Gebruik een liniaal om de afstand tussen de zesde snaar en de 12e fret te meten. Je zult ook de eerste snaar bij de 12e fret willen meten. Je hoeft de andere snaren niet op te meten.^[15]XBron
- De meeste akoestische gitaren vereisen ongeveer 1,5 millimeter action voor de eerste snaar en 2,3 millimeter action voor de zesde snaar. Als je action meer is dan dat, zal je deze moeten verlagen.
3
Draai de snaren losser. Omdat de spanning van de snaren het zadel op zijn plaats houdt, kun je die er niet uithalen zonder eerst de snaren van je gitaar te ontspannen. Je hoeft ze echter niet helemaal van de stemsleutels te verwijderen.^[16]XBron
- Gebruik je snaarwinder om de snaren te ontspannen en los te draaien. Haal je snaren niet van de stemsleutels.
4
Verwijder de onderste drie snaren van het zadel. Je zult je snaren moeten losmaken als je het zadel eruit wilt halen, maar er is geen reden om al je snaren te verwijderen. Dit levert je alleen maar extra werk op en zorgt ervoor dat het allemaal een stuk langer gaat duren.^[17]XBron
- De onderste drie snaren zouden je genoeg ruimte moeten geven om het zadel eruit te schuiven, op voorwaarde dat de andere drie snaren echt los en slap zijn.
- Je hoeft je snaren nog steeds niet uit de stemsleutels te halen, tenzij de snaren door de kam gaan. Als dat wel het geval is, duurt deze procedure iets langer omdat je de snaren ook uit de stemmers moet verwijderen om het zadel eruit te krijgen.
Als je eenmaal de onderste drie snaren hebt verwijderd, moet je genoeg ruimte hebben om het zadel uit de gleuf van de kam te schuiven. Doe dit heel voorzichtig. Als het klemvast zit, moet je er wellicht een tang bij halen om het zadel vast te pakken en los te wrikken, zonder je gitaar te beschadigen.^[18]XBron
6
Schuur het zadel bij. Zodra het zadel is verwijderd, ben je klaar om de action op de kam te laten zakken. Werk gelijkmatig, zelfs als je aan het schuren bent, omdat een ongelijk zadel de toon van je gitaar zal verpesten.^[19]XBron
- Een manier om dit te doen is door een stuk dubbelzijdig schuurpapier op een vlakke tafel of werkbank te plaatsen.
- Neem de liniaal die je eerder gebruikte en bepaal hoeveel je van het zadel wilt afschuren. Breng markeringen aan op het zadel met een potlood. Daarna hoef je alleen nog maar te schuren tot je bij de potloodlijn bent aangekomen.
- Houd er rekening mee dat als je het zadel te veel afschuurt, je snaren te lang zullen zijn. Je wilt ook niet meer verwijderen dan nodig is. Wees voorzichtig en schuur slechts een beetje eraf. Je kunt dit altijd herhalen als het niet genoeg is geweest, maar als je te veel schuurt, is er geen weg meer terug.
7
Plaats het zadel terug. Til de snaren op en schuif het geschuurde zadel voorzichtig terug in de gleuf. Plaats daarna de onderste drie snaren die je hebt verwijderd terug en stem je gitaar opnieuw. ^[20]XBron
- Meet de action weer en speel een beetje op je gitaar om te zien of je tevreden bent. Misschien wil je het proces herhalen en wat meer opschuren. Houd er rekening mee dat industriestandaarden slechts een richtlijn zijn, maar dat elke gitarist zijn eigen persoonlijke voorkeur heeft voor hoeveel action prettig speelt.
Advertentie